Қазақтың халық биі-ел мұрасы 2 сынып

1 слайд
Ғылыми жоба Тақырыбы: Қазақтың халық биі-ел мұрасы Алматы 2019 ж

2 слайд
 Алматы қаласы Түрксіб ауданы  № 84 жалпы білім беретін мектеп  2 "Ә" сынып оқушысы  Рысқұл Жансая Нұрболқызы  "Қазақтың халық биі-ел мұрасы"     Жетекшісі: Раимбекова Гульбахыт Маханбаевна

3 слайд
Менің жобадағы мақсатым :  бидің шығу тарихын зерттеу;  қазақ би өнерін ің тарихын зерттеу;  би падишасы Шара Жиенкулованың қазақ би өнеріне қосқан зор еңбегін ашып көрсету.

4 слайд
Қазақ биі – бишінің қозғалысы мен дене қимылы арқылы көркем образды бейнелейтін, ұлттық сахна өнері. Қазақтың халықтық би өнері ерте заманнан қалыптасқан, халқымыздың аса бай ауыз әдебиетімен, ән-күйлерімен, дәстүрлі тұрмыс салтымен біте қайнасып келе жатқан ел мұрасы болып табылады. Халықтың көркемдік ойының бір көрінісі ретіндегі би өнері өзінің эстет икалық болмысында қазақ жұртының жалпы дүниетанымына сай арман - мұраттарын бейнелейтін қимылдар жүйесін қалыптастырған.

5 слайд
Тотемдік биі Тұрмыстық биі Әзіл-қалжын биіБи түрлері

6 слайд
Қазақ вальсі Аққу Балбырауын Былқылдақ Кілемшілер Құсбегі - дауылпаз Насыбайшы Асатаяқ Қос алқа Айжан қыз ҚаражорғаҚамажай Шолпы КеліншекМаусымжанБиші қайың КербезКиіз басуАйгөлек Ата толғауы Қазақ биінің алтын қоры

7 слайд
Абай атындағы Қазақ мемлекеттік академиялық опера және балет театры

8 слайд

9 слайд
Абай опера және балет театрында

10 слайд
Болат Аюхановтың “Скифтер. Оңтүстік түні” постановкасын тамашалағаннан кейінгі кездесу

11 слайд
АЙС би тобы

12 слайд
Әубәкір Ысмайылов ( 1913-1999 ) Болат Ғазизұлы Аюханов (  1938  ) Заурбек Мулдагалиевич Райбаев  (1932-2011)   Ольга Всеволодовна Всеволодская- Голушкевич (  1917-1993 ) Дәурен Тастанбайұлы Әбіров   (1923-2001) Шара (Гүлшара) Баймолдақызы Жиенқұлова   ( 1912-1991 ) Қазақ биінің негізін салушылар Меңтай Тілеубаев 1947 - 2009

13 слайд
.

14 слайд

15 слайд
Шара Жиенқұлова Қазақ биінің әр бір қимылында, иірімінде өмір бар екенін, оның түбінде үлкен тарих, әдет ғұрып жатқанын көрсете білді. Ұлттық би өнерін ғылыми тұрғыда терең зерттеп, халық билеріне жаңа дем берді. Ол ауылдарға барып ою өрнек, ұршық иіру, киіз басу, жүнді сабау және салт-дәстүрді зерттеді. Өзінің мамандығы тарихшы бола тұра, өнер сүйгіштігінің арқасында би өнерінде үлкен із қалдырды. Ол пьесаларда рөлдер сомдады, киноға түсті, операларда бой көрсетіп, 1938 жылы қазақтың тұңғыш балеті «Қалқаман-Мамыр» қойылымында ол басты кейіпкер Мамырдың партиясын орындады. 1962-1966 жылдары Қазақ ән-би ансамблінің басшысы болды. 1966-1975 жылдары Алматы хореография училищесінің директоры қызметінде болды.

16 слайд
Шара Жиенқұлованың ең үлкен еңбегі ол алғаш рет 1965 жылы «Қазақ биін» дербес пән ретінде оқу бағдарламасына енгізгені.

17 слайд
Шара Жиенқұлова - қазақ биінің қыздар би қимылының негізін салушы. Дәурен Әбіров - қазақ биінің жігіттер би қимылының негізін салушы.

18 слайд
Ш.Жиенқұлованың “Айжан қыз”, “Қазақ вальсі” “Таттімбет”, “Қаражорға”, “Қырық қыз”, Ә.Ысмайловтың “Құсбегі-дауылпаз”, Д.Әбіровтың “Қоштасу”, “Алтынай”, “Балбырауын”, “Көкбар” З.Райбаевтың “Мерекелік сюита”, “Шолпы”, “Ата толғауы”, “Биші қайың”, Б.Аюхановтың “Аққу”, О.Всеволодская-Голушкевичтің “Айда былпым” “Буын би”, “Кербез би”, “Келіншек”, “Киіз басу”, “Шалқыма”, “Ырғақты”, “Қылышпен би” т.б. Халық мұрасына айналған алтын қор би шығармалары

19 слайд
Осы жобадағы жаңалығым Даурен Әбіров айтқандай қазақтың тілін, тарихын, салтын білмеген балетмейстер қазақтың төл биін енгізе алмайды дегенін толық құптаймын. Қазақ биі сабақтары қазақша өтілмейді, би мамандарын дайындайтын бөлімдерде қазіргі қазақ биінің бағдарламасын жасаған кезде Шара Жиенқұлованың, Даурен Әбіровтің енгізген қимылдары екені нақты көрсетілмейді, «Алтын қор» билері үйретілмейді. Мысалы, өзбек биінде 3 мектеп бар Ферган, Бұхар, Хорезм. Сол сияқты қазақ биінде Ш.Жиенқұлованың, Д.Әбіровтың мектебі, әдісі деп оқытылса қазақ би өнерінде бір жаңалық болар еді. Өйткені, қазір тарихсыз, мағынасыз, еш бір тәрбиелік мәні жоқ қазақтың биі атанып жүрген билер көп. Қорытынды

20 слайд
Назар аударып тыңдағандарыңызға рахмет.