СПИД-ХХІ ғасыр індеті

1 слайд
СПИД – ХХІ ғасыр індеті

1 слайд

2 слайд
Тәрбие сағатының мақсаты: дәл қазір адамзат ұрпағына төніп тұрған нашақорлық кеселдің пайда болуын, қоғамға, адамдарға осы дерттің зардаптарын түсіндіру, ЖҚТБ- дан сақтандыра отырып оқушыларды, болашақтың тірегі болатын дені сау азамат болуға баулу. Оқушыларға темекі, арақ, есірткі, ЖҚТБ - ның қазіргі таңдағы адамзаттың басты проблемасы екенін, оның зиянды жақтарын түсіндіру, ғасыр дертіне айналып отырған кеселдердің залалын жан - жақты меңгерту, зиянды заттардан барынша аулақ болуға шақыру, сана - сезімдерін дамыта түсу.

2 слайд

3 слайд
Адамның ақыл – ойын, денсаулығын, қабілетін дамыту мәселелеріне тікелей қатысы бар маңызды еңбектерінде шығыстың әйгілі ойшыл–ғалымы Әл-Фараби: «Жас жеткіншектеріңізді көрсетіңіз, мен сіздердің болашақтарыңызды айтып берейін», – деген екен.

3 слайд

4 слайд
АҚТБ-ЖҚТБ дегеніміз не ?    

4 слайд

5 слайд
          Бұл дерт, яғни жұқтырылған иммунитет тапшылығы белгісі туралы ең алғаш рет адамдар 1982 жылы естіді. 1983-1984 жылдары американ ғалымы Роберт Галло мен француз ғалымы Люк Монтонье бір мезгілде бұл аурудың қоздырғышын анықтады. 1986 жылы бұл ауруға «Адам иммун-тапшылығының вирусы» деген ат берді. СПИД 1950 жылдары Африка аумағында белгі беріпті.Содан жылжып 1970 жылдары Америкаға да жеткен. «Құлақ естігенді, көз көреді»-деген.Көп күттірген жоқ, Қазақстанда алғаш сырқат 1987 жылы анықталды. Елімізде бүгінгі күнге дейін Ақтөбе облысында-200-ге жуық адам СПИД вирусын жұқтырған.Қарағанды облысында 3967 , ал Жезқазған қаласында 15 жағдай тіркелген.1987 жылы 23 сәуірде СПИД-пен күрес және оның алдын алу орталығы құрылып, өз жұмысын жүргізе бастады. Аурудың алғашқы белгілері бес жылдан соң байқалады, бұл уақыт ішінде ол ауруын талай адамға жұқтыруы ғажап емес. ЖҚТБ вирусы қанда, адам зәрінде, ұрығында, ана сүтінде және сілекейде болады. АҚТҚ-адамның қорғаныш тапшылығының қоздырғышы-ағзаны әртүрлі жұқпалардан қорғайтын қорғаныс жүйесін зақымдайды.

5 слайд

6 слайд
АҚТҚ төмендегі жолдармен жұғады 1. АҚТҚ-мен зақымданған донордың қанын құйғанда немесе мүшелері мен ұлпаларын салғанда. 2. Қан тамырларына есірткілерді енгізген кезде ине мен щприцтерді бірге қолданғанда. 3. Медициналық манипуляциялар кезінде залалсыздандырылмаған құралдарды пайдаланғанда. 4. Жыныстық қатынас арқылы

6 слайд

7 слайд
АҚТҚ төменде көрсетілген жағдайда жұқпайды  Қол алысып, құшақтасқанда Ыдыс-аяқтан, тамақтан, дәретхана заттарынан Төсек жабдықтары мен киімнен Темір және қағаз ақшадан Су мен ауадан Ойыншықтардан, қолданыстағы заттардан Есік тұтқасы мен көліктегі ұстағыштан Жәндіктердің шағуынан Моншада, саунада, бассейінде Бой жазу, т.б.

7 слайд

8 слайд

8 слайд

9 слайд
Адамның АҚТҚ-мен зақымданғанын қалай білуге болады? Адамның АҚТҚ-мен зақымданғандығын сыртқы келбетінен біле алмайсыз.АҚТҚ жұқпасын қанды зертханалық зерттеуге тапсыру арқылы ғана анықтауға болады.Ағзада қоздырғыштың бар екендігі қоздырғыштың табылуынан емес, оған қарсы ендірілген антидене пайда болғанда анықталады. Антиденелер – ағзаға қоздырғыш енгенде, оған қарсы пайда болатын арнайы ақуыздар.

9 слайд

10 слайд
Ауру қалай асқынады? АҚТҚ жұқпасы-бұл баяу өтетін созылмалы ауру. Сондықтан ауру белгілері бірден пайда болмай, 5-7 жыл ішінде білінеді. Аурудың алғашқы белгілері қандай? Шаршағыштық, жалпы әлсіздік, бірнеше топ лимфа түйіндерінің ұлғаюы. Бұл ЖҚТБ-нің басталғандығын білдірмейді. Алайда, арнайы емделмесе, жұқпалы ауру әрі қарай дами түседі де, ЖҚТБ-ға әкелетін басқа да сырқаттар қосылады.

10 слайд

11 слайд
Ситуациялық жағдай

11 слайд

12 слайд
Жігерің бар, талабың бар, қайратың, Мақсат тұтсаң қанатың бар талмайтын. Өз-өзіңді ұстай білсең тартынып, Өмірің бар алда әлі солмайтын.

12 слайд

13 слайд
«ЖҚТБ құрбаны» сахналық қойылымы

13 слайд

14 слайд
Жалынды жастар үні

14 слайд

15 слайд
МАҚАЛ - МӘТЕЛДЕР

15 слайд

16 слайд
Ауырып ем іздегенше, Ауырмайтын жол ізде

16 слайд

17 слайд
Ішпеген, шылым шекпеген, Жасайды жылдар көптеген.

17 слайд

18 слайд
Қайғы қартайтады. Қуаныш марқайтады

18 слайд

19 слайд
Адам арақты ішеді, Арақ ақылды ішеді.

19 слайд

20 слайд
Жасында темекісін будақтатқан, Күркілдеп қартайғанда сұлап жатқан

20 слайд

21 слайд
Арақ- ішіп ішіне көшеді, Ақыл шөлмек ішіне түседі

21 слайд

22 слайд
Тыста ұзақ жүргенің, Ұзақ өмір сүргенің.

22 слайд

23 слайд
Ішпеген, шылым тартпаған, Денсаулығын сақтаған

23 слайд

24 слайд
Қорытынды тест сұрақтары 1.СПИД жұқпалы ма ? А) иә Ә) жоқ 2. СПИД вирусын не дейміз ? А) КОХ талшығы Ә) Айде Б) А вирусы 3. Қай жылы СПИД вирусы ашылды ? А) 1983 Ә) 1985 Б) 1956 В) 1988 4. Ауру белгілері бірден білене ме ? А) иә Ә) жоқ 5.СПИД қандай жолдармен таратылады ? А) жыныстық жолдар арқылы Ә) қан арқылы Б) тағам арқылы В) насекомдар арқылы Г) кір қолдар арқылы

24 слайд

25 слайд
Қорытынды тест сұрақтары 6. Қай континетте адамдар СПИД-пен ауырғанын білмеген ? А) Африка Ә) Азия Б) Америка В) Австралия 7.Қазақстанда СПИД-пен ауыратын адамдар кімдер ? А) жастар Ә) балалар Б) үлкен адамдар 8.СПИД-ті қандай жағдайда жұқтыруы мүмкін ? А) наркомания Ә) әңгімелесу кезінде Б) темекі шегу арқылы В) жезөкшелік 9.Дүниежүзілік СПИД-пен күрес күні ? А) 1 қазан Ә) 1 желтоқсан Б) 1 қаңтар 10.Қай ел СПИД-пен ауырған адамдарды басқа аралға апарып тастайды, оларға жағдай жасайды ? А) Жапония Ә) Канада Б) Қытай В) Куба

25 слайд

26 слайд
КӨҢІЛ ҚОЙЫП ТЫҢДАҒАНДАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!

26 слайд