4-бөлім. Астана-мәдениет пен өнер ордасы. Лексика

Қысқа мерзімді сабақ жоспары
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: 4-бөлім. Астана-мәдениет пен өнер ордасы. Лексика
Мектеп: Ы.Алтынсарин атындағы мектеп-гимназиясы базасындағы тірек мектебі (РО)
Күні:
Мұғалімнің аты-жөні: Базылова Алтынай Еркінқызы
Сынып: 6 Қатысқандар: Қатыспағандар:
Сабақ
тақырыбы
6-сабақ. Астана – бейбітшілік қаласы
Осы сабақта
қол
жеткізілетін
оқу
мақсаттары
6.2.3.1 ауызекі сөйлеу этикеттері мен көркем сөйлеудің құрылымдық және
жанрлық ерекшеліктерін ажырату.
6.3.6.1 мәтіндегі орфографиялық және пунктуациялық қателерді сөздіктерге,
емле ережелеріне сүйеніп, түзету, редакциялау.
Сабақ мақсаты 1. «Астана– ынтымақтастық және келісім ордасы» және «Аңыз қала»
мәтіндерін оқу, негізгі ойды тірек сөздер арқылы анықтау.
2. Мәтіндерді құрылымдық және жанрлық ерекшеліктеріне қарай ажырату.
3. Мәтіндегі қателерді емле ережелеріне сүйеніп, түзету, редакциялау.
Бағалау
критерийі
- «Астана– ынтымақтастық және келісім ордасы» және «Аңыз қала»
мәтіндеріндегі негізгі ойды тірек сөздер арқылы анықтайды;
- мәтіндерді құрылымдық және жанрлық ерекшеліктеріне қарай
ажыратады;
- емле ережелеріне сүйеніп, мәтінді түзетеді, редакциялайды;

Тілдік
мақсаттар
Оқушылар орындай алады: мәтіндерді оқиды, жанрлық ерекшеліктеріне қарай
ажыратады, емле ережелеріне сәйкес мәтінді түзетеді, редакциялайды.
Пәнге қатысты сөздік қор мен терминдер:
-ТМД, этнос, жаһандық, әлемдік және дәстүрлі діндер өкілдері құрылтайы;
Диалог құруға, жазуға арналған пайдалы тіркестер:
- Неліктен Астана- бейбітшілік қаласы деп аталады?
- Менің ойымша..., мен мынадай қорытындыға келдім.
Алған ақпаратты топ ортасында еркін талқылайды.

Құндылықтарғ
а баулу
«Мәңгілік ел» жалпыұлттық идеясының құндылықтары: Қазақстанның Тәуелсіздігі
және Астана
- Астана- тәуелсіздіктің алғашқы сәтті жетістіктерінің бірі, барлық
қазақстандықтардың патриоттық мақтанышы;
-қоғамымыздағы ұлттық бірлік, бейбітшілік пен келісім;
- шығармашылық және сыни тұрғыдан ойлау;
- қарым-қатынас жасау қабілеті;

Пәнаралық
байланыс
ТМД аймағын анықтап айту, көрсету арқылы география пәнімен, этнос өкілдеріне
тоқталу арқылы тарих пәнімен, мәтіндерді талдау арқылы әдебиет пәнімен байланыс
орнатылады.

Алдыңғы білім "Бәйтерек" монументінің архитектуралық құрылысы туралы біледі.
Астана Қазақстан Мемлекетінің астанасы екенін түсінеді.
Астананың қай жерде орналасқандығын біледі.
Сабақ барысы
Сабақтың
жоспарланғ
ан кезеңдері
Сабақта жоспарланған жаттығу түрлері


Сабақтың
басы
10мин.
Оқушылармен сәлемдесу, түгендеу.
Топқа бөлу. Қ.Сариннің «Астанам!» өлең жолдары арқылы
4 топқа бөлінеді.
1-топ «Жалын»
Ресурстар

Астанам! Ару қалам, асқақ ордам,
Қалың жұрт, қазағыма қақпа болған.
2-топ «Жігер»
Ту ұстап, тұлпар мінген бабаларым,
Бермеген ел намысын жатқа қолдан.
3-топ «Жебе»
Бозоғым, бозбеткейлім, баққа оранған,
Тарихтың қойнауынан тапқан олжам.
4-топ «Жарқын»
Баянды бақытымның бастауындай,
Айналдың Астанаға аппақ арман...
"Бес қадам" әдісі: Мақсаты: оқушылар арасында жағымды
психологиялық ахуал орнату.
Орындалуы: әр топтан бір оқушы шығып, бес қадам әдісін
жүзеге асырады.
Мен....
Менің мақсатым....
Менің ұстанымым...
Мен...
Мен болашақта....
Ширату жаттығулары: «Өрмекші торы» әдісі.
Мақсаты: алдыңғы білімді еске түсіру, кері байланыс жасау
арқылы жаңа біліммен ұштастыру.
- Елорданың қандай көрнекті ғимараттарын білесіңдер?
- "Бәйтерек" монументінің биіктігі неше метр? Неліктен?
- Монумент неше бөліктен тұрады?
- Астананың бүгінгі ғажап көрінісін қай ғимарат арқылы
көруге болады?
- Астананың астана болғанына неше жыл?
- Неліктен Астана- бейбітшілік қаласы деп аталады?
- Менің ойымша..., мен мынадай қорытындыға келдім.
Оқушыларға сабақтың тақырыбы мен мақсаты
таныстырылады.
Сабағымыздың тақырыбы: «Астана – бейбітшілік қаласы».
Мақсаты: «Астана– ынтымақтастық және келісім ордасы»
және «Аңыз қала» мәтіндерін оқып, негізгі ойды тірек сөздер
арқылы анықтаймыз; мәтіндерді құрылымдық және жанрлық
ерекшеліктеріне қарай ажыратамыз.
Оқылым алды тапсырмасы
СЖ. 1-тапсырма
Мәтіндерде кездестіремін деп ойлайтын бес сөзді жаз.
«Болжау» әдісі
Мақсаты: мәтіндерде кездеседі деп болжанған сөздер
алынады.
Орындалуы: мәтін тақырыбына сай келетін сөздерді болжап
айтады.
Болжау сұрақтары:
1.Осы мәтіндерде қандай бес сөзді кездестіремін деп
ойлайсыңдар?
Мысалы, Қазақстан, Астана, халық, бейбітшілік,
ынтымақтастық;
2.Тақырыпты оқығанда не туралы ойладыңдар?
ҚБ. Ауызша мадақтау «Керемет! Тамаша! Жарайсың!»















"Бес қадам" әдісі







«Өрмекші торы»
әдісі

Сабақтың
ортасы
25 минут




























Оқылым кезі тапсырмасы
ТЖ.2-тапсырма Бөліктерге бөлінген мәтін үзінділерін мұқият
оқыңдар.
«Жигсо-2» әдісі
Мақсаты: мәтінді топта, кейін сыныпта талқылау, үйрену мен
үйрету.
Орындалуы: Топтарға мәтін бөлігі таратылады. Мәтін
бөлігін оқып, өз топтарында талқылайды. Бастапқы топқа
қайта келіп, қолдарындағы мәтін бөліктерін құрастырады.
Мәтінмен толық танысады.
«Жалын» тобына:
Астана- әлемдегі ең жас елорда. Ол- ТМД аймағындағы ең
қауіпсіз қалалардың бірі. Астанада қазір 120 этнос өкілдері
ортақ мақсат идеясында еңбек етуде. Қалада 30-ға жуық
ұлттық-мәдени орталық жұмыс істейді. Әлемдік және дәстүрлі
діндер өкілдері құрылтайын өткізетін «Бейбітшілік және
келісім сарайы» да осы Астанада орналасқан. (1-бөлік.
«Астана- ынтымақтастық және келісім ордасы»)
«Жігер» тобына:
Қазақстанның жаһандық брэндіне айналған бас қаламыз-
шығыс пен батыс өркениетін жалғайтын алтын көпір.
Астананың халықаралық дәрежедегі зор беделі мен саяси
салмағына қаламызда тұрақты түрде өтіп келе жатқан
жаһандық басқосулар дәлел бола алады.( 2-бөлік «Астана-
ынтымақтастық және келісім ордасы»)
«Жебе» тобына:
Керегесі күмістей,
Саябағы пүліштей.
Жолы сымдай тартылған,
Шаңырағы алтыннан.
Керуен- керуен кебеже,
Астанама тоқташы. (2-мәтін, 1-бөлік. «Аңыз қала»)
«Жарқын» тобына:
Еуропаға терезе,
Азияның қақпасы.
Үкі таққан қала бұл
Күннің алтын нұрынан.
Жаратылған қала бұл
Айдың асыл жырынан... (2- мәтін, 2-бөлік «Аңыз қала»)
ТЖ. 3-тапсырма «Сөздіктің көмегімен сөздік қорды байыту»
әдісі. Мәтіндердегі негізгі ойды білдіретін тірек сөздерді
графикалық органайзерге түсіріңдер.
Мақсаты: «Сөздіктің көмегімен сөздік қорды байыту» әдісі
бойынша графикалық органайзермен жұмыс жасау.

Сөз Сіздің
ойыңызша,
оның
мағынасы
қандай?
Сөздіктегі
анықтамас
ы
Сөзді пайдалана
отырып
құрылған
сөйлем
Елорда

Мемлекет
астанасы

Астана

Елордамыз
күннен күнге
көркейіп,
құлпырып келеді.

Мирсеитова
С.Оқыту ізденіс
ретінде:
Оқушылардың
сын тұрғысынан
ойлауын дамыту
нысандары мен
әдістері.
С.Мирсеитова.
Қазақстан Оқу
Ассоциациясы.-
қарағанды: 2011-
«Кәсіби даму
мектебі» сериясы
(76-77бет)






Қазақ тілі 6-
сыныпқа
арналған оқулық
/ЕрмековаТ.Н.,
ОтарбековаЖ.К.,
Тоқтыбаева Г.Б.,-
Астана: «Арман-
ПВ»баспасы,
2018.63-65-бет

















«Графикалық
органайзер»

Бейбітшіл
ік
Ынтымақтас
тық, татулық
Бейбіт өмір Бейбітшілік пен
ынтымақтасты
қ келісім сарайы
Астананың
көрнекті
ғимараты.
Кебеже
Шаңырақ
Бағалау критерийі:
- «Астана– ынтымақтастық және келісім ордасы» және
«Аңыз қала» мәтіндеріндегі негізгі ойды тірек сөздер
арқылы анықтайды.
Дескриптор:
- мәтіндерді бөлік бойынша оқиды;
- мәтіндердегі негізгі ойды анықтайды;
- мәтіндегі тірек сөздерді графикалық органайзерге
түсіреді;
ҚБ. «Бағдаршам түстері» арқылы бағалау

ЖЖ. 4- тапсырма «Астана - ынтымақтастық және келісім
ордасы» және «Аңыз қала» мәтіндерін құрылымдық және
жанрлық ерекшеліктеріне қарай ажыратыңдар.
Бұл тапсырма «Т- кестесі» әдісі арқылы орындалады.
Мақсаты: мәтіннің құрылымдық, жанрлық ерекшеліктерін
ажыратып, салыстырады.
Орындалуы: 1.Оқушы қалауы бойынша тапсырмаға ие болады.
2. Тапсырма негізінде мәтіндердің құрылымдық және жанрлық
ерекшеліктерін ажыратады.

«Т- кестесі» әдісімен жұмыс:

Құрылымдық ерекшелігі Құрылымдық ерекшелігі


Жанрлық ерекшелігі Жанрлық ерекшелігі


Стилі Стилі


1. А тапсырмасы: мәтіндерді ой бөліктеріне, мәтін түріне қарай
ажырат.
2. Б тапсырмасы: мәтіндердің жанрлық ерекшеліктерін, стилін
анықта.
3. С тапсырмасы: мәтіндегі көркемдегіш тәсілдерді (метафора,
метонимия, эпитет) тауып, мәтіндердің құрылымдық және
жанрлық ерекшеліктерін ажыратып, кестені толтыр.
Диалог және қолдау:
А деңгейіндегі оқушыларға нұсқау, кеңестер беріліп, мәтінге
тиімді кері байланыс орнатады, құрылымдық- жанрлық
ерекшеліктеріне қарай ажыратуда қолдау көрсетіледі.
В деңгейіндегі оқушыға ақпарат ұсынылмайды, керісінше
тапсырма бойынша талқылауға қажет ақпарат түсіндіріледі.
С деңгейіндегі оқушылар ешбір қолдаусыз тапсырманы
орындайды.
Бағалау критерийі:
- «Астана - ынтымақтастық және келісім ордасы» және
Орфографиялық,
түсіндірме
сөздіктер












«Бағдаршам
түстері» арқылы
бағалау.

«Аңыз қала» мәтіндерін құрылымдық және жанрлық
ерекшеліктеріне қарай ажыратады.
Дескриптор:
- «Астана- ынтымақтастық және келісім ордасы» және
«Аңыз қала» мәтіндерінің құрылымын анықтайды;
- жанрлық ерекшеліктеріне қарай ажыратады;
- мәтіндердің стилін анықтайды;
ҚБ. «Стикердегі хат» әдісі бойынша жазбаша кері байланыс
ұсынылады. Жұп құрған серіктестер талқыланған жұмысқа, өз
көзқарасын білдіріп, хат жазады.

Ж. 5-тапсырма «Астана» мәтінін емле ережелерін ескере
отырып, көшіріп жазыңдар.
Мақсаты: түзету- мәтіндегі орфографиялық, пунктуациялық
қателерді тексеру, редакциялау.
Орындалу реті: оқушы орфографиялық, пунктуациялық
қателерді тауып, түзетеді, көшіріп жазады.
"Астана"
Астана ұл...тық байл...қ. Ол жалпым...зға ортақ табыс.
Елорда халықты тұтас...ыруға бірікті...уге қызмет е...уі ти...с.

"Астана"
Астана .............байлық. Ол жалпымызға ...........табыс.
Елорда .............тұтастыруға біріктіруге ...........етуі тиіс.

"Астана"
Астана .............байлық. Ол жалпымызға ...........табыс.
Елорда халықты.............. біріктіруге ...........етуі тиіс.

1. А тапсырмасы: көп нүктенің орнына тиісті әріпті қой, тыныс
белгісін қойып, көшіріп жаз.
2. В тапсырмасы: көп нүктенің орнына тиісті сөзді қой, тыныс
белгісін қойып, көшіріп жаз.
3. С тапсырмасы: көп нүктенің орнына тиісті сөзді қой, тыныс
белгісін қойып, мәтінді өз ойыңмен аяқтап жаз.

Мысалы, Астана– ұлттық байлық. Ол– жалпымызға ортақ
табыс. Елорда халықты тұтастыруға, біріктіруге қызмет етуі
тиіс.
Бағалау критерийі:
- емле ережелеріне сүйеніп, мәтінді түзетеді,
редакциялайды.
Дескриптор:
- емле ережелеріне сүйенеді;
- мәтінді түзетеді;
- көшіріп жазады, өз ойымен аяқтайды.
ҚБ. "Қосу, алу, қызықты" әдісі арқылы оқушылар мәтін
мазмұны негізінде орындалатын әрекеттеріне кері байланыс
жасайды, өзін- өзі бағалайды.
Мысалы,
"қосу" "алу" "Қызықты
"






"Стикердегі хат"
«Мұғалімге
арналған
үлестірме» 4 күн,9
үлестірме







































+ - Қызы
қты

Сабақтың
соңы
5 минут












Оқушы рефлексиясы «Бес саусақ» әдісі арқылы жүзеге асады.
Мақсаты: сабақ барысында оқушылар игерген білімге жеке,
жұптық, топтық жұмыстарындағы әрекеттеріне кері байланыс
жасайды.
Орындалу тәртібі: алақан суреті салынған қағазға сабақ
туралы жазылған сұрақтарға жауап жазады, сабақ барысында
орындаған әрекеттеріне кері байланыс жасайды.
"Бас бармақ"- бүгін сабақ не туралы болды?
"Балан үйрек"- басқаларға көмегім тиді ме?
"Ортан терек"-бүгінгі көңіл-күйім қандай болды?
"Шылдыр шүмек"- бүгінгі сабақ ұнады ма?
"Кішкене бөбек"- бүгін не үйрендім?
Мұғалімнің кері байланысы: оқушылардың сабақ барысында
атқарған жұмыстарына, мәтіндерді оқып, талдай білген
әрекеттеріне ауызша кері байланыс ұсынылады.Алдағы уақытта
нені жетілдіретініне кеңес береді.
Үйге: Ғаламтордан, газет-журналдан ізденуге негізделген
тапсырма ұсынылады. Астананың көрікті жерлері туралы 3-4
слайдтан тұратын таныстырылым, буклет құрастыру.

Бес саусақ
бейнесіндегі қима
қағаздар


Саралау: Сіз қандай тәсілмен
көбірек қолдау көрсетпексіз?
Сіз басқаларға қарағанда
қабілетті оқушыларға қандай
тапсырма бересіз?
Бағалау: Сіз оқушылардың
материалды игеру деңгейін қалай
тексеруді жоспарлап отырсыз?


Денсаулық және қауіпсіздік
техникасын сақтау
Сабақ ортасында топтық
жұмыс кезінде тапсырма
арқылы саралаудың тәсілін
қолданамын.
А деңгейіндегі оқушыларға
нұсқау, кеңестер беріліп,
мәтінге тиімді кері байланыс
орнатылады, құрылымдық-
жанрлық ерекшеліктеріне
қарай ажыратуда қолдау
көрсетіледі.
В деңгейіндегі оқушыға
ақпарат ұсынылмайды,
керісінше тапсырма
бойынша талқылауға қажет
ақпарат түсіндіріледі.
С деңгейіндегі оқушылар
ешбір қолдаусыз тапсырманы
орындайды.
Сабақ барысында «Бес қадам»,
«Өрмекші торы», «Болжау»,
«Жигсо-2», «Т кестесі» белсенді
әдіс-тәсілдері арқылы мәтіннің
құрылымдық, жанрлық
ерекшеліктерін анықтайды.
«Бағдаршам түстері» арқылы,
«қосу, алу, қызықты», «Стикердегі
хат» сияқты тәсілдер арқылы
қалыптастырушы бағалау
жүргізіледі.
Сабақ соңында «Бес саусақ» әдісі
арқылы оқушы рефлексиясы
жасалады.


Сабақты өткізу барысында
оқушылар қажетті
ресурстармен қамтамасыз
етіледі. Оқушылардың жеке,
жұппен, топпен жұмыс
жасауын қолайлы жағдай
жасалады. Сабақта
оқушылардың денсаулығын
сақтау мақсатында сергіту сәті
өткізіледі.
Сабақ бойынша рефлексия
Сабақ мақсаты қолжетімді болды?

Барлық оқушылар оқу мақсатына қол жеткізді ме?

Егер оқушылар оқу мақсатына жетпеген болса, неліктен деп ойлайсыз?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақ кезеңдерінде уақытты тиімді пайдаландыңыз ба?

Сабақ жоспарынан ауытқу болды ма және неліктен?

Жалпы бағалау
Сабақта ең жақсы өткен 2 нәрсе (оқыту мен оқуға қатысты)?

1.
2.
Сабақтың бұдан да жақсы өтуіне оң ықпал етер еді (оқыту мен оқуға қатысты)?
1.
2.
Осы сабақтың барысында мен сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың
жетістіктері/қиыншылықтары туралы нені анықтадым,келесі сабақта не нәрсеге назар аудару керек?