#1 слайд
Отыз екі мықты, Қаз-қатар боп шықты. Он алтысы үсті, Он алтысы асты Тіс

1 слайд

#2 слайд
Сабақтың тақырыбы: Тістің құрылысы және гигиенасы.

2 слайд

#3 слайд
Сабақтың мақсаты: 1.Білімділік. Оқушыларға тістің құрылысы, тістің эволюциясы және гигиенасы туралы түсінік беру. 2. Дамытушылық.Оқушыларға қосымша мәліметтер беру арқылы оқушылардың пәнге қызығушылықтарын арттырып,танымдық ой өрісін дамыту. 3. Тәрбиелік. Оқушылардың тісті күтуге, тіс ауруларының алдын алуға және гигиеналық тәрбие беру.

3 слайд

#4 слайд
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру. «Асқорыту мүшелерінің орналасуы» 1 2 3 45 6 7 8

4 слайд

#5 слайд
1. бауыр 2. өңеш 3. асқазан 4.ұйқыбез 5.ұйқыбездің өзегі 6. ұлтабар 7. өт қабының өзегі 8. өт қабы

5 слайд

#6 слайд
«Мәтіндегі қатені табыңыздар» Ауыз қуысынан кейінгі мүше –асқазан. Асқазан көкет арқылы өтіп, ХІ кеуде омыртқасы деңгейінде орналасады. Тағам асқазаннан тоқ ішекке түседі.Тік ішектің өсіндісі аппендиксі болады. Ұйқы безі бөлетін секреті –өт.Бауырдағы көмірсулар қоры амилаза деп аталады.Асқорыту жолының қабырғасы екі бөліктен тұрады. Бауырдың массасы 150 гр.

6 слайд

#7 слайд
«Мәтіндегі қатені табыңыздар» Ауыз қуысынан кейінгі мүше –жұтқыншақ. Өңеш көкет арқылы өтіп, ХІ кеуде омыртқасы деңгейінде орналасады. Тағам асқазаннан аш ішекке түседі.Тоқ ішектің өсіндісі аппендиксі болады. Ұйқы безі бөлетін секреті –бауыр.Бауырдағы көмірсулар қоры гликоген деп аталады.Асқорыту жолының қабырғасы үш бөліктен тұрады. Бауырдың массасы 1500 гр.

7 слайд

#8 слайд
«Сандар сыры» 11,5-2 м 25-7 м 311-13 см 460-65% 525 см 62-3 л 78-10 м 81,5-2,5 л тоқ ішектің ұзындығы аш ішектің ұзындығы жұтқыншақтың ұзындығы адам денесіндегі судың орташа мөлшері өнештің ұзындығы асқазан сыйымдылығы асқорыту жолының ұзындығы тәулігіне қажет су мөлшері

8 слайд

#9 слайд
ІІІ.Жаңа сабақ Тістің құрылысы және гигиенасы.

9 слайд

#10 слайд
Тістің құрылысы Тіс қаптамасы Тіс мойны Тіс түбірі

10 слайд

#11 слайд
Тістің құрылысы

11 слайд

#12 слайд
Тіс эмалі –адам денесіндегі ең қатты ұлпа. 95 % кальций фосфаты, F (фтор), Cu (мыс), Zn (мырыш), Fe (темір), Si (кремний ).

12 слайд

#13 слайд
Тіс мойыны- жақ сүйектеріндегі тіс ұяшықтарына цемент заты арқылы бекиді Цемент зат Цемент зат

13 слайд

#14 слайд
Тіс түбірі- жақсүйектердегі арнайы ұяшықтарда орналасқан.

14 слайд

#15 слайд
Қан тамырлары Жүйке талшығы

15 слайд

#16 слайд
Әрбір тіс үш қабаттан тұрады 3. пульпа 1. Эмаль 2. Дентин

16 слайд

#17 слайд

17 слайд

#18 слайд
Дентин – (латынша «dens»-тіс) сүйек ұлпасынан түзілген. Тісжегі (кариес) «Ауру ауыздан кіреді» «Тіс бүлінді дегенше, іш бүлінді. Іш бүлінді дегенше, іс бүлінді»

18 слайд

#19 слайд
Ересек адамдарда 28-32 тұрақты тіс болады.

19 слайд

#20 слайд
Тістің топтары 1-үлкен азу тістер; 2-кіші азу тістер; 3-күрек тістер;4-сойдақ тістер.

20 слайд

#21 слайд
Тіс гигиенасы Тісті тазалауда қажетті заттар. Жылы су Тіс щеткасы Тіс пастасы

21 слайд

#22 слайд
Тісті тазалауда белгілі ережені сақтаған жөн 1.Арнайы тіс щеткасымен алдыңғы, артқы тұстарын мұқият тазалау. 2.Тіс щеткасымен тістердің арасымен жоғарыдан төменге, төменнен жоғарыға қарай ысқылау. 3.Тістердің ауыз қуысына қараған ішкі беттерін тазалау қажет

22 слайд

#23 слайд
Тіске пайдалы тағамдар Су – адам ағзасына аз мөлшерде болған жағдайда, ауыз қуысында сілекей аз бөлінеді (сілекей 98,5% судан тұрады).Ал сілекей ауыз қуысындағы микробтардың көбеюін тоқтатады. Күнделікті дұрыс мөлшерде ішкен су ауыз қуысын тазартып, тамақ қалдықтарын болдырмайды. Көк шай – құрамында полифенол және табиғи антиоксиданттары бар көк шай тіс қабыршақтануынан қорғап, тіс жегінің алдын алады. Фторға бай көк шай тіс эмалін де қорғайды. Сондай- ақ, бұл шай түрі ауыз қуысын жағымсыз иістен арылтады.

23 слайд

#24 слайд
Балдыркөк – аминқышқыл мен йод,одан бөлінетін сөл қызыл иекке ерекше пайдалы. Бактериялардан қорғайтын бұл тағам тістің тазалығына да пайдасы мол. Цитрус – құрамында С дәрумені, кальций мен фосфор бар. Қызыл иектің саулылығына әсер етеді.

24 слайд

#25 слайд
Көк шөп - Эмаль мен қызыл иектің саулылығына әсер етеді.

25 слайд

#26 слайд
Тіске зиян келтіретін тағамдар Тәтті тағамдар – құрамында қант көп болғандықтан, тіс эмалі мен тістің құрылысына зиян келтіреді.

26 слайд

#27 слайд
Газдалған сусындар Чипсы

27 слайд

#28 слайд
Алған білімімізді бекітейік эмаль дентин цемент заты цемент заты тіс бекінген сүйек тіс пульпасы қан тамырлары жүйке талшығы

28 слайд

#29 слайд
Терминдер кабинеті 1Тіс эмалі 2Тіс мойыны 3Тіс түбірі 4Дентин 5Тісжегі Жақсүйектердегі арнай ұяшықтарда орналасады Тығыз сүйек ұлпасынан түзіледі Адам денесіндегі ең қатты ұлпа Микробтардың әсерінен тістің дентин затының бұзылуы Жақ сүйектеріндегі тіс ұяшықтарына цемент арқылы бекиді

29 слайд

#30 слайд
Сұрақтарға жауап беріңдер: 1.Ересек адамда тістің жалпы саны нешеу, олар қандай топқа бөлінеді? 2.Сүт тістер мен тұрақты тістер қанша жаста шығып қалыптасады? 3.Ең соңғы үлкен азу тістер неше жаста шығады? 4.Тісжегі дегеніміз не? 5.Сендер тістеріңді қалай күтесіңдер, қандай тіс пастасын пайдаланасыңдар?

30 слайд

#31 слайд
Қазақ халқының көрнекті ғалымы әрі алғашқы кәсіби дәрігері Халел Досмұхамедов. «Аузыңды таза ұстасаң, тіс ауруының көбінен құтыласың. Тамақ жеген сайын тісіңді тіс щеткасымен жақсылап тазала. Ішкен- жеген сайын және ертеңінде, кешінде аузыңды тазалап шайып отыр»

31 слайд

#32 слайд
Үй тапсырмасы Пр.43, 196-199 бет. 5 сұрақтан тұратын тест құрастыру.

32 слайд