Тәртібі қиын оқушы
Тәртібі қиын оқушы

#1 слайд
Жамбыл облысы “Меркі ауданы
әкімдігінің білім бөлім №3 орта
мектебі” коммуналдық
мемлекеттік мекемесі
Мектеп психологі Тойлыбаев
Берік Асқарұлы
1 слайд
Жамбыл облысы “Меркі ауданы әкімдігінің білім бөлім №3 орта мектебі” коммуналдық мемлекеттік мекемесі Мектеп психологі Тойлыбаев Берік Асқарұлы
#2 слайд
Жасөспірімдердің
,
девиантты
-
деликвенттімінез
-
құлықыналдын
алудың
психологиялық
.
ерекшеліктері
2 слайд
Жасөспірімдердің , девиантты - деликвенттімінез - құлықыналдын алудың психологиялық . ерекшеліктері
#3 слайд
МАҚСАТЫ
Мінез-құлық пен дамудағы
ауытқушылықтармен жүргізілетін түзету
психологиялық және педагогикалық
жұмыстардың болмысы мен табиғатын
анықтаудың жолдарын көрсету .
Балалар мен жасөспірімдердің
дамуы мен мінез-құлқындағы
кемшіліктердің алдын алуға және
жеңуге бағытталған нақты іс әрекетті
айқындау.
3 слайд
МАҚСАТЫ Мінез-құлық пен дамудағы ауытқушылықтармен жүргізілетін түзету психологиялық және педагогикалық жұмыстардың болмысы мен табиғатын анықтаудың жолдарын көрсету . Балалар мен жасөспірімдердің дамуы мен мінез-құлқындағы кемшіліктердің алдын алуға және жеңуге бағытталған нақты іс әрекетті айқындау.
#4 слайд
Негізгі
:
ұғымдар
Аутодеструктивті, девиация,
суицид, қылмыс, әлеуметтік
ауытқушылық, норма, асоциалды,
деликвентті мінез-құлық, аномия,
депрессия
4 слайд
Негізгі : ұғымдар Аутодеструктивті, девиация, суицид, қылмыс, әлеуметтік ауытқушылық, норма, асоциалды, деликвентті мінез-құлық, аномия, депрессия
#5 слайд
Қазақтіліндегіәдебиеттерде
, -
керітартпаәдет жағымсызмінез
, –
құлық девианттымінез құлықдеп
.
әртүрлідепберіледі Еңалдымен
нормадегенімізнедегенсұраққа
.
тоқталайық Ғылымиәдебиеттерде
«
нормадеп қоғамныңтұлғағақоятын
,
талаптарын ережелержиынтығын
». , –
айтамыз Сонымен норма
қоғамдағыжалпыменқабылданған
, ,
моральдық заңдық әлеуметтік
- .
талаптарғасәйкесмінезқұлық
5 слайд
Қазақтіліндегіәдебиеттерде , - керітартпаәдет жағымсызмінез , – құлық девианттымінез құлықдеп . әртүрлідепберіледі Еңалдымен нормадегенімізнедегенсұраққа . тоқталайық Ғылымиәдебиеттерде « нормадеп қоғамныңтұлғағақоятын , талаптарын ережелержиынтығын ». , – айтамыз Сонымен норма қоғамдағыжалпыменқабылданған , , моральдық заңдық әлеуметтік - . талаптарғасәйкесмінезқұлық
#6 слайд
Ауытқушылықтардың критерийлері
мен белгілері
6 слайд
Ауытқушылықтардың критерийлері мен белгілері
#7 слайд
Асоциалдық
-
мінезқұлық басқаларға
, - ,
өшпенділік агрессивтікқарымқатынас
, .
ережелердібұзу абыройдымойындамау
Осыжағдайдакелесікөріністердіатап
:
өтугеболады
,
төбелескіштік басқаныңмүлкінезиян
,
келтірушілік адамдарғанемесе
-
жануарларғадегенқатыгездікқарым
, ,
қатынас ұрлық өтірікайту
7 слайд
Асоциалдық - мінезқұлық басқаларға , - , өшпенділік агрессивтікқарымқатынас , . ережелердібұзу абыройдымойындамау Осыжағдайдакелесікөріністердіатап : өтугеболады , төбелескіштік басқаныңмүлкінезиян , келтірушілік адамдарғанемесе - жануарларғадегенқатыгездікқарым , , қатынас ұрлық өтірікайту
#8 слайд
•« »
Деликвенттілік
«delinque» -
түсінігі
, . –
ренжіту бұзусөзіненшыққан Әлеуметтік
психологиялықәдебиеттердебұлтүсініктің
.
мәндікмағынасынАЛичконың
.
анықтамасыменбайланыстырады Оның
,
ойынша деликвенттілікҚылмыстықкодекске
–
сәйкесжазаланбайтынкриминалдықмінез
,
құлыққатікелейқатыстыемес майдақұқық
.
бұзушылық Бірақәлеумдіктәжірибеде
кәмелеттікжасқатолмағандардың
- .
криминалдықіс әрекеті
8 слайд
•« » Деликвенттілік «delinque» - түсінігі , . – ренжіту бұзусөзіненшыққан Әлеуметтік психологиялықәдебиеттердебұлтүсініктің . мәндікмағынасынАЛичконың . анықтамасыменбайланыстырады Оның , ойынша деликвенттілікҚылмыстықкодекске – сәйкесжазаланбайтынкриминалдықмінез , құлыққатікелейқатыстыемес майдақұқық . бұзушылық Бірақәлеумдіктәжірибеде кәмелеттікжасқатолмағандардың - . криминалдықіс әрекеті
#9 слайд
Девиантты -
мінезқұлықтүсінігі
.
ЭДюркгеймнің атыментығыз
. .
байланысты ЭДюркгеймбойынша
-
девианттымінезқұлыққоғамдағы
жалпықалыптасқаннормалардан
ауытқуы
9 слайд
Девиантты - мінезқұлықтүсінігі . ЭДюркгеймнің атыментығыз . . байланысты ЭДюркгеймбойынша - девианттымінезқұлыққоғамдағы жалпықалыптасқаннормалардан ауытқуы
#10 слайд
.
ФранцузпсихологыЭДюркгейм
(1858 - 1917) « »
Анома
теориясын
.
жасаған
Анома
-
мемлекеттіңөзазаматтарының
-
жүріс тұрысынбасқараалмайқалуын
.
білдіреді
Анома
сөзігректілінен
,
аударғандазаңсызқалыпсыз
басқарусыздегенмағынаныбілдіреді
10 слайд
. ФранцузпсихологыЭДюркгейм (1858 - 1917) « » Анома теориясын . жасаған Анома - мемлекеттіңөзазаматтарының - жүріс тұрысынбасқараалмайқалуын . білдіреді Анома сөзігректілінен , аударғандазаңсызқалыпсыз басқарусыздегенмағынаныбілдіреді
#11 слайд
“ -
Қоғамдақалыптасқан мінез
құлықтан
“ ”
ауытқығанбалаларды қиын
немесе
“ ”
тәрбиесіқиын баладепсанау
қабылданған
“ ”
тәрбиесі қиын балалардың
әрекеті
девиация
депаталады
11 слайд
“ - Қоғамдақалыптасқан мінез құлықтан “ ” ауытқығанбалаларды қиын немесе “ ” тәрбиесіқиын баладепсанау қабылданған “ ” тәрбиесі қиын балалардың әрекеті девиация депаталады
#12 слайд
-
Девианттымінезқұлық және
оның
.
пайдаболусебептері
Жеткіншек шақ – балалық шақтағы ең
қиын және
ең күрделі кезең.
Бұл кезеңді өтпелі кезең деп те атайды.
Себебі, бұл кезде жеткіншектер балалық
шақтан
ересек шаққа өтеді.
Бұл кезде бала бойында көптеген өзгерістер
болады.
Ол анатомиялық , физиологиялық ,
интелектуалдық ,
адамгершілік дамуында және
оның әрекет түрлерінде өзгерістер болады
12 слайд
- Девианттымінезқұлық және оның . пайдаболусебептері Жеткіншек шақ – балалық шақтағы ең қиын және ең күрделі кезең. Бұл кезеңді өтпелі кезең деп те атайды. Себебі, бұл кезде жеткіншектер балалық шақтан ересек шаққа өтеді. Бұл кезде бала бойында көптеген өзгерістер болады. Ол анатомиялық , физиологиялық , интелектуалдық , адамгершілік дамуында және оның әрекет түрлерінде өзгерістер болады
#13 слайд
-
Девианттымінезқұлықтыңпайда
болуынакөбінесетұрмысжағдайының
.
қиынәрітөменболуынан Жеткіншек
кезеңдебалақалыппенауытқудың
ортасындаболғандықтанбұлмәселегетек
,
педагогемес соныменқатардәрігерлерде
.
көңілаударукерек
13 слайд
- Девианттымінезқұлықтыңпайда болуынакөбінесетұрмысжағдайының . қиынәрітөменболуынан Жеткіншек кезеңдебалақалыппенауытқудың ортасындаболғандықтанбұлмәселегетек , педагогемес соныменқатардәрігерлерде . көңілаударукерек
#14 слайд
Дене кемістігі
Психикалық
ауытқулар
Педагогикалық
ауытқулар
Әлеуметтік
ауытқулар
Созылмалы не туа
біткен аурулар,
көруі, естуі нашар,
аяғы кемтар не
мүгедектер, т.б.
Ырық эмоциясы
нашар, ақыл есінен
ауытқыған жүйке
жүйесіне зақым
келген, санасының
дамымауы,
сезімінің бұзылуы,
т.б.
Оқуға қызықпау,
білім алмай қалуы,
кәсіпке ие болмауы
не қызықпауы,
тәрбиедегі
кемшіліктер, т.б.
Жетімдік,
маскүнемдік,
нашақорлық
қараусыз қалу,
қылмыскер, үйден
қашу, тәртіп, заң,
құқық бұзу, т.б.
,
Денекемістігінемесемүгедек психикасыназиянкелгендер
немесепсихикалықауытқуларыбарларпедагогикалықжәне
әлеуметтікауытқулардепмынакестедегідейқарасытуға
.
болады
14 слайд
Дене кемістігі Психикалық ауытқулар Педагогикалық ауытқулар Әлеуметтік ауытқулар Созылмалы не туа біткен аурулар, көруі, естуі нашар, аяғы кемтар не мүгедектер, т.б. Ырық эмоциясы нашар, ақыл есінен ауытқыған жүйке жүйесіне зақым келген, санасының дамымауы, сезімінің бұзылуы, т.б. Оқуға қызықпау, білім алмай қалуы, кәсіпке ие болмауы не қызықпауы, тәрбиедегі кемшіліктер, т.б. Жетімдік, маскүнемдік, нашақорлық қараусыз қалу, қылмыскер, үйден қашу, тәртіп, заң, құқық бұзу, т.б. , Денекемістігінемесемүгедек психикасыназиянкелгендер немесепсихикалықауытқуларыбарларпедагогикалықжәне әлеуметтікауытқулардепмынакестедегідейқарасытуға . болады
#15 слайд
Девиантты іс-әрекеттің нақты құбылыстарда
айқындалуы
15 слайд
Девиантты іс-әрекеттің нақты құбылыстарда айқындалуы
#16 слайд
« »
Қиын балатәрбиесінде тәрбиеші
мынажайттардыерекшеназарда
:
ұстағанжөн
*
Баланыңжасерекшелігінескере
,
отырып руханидүниесінтереңзерттеп
, ,
білу жүрегіңізбенсезініп оған
.
қайырымдыболукерек
*
Баланыңішкідүниесімен
, - ,
қылықтарын іс әрекеттерінбілукерек
мінезінтүсінуүшіноныңдамуына
.
қажеттінеекенінбілукерек
* –
Мейірімменсүйіспеншілік екіжақты
даадамдықсипатқа жеткізетінінұғыну
.
керек
16 слайд
« » Қиын балатәрбиесінде тәрбиеші мынажайттардыерекшеназарда : ұстағанжөн * Баланыңжасерекшелігінескере , отырып руханидүниесінтереңзерттеп , , білу жүрегіңізбенсезініп оған . қайырымдыболукерек * Баланыңішкідүниесімен , - , қылықтарын іс әрекеттерінбілукерек мінезінтүсінуүшіноныңдамуына . қажеттінеекенінбілукерек * – Мейірімменсүйіспеншілік екіжақты даадамдықсипатқа жеткізетінінұғыну . керек
#17 слайд
* Психологиялық түзету кезеңінде тек қана
төзімділік керек.
* Тәрбиелік іс-әрекет кезінде сабырлы, ілтипатты,
салқынқанды, ұстамды болу қажет.
* Баланың саналы түсінгендігіне сенім көрсетіп,
әділетті болу керек.
* Құр уағыз айтып, мезі етіп, жанын жараламай,
қателігін үнемі бетіне баспау керек.
* Орынсыз жазаламау керек.Жан жылуын
зәруліктен құтқару, бала құқығымен санасу.
* Жеке тұлға ретінде дамуына ықпал ету жағын
ескеру қажет.
17 слайд
* Психологиялық түзету кезеңінде тек қана төзімділік керек. * Тәрбиелік іс-әрекет кезінде сабырлы, ілтипатты, салқынқанды, ұстамды болу қажет. * Баланың саналы түсінгендігіне сенім көрсетіп, әділетті болу керек. * Құр уағыз айтып, мезі етіп, жанын жараламай, қателігін үнемі бетіне баспау керек. * Орынсыз жазаламау керек.Жан жылуын зәруліктен құтқару, бала құқығымен санасу. * Жеке тұлға ретінде дамуына ықпал ету жағын ескеру қажет.
#18 слайд
Баламенжұмыстықалайжүргізуге
:
болады
-“ ” – -
тәрбиеші жәнебала бірбірінедегенсенім
;
атмосферасыныңқалыптасуы
-
мемлекеттарапынанәлеуметтікқолдаужәне
баланыңбалалықшағынқорғаутуралы
;
үрдістердііскеқосу
-
баланыңжанұясыменүнемітығыз
;
байланыстаболу
-
үнеміәлеуметтікқорғаутуралықосымша
, .
мағлұматтармен құжаттарментанысу
18 слайд
Баламенжұмыстықалайжүргізуге : болады -“ ” – - тәрбиеші жәнебала бірбірінедегенсенім ; атмосферасыныңқалыптасуы - мемлекеттарапынанәлеуметтікқолдаужәне баланыңбалалықшағынқорғаутуралы ; үрдістердііскеқосу - баланыңжанұясыменүнемітығыз ; байланыстаболу - үнеміәлеуметтікқорғаутуралықосымша , . мағлұматтармен құжаттарментанысу
#19 слайд
« »
Тәрбиесі қиын балалармен
жұмыстатөмендегіәдістерді
.
пайдалануғаболады
19 слайд
« » Тәрбиесі қиын балалармен жұмыстатөмендегіәдістерді . пайдалануғаболады
#20 слайд
.
Бақылауәдісі
- , -
Баланың іс қимылын сөзінәртүрлііс
.
шараларданбайқау
Жүйеліжәне нәтижеліжұмысарқылыол
,
баланыңмінезіндеауытқушылықтарболса
,
сөзіндеберекеболмаса олбаламенжекежұмыс
.
ұйымдастырукерек Бақылаудықалыпты
: ,
жағдайлардажүргізуөтетиімді ойынкезінде
, -
сабақта әртүрлііс шаралардаүнемікөңіл
, .
аударып жүйеліжұмысжүргізукерек
20 слайд
. Бақылауәдісі - , - Баланың іс қимылын сөзінәртүрлііс . шараларданбайқау Жүйеліжәне нәтижеліжұмысарқылыол , баланыңмінезіндеауытқушылықтарболса , сөзіндеберекеболмаса олбаламенжекежұмыс . ұйымдастырукерек Бақылаудықалыпты : , жағдайлардажүргізуөтетиімді ойынкезінде , - сабақта әртүрлііс шаралардаүнемікөңіл , . аударып жүйеліжұмысжүргізукерек
#21 слайд
Әңгімелесуәдісі
–
бұлбаламенсөйлесуарқылыоның
,
ішкідүниесінеену проблемасын
,
білу
-
түсінужәне онышешугебағыт
.
бағдарсілтеу
21 слайд
Әңгімелесуәдісі – бұлбаламенсөйлесуарқылыоның , ішкідүниесінеену проблемасын , білу - түсінужәне онышешугебағыт . бағдарсілтеу
#22 слайд
Сауалнама
жазу
.
арқылыбала туралыақпаратжинау
Сауалнаманыңмазмұнынданегізгі
.
проблемағанаболуытиіс Ойы
мінезі
әлеуметтікдемографиялықжағдайы
белгілібірбағытбойынша
қызығушылығы
22 слайд
Сауалнама жазу . арқылыбала туралыақпаратжинау Сауалнаманыңмазмұнынданегізгі . проблемағанаболуытиіс Ойы мінезі әлеуметтікдемографиялықжағдайы белгілібірбағытбойынша қызығушылығы
#23 слайд
Сұхбаттасу әдісі
– алдын-ала дайындалған сұрақтарға
жауап алу. Бұл әдісте мына
жағдайларды есте ұстаған абзал:
* қарапайым жағдайда сөйлеу
* баланың үнемі болатын ортасында
сұхбаттасу жауап беру мүмкіндігін
ескеру;
*белгілі бір уақыт ішінде жауап беру
керектігін айту;
*үшінші адамның көмегінсіз
әңгімелесу
23 слайд
Сұхбаттасу әдісі – алдын-ала дайындалған сұрақтарға жауап алу. Бұл әдісте мына жағдайларды есте ұстаған абзал: * қарапайым жағдайда сөйлеу * баланың үнемі болатын ортасында сұхбаттасу жауап беру мүмкіндігін ескеру; *белгілі бір уақыт ішінде жауап беру керектігін айту; *үшінші адамның көмегінсіз әңгімелесу
#24 слайд
Құжаттардытексеру
–
.
бұл әдістіүнеміқолдануғаболады
:
Құжаттармынандайтүрдекездеседі
,
жеке жанұялықжәнесыныптық
. . (
тбалғашқы бақылаунемесеәңгімелесу
),
кезіндеалынғанжауап соңғы
( )
сараптауданөткеннәтиже негізделген
жәненегізделмеген
24 слайд
Құжаттардытексеру – . бұл әдістіүнеміқолдануғаболады : Құжаттармынандайтүрдекездеседі , жеке жанұялықжәнесыныптық . . ( тбалғашқы бақылаунемесеәңгімелесу ), кезіндеалынғанжауап соңғы ( ) сараптауданөткеннәтиже негізделген жәненегізделмеген
#25 слайд
, « »
Соныменқорыта келе тәрбиесі қиын
- ,
жасөспірімдердітәрбелеупроблемасыната аналар
,
психологтар педагогтарболыпбірігіпқолғаалуымыз
. ,
қажет Өйткені тәрбиесаласындажүрген
кемшіліктердіуақытөткенсоңқайтақалпына
.
келтіру қиын
.
Баланыңөзқолынанкелетініскетолықерікберу
, ,
Басқаныңкүшіне көмегінесеніпкетпей өзқолынан
- ;
келетіністеғанаата анакөмеккөрсетіпжіберу
, ,
Баланыеркінежіберуерлікке батырлыққаүйретсе
,
тәртіпкебағындыруонышыдамдылыққа
. ,
табандылыққаүйретеді Баланыеркінежібермеу оны
, . ,
жасқаншақ қорқақетеді Алтіптітізгінсізқояберу
, ,
оныңбарерігінорындайберу баланыбейбастақ
, .
ессіз тентекетіпшығарады
,
Жасшыбықтыңшортсынбай қайырылсадақайта
,
орнынакелгенінің жақсыболатынысекілді қиюы
,
келіспеседе қиынбаланытәрбиелеуқажырлы
.
қайраттыеңбектіталапетеді
25 слайд
, « » Соныменқорыта келе тәрбиесі қиын - , жасөспірімдердітәрбелеупроблемасыната аналар , психологтар педагогтарболыпбірігіпқолғаалуымыз . , қажет Өйткені тәрбиесаласындажүрген кемшіліктердіуақытөткенсоңқайтақалпына . келтіру қиын . Баланыңөзқолынанкелетініскетолықерікберу , , Басқаныңкүшіне көмегінесеніпкетпей өзқолынан - ; келетіністеғанаата анакөмеккөрсетіпжіберу , , Баланыеркінежіберуерлікке батырлыққаүйретсе , тәртіпкебағындыруонышыдамдылыққа . , табандылыққаүйретеді Баланыеркінежібермеу оны , . , жасқаншақ қорқақетеді Алтіптітізгінсізқояберу , , оныңбарерігінорындайберу баланыбейбастақ , . ессіз тентекетіпшығарады , Жасшыбықтыңшортсынбай қайырылсадақайта , орнынакелгенінің жақсыболатынысекілді қиюы , келіспеседе қиынбаланытәрбиелеуқажырлы . қайраттыеңбектіталапетеді
#26 слайд
,
Ұрпағымыздыңжұмсақмінезді
,
мейірімді байланысжасауда
,
қиындықтудырмауыүшін
өмірдіңқаталсынынатөзбей
« »
қиынбала атанғанбауыретіміз
балалардыңтәрбиесіне бір
,
жеңненқол біржағаданбас
шығарыпіскекірісуіміз
.
қажет
26 слайд
, Ұрпағымыздыңжұмсақмінезді , мейірімді байланысжасауда , қиындықтудырмауыүшін өмірдіңқаталсынынатөзбей « » қиынбала атанғанбауыретіміз балалардыңтәрбиесіне бір , жеңненқол біржағаданбас шығарыпіскекірісуіміз . қажет
#27 слайд
Қытай мақалында:
«Тек дұрыс емес жол болады, бірақ
тығырықты жағдай болмайды».
Тәрбиеде шешімі жоқ жағдайлар жоқ,
түзелмейтіндер жоқ.
Ендеше ата-ана,мұғалімдер,
психологтер бірлесе жұмыс істесе
шешімін таппайтын іс жоқ.
27 слайд
Қытай мақалында: «Тек дұрыс емес жол болады, бірақ тығырықты жағдай болмайды». Тәрбиеде шешімі жоқ жағдайлар жоқ, түзелмейтіндер жоқ. Ендеше ата-ана,мұғалімдер, психологтер бірлесе жұмыс істесе шешімін таппайтын іс жоқ.
#28 слайд
28 слайд
#29 слайд
Назарларыңызға
рахмет !!!
29 слайд
Назарларыңызға рахмет !!!
шағым қалдыра аласыз













