Сабақ жоспары ашық сабақ 8 сынып

1 слайд
Сабақтың тақырыбы: “ Қозы Көрпеш-Баян сұлу” жырындағы кейіпкерлер Сыныбы:9 Пәні: Әдебиет

2 слайд
Сабақтың өтілу жоспары: Кіріспе 1. “Үй тапсырмасын сұрау” а. Мазмұндау жоспары.Тест 3.Бекіту. (Сұрақ-жауап) 4. Жаңа сабақ 5.Топтастыру 6.Сөздік жұмыс. Дәптермен жұмыс 7. Тақтамен жұмыс : басты кейіпкерлерге мінездеме 8. Жырдағы салт-дәстүрлер 9.Мағынаны тану. Бұл кім?” кейіпкерді тану 10.Бекіту Жырдағы жер-су атаулары 11.Қорыту 12. сұрақ-жауап 13.Үй тапсырмасы 14. Бағалау

3 слайд
Мазмұндау жоспары 1. Аңдағы кездесу 2. Достасу, құдалық 3. Қарабайдың өтініші 4. Сарыбайдың аңды атуы. Алланың жазасы 5. Қозы мен Баянның дүниеге келуі 6. Үрей, қорқыныш. Қарабайдың елінен көшуі 7. Қозы мен Баян. 8. Сәулелі махаббат

4 слайд
Сәйкестендіру тесті Қарабай Баян Қозы Сарыбай Қодар Ай,Таңсық Тайлақ Ақылды,өр мінезді, аса сұлу сараң,қара ниеттің адамы Кекшіл,қара күштің иесі Қарабайдың қыздары Сарыбайдың құрдасы Баянның әкесі Ер жүрек,ұнамды жігіт

5 слайд
1. Қозы Көрпеш – Баян Сұлу жыры қандай жырға жатады? 2. Лиро - эпос жырларының батырлар жырынан қандай айырмашылығы бар? 3. Жырда ауыз әдебиеті үлгілерінің қандай түрлері кездеседі? 4. Жырды кімдер зерттеген?

6 слайд
Қозы Көрпеш - Баян Сұлу жырындағы кейіпкерлер

7 слайд
Жыр дағы кейіпкерле р

8 слайд
Сөздікпен жұмыс Қыдыр қонар-бақ қонды Кесел-ауру Мағшарда-о дүниедегі сұрақ күні Шолпы тартып-мұқтаждық,жетіспегендік Іребдел-іріктелген,таңдамалы Шідері-аттың тұсауы Қайласы-қайғысы Жөргекте-бесікте Кәпір-діннен безген адам

9 слайд
I топ ІІ топ. III топ Қозы Қодар Қарабай Қозы Сарыбай Баян

10 слайд
Жырдағы кездесетін салт - дәстүрлер Салт - дәстүр

11 слайд
Бата – адал ниет, ақ жүректен шыққан жақсы тілек, жылы лебіз. Әдетте, батаны көпті көрген ақсақалдар мен ақ жаулықты әжелер, кемеңгер даналар,аузы дуалы кісілер, би- шешендер бата берген. Сүйінші сұрау – жақсылық қуанышты хабар әкелгенде сүйінші сұраған. Мұндайда үй иесі «қалағанынды ал» дейді, немесе риза болатындай сыйлық ұсынады.Бұл шын қуанудың,ризалықтың белгісі. Жар жар- топпен айтылатын, ұзатылып бара жатқан қыздың қайын жұрты жағынан жігіттер, қыз жағынан қыздар шығып, алма- кезек айтылатын жыр.Мағынаны тану

12 слайд
Қоштасу - елдің бастан кешкен қайғы – мұңы және адам өмірінің өтпелі шағына, өтіп бара жатқан заманға қоштасу мен қимастық сезімі айтылатын жыр. Естірту - әлдекімнің туған - туысы қайтыс болған да көңіл айтып естіртетін өлең. Ол өлең күй және қарасөз түрінде кездеседі. Көңіл айту – қайтыс болған адамның жақындарына алыс жақын ағайын- туыстың, тілектес кісілердің «арты қайырлы болсын», «иманы берік болсын» секілді көңіл жұбатарлық сөздер айтуы. Көңіл айта білуде- көргенділік. Аңшылық -аң аулау ертеден қалыптасқан салт.Ол серілік пен ерліктің ,ептіліктің белгісі.Шын мәнінде сауық,қызық,білімпаздық сияқты көптеген қасиеттерді ұштайтын тамаша өнер мектебі десе де болады. Құдалық -жігіттің әкесі,оның жақын туыстары қызы бар үйге құда түседі.Бойжеткен қызын сұрайды. Атастыру -ескі салт,қыз бен жігіт атын қызға, қыз атын жігітке есіттіруі Сәлемдеме -ол адамдардың бір-біріне деген сыйластығының ,құрмет тұтуының айқын белгісі.Адамды адамның ұмытпай жүруінің,берік достығының,адал көңілінің алтын кілті.

13 слайд
Оқушылардың жұмысы Кейіпкерді таны Бұл кім? -Қареке-ау,бай екенсің сөзің шалыс, Екеуміз жапан түзде болдық таныс. Орнымнан үш ұмтылып тұра алмадым, Мылтығым тиді маған алты қарыс!

14 слайд
  Бұл кім? “ Балталы, Бағаналы ел,аман бол!  Бақалы,балдырғанды көл,аман бол!”  Кірім жуып,кіндігім кескен жерім,  Ойнап ,күліп ер жеткен ел аман бол!

15 слайд
Бұл кім? Асыраған қызыңды мен алмаймын, Жалғыз қызың Баянды мен аламын. Қыз берсең,сен атасың,мен баламын Не қылып тең құрбымнан кем қаламын..

16 слайд
Жер атауларыЖырдағы кездесетін жер – су атаулары.

17 слайд
Пікірлесу сәті 1.Жырдағы көтерілген мәселелер. 2.Қозы өліміне себепкер болған кім? 3.Жырдағы Қарабай мен Қодарлар бейнесі ,қазіргі кезеңде кездесе ме? 4.Қозы Көрпеш-Баян сұлу жыры саған ұнады ма? 5.Жырдағы қай кейіпкер, қандай қылығымен ұнады?

18 слайд
15 сәуір күні еліміздің бірқатар өңірлерінде жастар арасында «Қозы Көрпеш - Баян сұлу», яғни «Ғашықтар күні»

19 слайд
ҚОЗЫ КӨРПЕШ-БАЯН СҰЛУ КҮМБЕЗІ Қозы Көрпеш-Баян Сұлу күмбезі – Х-ХІ ғасырларда тұрғызылған сәулет өнері ескерткіштерінің бірі. Шығыс Қазақстан облысы Аягөз ауданы Таңсық ауылына таяу, Аягөз өзенінің оң жағалауында орналасқан.Күмбездің табаны төрт бұрышты таған түрінде сырт жағынан ауданы 7,10 × 7,10 метр, ішкі жағынан 3,38 × 3,38 метр, жоғары қарай сүйірленіп, қүмбезделіп өрілген, биіктігі 11.65метр. Еденінен күмбезіне дейінгі биіктігі.4,35метр. Қабырғасы гранит қалақ тастан сабан аралас балшықпен қаланған, қалындығы-1,86метр. Кірер есігі шығысқа қаратылған. Құрылыс дыңға ұқсас болғандықтан, қазақ жеріне ислам діні тарамай тұрып салынған деген жорамал бар. Күмбездің жанында тас мүсіндер болған. О c ы тас мүсіндерді 1771 жылы Григорий Волошин, 1856 жылы Шоқан Уәлиханов қағаз бетіне нобайлаған. Онда қасиетті құтты ұстаған үш әйел мен бір еркек суреттелген. Халық аңызында үш әйелдің бірі – Баян сұлу, екіншісі – сіңлісі Айғыз, үшіншісі – апасы, ер адам – Қозы делінеді. Қазір мүсіндер жоғалып кеткен.

20 слайд
Қорытынды Бұл жыр- ел арасында ең көп тараған ғашықтық жыр.Зерттеушілер бұл жырды Шекспирдің Ромео- Джулъетта трагедиясымен барабар деп таныған.Ал Потанин «Бұл жер жүзіндегі ең қымбат әдебиет мұраларына жататын шығарма»деп бағалаған.

21 слайд

22 слайд
«Қозы Көрпеш-Баян сұлу жыры-қазақ ауыз әдебиетінің құнды інжу-маржаны» Шағын шығарма жазу Бағалау.

23 слайд
Ө Қоңырауда жақсы демалыңыз!Қоңырауда жақсы демалыңыз!

24 слайд
Тақырыбы – жазушының өмірде болған бір оқиғаны шығармаға негізгі арқау етіп алуы. Әдет-ғұрып қиыншылығы, содан туатын ғашықтық. Ол салт – рушылдық, феодалдық қоғамдар туғызған, заң еткен салт. Идеясы (негізгі ойы) – адам басындағы әрекеттерді суреттеу арқылы жазушының білдіретін негізгі ойы. Сол дәуірдегі жастардың сүйіп қосылуын арман еткен тілек-мүдделерді қамтиды.