10-сынып. Сынып сағаты. «Буллингтен қорған!» Қауіпсіздік сабағы: № 8 САБАҚ. «ОНЛАЙН ОЙЫНДАРДЫҢ ҚАУІПТІЛІГІ ЖӘНЕ ИНТЕРНЕТКЕ ТӘУЕЛДІЛІК»

Тақырыбы:

«Буллингтен қорған!»

Қауіпсіздік сабағы: № 8 САБАҚ. «ОНЛАЙН ОЙЫНДАРДЫҢ ҚАУІПТІЛІГІ ЖӘНЕ

ИНТЕРНЕТКЕ ТӘУЕЛДІЛІК»

Құндылық:

Заң және тәртіп. Әділдік және Жауапкершілік.

Мақсаты:

Басқа адамдармен қарым-қатынас кезінде өз мінез- құлқыңызды сыни тұрғыдан бағалау және түзету; Өзара сыйластық пен ынтымақтастықты көрсете отырып, өз көзқарастарын білдіре алу; Басқа адамдардың даралығын ескере білу және өзгенің идеялары мен пікірлерін дұрыс қабылдау; Қоғамдағы бірлік пен келісімді сақтаудың маңыздылығын түсіне отырып, қақтығыстық жағдаяттарды шешуде сындарлы шешуге ұмтылу; Өзінің де, басқа адамдардың да әрекеттерін талдай білу; Әділдік, мейірімділік және жауапкершілік таныту арқылы басқаларға көмектесуге дайын болу.

Қауіпсіздік сабағы: онлайн ойындардың қауіптілігі мен интернетке тәуелділіктің

салдарын түсіндіру.

Негізгі міндеттері:

1. Оқушыларды онлайн ойындардың қауіптілігі жайлы ақпараттандыру.

2. Интернетке тәуелділіктің салдарын талдау.

Күтілетін нәтиже:

Басқа адамдармен қарым-қатынас кезінде өз мінез- құлқыңызды сыни тұрғыдан бағалап, түзетеді; Өзара сыйластық пен ынтымақтастықты көрсете отырып, өз көзқарастарын білдіре алады; Басқа адамдардың даралығын ескере білу және өзгенің идеялары мен пікірлерін дұрыс қабылдайды; Қоғамдағы бірлік пен келісімді сақтаудың маңыздылығын түсіне отырып, қақтығыстық жағдаяттарды шешуде сындарлы шешуге ұмтылады; Өзінің де, басқа адамдардың да әрекеттерін талдай біледі; Әділдік, мейірімділік және жауапкершілік таныту арқылы басқаларға көмектесуге дайын болады.

Қауіпсіздік сабағы бойынша: онлайн ойындардың қауіптілігі мен интернетке тәуелділіктің

салдарын түсінеді.

Уақыты

Бөлімі

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Ресурстар

Сабақтың басы

5 мин

Ынтымақтастық ахуал қалыптастыру.

Гимн.
тақырыпқа байланысты бейнематериал қарап, талқылау

https://www.youtube.com/watch?v=rUGU2mJnTxs

Мұғалімді мұқият тыңдайды.

Сұрақтарға жауап беріп , өз ойларын ортаға салады.

Презентация

Жазба дәптері

Суреттер

Сабақтың ортасы

20 мин

Bullying сөзі ағылшын тілінен аударғанда «қорқыту», «кемсіту», «мұқату» дегенді білдіреді. Буллинг — агрессия немесе күш көрсету арқылы адамның өзгені қорлауы, үстем екенін көрсетуі. Буллинг жасаушы мұны күшпен де, сөзбен кемсіту арқылы да жасайды әрі бұл әрекетін жиі қайталауы мүмкін.

Қоғамда «буллинг мектеп оқушылары арасында ғана болады» деген түсінік қалыптасқан. Шын мәнінде, кез келген жастағы адам үйде, көшеде, жұмыста, оқу орнында, қысқасы, барлық жерде буллингпен ұшырасуы мүмкін.

Буллингтің негізгі түрлері:

1. Физикалық – ұрып-соғу, итеру, заттарын сындыру.

2. Вербалды – жаман сөздер айту, мазақтау.

3. Әлеуметтік – біреуді топтан оқшаулау, қауесет тарату.

4. Кибербуллинг – әлеуметтик желілерде мазақтап жазу, қоқан-лоқы жасау.

Буллингтен қорғану тәсілдері :

Өзіңді қорғау:

• Жағдайды бірден ата-анаға немесе мұғалімге айту.

• Қорықпай, анық және сенімді түрде жауап беру.

Басқаларды қорғау:

• Досыңды қолдау, оған көмек көрсету.

• Буллингті көрген кезде немқұрайлы болмау.

Кибербуллингтен қорғану:

• Таныс емес адамдардан келген хабарламаларды елемеу.

• Әлеуметтік желедегі құпиялылық баптауларын дұрыстап орнату.

Талқылау:

• Оқушыларға сұрақ: «Буллингке ұшыраған адам өзін қалай сезінеді?»

Топпен жұмыс : Оқушыларды топтарға бөліп, әр топқа буллингтің түрлерін (физикалық, вербальды, кибербуллинг) зертеуді сұраңыз. Олардың мысалдарын келтіріп, талқылаңыз.

«Қиын жағдайдан шығу» жағдаяттық тапсырма:

Оқушыларды шағын топтарға бөліп, әр топқа бір сценарий беріледі:

1."Досыңды әлеуметтік желіде мазақтап жатыр, сен не істейсің?"

2.Бір оқушы басқа оқушының сыртынан күліп жүр.

3.Мектеп дәлізінде әлсіз баланың заттарын тартып алады.

Мұқият тыңдайды

Топта жағдаяттық тапсырмаларды талқылайды

- Әр оқушы өз ойын білдіреді.

-Топтар өз шешімдерін талқылап, сыныпқа ұсынады.

Презентация

Жазба дәптері

Стикерлер

10 мин

Қауіпсіздік сабағы:

Сабақтың барысы

1. Кіріспе

Педагог компьютердің алдында ұзақ отырудың және шектен шыққан ойынпаздықтың салдары туралы баяндайды.

В.М. Бехтерев атындағы Психоневрологиялық институт ғалымдары компьютерге әуестіктің белгілерін анықтады:

- компьютер алдында бір ойынды ойнап бірнеше сағат отыру;

- ата-аналарымен кикілжіңге бару;

- үйге кешігіп келу;

- сабақ үлгерімі нашарлау;

- сабаққа жиі бармай қалу;

- баланың бұрынғы достарымен қарым-қатынасы азаяды;

- өзі сияқты компьютерге үйірсектермен ғана араласады;

- күнделікті ақшаға сұранысы көбейеді;

- берген уәдесін орындамайды;

- ашуланшақ, мазасыздану мінездері пайда болады;

- ұйқысы бұзылып, зейіні мен есте сақтау қабілеті нашарлайды; көз жанары төмендейді, басы ауырады, омыртқасы бұзылуы басталады.

Осы белгілердің бесеуі бала бойында анықталса, «компьютер ойынына тәуелділік ықтимал» деген анықтама қойылады.

Дене белсенділігінің аздығы, компьютер клубтарында жарық, белгілі температура, санитарлық режим нормаларының сақталмауы жасөспірімдердің

организмінің дамуына кері әсерін тигізеді.

2. Негізгі бөлім (6 минутқа дейін)

Қазіргі әлемде онлайн ойындар, әсіресе балалар мен жастар арасында танымал бола бастады. Алайда, олар психологиялық және физикалық денсаулыққа әсер етуі мүмкін белгілі бір қауіптерге ие. Бұл мақалада біз осы қауіптерді және оларды болдырмау жолдарын қарастырамыз.

1. Онлайн ойындардың негізгі қауіптерінің бірі – тәуелділік. Ойындар соншалықты қызықты болуы мүмкін, сондықтан ойыншылар өз міндеттері мен әлеуметтік өмірін ұмытып, оларға көбірек уақыт бөле бастайды. Нәтижесінде көңіл күй, ұйқы, сондай-

ақ басқалармен қарым-қатынас проблемалары туындауы мүмкін.

2. Онлайн ойындардың тағы бір қауіптілігі – ойын қауымдастықтарында балағат сөздер мен агрессивті мінез-құлықтың болуы. Бұл ойыншылардың агрессивті

тенденцияларының дамуына, стресс деңгейінің жоғарылауына және жалпы психикалық денсаулықтың жағымсыз салдарына әкелуі мүмкін.

3. Сонымен қатар, онлайн ойындарда ойыншылардың жеке ақпараты мен ақшасына қол жеткізуге тырысатын хакерлер мен алаяқтар болуы мүмкін. Бұл деректердің

бұзылуына және жеке ақпараттың жоғалуына әкелуі мүмкін.

Бұл қауіптерді болдырмау үшін белгілі бір ережелерді сақтау қажет:

Біріншіден, ойынға кететін уақытқа шектеулер қою керек. Екіншіден, жеке ақпаратты қорғау үшін антивирустық бағдарламалық құралды пайдалану керек.

Үшіншіден, ойыншылар онлайн ойындарда кіммен сөйлесетінін қадағалап, бейтаныс адамдармен байланыста болмау керек. Төртіншіден, балалар ойнайтын ойындардың мазмұнын қадағалап, олардың

құрамында балағат сөздер мен агрессивті элементтер жоқ екеніне көз жеткізу керек. Қорытындылай келе, онлайн ойындар уақытты өткізудің көңілді және қызықты тәсілі ғана емес, сонымен қатар баланың әлеуметтенуіне араласады және оны жалпы бос

уақытынан толығымен оқшаулайды – бұл қосымша шара, өйткені бұл оны құрдастарынан белгілі бір оқшаулауға әкелуі мүмкін. Егер сіздің балаңызда

компьютерлік ойындарға тәуелділік болса, психологпен кеңесу ұсынылады. Ұсыныстарды талқылау.

Шынайы достармен көңіл көтеру және қарым-қатынас жасау үшін интернет қажет емес, нақты өмір қажет. Интернетті пайдалану уақытын қысқартыңыз! Виртуалды әлемде байланысу үшін күніне 1 сағаттан жеткілікті. Әлеуметтік желілердің сіздің денсаулығыңыз бен болашағыңызды құртуына жол бермеңіз!

Шынайы өмірде көбірек уақыт өткізіңіз: достарыңызбен, ата-аналарыңызбен сөйлесіңіз, өзіңізге шынымен қызықты хобби табыңыз, оқыңыз, спортпен

шұғылданыңыз, пайдалы әлеуметтік жобаларды ойлап табыңыз және іске асырыңыз, адамдарға көмектесіңіз, қоғамдық жұмыстарға қатысыңыз, өз таланттарыңызды

батыл қолданыңыз.

Топтық жұмыс

Информатика құрастыру «Мен нақты өмірді таңдаймын!»

3. Қорытынды.

- Мұқият тыңдайды

• ұ-----с---ргголольтщғалімді

Презентация

Үлестірмелі материалдар

Жазба дәптерлері

Пайдалы сілтеме:

https://youtu.be/34qqqO1eH9Mhttps://youtu.be/m3I_mUx8HFo

Сабақтың соңы

5мин

Рефлексия : Оқушыларға стикерлер таратып, «Мен буллингке қарсы...» деп басталатын сөйлемді аяқтауды тапсыру.

Стикерлерді тақтаға іліп, әрқайсысын бірге оқып шығу.

Тиімді кері байланыс береді

Стикер, жапсырма қағаз