Тағамның құнарлылығы. Күндізгі тамақ рационы

1 слайд
Тағамның құнарлылығы.Күндізгі тамақ рационы •Сабақтың мақсаты: Тағамның құнарлығы туралы түсініктерін дамыту. Тамақ ішу режимін дұрыс сақтауды насихаттау

1 слайд

2 слайд
Тағамдық құндылық - өнімнің барлық пайдалы қасиеттерін, яғни энергетикалық, биологиялық, физиологиялық, органо-лептикалық құндылығын, сіңімділігін, сапалылығын сипаттайтын күрделі қасиет. Тамақ өнімдерінің энергетикалық құндылығы 100 г- ға шаққанда кило- джоульмен (кДж) немесе кило- калориямен (ккал) өрнектеледі Өнімнің химиялық құрамын біле отырып, оның энергетикалық құндылығын анықтауға болады. Өнімнің биологиялық құндылық өнімде биологиялық белсенді заттар мөлшерімен сипатталады: қажетті аминқышқылдары, витаминдер, макро- және микроэлементтер, полиқанықпаған май қышқылдары. Адам ағзасында 1 г май тотыққанда 9,3 ккал (37,7 кДж); 1 г ақуыз — 4,1 ккал (16,7 кДж); 1 г көмірсу — 3,75 ккал (15,7 кДж) энергия бөлінетіні белгілі. Тағамның құнарлылығы

2 слайд

3 слайд
Тағамдық заттардың биологиялық құндылығына қарай топталуы. Топ Тамақтық заттар түрі Биологиялық құндылығы ІСүт және сүт тағамдары Аса бағалы жануар текті майлар ІІЕт, балық, жұмыртқа Жануар текті ақуыздар ІІІҚант, нан және қамырдан жасалған тағамдық заттар Энергия, дәрумендер, минералдық заттар, өсімдік текті ақуыз ІVБұршақтар, жаңғақтар Аса бағалы өсімдік текті ақуыздар V Майлар Майлар мен дәрумендер VIКөкөністер мен көкөніс шырындары Су және дәрумен, минералдық тұздар мен целлюза VIIЖемістер мен жеміс шырындары Фруктоза, бояғыш заттар, жеміс қышқылдары,жеміс қанттары,дәрумендер, минералдық тұздар

3 слайд

4 слайд
Жасына қарай тағамдық заттарды физиологиялық тұтыну нормасы (г/күн) Ақуыз Майлар Көмірсу Жасы БарлығыЖануар тектіБарлығы Өсімдік текті 7-10 11-13 14-17ер балалар 60-74-ерлер 75-тен жоғары 14-17қыз балалар 60-74-әйелдер 75-тен жоғары 80 96 106 69 60 93 63 57 48 58 64 38 33 56 35 31 80 96 106 77 67 93 70 63 25 18 20 - - 20 - - 348 382 422 333 290 367 305 275

4 слайд

5 слайд
•Ас қабылдаудың уақытқа сай бөліну үлгісі ретінде тәуліктік рационды 5-ке бөліп қабылдау ұсынылады: таңғы ас-20%; сәскелік ас-15%; түстік ас-30-35%; түс қайта-15%; кешкі-20%. •Жұмыс ерекшелігіне қарай энергия шығыны бірдей деп саналатын әлеуметтік топтар: 1.Ауыр дене еңбегімен аз айналысатындар: инженер, дәрігер, ғалым, ұстаз, жазушылар, суретшілер, кеңсе қызметкерлері жұмыссыздар- олардың орташа энергиялық шығыны, яғни тиісті теориялық рацион калориялылығы-3200ккал. 2.Механикаландырылған еңбеңпен айналысатындар: автожүргізушілер,станоктарда қызмет ететіндер, хи- миктер,тоқыма өнеркәсібі жұмысшылары-3500ккал

5 слайд

6 слайд
Тамақтану сауаттылығының 5 негізі 1.Тамақ құрамында негізгі қоректік заттардың болуы 2. Тамақ рационында қосымша заттардың болуы 3. Тамақ нәрлілігі адамның жасына, денсаулық күйіне, табиғат климатына байланысты 4.Тәулік бойынша тамақтану тәртібінің мөлшерін сақтау 5.Тамақтанудың санитарлық-гигиеналық нормаға сай болуы

6 слайд

7 слайд
Сұрақтар: 1.Организм энергияны не үшін пайдаланады? 2.Адамның қандай іс – әрекеттері энергия шығынын жоғарылатады? 3.Тәулігіне қоректік заттарды пайдаланудың шамамен мөлшері қандай? 4.1 г нәруыз, 1 г май және 1 г көмірсу ыдыраған кезде қанша энергия бөлінеді? 5.Тағам калориялығы дегеніміз не және ол неге байланысты? 6.Жұмыстың қандай түрлері бар және оған сәйкес энергия шығындары қандай болады?

7 слайд

8 слайд
1.Азық түлік өнімдерінің технологиясы 2.Қайта өңдеу өндірістерінің технологиясы 3.Қоғамдық денсаулық сақтау 4.Медициналық профилактикалық іс Тақырып бойынша мамандық түрлері:

8 слайд

9 слайд
Сабақта қол жеткен нәтижелер: • оқушылардың белсенділігі; • жаңа оқу материалын дұрыс қабылдаулары және түсінулері; •сабақ материалына қызығушылықтарының артуы; •өз ойларын еркін жеткізе алуы •ақпаратпен тиянақты жұмыс жасай алуы •ынтымақтастық қарым-қатынас түзе алуы

9 слайд