#1 слайд
«ШОҚАН - ФОЛЬКЛОРШЫ ҒАЛЫМ»

1 слайд

#2 слайд
Мазмұны Кіріспе………………………………………………………………… ............2 1 ШОҚАННЫҢ ҒЫЛЫМИ ҚЫЗМЕТІ 1.1 Шоқанның фольклорлық шығармаларды жинау әдістері ………......…6 1.2 Фольклор мен этнографияның маңызы………………………… ...........7 2 ШОҚАН УӘЛИХАНОВТЫҢ ФОЛЬКЛОРЛЫҚ ЗЕРТТЕУЛЕРІ 2.1. Шоқанның фольклорлық мұраларының ғылыми маңызы…………… ..8 2.2. Шоқанның фольклорды зерттеудегі жаңашылдығы………....... ............9 2.3. Шоқанның фольклорлық мұраларының қазіргі заманғы маңызы……..10 2.4. Шоқан Уәлихановтың фольклоршы ғалым ретіндегі орны…………… .11 3 ШОҚАН - ФОЛЬКЛОРШЫ ҒАЛЫМ 3.1 Фольклор мен мәдениеттің байланысы………………………… ……….12 3.2 Шоқан мұрасының жастарға әсері…………………………………… 13 Қорытынды..........................................................................................................14 Пaйдaлaнылғaн әдeбиeттер……………………………………... .....................15

2 слайд

#3 слайд
КІРІСПЕ

3 слайд

#4 слайд
Зерттеу нысаны: Шоқан Уәлихановтың фольклорлық мұралары қазақ халқының мәдениетінің, тарихының, дүниетанымының айнасы болып табылады. Бұл зерттеу қазақ халқының ауыз әдебиетін, дәстүрлерін және дүниетанымын тереңірек түсінуге, сондай-ақ, Шоқанның ғылыми еңбектерінің қазіргі заманғы жастар үшін маңыздылығын анықтауға бағытталған. Зерттеу жұмысының мақсаты: Шоқан Уәлихановтың фольклорлық мұраларын зерттеу арқылы қазақ мәдениеті мен тарихындағы оның рөлін анықтау болып табылады. Бұл мақсатқа жету үшін, зерттеу барысында жастардың ұлттық сана-сезімін қалыптастырудағы Шоқан мұрасының әсерін анықтау міндеті қойылады. Осылайша, зерттеу жұмысы Шоқанның фольклоршы ғалым ретіндегі орны мен оның шығармаларының қазіргі қоғамдағы маңыздылығын айқындауға бағытталған.

4 слайд

#5 слайд
Жұмыстың негізгі мақсаты: Шоқан Уәлихановтың фольклорлық мұраларын зерттеу арқылы қазақ халқының мәдениеті мен тарихындағы оның рөлін анықтау болып табылады. Бұл мақсатқа жету үшін, Шоқанның фольклорды жинау әдістері мен зерттеу тәсілдерін талдап, оның шығармаларының ғылыми маңыздылығын көрсету қажет. Сонымен қатар, жұмыста жастардың ұлттық сана-сезімін қалыптастырудағы Шоқанның мұрасының әсері де қарастырылады. Алдыңғы мақсатты жүзеге асыруда Шоқан Уәлихановтың фольклорлық мұраларын терең зерттеп, оның шығармаларының ғылыми маңыздылығын анықтау қажет. Сонымен бірге, жастардың ұлттық сана-сезімін қалыптастыруға бағытталған шараларды ұйымдастыру жоспарлануда.

5 слайд

#6 слайд
Ғылыми жобаның дереккөздері: Жұмысты жазу барысында тіл білімінің теориялық негіздері мен әдіснамалық тәсілдері, сондай-ақ, қазақ фольклоры мен әдебиетінің зерттелу тарихы бойынша ғалымдардың еңбектері басшылыққа алынды. Зерттеу жұмысының ғылыми жаңалығы: -Ш.Уәлихановтың фольклорлық мұраларының жаңа көзқарасы талдауға алынды; -Ш.Уәлихановтың қазақ мәдениетіндегі рөлі анықталды; -Жастардың ұлттық сана-сезімін қалыптастырудағы жолы айқындалды

6 слайд

#7 слайд
1.1 Шоқанның фольклорлық шығармаларды жинау әдістері Шоқан Уәлиханов фольклорлық шығармаларды жинау барысында халықпен тікелей байланыс орнатып, олардың мәдениеті мен дәстүрлерін терең зерттеді. Ол халықтың ауыз әдебиетін, аңыздарын, жырларын жинап, оларды ғылыми тұрғыдан талдады. Шоқан Уәлихановтың фольклорлық шығармаларды жинау әдістері халықпен тікелей байланыс орнатуға негізделген. Ол өз зерттеулерінде халықтың ауызша дәстүрлерін, аңыздарын, ертегілерін және жырларын жинап, оларды жазбаша түрде құжаттады. Сонымен қатар, Шоқан фольклорлық шығармаларды жинау барысында халықтың мәдениеті мен дүниетанымын терең түсіну үшін, олардың өмір сүру жағдайларын, салт-дәстүрлерін және әдет-ғұрыптарын зерттеуді де маңызды деп санады. [1, 45 б.]

7 слайд

#8 слайд
1.2 Фольклор мен этнографияның маңызы Фольклор – халықтың ауыз әдебиеті, мәдениеті мен дәстүрлерінің маңызды бөлігі. этнография – халықтың тұрмыс-тіршілігін, мәдениетін, салт-дәстүрлерін зерттейтін ғылым. шоқанның фольклорлық зерттеулері қазақ халқының мәдениетінің байлығын көрсетеді. ольклор мен этнография халықтың мәдениеті мен тарихын зерттеудің маңызды құралдары болып табылады. [2,78 б.] Фольклор халықтың ауызша шығармашылығын, дәстүрлерін, дүниетанымын және әлеуметтік құндылықтарын көрсетеді, ал этнография халықтың тұрмыс- тіршілігін, салт-дәстүрлерін, әдет-ғұрыптарын зерттейді. Бұл екі ғылым саласы бір-бірімен тығыз байланысты, өйткені фольклорлық шығармалар этнографиялық зерттеулердің негізін құрайды, ал этнографиялық деректер фольклорды тереңірек түсінуге мүмкіндік береді.

8 слайд

#9 слайд
2.1. Шоқанның фольклорлық мұраларының ғылыми маңызы Шоқанның фольклорлық мұралары қазіргі заманғы жастар үшін ұлттық мәдениетті, тарихты, дәстүрлерді танып-білудің маңызды көзі болып табылады. оның зерттеулері жастардың ұлттық сана-сезімін қалыптастыруда маңызды рөл атқарады. Ш. Уәлихановтың фольклорлық мұралары қазіргі заманғы жастар үшін ұлттық мәдениетті, тарихты және дәстүрлерді танып-білудің маңызды көзі болып табылады. [3,112 б.] Оның зерттеулері жастардың ұлттық сана- сезімін қалыптастыруда, мәдениетімізді сақтауда және дамытуда зор ықпал етеді. Сонымен қатар, Шоқанның фольклорлық шығармалары мен зерттеулері халықтың рухани байлығын жаңғыртуға бағытталған.

9 слайд

#10 слайд
2.2. Шоқанның фольклорды зерттеудегі жаңашылдығы Шоқан Уәлиханов фольклорды зерттеуде жаңа әдістер мен тәсілдерді қолданды. ол фольклорлық шығармаларды жинау, талдау және жариялау арқылы қазақ мәдениетінің байлығын әлемге танытты. Шоқан Уәлихановтың фольклорды зерттеудегі жаңашылдығы оның ғылыми әдістері мен тәсілдерінде көрінеді. Ол фольклорлық шығармаларды жинау мен талдауда халықтың ауызша дәстүрлерін, мәдени контекстін ескере отырып, терең зерттеу жүргізді. [4, 65 Бб.]Сонымен қатар, Шоқан фольклорды тек жинап қана қоймай, оны ғылыми тұрғыдан жүйелеп, классификациялап, халықтың мәдениеті мен тарихын түсінуге жаңа көзқарас ұсынды, бұл өз кезегінде қазақ фольклорының ғылыми негізін қалыптастыруға ықпал етті. [5, 30 б]

10 слайд

#11 слайд
2.3. Шоқанның фольклорлық мұраларының қазіргі заманғы маңызы Шоқанның фольклорлық мұралары қазақ халқының мәдениетінің, тарихының, дүниетанымының айнасы болып табылады. оның зерттеулері қазақ фольклорының ғылыми негізін қалауға, ұлттық мәдениетті сақтауға және дамытуға ықпал етті. Ш.Уәлихановтың фольклорлық мұраларының ғылыми маңызы қазақ халқының мәдениеті мен тарихын зерттеуде ерекше орын алады. Оның жинаған фольклорлық шығармалары халықтың рухани байлығын, дүниетанымын және әлеуметтік құрылымын айқындауға мүмкіндік береді. [6, 150 б.] Оның зерттеулері қазақ фольклорының әлемдік мәдениеттегі орнын анықтауға, қазіргі заманғы ғылыми зерттеулер мен мәдени жобалар үшін маңызды негіз болып табылады.

11 слайд

#12 слайд
2.4. Шоқан Уәлихановтың фольклоршы ғалым ретіндегі орны Шоқан Уәлиханов – қазақ фольклорының зерттелуінде ерекше орын алатын ғалым. оның еңбектері қазақ халқының мәдени мұрасын сақтауға және дамытуға үлкен үлес қосты. Ш. Уәлихановтың фольклоршы ғалым ретіндегі орны қазақ мәдениетінің тарихында ерекше маңызды болып табылады. Ол қазақ фольклорын зерттеуде алғашқылардың бірі болып, халықтың ауызша шығармашылығын жинап, ғылыми тұрғыдан талдады, бұл өз кезегінде ұлттық мәдениеттің байлығын сақтауға және дамытуға ықпал етті. Сонымен қатар, Оның еңбектері әлемдік мәдениетпен байланыстыруға бағытталған маңызды қадам болды, осылайша, оның мұрасы қазіргі заманғы зерттеушілер мен әдебиетшілер үшін үлгі болып табылады. [7, 85 б.]

12 слайд

#13 слайд
3.1 Фольклор мен мәдениеттің байланысы Фольклор мен мәдениет бір-бірімен тығыз байланысты. фольклор халықтың мәдениетін, дәстүрлерін, дүниетанымын көрсетеді. шоқанның зерттеулері бұл байланысты тереңірек түсінуге мүмкіндік береді. Фольклор мен мәдениет арасындағы байланыс халықтың рухани және материалдық өмірін, дәстүрлерін, әдет-ғұрыптарын және дүниетанымын көрсетеді. Фольклорлық шығармалар мәдениеттің айнасы ретінде қызмет етіп, халықтың тарихы мен әлеуметтік құрылымын түсінуге мүмкіндік береді. [8, 120 б.] Мәдениет фольклорды қалыптастыруда, дамытуда және жаңғыртуда маңызды рөл атқарады, өйткені әрбір ұрпақ өз дәстүрлерін, әдет-ғұрыптарын және фольклорлық мұраларын сақтап, оларды келешекке жеткізуге тырысады.

13 слайд

#14 слайд
3.2 Шоқанның мұрасының жастарға әсері Шоқан Уәлихановтың мұрасы қазіргі жастар үшін ұлттық мәдениетті, тарихты, дәстүрлерді танып-білудің маңызды көзі болып табылады. оның зерттеулері жастардың ұлттық сана-сезімін қалыптастыруда, мәдениетімізді сақтауда және дамытуда зор ықпал етеді. [9, 95 б.]Шоқан Уәлихановтың мұрасы қазіргі жастарға ұлттық мәдениетті, тарихты және дәстүрлерді танып-білуде зор әсер етеді. Оның фольклорлық шығармалары мен зерттеулері жастардың ұлттық сана-сезімін оятып, патриотизмді қалыптастыруға ықпал етеді. Сонымен қатар, Шоқанның еңбектері жастарды ғылыми зерттеулерге, әдебиетке және мәдениетке қызықтыруға, ұлттық құндылықтарды сақтауға және дамытуға бағытталған жобалар мен іс-шараларға қатысуға ынталандырады. [10, 40 б.]

14 слайд

#15 слайд
ҚОРЫТЫНДЫ Шоқан Уәлихановтың фольклорлық мұрасы қазақ мәдениеті мен тарихында ерекше орын алады, оның зерттеулері ұлттық сана-сезімді қалыптастыруда маңызды рөл атқарады. Шоқанның фольклорды жинау және талдау әдістері қазіргі заманғы зерттеушілер үшін үлгі болып табылады, өйткені олар халықтың рухани байлығын сақтауға және дамытуға бағытталған. Оның шығармалары мен ғылыми еңбектері жастарға ұлттық мәдениетті танып- білуде, патриотизмді қалыптастыруда және ғылыми зерттеулерге қызығушылықты арттыруда зор ықпал етеді. Осылайша, Шоқан Уәлихановтың мұрасы бүгінгі күні де өзектілігін жоғалтпай, қазақ халқының мәдениетінің байлығын әлемге танытуға қызмет етеді.

15 слайд

#16 слайд
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 1. Уәлиханов, Ш. (1994). Шығармалары. Алматы: Жазушы. – 320 Б. [1, 45 Б.] 2. Сыздықова, Р. (2015). Шоқан Уәлиханов: Өмірі Мен Шығармашылығы. Алматы: Қазақ Университеті. – 250 Б. [2, 78 Б.] 3. Нұрпейісов, К. (2006). Шоқан Уәлиханов Және Қазақ Фольклоры. Алматы: Күлтегін. – 180 Б. [3, 112 Б.] 4. Тұрсынов, С. (2010). Шоқан Уәлиханов: Ғылыми Мұрасы. Алматы: Қазақ Университеті. – 200 Б. [4, 65 Б.] 5. Әуезов, М. (1997). Шоқан Уәлиханов: Зерттеулер Мен Мақалалар. Алматы: Жазушы. – 150 Б. [5, 30 Б.] 6. Қабдолов, З. (2004). Қазақ Әдебиетінің Тарихы. Алматы: Қазақ Университеті. – 400 Б. [6, 150 Б.] 7. Жұмалиев, Қ. (1991). Қазақ Әдебиеті Тарихының Мәселелері. Алматы: Ғылым. – 300 Б. [7, 85 Б.] 8. Байтұрсынұлы, А. (1992). Таңдамалы Шығармалары. Алматы: Ғылым. – 350 Б. [8, 120 Б.] 9. Сейітов, А. (2010). Қазақ Фольклорының Тарихы. Алматы: Рауан. – 220 Б. [9, 95 Б.] 10. Тұрсын, Б. (2018). Шоқан Уәлиханов: Өмірі Мен Қызметі. Алматы: Атамұра. – 180 Б. [10, 40 Б.]

16 слайд

#17 слайд
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАҚМЕТ!

17 слайд