Қазақ әдебиетінен
«Ғасырлық туынды» № 2 БЖБ 3-тоқсан
М.Әуезов «Абай жолы»
роман-эпопеясы
Білім алушы
__________________________________________________11-сынып
Оқу
мақсаты:
11.1.1.1
әдеби шығарманың сюжеттік-композициялық құрылысын талдау арқылы
көтерілген ғаламдық
мәселелерді
терең түсіну;
11.1.3.1
көркем шығармадағы кейіпкерлер жүйесін жинақтау мен даралау арқылы
өмір шындығын көрсету;
11.2.1.1 әдеби
шығарманың композициясын жанрлық ерекшеліктерін айқындап, уақыт пен
кеңістік тұрғысынан талдау;
Бағалау
критерийі:
-
Романның
сюжеттік-композициялық құрылысына талдау жасайды;
-
көркем шығармадағы
кейіпкерлер жүйесін жинақтау мен даралау арқылы өмір шындығын
көрсетеді;
-
шығарманың
композициясын жанрлық ерекшеліктерін айқындап, уақыт пен кеңістік
тұрғысынан талдау жасайды.
Ойлау дағдыларының
деңгейі: Жинақтау. Жоғары деңгей
дағдылары
Орындау
уақыты: 20
минут
1-тапсырма.
-
Роман-эпопеяда қамтылған
өзекті мәселені анықтаңдар.(сұрақтың бірнеше дұрыс жауабы
бар)
Жоңғар
шапқыншылығы
|
Әмеңгерлік
|
Жер
дауы
|
Кеңес өкіметін
құру
|
Болыс
сайлауы
|
-
«Абай жолы» романы қалай
басталады ?
-
-
-
Қодар мен Қамқаның
жазасынан
|
Абайдың оқудан келе жатқан
сәтінен
|
Құнанбайдың өмірін
баяндаудан
|
Болыс
сайлауынан
|
-
«...Балам, үлкендер бірде
тату, бірде араз бола беретін. «Күндестің күлі— күндес» дегенді сен
білмей-ақ қой. Бөжекеңді көрген жерде сәлеміңді түзу бер...
Жамандыққа кім табылмайды дейсің, жан ашырдан айрылма»,
- деп, ақыл берген
кім?
-
-
-
Ұлжан
|
Зере
|
Айғыз
|
Құнанбай
|
Майбасар
|
-
«Тарауда» бөліміндегі
Абайдың жетім балаларды орысша оқуға беруінің себебі
неде?
-
-
-
Байдың балаларына
сенбегендіктен;
|
Жетім балалардың болашағынан
зор үміт күтті;
|
Елдегі ата-ана балаларын
оқытуға жағдайы келмеді;
|
Өйтекні елдегі көп ата-ана
«баламды орыс оқуына бермеймін» деп
отыр
|
Жетім балаларды
аяғандықтан
|
-
Берілген үзінді «Абай жолы»
романының ІІ кітабының қай тарауынан
алынған?
Абай сөзі халыққа жағып,
кең жайылып кетіпті. Қарқаралы – Қоянды жәрмеңкесіне жиналған төрт
арыстың бар кәрі-жасы Абай Абай атына қанық бопты. «Абай деген
жақсы шығыпты…», «Сөзі, өсиеті бөлек, білгіш шығыпты», «Халыққа
қамқор, мұңдыға дос, жуан-содырға қас жан дейді», «Тобықтыда туса
да, бір тобықты емес, игі ел жоқшысы, ел ұлы боп туыпты», «Сөзін
тыңдаймыз. Өсиетін ұғамыз» деседі екен
жұрт.
-
-
-
Тайғақта
|
Еңісте
|
Асуда
|
Тарауда
|
Эпилог
|
2-тапсырма. Берілген
үзінділерде Абай бойынан қандай құндылықтарды көріп тұрсыз, сыни
тұрғыдан бағалаңыз, сызбаға тірек сөздермен
орналастырыңыз.

3-тапсырма. «Абай жолы»
романы бойынша берілген үзіндідегі ойды анықтаңыз, үзіндіге
байланысты өз пікіріңізді білдіріңіз.







Үзіндіде айтылған
ой
|
Менің
ойым
|
|
|
Бағалау
критерийі
|
Тапсырма
|
Дескриптор
|
Балл
|
•романдағы Абай
бейнесіне талдау жасайды;
•әдеби шығарманың
сюжеттік композициялық құрылысын талдау
жасайды;
•әдеби шығарманың композициясын
уақыт пен кеңістік тұрғысынан
талдайды.
|
1
2
|
Шығараманың
сюжеттік-композициялық желісі бойынша сұрақтарға жауап
береді.
1-сұрақ;
2-сұрақ;
3-сұрақ;
4-сұрақ;
5-сұрақ.
|
1
1
1
1
1
|
Үзінділердегі Абай
бойынан табылған құндылықтарды
анықтайды.
1-үзінді;
2-үзінді;
3-үзінді.
|
1
1
1
|
«Абай жолы» романы бойынша
берілген үзіндідегі ойды
анықтайды;
|
1
|
Үзіндіге байланысты өз пікірін
білдіреді.
|
1
|
|
|
Барлығы – 10
балл
|
Ықтимал жауаптар
1-тапсырма.
-
Роман-эпопеяда қамтылған
өзекті мәселені анықтаңдар.(сұрақтың бірнеше дұрыс жауабы
бар)
Жоңғар
шапқыншылығы
|
|
|
Кеңес өкіметін
құру
|
|
-
«Абай жолы» романы қалай
басталады ?
Қодар мен Қамқаның
жазасынан
|
|
Құнанбайдың өмірін
баяндаудан
|
Болыс
сайлауынан
|
-
«...Балам, үлкендер бірде
тату, бірде араз бола беретін. «Күндестің күлі— күндес» дегенді сен
білмей-ақ қой. Бөжекеңді көрген жерде сәлеміңді түзу бер...
Жамандыққа кім табылмайды дейсің, жан ашырдан айрылма»,
- деп, ақыл берген
кім?
|
Зере
|
Айғыз
|
Құнанбай
|
Майбасар
|
-
«Тарауда» бөліміндегі
Абайдың жетім балаларды орысша оқуға беруінің себебі
неде?
Байдың балаларына
сенбегендіктен;
|
Жетім балалардың болашағынан
зор үміт күтті;
|
Елдегі ата-ана балаларын
оқытуға жағдайы келмеді;
|
|
Жетім балаларды
аяғандықтан
|
-
Берілген үзінді «Абай жолы»
романының ІІ кітабының қай тарауынан
алынған?
Абай сөзі халыққа жағып,
кең жайылып кетіпті. Қарқаралы – Қоянды жәрмеңкесіне жиналған төрт
арыстың бар кәрі-жасы Абай Абай атына қанық бопты. «Абай деген
жақсы шығыпты…», «Сөзі, өсиеті бөлек, білгіш шығыпты», «Халыққа
қамқор, мұңдыға дос, жуан-содырға қас жан дейді», «Тобықтыда туса
да, бір тобықты емес, игі ел жоқшысы, ел ұлы боп туыпты», «Сөзін
тыңдаймыз. Өсиетін ұғамыз» деседі екен
жұрт.
-
-
-
Тайғақта
|
Еңісте
|
Асуда
|
Тарауда
|
|
2-тапсырма. Берілген
үзінділерде Абай бойынан қандай құндылықтарды көріп тұрсыз, сыни
тұрғыдан бағалаңыз, сызбаға тірек сөздермен
орналастырыңыз.
Ізденімпаз, білімді,
үйрену үшін еш ерінбейтін адам
Адал, әділ, кедейлерді
жақтаушы, уәдесіне берік
Қамқор
әке
3-тапсырма. «Абай жолы»
романы бойынша берілген үзіндідегі ойды анықтаңыз, үзіндіге
байланысты өз пікіріңізді білдіріңіз.

Үзіндіде айтылған
ой
|
Менің
ойым
|
Абай: «Туған елінде
өнер-білім болуы қандай сый!» - дейді. Осы арқылы ұрпақтан-ұрпаққа
жалғасатын құнды мұраны сақтайтын «өнер білім» атты алтын сандығы
болуын армандайды, соны өсиет
етеді.
|
Абай – қазақтың ғана
емес, адамзаттың ақыны. Ұлы ойшылдың шығармашылық мұрасы, теңдессіз
дана ойлары мен шығармалары бүкіләлемдік қазынаға қосылған алтын
қор екені талассыз. Ұлы ақын Абай армандаған, Абай өсиет еткен
дүниелер осы күні жүзеге асып жатыр деп ойлаймын. Себебі бүгінгі
жастар білім алуға ұмтылады, ақын айтқан асыл мұралар
жинақталды.
|