#1 слайд
Тармақталу операторлары 1. Информатика және есептеуіш техника негіздері 8 сынып

1 слайд

#2 слайд
Тармақталу алгоритімі. Өткенді еске түсіру. •Белгілі бір шарттың орындалу немесе орындалмауына байланысты командалар тізбегінің бірнеше тармақтарға бөлінетін тобы тармақталу алгоритімі деп аталады.

2 слайд

#3 слайд
Тармақталу алгоритімін орындау үшін қолданылатын операторлар if   <шарт>  then <1-оператор>   else <2-оператор>; Шартты оператор goto <белгі>; Шартсыз көшу операторы case <селектор-оператор> of < 1-тұрақты> : < 1-оператор>; < 2-тұрақты > : < 2-оператор>; … else < n-оператор> end; Таңдау операторы

3 слайд

#4 слайд
Шартсыз көшу операторы •Көшу немесе шартсыз көшу операторы операторлардың сызықты орындалуын бұзып, келесі атқарылуды, яғни белгісі бар операторға көшуді орындайды. • Бұл оператор GOTO (көшу) түйінді сөзінен басталады да, одан кейін LABEL бөлімінде сипатталған белгі атауы жазылады. GOTO БЕЛГІ

4 слайд

#5 слайд
Шартсыз көшу операторы Мысалы, белгі бөлігіндегі сипатталу: LABEL 20, SUM; болса, онда GOTO операторында тек осы белгілер ғана пайдаланылады, яғни GOTO 20; немесе GOTO SUM; Программадан үзінді: label belgi; … begin … goto belgi … belgi: …

5 слайд

#6 слайд
Шартты оператор •Тарамақталу процестері бар алгоритмдерді ұйымдастыру үшін шартты операторлар пайдаланылады. If шартты операторы шартқа байланысты программадағы іс- әрекеттердің орындалу ретін өзгертеді. if өрнек then 1-оператор else 2-оператор егер онда әйтпесе

6 слайд

#7 слайд
Шартты оператор Толық түрі: Қысқартылған түрі: if   <шартты өрнек>  then <1-оператор>   else <2-оператор>; if   <шартты өрнек>  then <1-оператор>;

7 слайд

#8 слайд
Таңдау операторы •Жоғарыда біз белгілі бір шарттың орындалу немесе орындалмауына байланысты алгоритмнің 1- операторы немесе 2- операторы орындалатынын қарастырдық. •Алайда, көбінесе мүмкін болатын жағдайлар екеу емес, одан да көп бола береді, яғни процесс көп тармақты болады.

8 слайд

#9 слайд
Таңдау операторы if digit= 0   then      write (' Нөл'); if digit = 1   then      write (‘ Бір'); if digit = 2   then      write (‘ Екі'); .... ..... ...... •Берліген мысалдан 0-9 дейінгі цифр түрінде көрсетілген сандардың сөз түрінде жазылуы if операторы арқылы көрсетілген. •Алайда, бұлай жазу ыңғайлы емес болып табылады. Осы арада case таңдау операторы керек.

9 слайд

#10 слайд
Case <селектор-оператор> of <1-тұрақтылар тізімі>: < 1-оператор >; <2-тұрақтылар тізімі>: < 2-оператор >; … <N-тұрақтылар тізімі>: < N-оператор >; Else <оператор> End; Таңдау операторы BEGIN S-ті ЕНГІЗУ S …………….. 1- мән else End. 2-мән N- мән 1-оператор 2-оператор N-оператор Оператор

10 слайд

#11 слайд
Есеп Басы N-ді енгізу N …………….. 1 2 7 else Соңы. Дүйсенбі Сейсенбі Жексенбі Аптада 7 күн ғана бар! Апта күндерінің сан реті бойынша (1,2, …,7) апта күнінің атын шығаратын блок-схема және программа құр. Басқа сандар енгізілген жағдайда «Аптада 7 күн ғана бар!» хабарын шығар.

11 слайд

#12 слайд
Program esep_sheshui; Var n : integer; Begin writeln(‘Апта күніне сәйкес сан енгізіңіз: ’); readln(n); Сase n of 1: writeln(‘Дүйсенбі); 2: writeln(‘Сейсенбі); 3: writeln(‘Сәрсенбі’); 4: writeln(‘Бейсенбі’); 5: writeln(‘Жұма’); 6: writeln(‘Сенбі’); 7: writeln(‘Жексенбі’); Else writeln(‘Аптада 7 күн ғана бар!’) End; End.

12 слайд

#13 слайд
Сандар интервалы Case x of балама (альтернатива) 1,2,3,4: < 1-оператор >; 1..4: < 1- оператор >;

13 слайд

#14 слайд
Айдың реттік нөміріне сәйкес жыл мезгілін анықтау program zhyl_mezgili; var     month: integer; {айға сәйкес сан} begin      write (’Айға сәйкес санды енгізіңіз:’);      readln (month);     writeln (‘Жыл мезгілі:’);       case month of          1, 2, 12: writeln (’қыс’);          3..5: writeln (’көктем’);          6..8: writeln (’жаз’);          9..11: writeln (’күз’);          else writeln (’Енгізілетін сан 1 мен 12-нің арасында болуы керек.’);      end; end.

14 слайд

#15 слайд
Есеп Екі сан енгізіліп, арифметикалық амал таңдалуы керек (+,-,*,/). Таңдау бойынша программа сәйкес есептелурді жүргізіп нәтижені экранға шығаруы керек. Program amaldar; Var operation:Char; x,y,z:real; begin Writeln('Введите первое число'); readln(x); Writeln('Введите число'); readln(y); Writeln(‘арифметикалық амалды енгізіңіз +, -, * или /'); readln(operation); Case operation of '+': z:=x+y; '-': z:=x-y; '*': z:=x*y; '/': z:=x/y; Else Writeln(‘Сіз енгізген амал қабылданбайды'); End; writeln('Z=', Z:5:2); end.

15 слайд