Ашық сабақ, ҚМЖ, көрнекілік, презентация жариялап
2 млн. ₸ табыс табыңыз!
2024-2025 оқу жылына арналған
қысқа мерзімді сабақ жоспарларын
Жүктеп алғыңыз келеді ме?
ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандартымен жасалған
Салт-дәстүрді жаңғыртамыз
Материал туралы қысқаша түсінік
Салт-дәстүрді жаңғыртамыз
Авторы:
Автор материалды ақылы түрде жариялады.
Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады.
Толығырақ
06 Қараша 2024
55
0 рет жүктелгенТегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады
1 / 6
Материалдың қысқаша түсінігі
1 слайд
Тексер
у
Біреу ойын,тойда бәйге, жүлде алса, одан
жанындағыларға үлес беруі керек. Мұндайда
жұрт одан «бірнәрсе бер» деп
сұрапалады.Олжалы адам әдет бойынша
тәбәрік беруге міндетті, бермеуі ұят,
сараңдық, дәстүр сыйламағандық деп
есептеледі.
Келесі
Тәбәрік
1 слайд
Тексер у Біреу ойын,тойда бәйге, жүлде алса, одан жанындағыларға үлес беруі керек. Мұндайда жұрт одан «бірнәрсе бер» деп сұрапалады.Олжалы адам әдет бойынша тәбәрік беруге міндетті, бермеуі ұят, сараңдық, дәстүр сыйламағандық деп есептеледі. Келесі Тәбәрік
2 слайд
Тексер
у
Шаңырақта ұл бала дүниеге келгенде сол күндері
туған құлынды немесе ботаны «нәрестенің сыйы»
деп атау салты болған. Қазақ халқының ұғымында
дүниеге келген баланың болашағы өзіне атаған
бәсіремен тығыз байланысты. Сондықтан оны
мінбейді, сатпайды. Мүмкіндігінше жүйрік, жорға
болғаны дұрыс. Баламен бірге қадағалайды, бұла
қып өсіреді. Қазақ халқы сыйы бар баланың да есейе
келе малға деген ықыласы, пейілі түзу болады деп
пайымдаған
Келесі
«Бәсіре»
2 слайд
Тексер у Шаңырақта ұл бала дүниеге келгенде сол күндері туған құлынды немесе ботаны «нәрестенің сыйы» деп атау салты болған. Қазақ халқының ұғымында дүниеге келген баланың болашағы өзіне атаған бәсіремен тығыз байланысты. Сондықтан оны мінбейді, сатпайды. Мүмкіндігінше жүйрік, жорға болғаны дұрыс. Баламен бірге қадағалайды, бұла қып өсіреді. Қазақ халқы сыйы бар баланың да есейе келе малға деген ықыласы, пейілі түзу болады деп пайымдаған Келесі «Бәсіре»
3 слайд
Тексер
у
Туыс,жұрағат адамдардың қонаққа
келгенде оның баласына
ескерткіш,сый ретінде берілетін
мал.Бұл бала үшін сый,қуаныш болса
,оның ата-аналары үлкен
құрметтеудің белгісі десе де болады.
Келесі
«КӨГЕНТҮП»
3 слайд
Тексер у Туыс,жұрағат адамдардың қонаққа келгенде оның баласына ескерткіш,сый ретінде берілетін мал.Бұл бала үшін сый,қуаныш болса ,оның ата-аналары үлкен құрметтеудің белгісі десе де болады. Келесі «КӨГЕНТҮП»
4 слайд
Тексер
у
Ежелгі дәстүрде қайтыс болған адамның тұтынған
киімдерін оның сүйегін жууға кірген, яғни, халық
тілімен айтсақ, «өлікке түскен» адамдарға
марқұмның атынан киім үлестіреді: бас жағына
түскенге бас киімін, ортасына түскенге шапанын,
аяғына түскенге етігін (шұлғауымен) атап, таза,
тұтынылмаған киімді үлестіретін салт болған.
Бұған қосымша өзі қатарлас адамдарға басқадай
ұсақ киім, көйлек және басқа кәде қоса ұсынады.
Егер киімі берілмей, үй-іші қараулық жасаса, аруақ
жалаңаш жүреді деген сенім бар.
Келесі
«СЫЙЫТ»
4 слайд
Тексер у Ежелгі дәстүрде қайтыс болған адамның тұтынған киімдерін оның сүйегін жууға кірген, яғни, халық тілімен айтсақ, «өлікке түскен» адамдарға марқұмның атынан киім үлестіреді: бас жағына түскенге бас киімін, ортасына түскенге шапанын, аяғына түскенге етігін (шұлғауымен) атап, таза, тұтынылмаған киімді үлестіретін салт болған. Бұған қосымша өзі қатарлас адамдарға басқадай ұсақ киім, көйлек және басқа кәде қоса ұсынады. Егер киімі берілмей, үй-іші қараулық жасаса, аруақ жалаңаш жүреді деген сенім бар. Келесі «СЫЙЫТ»
5 слайд
Тексер
у
Қалың малы төленген қалыңдық қайтыс болған
жағдайда қазақ дәстүрі бойынша қалыңдықтың
сіңлісін (балдызын) алу кезінде төленетін қосымша
қалың мал деп аталады. Күйеу қайтыс болған
қалыңдығына ұрын барған болса ғана бұл ақы
төленеді. Егер бұрынғы қалыңдығына ұрын
келмеген болса, балдыз қалың төленбейді. Күйеудің
балдызын алу үшін бұрынғы қалың мал үстіне түйе
бастаған тоғыздан тағы да қалың мал төлеуінің
атауы..
Келесі
«БАЛДЫЗ ҚАЛЫҢ»
5 слайд
Тексер у Қалың малы төленген қалыңдық қайтыс болған жағдайда қазақ дәстүрі бойынша қалыңдықтың сіңлісін (балдызын) алу кезінде төленетін қосымша қалың мал деп аталады. Күйеу қайтыс болған қалыңдығына ұрын барған болса ғана бұл ақы төленеді. Егер бұрынғы қалыңдығына ұрын келмеген болса, балдыз қалың төленбейді. Күйеудің балдызын алу үшін бұрынғы қалың мал үстіне түйе бастаған тоғыздан тағы да қалың мал төлеуінің атауы.. Келесі «БАЛДЫЗ ҚАЛЫҢ»
