Қазақтың ұлттық ойыны -Ләңгі


1 слайд
Құнын жоғалтпаған ұлттық
ойын-Ләңгі
1 слайд
Құнын жоғалтпаған ұлттық ойын-Ләңгі

2 слайд
Қазақ халқы ұлт ойындарына бай халықтардың бірі.Бірақ ол ертеде ауызекі
туып ,жалпақ жұртқа ауыздан - ауызға таралып отырғандықтан көпшілігі бүгінгі
күнге жетпей ұмыт болып кеткен. Қазақ ұлттық ойындары елдің өмірімен тығыз
байланысты, оның шаруашылық ,әлеуметтік тұрмысынан туған . Қазақтың ұлттық
ойындары халқымыздың мәдени асыл мұрасы болғанды
Қазақ халқының ұлттық мәдениетін білу арқылы оның тілін жақсы меңгеруге болады.
Сондықтан қазақ халқының адамзаттық құндылықтар жөніндегі ұғым, түсініктерін
білу қазақ тілін жетік үйренуге негіз болады.Солардың бірі-ләңгі тебу.
Ләңгі-қорғасынды теріге тігіп немесе жапсырып, аяқпен теуіп ойнайтын балалар
ойыны.[1] Үш немесе бес тиындық қара бақырды ортасынан дөңгелек етіп тесіп, оған
бір тұтам ат қылынан, не қылшық жүннен жасалған шашақты өткізіп істелген «ләңгі»
деп аталатын затты аяқпен теуіп ойнайтын балалардың (кейде үлкендердің де) ойыны.
Зерттеу мақсаты:
Құрбы-құрдастарымды қазақ халқының ойындарымен таныстыра отырып, қазақ
халқының салт-дәстүрлеріне және ұлттық ойындарына қызығушылықтарын арттыру ,
мәдени көзқарасын қалыптастыра оырып, ләңгі ойыны жайлы зерттеу және жаңғырту.
2 слайд
Қазақ халқы ұлт ойындарына бай халықтардың бірі.Бірақ ол ертеде ауызекі туып ,жалпақ жұртқа ауыздан - ауызға таралып отырғандықтан көпшілігі бүгінгі күнге жетпей ұмыт болып кеткен. Қазақ ұлттық ойындары елдің өмірімен тығыз байланысты, оның шаруашылық ,әлеуметтік тұрмысынан туған . Қазақтың ұлттық ойындары халқымыздың мәдени асыл мұрасы болғанды Қазақ халқының ұлттық мәдениетін білу арқылы оның тілін жақсы меңгеруге болады. Сондықтан қазақ халқының адамзаттық құндылықтар жөніндегі ұғым, түсініктерін білу қазақ тілін жетік үйренуге негіз болады.Солардың бірі-ләңгі тебу. Ләңгі-қорғасынды теріге тігіп немесе жапсырып, аяқпен теуіп ойнайтын балалар ойыны.[1] Үш немесе бес тиындық қара бақырды ортасынан дөңгелек етіп тесіп, оған бір тұтам ат қылынан, не қылшық жүннен жасалған шашақты өткізіп істелген «ләңгі» деп аталатын затты аяқпен теуіп ойнайтын балалардың (кейде үлкендердің де) ойыны. Зерттеу мақсаты: Құрбы-құрдастарымды қазақ халқының ойындарымен таныстыра отырып, қазақ халқының салт-дәстүрлеріне және ұлттық ойындарына қызығушылықтарын арттыру , мәдени көзқарасын қалыптастыра оырып, ләңгі ойыны жайлы зерттеу және жаңғырту.

3 слайд
Міндеттері:
Ойынның шығу тарихын білу;
бақылау негізінде алынған ақпарытты жинау және талдау;
Қортындысымен балаларды таныстыру
Жарыс-ойындарды жүргізу
Сыныптан тыс шараларда, үзілістерде және сабақ үстінде ойын түрлерімен таныстырып,
ойнатқызу.
Қазақ халқының мәдениеті жайлы ойларын кеңейту.
Ойын ойнау кезінде мәдениетті сөйлеуге дағдыландыру.
Зерттеу объектісі: қазақтың ұлттық ойын- ләңгі.
Зерттеу жұмысының пәні:
Достарымды қазақтың ұлттық ойындарына араластыру.
Гипотеза :
Менің құрбы- құрдастарымның қазақ халқының ұлттық ойындарына қызығушылығы арта түседі
деп болжаймын.
Зерттеу әдістері:
-саралау;
-жинақтау ;
-салыстыру;
-мәдени-тарихи
3 слайд
Міндеттері: Ойынның шығу тарихын білу; бақылау негізінде алынған ақпарытты жинау және талдау; Қортындысымен балаларды таныстыру Жарыс-ойындарды жүргізу Сыныптан тыс шараларда, үзілістерде және сабақ үстінде ойын түрлерімен таныстырып, ойнатқызу. Қазақ халқының мәдениеті жайлы ойларын кеңейту. Ойын ойнау кезінде мәдениетті сөйлеуге дағдыландыру. Зерттеу объектісі: қазақтың ұлттық ойын- ләңгі. Зерттеу жұмысының пәні: Достарымды қазақтың ұлттық ойындарына араластыру. Гипотеза : Менің құрбы- құрдастарымның қазақ халқының ұлттық ойындарына қызығушылығы арта түседі деп болжаймын. Зерттеу әдістері: -саралау; -жинақтау ; -салыстыру; -мәдени-тарихи

4 слайд
Өзектілігі.
Маған қазақ тілі сабағы өте ұнайды. Қазақ тілі сабақтарында біз әр түрлі тақырыптар
өтеміз, соның ішінде мені қызықтырған тақырып «Қазақтың ұлттық ойындары».Өз
бетіммен халық ойындарының шығу тарихымен танысып, әр уақыттағы оның
маңызы зор екенін білдім. Қазақтың ойындарын ойын-сауық ретінде ғана
қолданбай , оқытуда , тәрбиелеуде де қолдануға болады. Сонымен қатар, халықтың
тарихын, мәдениетін, ұлттық көзқарасын білдіріп, мәдениеттің қалыптасуына зор
әсер етеді. Маған осы ойындардың ішінде ләңгі ойны ерекше ұнады. Бірден сол ойын
туралы зерртеу жұмыстарын бастап кеттім.
Жобаның маңыздылығы
Енді сыныптастарым осы ойындарды тек сабақта ғана емес сонымен қатар үзілістерде,
қонаққа барғанда, аулада, басқа балалармен ойнайтын болады.
Бұл ойындар бізді шынайылыққа және сыйласттыққа үйретті. Ойындар арқылы біздің
достастығымыз одан әрі нығая түсті.
Жиналған ақпараттар мен және көрнеліктер сыныптан тыс шараларда,
тарих,қазақ тілі, дене шынықтыру сабақтарында таптырмас құрал болып табылады.
4 слайд
Өзектілігі. Маған қазақ тілі сабағы өте ұнайды. Қазақ тілі сабақтарында біз әр түрлі тақырыптар өтеміз, соның ішінде мені қызықтырған тақырып «Қазақтың ұлттық ойындары».Өз бетіммен халық ойындарының шығу тарихымен танысып, әр уақыттағы оның маңызы зор екенін білдім. Қазақтың ойындарын ойын-сауық ретінде ғана қолданбай , оқытуда , тәрбиелеуде де қолдануға болады. Сонымен қатар, халықтың тарихын, мәдениетін, ұлттық көзқарасын білдіріп, мәдениеттің қалыптасуына зор әсер етеді. Маған осы ойындардың ішінде ләңгі ойны ерекше ұнады. Бірден сол ойын туралы зерртеу жұмыстарын бастап кеттім. Жобаның маңыздылығы Енді сыныптастарым осы ойындарды тек сабақта ғана емес сонымен қатар үзілістерде, қонаққа барғанда, аулада, басқа балалармен ойнайтын болады. Бұл ойындар бізді шынайылыққа және сыйласттыққа үйретті. Ойындар арқылы біздің достастығымыз одан әрі нығая түсті. Жиналған ақпараттар мен және көрнеліктер сыныптан тыс шараларда, тарих,қазақ тілі, дене шынықтыру сабақтарында таптырмас құрал болып табылады.

5 слайд
5 слайд

6 слайд
6 слайд

7 слайд
7 слайд

8 слайд
Қорытынды.
•Ләңгіні ата-бабамыз ойнаған. Біз де ермек қылдық. Мен үшін ең
қызық ойындардың бірі. Оны қазір көпшілік біле бермейді. Ләңгі
– доптың орынына пайдаланылады. Доп сияқты тепкілеп
ойналады. Оны жасау үшін ертедегі әр қазақтың үйінде
кездесетін заттар жеткілікті. Сойылып, жақсылап иленген қой
терісі қолдалынылады. Жүні ұзындау болғаны абзал. Сонда ол
ауада қалықтап, жерге парашют сияқты жеңіл түседі. Теріні
дөңгілете қиып алып, ортасына күміс ақша пішінді қорғасын
құймасы бекітіледі. Кәдімгі түйме сияқты. Оның өз стандарды
бар – қорғасын қалың болса, тепкенде ұшпайды, жұқа болса –
морт сынып кетуі мүмкін. Балалар ләңгіні қызыға ойнайды. Ең
бастысы ойыншық таза табиғи материалдардан әзірленеді.
Қазіргідей балалардың ұялы телефонына телміргенінен ләңгі
әлдеқайда пайдалы»,
8 слайд
Қорытынды. •Ләңгіні ата-бабамыз ойнаған. Біз де ермек қылдық. Мен үшін ең қызық ойындардың бірі. Оны қазір көпшілік біле бермейді. Ләңгі – доптың орынына пайдаланылады. Доп сияқты тепкілеп ойналады. Оны жасау үшін ертедегі әр қазақтың үйінде кездесетін заттар жеткілікті. Сойылып, жақсылап иленген қой терісі қолдалынылады. Жүні ұзындау болғаны абзал. Сонда ол ауада қалықтап, жерге парашют сияқты жеңіл түседі. Теріні дөңгілете қиып алып, ортасына күміс ақша пішінді қорғасын құймасы бекітіледі. Кәдімгі түйме сияқты. Оның өз стандарды бар – қорғасын қалың болса, тепкенде ұшпайды, жұқа болса – морт сынып кетуі мүмкін. Балалар ләңгіні қызыға ойнайды. Ең бастысы ойыншық таза табиғи материалдардан әзірленеді. Қазіргідей балалардың ұялы телефонына телміргенінен ләңгі әлдеқайда пайдалы»,

9 слайд
Назарларыңызға рахмет!
9 слайд
Назарларыңызға рахмет!

