3-зертханалық тәжірибе 10 сынып

Сабақтың тақырыбы

3-зертханалық тәжірибе. Қышқылдардың, негіздердің, тұздардың сапалық құрамын тәжірибелермен дәлелдеу

Мақсаты

Қышқылдардың, негіздердің, тұздардың сапалық құрамын зертханалық тәжірибелер арқылы анықтап, дәлелдеуді үйрету, практикалық жұмыстар жасауға дағдыландыру.

Табыс критерийі

Оқушылар қышқылдардың, тұздардың, негіздердің құрамына қандай иондар кіретінін біледі және оларды анықтауға арналған сапалық реакция теңдеулерін жазып, дәлелдей алады.

Күтілетін нәтиже

Оқушылар қышқылдардың, негіздердің, тұздардың сапалық құрамын зертханалық тәжірибелер арқылы анықтай алады.

Ресурстар

Тұз қышқылы, фосфор қышқылы, натрий гидроксиді, кальций гидроксиді, аммоний гидроксиді, мыс сульфаты, мырыш хлориді, фенолфталеин, дис. су, тамшуыр, сынауықтар, сынауықтарға арналған тұрғылар, қасықтар.

Ұйымдастыру кезеңі

Амандасу, оқушыларды түгендеу, сабақтың мақсатымен және критерийлерімен таныстыру.

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

1. Қышқылдардың құрамын анықтау.

Тапсырма. Қышқылдардың құрамына қандай иондар кіретінін естеріңе түсіріп, қай сынауықта тұз қышқылы, қай сынауықта фосфор қышқылы орналасқанын табыңыз.

2. Сілтілердің құрамын анықтау.

Тапсырма. Сілтілердің қасиеттерін қандай ион анықтайтынын естеріңе түсіріңдер.

Тәжірибенің орындалуы. Берілген натрий гидроксидінің, кальций гидроксидінің, аммоний гидроксидінің ерітінділерінен жеке сынауықтарға құйыңдар. Әр сынауыққа 2 тамшыдан фенолфталеин қосыңдар. Байқағандарыңды қорытындылаңдар.

3. Тұздардың сапалық құрамын анықтау.

Тапсырма. Аниондар мен катиондарға сапалық реакцияларды естеріңе түсіріңдер. Өздеріңе берілген тұздардың (CuSO₄, ZnCl₂) құрамын анықтаңдар.

Тәжірибенің орындалуы. Әр тұздың ерітінділерін 2 сынауыққа құйыңдар. Бір сынауыққа тұздың катионын анықтайтын, ал екіншісіне оның анионын анықтайтын реактив қосыңдар. Байқағандарыңа қорытынды жасаңдар.

1. Қышқылдың құрамын анықтау

Тұз қышқылы мен фосфор қышқылына күміс нитратымен әсер еткенде күміс хлориді ақ түсті тұнба және күміс фосфаты сары түсті тұнба түзіледі.

2. Сілтілердің құрамын анықтаңыз

Натрий, кальций және аммоний гидроксидтерінің ерітінділеріне фенолфталеин тамызған кезде, ол таңқурай түске боялады. Бұл негіздердің құрамындағы

3. Тұздардың сапалық құрамын анықтау

NaOH Cu(OH)2↓ көк тұнба

CuSO4 + BaCl2- BaSO4 ↓ ақ тұнба

NaOH Zn(OH)2↓ қоймалжың тұнба

ZnCl + AgNO3 AgCl↓ ақ тұнба

Бағалау

1.Қышқ. құр. анықтау – 0-3 балл

2.Сілт.құр. анықтау – 0-1балл

3.Тұзд. құр. анықтау – 0-4 балл

6-8 балл – «5». 4-5 балл – «4». 2- 3балл – «3»