#1 слайд
Адам қаңқасының құрылысы. Тірек – қимыл жүйесінің рөлі мен қызметі Пән мұғалімі: Көленова Ақмөлдір Сынып: 8 “Б”

1 слайд

#2 слайд
Тірек – қимыл жүйесіне (ТҚЖ) Қаңқа сүйектері Қаңқа бұлшық еттері Атқаратын қызметтері 1.Қан түзеді 2. Тірек 3. Қорғаныш Атқаратын қызметтері 1.Қимыл- қозғалысты қамтамасыз етеді 2. Ішкі мүшелерді қорғайды

2 слайд

#3 слайд
Тірек – қимыл жүйесінің маңызы  Сүйектер буын және шеміршек арқылы бір – бірімен байланысып, адам қаңқасын құрайды.Ол дененің тірек қызметін атқарады. Сонымен қатар, ішкі мүшелерді механикалық зақымданудан қорғайды.  Қаңқа сүйектеріне бұлшық еттер бекиді. Дене қозғалысы қаңқа бұлшық еттерінің жиырылуы есебінен жүзеге асады.  Сүйектің кемікті затын толтырып тұратын қызыл қан жасушалары түзіледі. Сүйектің құрамында минералды заттар (фосфор, кальций)көп болғандықтан, олар зат алмасуға қатысады.

3 слайд

#4 слайд
Сүйектердің құрылысы бойынша Түтік тәрізді Жалпақ Ұзын Қысқа Жалпақ сүйектер Белгілері Түтікті сүйектер Кемікті зат Сүйек ұлпасының басым түрі болуы Тығыз зат Сүйектің қызыл кемігі Жілік майының басым түрі болуы Сүйектің сары кемігі Сүйекқап есебінен Ұзыннан өсуі Шеміршек есебінен Сүйекқап есебінен Жуандап өсуі Сүйекқап есебінен

4 слайд

#5 слайд
Адам қаңқасының бөлімдері Бас сүйек Тұлға Қол- аяқ Бет бөлігі Ми сауыты Жұп Тақ Омыртқа жотасы Кеуде қуысы Еркін қозғалатынЖамбас белдеуі Еркін қозғалатынИық белдеуі Қол Аяқ

5 слайд

#6 слайд
Бас сүйекте 2 бөлім бар . Бас сүйектері жұп және тақ болады. Ми бөлімі: шүйде, маңдай тақ сүйектер; төбе және самай жұп сүйектер. Бет бөлімі : бет және үстіңгі жақтың жұп сүйектері, астыңғы жақтың тақ сүйектері Бас сүйек

6 слайд

#7 слайд

7 слайд

#8 слайд
Кеуде қуысы Кеуде қуысы 12 жұп қабырғадан тұрады. Барлық сүйектер жалпақ, жартылай қозғалмалы болып байланысқан, қабырғалар омыртқа жотасымен буын арқылы байланысқан. Омыртқа жотасы 33-34 омыртқадан тұрады және 5 бөлімге бөлінген: мойын (7), арқа(12), бел(5), сегізкөз (5), құйымшақ (4-5). Омыртқалар аралас сүйекке жатады. Олар қозғалмалы байланысқан.

8 слайд

#9 слайд

9 слайд

#10 слайд
Қол сүйектері Қол сүйектеріне иық белдеуі мен қолдың еркін қозғалатын сүйектері жатады. Қол сүйектері : жұп жауырын және жұп бұғанадан тұрады. Қолдың еркін қозғалатын сүйектері : тоқпан жілік, білек(2 сүйектен тұрады: кәрі жілік және шынтақ сүйегі), және қол басы сүйектерінен тұрады.

10 слайд

#11 слайд

11 слайд

#12 слайд
Аяқ сүйектері Аяқ сүйектері – жамбас белдеуі және аяқтың еркін қозғалатын сүйектерінен тұрады. Жамбас белдеуі : екі жамбас сүйегі, олардың әрқайсысы бірігіп кеткен 3 сүйектен (мықын, шонданай, қасаға) тұрады. Аяқтың еркін қозғалатын сүйектеріне: ортан жілік, асықты жілік, шыбық сүйегі, толарсақ, табан, бақай сүйектері.

12 слайд

#13 слайд

13 слайд