Тұтас буынның төлбасы

1 слайд
«ТҰТАС БУЫННЫҢ ТӨЛБАСЫ»   Орындаған: Мүсілімова Гауһар   Жетекші: Еленова Ақмарал Киікбайқызы № 121 орта мектептің қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі   Ғылыми жетекші: Бекбергенова Гүлдана Абай атындағы Қазақ Ұлттық педагогикалық университетінің «Тіл білімі» кафедрасының магистрі

1 слайд

2 слайд
КІРІСПЕ «ЖӨН КӨРСЕТТІМ ҚАЗАҚ ДЕГЕН НАМЫСҚА...»   «Жөн көрсеттім қазақ деген намысқа, Жол сілтедім жақын емес, алысқа. Өзге жұрттар өрга қадам басқанда, Елім, сен де қатарыңнан қалыспа.» Иә, қиялдап қана қоймай, жанын салып ұмытылған болашақтың таңы мен ой- сананың шамына май тамызып от берген Торғай қырандарының бірі — Ахмет Байтұрсынұлы.

2 слайд

3 слайд

3 слайд

4 слайд
Зерттеу мақсаты: Тұтас буынның төлбасы – Ахмет Байтұрсынұлын жан- жақты қырынан тани білу, тіл біліміне қосқан үлесін жандандыру.    

4 слайд

5 слайд
« ТАУ СІЛЕМІНДЕЙ МОЛ МҰРА » Ахмет Байтұрсынұлы (1873—1937) Алаш зиялыларының көсемі, тұңғыш қазақ тілтанушы ғалымы, ақын, әдебиет зерттеуші ғалым, түркітанушы, публицист, педагог, аудармашы, қоғам қайраткері. Ұлы ағартушы Алтынсариннің бастамасын ілгері дамытып, нағыз ғылымдық дәрежеге көтеріп, жетер жеріне жеткізіп берген - Ахмет Байтұрсынов.

5 слайд

6 слайд
Қызы Шолпан Ахметқызының сөзіне көңіл бөлейік: Ұлы ғұламаның ауыр тағдыры осындай. Ал ө мірбаяны жөнінен қолда бар дүниелердің ішінде оның өзі орысша жазған «Жизнь описание» (1928, 8 наурыз), «Биография» (1929, 21 тамыз) атты материалдары айрықша бағалы. Бұлар ҚазПУ мұрағатында сақталған.  

6 слайд

7 слайд
АХМЕТ-ЫБЫРАЙ ІЗБАСАРЫ   Ахмет Байтұрсынов - қыры мен сыры мейлінше көп адам. Ол қоғам қайраткері, өз заманындағы саяси басшы, дарынды ғалым-түрколог. Ол Абайдың кесек тұлғасын алғаш таныған, оның әдеби мұрасын алғаш жоғары бағалаған сыншы. Ол - әдіскер педагог. Халық ағарту ісіне білек сыбанып, тікелей кіріскен, мектептер ашып, оқу құралдарын жазып, ұстаздықпен айналысқан Ы. Алтынсарин екені белгілі. Ол: «Мектеп- қазақтарға білім берудің басты құралы. Біздің үмітіміз, қазақ халқының келешегі осы тек мектептерде»,-деп жазды. Ұлы ағртушы бастаған осы ойды, ұстазлық жұмыстарды дамыта жалғастырушы А. Байтұрсынұлы болды. Ол 1905 жылы педогогикалық учелицені бітірісімен Қазақстанның әр түрлі облыстарынан мектептер ашып,ұстаздықпен айналысты.

7 слайд

8 слайд
Кел балалар, оқылық, Оқығанды көңілге Ықыласпен тоқылық!-деп балаларды оқуға шақырған Ыбырайдың ізімен Ахмет те: Балалар оқуға бар, жатпа қарап, Жуынып киініңдер шапшаңырақ. Шақырды тауық мана әлдеқашан, Қарап тұр терезеден күн сығалап,- деген өлең шумағынан балаларды мектепке, оқуға шақырады.

8 слайд

9 слайд
ТҰТАС БУЫННЫҢ ТӨЛБАСЫ АХМЕТ БАЙТҰРСЫНҰЛЫ — ТІЛ БІЛІМІНІҢ АТАСЫ «Ахмет Байтұрсынов – біріншіден, қазақ тілінің тұңғыш әліппесі мен оқулықтарының авторы. Соңынан із салған жаңашыл ағартушы. Қазақ оқушыларының бірнеше буыны сауатын Байтұрсыновтың әліпбиімен ашып, ана тілін Байтұрсыновтың «Тіл құралы» арқылы оқып үйренді.» деген Рабиға Сыздықова. Қазақтың ұлы ғұламасы Ахмет Байтұрсынұлының халық үшін істеген игі істерінің ішіндегі ең шоқтығы биік қызметінің бірі-араб жазуына өзгерістер енгізіп қазақ әліпбиін құрастыруы.

9 слайд

10 слайд
ІІІ ҚОРЫТЫНДЫ   "Балалар! Бұ жол басы даналыққа. Келіңдер, түсіп, байқап қаралық та! Бұ жолмен бара жатқан өзіңдей көп, Соларды көре тұра қалалық па? Даналық – өшпес жарық, кетпес байлық, Жүріңдер іздеп тауып алалық та!.. Қорытындылай келгенде, Ахмет Байтұрсыновтың өмірі мен шығармалары, саяси ағартушылық қызметі- ұрпақтар үшін қазыналы мол мұра. Ахмет атамыз өмір сүрген кезеңде есімін атаудың өзін қылмыс саналса, еліміз тәуелсіздік туын тіккеннен кейін халқымыз өзінің ұлы перзентімен қайта табысқан болатын.

10 слайд

11 слайд
ҰСЫНЫС 1. Менің ұсынысым «Ахметтану» курсы мектептерде арнайы сабақ ретінде енгізілгенін қалаймын.

11 слайд