Заттардың суда еруі

1 слайд
Тақырыбы: Заттардың суда еруі. №5 зертханалық тәжірибе «Заттардың ерігіштігін зерттеу». Химия пәні мұғалімі: Скакова Г.К. 8 сынып

2 слайд
2• 8.3.4.1 –заттарды судағы ерігіштігі бойынша жіктеу; • 8.3.4.2-ерітінділердің табиғаттағы және күнделікті өмірдегі маңызын түсіндіру; Оқу мақсаты Ба ғалау критерийлері  заттарды судағы ерігіштігі бойынша жіктейді;  ерітінділердің табиғаттағы және күнделікті өмірдегі маңызын түсіндіреді;

3 слайд
3Ерітінділер HYG Суы бар ыдысқа ас тұзының, қанттың немесе калий перманганатының кристалдарын салсақ, кристалдардың мөлшері біртіндеп азаяды. Кристалл еріген су жаңа қасиеттерге ие болады: дәмі ащы немесе тәтті, калий перманганатының әсерінен су қызғылт түске боялады. Пайда болған сұйықтықтарды енді су деп атауға болмайды, бұлар ерітінділер. Еріткіш молекулалары мен еріген зат бөлшектері бір-бірінен физикалық және химиялық әрекеттескен біртекті жүйені ерітінді деп атайды. Ерітінділер сұйық, қатты және газ тәрізді болады. Сұйық ерітінділер – судағы тұз, қант, спирт ерітінділері. Сұйық ерітінділер сулы және сусыз болып бөлінеді. Сулы ерітінділерде еріткіш су болып табылады. Сусыз ерітінділерде еріткіштің рөлін органикалық сұйықтықтар (бензол, спирт, эфир және т.б) атқарады. Қатты ерітінділер - металдардың құймалары. Газ тәрізді ерітіндіге ауа және басқа газдардың қоспасы жатады.

4 слайд
4Заттардың суда ерігіштігі HYG Қатты заттардың көпшілігі үшін температураны арттырғанда ерігіштігі де артады. Сұйық күйіндегі заттардың ерігіштігі олардың табиғатына байланысты. Мысалы, спирт суда жақсы ерісе, ал бензин нашар ериді. Егер тыңайтқыш ретінде қолданылатын калий хлоридін бөлме температурасында ерітсе, 100 г суда тек қана 34,4 г тұз ериді, одан әрі қарай ерімейді, ерітінді қаныққан. Берілген зат еріткіштің белгілі бір мөлшерінде осы температурада әлі де ери алатын болса, ерітінді қанықпаған , ал ери алмаса - қаныққан деп аталады. Еріген заттың мөлшері жоғары болса, ерітінді концентрлі деп, ал еріген заттың мөлшері аз болса, сұйылтылған ерітінді деп аталады .

5 слайд
5Заттардың суда ерігіштігі HYG

6 слайд
6Зертханалық жұмыс HYG Заттардың ерігіштігін зерттеу Реактивтер: натрий хлориді – 5г, кальций сульфаты – 5 г, кальций карбонаты – 5 г, 100 мл су. Жұмыстың барысы: А) 3 стаканға су құйып, біріншісіне натрий хлоридін, екіншісіне кальций сульфатын, ал үшіншісіне кальций карбонатын салып, шыны таяқшамен араластырады. Не байқалды? NaCI+cy CaSO 4 + cy CaCO 3 +cy Б) Әр стаканнан бір тамшыдан шыны таяқшамен алып, сағат шынысына тамызады. Тамшыны буландырады. Не байқалды? Жауапты түсіндіріңіз. https://onlinemektep.org/schedule/23.02.2021/lesson/0814ed5f-a31a-4f83-9be3-cf18f7a8e29b

7 слайд
7Дұрыс жауабы бул HYG А) 1. Натрий хлориді ериді 2.Кальций сульфаты аз ериді 3. Кальций карбонаты ерімейді. Б) Буландырғаннан кейін сағат шынысында тұз кристалдары қалады. Тұз ерітіндісі Тұз кристалдары Қыздыр у

8 слайд
Ерітінділердің табиғаттағы маңызы https://onlinemektep.org/schedule/23.02.2021/lesson/0814ed5f-a31a-4f83-9be3-cf18f7a8e29b 8

9 слайд
9Бекіту тапсырмасы Тапсырма:  агрегаттық күйлеріне байланысты қандай ерітінділер бар? Дескриптор:  агрегаттық күйлеріне байланысты ерітінділерге мысалдар келтіреді;

10 слайд
10Дұрыс жауабы бул HYG 1. Сұйық ерітінділер-судағы тұз,қант,спирт ерітінділері. 2. Қатты ерітінділер-металдардың құймалары. 3. Газ тәрізді ерітінді-ауа және басқа да газдардың қоспасы. Дескриптор:  агрегаттық күйлеріне байланысты ерітінділерге мысалдар келтіреді;

11 слайд
Бекіту тапсырмалары Тапсырма: сөйлемді толықтыр Ерітінділер сұйық, ......., .......... тәрізді болады. Ерітінді еріткіш пен ........... тұрады Сулы ерітіндіде еріткіш ретінде көбіне ...........болады Дескрипторлар: 1.Заттардың суда еруін жіктейді; 2.Ерітінді,еріткіш,еріген заттарды анықтайды; 3.Ерітінділердің анықтамаларын жазады;

12 слайд
Дұрыс жауап Тапсырма: Сөйлемді толықтыр Ерітінділер сұйық, ...қатты .,..газ..... тәрізді болады. Ерітінді еріткіш пен ..еріген заттан......... тұрады Сулы ерітіндіде еріткіш ретінде көбіне ....су.......болады Қалыптастырушы бағалау: Өзін-өзі бағалау,өзара бағалау,уақытында кері байланыс беру1.Заттардың суда еруін жіктейді; 2.Ерітінді,еріткіш,еріген заттарды анықтайды; 3.Ерітінділердің анықтамаларын жазады; Дескрипторлар:

13 слайд
13Қорытынды Бүгінгі сабақта:  ерітіндіге жалпы сипаттама беремін;  заттардың суда ерігіштігін анықтауды үйрендім;

14 слайд
Оқу тапсырмасы §40 оқу 141-бет №10 тапсырма. № 5 зертханалық жұмыс бойынша қорытындыны дәптерге жазу.14

15 слайд
15Қосымша р есурстар - Химия оқулығы 8 сынып Оспанова М.Қ., Белоусова Т.Г. - https://bilimland.kz/kk/subject/ximiya/8-synyp/zattardyng- suda-erui?mid=f9c3ed9b-9ee4-11e9-a361-1f1ed251dcfe