Қисық сызықты қозғалыс және оның үдеулері
Қисық сызықты қозғалыс және оның үдеулері

#1 слайд
Қисық сызықты қозғалыс
және оның үдеулері
Қисық сызықты қозғалыс –
нүктелердің щембер доғалар бойы
қозғалысы.Бұл қозғалыста жылдамдық
тың модулі өзгермей бағыты уақыт өткен
сайын өзгеріп отырады, дененің үдеуде
модуль бойынша тұрақты бағыты өзгеріп
отырады, щембердің центіріне
бағыталған.
1 слайд
Қисық сызықты қозғалыс және оның үдеулері Қисық сызықты қозғалыс – нүктелердің щембер доғалар бойы қозғалысы.Бұл қозғалыста жылдамдық тың модулі өзгермей бағыты уақыт өткен сайын өзгеріп отырады, дененің үдеуде модуль бойынша тұрақты бағыты өзгеріп отырады, щембердің центіріне бағыталған.
#2 слайд
2 слайд
#3 слайд
Сызықтық жылдамдық
Нүктенің сызықтық жылдамдығы бірқалыпты
шенбер бойымен қозғалан кезде модулі бойынша
тұрақты бағыты бойынша өзгереді, траекторияның
әр нүктесінде жанама бойымен бағыталады.
шембердің
ұзындығы
3 слайд
Сызықтық жылдамдық Нүктенің сызықтық жылдамдығы бірқалыпты шенбер бойымен қозғалан кезде модулі бойынша тұрақты бағыты бойынша өзгереді, траекторияның әр нүктесінде жанама бойымен бағыталады. шембердің ұзындығы
#4 слайд
Үдеудің құраушылары
4 слайд
Үдеудің құраушылары
#5 слайд
Тангенстік үдеу а
τ жылдамдықтың
модулінің және бағытының өзгеру
шапшаңдығын сипаттайды,әрі траектория
жанамасының бойымен бағытталады:
Нормаль үдеу а
n жылдамдықтың бағыты
бойынша өзгерісін сипаттайды, жылдамдық
векторына перпендикуляр, әрі траекторияның
қисықтық центріне бағытталған:
5 слайд
Тангенстік үдеу а τ жылдамдықтың модулінің және бағытының өзгеру шапшаңдығын сипаттайды,әрі траектория жанамасының бойымен бағытталады: Нормаль үдеу а n жылдамдықтың бағыты бойынша өзгерісін сипаттайды, жылдамдық векторына перпендикуляр, әрі траекторияның қисықтық центріне бағытталған:
#6 слайд
Қисықсызықты қозғалыста толық үдеу
тангенциальдық және нормальдық
үдеулерге жіктеледі.
6 слайд
Қисықсызықты қозғалыста толық үдеу тангенциальдық және нормальдық үдеулерге жіктеледі.
#7 слайд
Нормаль үдеу мен тангенстік үдеу
өзара перпендикульяр болады.
Сондықтан толық үдеу осы екеуінің
векторлық қосындысына тең.
7 слайд
Нормаль үдеу мен тангенстік үдеу өзара перпендикульяр болады. Сондықтан толық үдеу осы екеуінің векторлық қосындысына тең.
#8 слайд
Толық үдеу модулі
Кез келген бірдей уақыт аралығында қозғалыс
жылдамдығы сәйкес бірдей шамаға өзгеріп
отыратын қозғалысты бір қалыпты
айнымалы қозғалыс деп атайды.
8 слайд
Толық үдеу модулі Кез келген бірдей уақыт аралығында қозғалыс жылдамдығы сәйкес бірдей шамаға өзгеріп отыратын қозғалысты бір қалыпты айнымалы қозғалыс деп атайды.
#9 слайд
Түзу сызықты қозғалыс
Бір қалыпты үдемелі қозғалыс
Бір қалыпты кемімелі қозғалыс
Бір қалыпты шеңбер бойымен
9 слайд
Түзу сызықты қозғалыс Бір қалыпты үдемелі қозғалыс Бір қалыпты кемімелі қозғалыс Бір қалыпты шеңбер бойымен
#10 слайд
Айналмалы қозғалыс деп абсолютті қатты
дененің барлық нүктелерінің шеңбер бойымен
бір қалыпты қозғалысын айтады .
Қозғалыс кезінде дененің деформациялануы
(өлшемдері мен формасының өзгеруі)
қозғалысқа әсер етпейді деп есептейміз , яғни
оларды- абсолютты қатты дене деп атаймыз .
10 слайд
Айналмалы қозғалыс деп абсолютті қатты дененің барлық нүктелерінің шеңбер бойымен бір қалыпты қозғалысын айтады . Қозғалыс кезінде дененің деформациялануы (өлшемдері мен формасының өзгеруі) қозғалысқа әсер етпейді деп есептейміз , яғни оларды- абсолютты қатты дене деп атаймыз .
#11 слайд
Бұрыштық жылдамдық
Бұрыштық жылдамдық — қатты дененің
— қатты дененің айналу шапшаңдығын
сипаттайтын векторлық шама.
11 слайд
Бұрыштық жылдамдық Бұрыштық жылдамдық — қатты дененің — қатты дененің айналу шапшаңдығын сипаттайтын векторлық шама.
#12 слайд
Период – дененің бір айналымға
жұмсаған уақыты.
Жиілік – бірлік уақытта жасалған
айналым саны.
12 слайд
Период – дененің бір айналымға жұмсаған уақыты. Жиілік – бірлік уақытта жасалған айналым саны.
#13 слайд
Бұрыштық жылдамдық - бұрылу бұрышының
уақытқа байланысты өзгерісі және оң бұрғы
ережесімен анықталады (буравчик )
Бұрыштық жылдамдық модулі айналу
бұрышының модулінен уақыт бойынша алынған
туындыға тең.
Бір қалыпты айналу
Бір қалыпты үдемелі
айналу
13 слайд
Бұрыштық жылдамдық - бұрылу бұрышының уақытқа байланысты өзгерісі және оң бұрғы ережесімен анықталады (буравчик ) Бұрыштық жылдамдық модулі айналу бұрышының модулінен уақыт бойынша алынған туындыға тең. Бір қалыпты айналу Бір қалыпты үдемелі айналу
#14 слайд
Бұрыштық үдеу
Бұрыштық үдеу — бұрыштық жылдамдықтың
— бұрыштық жылдамдықтың өзгеру шапшаңдығын
сипаттайтын векторлық шама;
Айналыс бірқалыпты болмаған кезде берілген уақыт
мезетіндегі бұрыштық үдеу (лездік үдеу) мынаған тең:
14 слайд
Бұрыштық үдеу Бұрыштық үдеу — бұрыштық жылдамдықтың — бұрыштық жылдамдықтың өзгеру шапшаңдығын сипаттайтын векторлық шама; Айналыс бірқалыпты болмаған кезде берілген уақыт мезетіндегі бұрыштық үдеу (лездік үдеу) мынаған тең:
#15 слайд
Сызықтық жылдамдық пен бұрыштық
жылдамдық арасындағы байланыс
Нормаль үдеу
15 слайд
Сызықтық жылдамдық пен бұрыштық жылдамдық арасындағы байланыс Нормаль үдеу
#16 слайд
Тангенциальды үдеу
Толық үдеу модуліНормаль үдеу
16 слайд
Тангенциальды үдеу Толық үдеу модуліНормаль үдеу
#17 слайд
Үдемелі қозғалыс кезінде вектор және
вектор айналу осімен бағыттас, ал
кемімелі қозғалыс кезінде қарама-қарсы
болады.
17 слайд
Үдемелі қозғалыс кезінде вектор және вектор айналу осімен бағыттас, ал кемімелі қозғалыс кезінде қарама-қарсы болады.
#18 слайд
Көкжиекке бұрышпен лақтырылған
дененің қозғалысы
18 слайд
Көкжиекке бұрышпен лақтырылған дененің қозғалысы
#19 слайд
19 слайд
#20 слайд
20 слайд
#21 слайд
21 слайд
#22 слайд
22 слайд
#23 слайд
⮚
Бұрыштық жылдамдық деп нені айтады? Бұрыштық
жылдамдықтың венкторы қалай бағытталған? Бұрыштық
жылдамдық мен сызықтық жылдамдық арасында қандай
байланыс бар?
⮚
Бұрыштық үдеу деп нені айтады? Бұрыштық үдеудің
векторы қалай бағытталған?
⮚
Нормаль үдеу нені сипаттайды?
⮚
Сызықтық және бұрыштық шамалардың арасында қандай
байланыс бар?
⮚
Шеңбер бойымен бірқалыпты қозғалыс жасап келе жатқан
бөлшектің тангенциаль және нормаль үдеулері неге тең? Бақылау сұрақтары
23 слайд
⮚ Бұрыштық жылдамдық деп нені айтады? Бұрыштық жылдамдықтың венкторы қалай бағытталған? Бұрыштық жылдамдық мен сызықтық жылдамдық арасында қандай байланыс бар? ⮚ Бұрыштық үдеу деп нені айтады? Бұрыштық үдеудің векторы қалай бағытталған? ⮚ Нормаль үдеу нені сипаттайды? ⮚ Сызықтық және бұрыштық шамалардың арасында қандай байланыс бар? ⮚ Шеңбер бойымен бірқалыпты қозғалыс жасап келе жатқан бөлшектің тангенциаль және нормаль үдеулері неге тең? Бақылау сұрақтары
#24 слайд
Негізгі әдебиеттер
⮚
1.Савельев И.В. Жалпы физика курсы. 1 том. Алматы, 2010– 505 б.
⮚
2 Савельев И.В. Жалпы физика курсы. 2 том. Алматы. 2010,429 б.
⮚
3. Трофимова Т.И. Физика курсы: ЖОО-лар үшін оқу құралы, 15
басылымы., М: ”Академия” баспа орталығы , 2011. – 482 бет.
⮚
4. Волькенштейн В.С. Жалпы физика курсының есептер жинағы. М:
“Мектеп” баспа орталығы. 2009 ж. 486 бет.
⮚
5. Савельев И.В. Курс физики в 3-х томах. – М.: Наука, 2010. – 1 т, 2 т.
⮚
6. Койшибаев Н.Механика, 1 том, Алматы 2005 ж, 494 бет
⮚
7. Бижігітов Т. Жалпы физика курсы, Алматы 2013, 889 б.
⮚
8. Трофимова Т.И. Сборник задач по курсу физики для вузов. – М.:
Оникс 21 век, 2007 – 384 с.
⮚
9. Савельев И.В. Жалпы физика курсы 3 том, Карағанды -2012, 324 б
⮚
10. Трофимова Т.И. Курс физики. – М.: ACADEMIA, 2007. – 558 с.
24 слайд
Негізгі әдебиеттер ⮚ 1.Савельев И.В. Жалпы физика курсы. 1 том. Алматы, 2010– 505 б. ⮚ 2 Савельев И.В. Жалпы физика курсы. 2 том. Алматы. 2010,429 б. ⮚ 3. Трофимова Т.И. Физика курсы: ЖОО-лар үшін оқу құралы, 15 басылымы., М: ”Академия” баспа орталығы , 2011. – 482 бет. ⮚ 4. Волькенштейн В.С. Жалпы физика курсының есептер жинағы. М: “Мектеп” баспа орталығы. 2009 ж. 486 бет. ⮚ 5. Савельев И.В. Курс физики в 3-х томах. – М.: Наука, 2010. – 1 т, 2 т. ⮚ 6. Койшибаев Н.Механика, 1 том, Алматы 2005 ж, 494 бет ⮚ 7. Бижігітов Т. Жалпы физика курсы, Алматы 2013, 889 б. ⮚ 8. Трофимова Т.И. Сборник задач по курсу физики для вузов. – М.: Оникс 21 век, 2007 – 384 с. ⮚ 9. Савельев И.В. Жалпы физика курсы 3 том, Карағанды -2012, 324 б ⮚ 10. Трофимова Т.И. Курс физики. – М.: ACADEMIA, 2007. – 558 с.
#25 слайд
Назарларыңызға рахмет!
25 слайд
Назарларыңызға рахмет!
шағым қалдыра аласыз













