Сабақтан тыс шара Мерей ЖОББ мектебі

1 слайд
БАТЫС ҚАЗАҚСТАН ОБЫЛЫСЫ ТАСҚАЛА БІЛІМ БӨЛІМІ МЕРЕЙЖОББ МЕКТЕБІ : ТАҚЫРЫБЫ БОРСЫҚ : 8 Орындаған сынып оқушысы Сейтали Айсу 201 8 ж.

2 слайд
 Ма :қсаты Борсы , қтың тіршілік барысымен , экологиясымен табиғат пен адам өміріндегі . маңызымен танысу  : Міндеттері 1. Кәдімгі борсықтың сыртқы сипатымен танысу ; 2. , Қоршаған ортамен байланысын қорғалу ; статусын айқындау 3. . Адам өміріне маңызын көрсету  : Күтілетін нәтиже - Табиғаттың әсем жататылысы борсықпен , жақын тану арқылы оған деген сүйіспеншілік . пен құрметті арттыру

3 слайд
I. Кіріспе  Борсық – сусарлар тұқымдасына жататын жыртқыш сүтқоректі аң . туысы Лытын атауын ( Meles meles ) 1758 жылы швед натуралисті Карл Линней енгізген

4 слайд
II. Негізгі бөлім Систематикасы  :Дүниесі Жануарлар  : Типі Хордалылар  : Класы Сүтқоректілер  : Инфракласы Ұрықжолдастылар  : Отряды Жыртқыштар  : Тұқымдасы Сусарлар  : Туысы Борсық  : Түрі Кәдімгі борсық

5 слайд
Сипаттамасы  60 — 90 , 20-24 , 8 — 16 - , Дене тұрқы см құйрығы см салмағы кг дай – 34 - . қысқы ұйқы алдында кг ға дейін барады  - - . Олардың түсі ақшыл сұрдан қара қоңырға дейін өзгеріп отырады . , Тұмсығынан желкесіне дейін созылған қара жолағы бар Бауыры , , , төбесі табандары қара аяқтарында сәл иілген ұзын тырнақтары . болады

6 слайд
Тіс формуласы I: 3 C: 1 P: 3 M: 1 3 1 4 2  Борсық бассүйегі

7 слайд
Ареалы Кәдімгі немесе европалық борсық Азиялық борсық Жапондық борсық ( Гибридизация шығылысу ) ж үретін аймақтар

8 слайд
Қазақстандағы борсық түрлері мен түршелері  (Еуропа борсығы Meles meles) ( Ферғана борсығы Meles meles severzovi)  ( Азия борсығы Meles leucurus) - ( Тянь Шань борсығы Meles leucurus tianschanensis) ( Құм борсығы Meles leucurus arenarius) ( Сібір борсығы Meles leucurus sibiricus) Солтүстік аймақта тіршілік ететін борсықтар . қысқы ұйқыға кетеді

9 слайд
Қоректенуі Борсық – эврифагты жануар

10 слайд
К өбеюі — , 1 1 - 5 Наурыз маусымда мауығып жылдан кейін күшік . табады 5 . 4/1- жұмаға дейін соқыр болады Күшіктердің і інінен , 3/1 – 3 шыққанша өледі қалғандарының тек і ғана жасқа . дейін тірі қалады

11 слайд
Борсық ін қазу шебірі Борсық інінде бірнеше шығыс болуы мүмкін бар, ұзындығы 5-10 метрге жетеді. Оның іні түлкі, қарсақ, кроликтерге пана болады.

12 слайд
Борсық мекен орта ретінде 8 . Борсық терісінде бүргенің түрі кездеседі Соның ішінде 2- , 3- , і жалпы жыртқыштарға тән і тек борсықтарға 3 . және түрі суыр мен тышқандар бүргесі Ал – бүргелер . жұқпалы ауру қаздырғыштарының таратушылары

13 слайд
Таби ғаттағы және адам өміріндегі орны  Борсық өз экожүйесінде үлкен орны бар жануар. Ауыл шаруашылығы және орман зиянкестерін жеп пайда келтіреді.  Борсықтың майы витаминдерге бай, сондықтан халық медицинасында оны буын ауруларын, туберкулез және іріңді жараларды емдеуге қолданады.

14 слайд
Борсық майының пайдасы  ( - 2, 3, 5, 6, 9, 12), Гемоглобинді гемоглобиннің В В В В В В Е және А дәрумендерін табиғи синтезін ынталандыратын борсық майының компоненттері арасында қанның гемоглобинін . арттыруға көмектеседі  , Жүрек пен қан айналымы жүйесінің жақсаруына ықпал етеді . атеросклероз мен тромбоздың пайда болу қаупін азайтады -3 -6 Омега және Омега май қышқылдарының құрамында қан тамырларының жүрегін азайтатын және қанның холестеринін , - E, B3, B6 B12 азайтатын сондай ақ борсық майы бар және дәрумендері тромбоциттерді агрегациялауды азайтады және . реологиялық қанның қасиеттері  Жұқпалы агенттердің ағзасына төзімділігін арттырады ( , мысалы борсық майы өкпе туберкулезінің дамуын ). қоздыратын Кочтың таяқшасымен күресуде тиімді

15 слайд
Борсық терісінің пайдаланылуы Борсық терісінен тон – бұл сәнді, жылы әрі арзан

16 слайд
Экологиялы қ жағдайы  Қорғалу статусы LC – жойылу қаупі жоқ түр  – Борсық аулау оны ң жойылып бара жытуының бірден - б ір себебі .

17 слайд
III. Қорытындылау Борсық - біздің елімізде тіршілік ететін сусарлар тұқымдасының ең үлкен өкілі. Табиғатта оның жылан, бақалардың саның реттеуге қатысады. Адам өмірінде де алатын орны ерекше табиғат жаратылысы.