5 сынып музыка пәні "Тұсаукесер "

Бөлімі:

Қазақ халқының музыкалық мұрасы

Педагогтің аты жөні:

Рысмамбет Мақтагул Ердесқызы

Күні:

16.11.2022 жыл

Сынып:

5 «В»

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Қазақ халқының тұрмыс-салт әндері. Тұсаукесер жыры

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

5.1.3.1түрлі әндерді орындау барысында музыканың көңіл-күйі мен көркем бейнесін жеткізу

Сабақтың мақсаты:

Тыңдалған музыкалық шығармаларды, үйренген әнді музыкалық мәнерліліктің түрін талдайды;

Сабақтың барысы:

Сабақтың кезеңі (уақыты)

Педагог әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

4 минут

5 минут

4 минут

5 минут

Сабақтың ортасы

4 минут

10

минут

3минут

5 минут

5 минут

Ұйымдастыру кезеңі:

Балалар сыныпқа кіріп келе жатқанда «Алтын қобдишадан» өздері таңдап бір-бір қағаз қиындыларын алады.Сол қиындыда жазылған сөздер

арқылы балалар топқа бөлінеді.

До

Ми

Соль

Яғни,

Әр топқа ат қою:

І топ: « ДО»

ІІ топ: « МИ»

ІІІ топ: « СОЛЬ»

«Миға шабуыл» әдісі

Балаларға видео көрсету арқылы бүгінгі сабақтың тақырыбын тапқызу. Балалардан өз ойларын сұрау.

Сабақтың тақырыбы: «Тұсаукесер» жыры

«Жүйрік бол» әдісі

1.Әдет-ғұрып дегеніміз не?

2.Сендер қандай әдет-ғұрыптарды білесіңдер?

3. Тұсауды немен кеседі?

4.Қандай адамдарға тұсауды кестіртеді?

(Тақырыпқа байланысты түсініктеме беру)

Тұсаукесер – сәби қаз тұрғаннан кейін тез жүріп кетсін деген тілекпен жасалатын ғұрып, ырым.

Ол үшін арнайы ала жіп дайындалады. Бұл ала жіп аттамасын деген ұғымнан шыққан. Сол жіппен баланың аяғын тұсап, оны жүріс-тұрысы ширақ әйелге қидырады. Сүріншек, жайбасар адамдарға баланың тұсауын кестірмейді. Тұсауы кесілген баланы қолынан ұстап жүгіртеді, шашу шашылады. Баланың ата-анасы тұсау кесушіге кәдесін береді. Тұсау кесу тойының негізгі жабдықтары 1,5 м ала жіп, өткір қайшы немесе пышақ.

Тұсаукесердің жібін дайындаудың бірнеше түрлері, жолдары, сенімдері де бар. Көбейіп, көгере берсін деп көк шөптен есіп жасайды. Бай болсын деп малдың тоқ ішегінен де өреді. Адал болсын деп ала жіптен де жасайды.

Музыка тыңдау

«Балама тілек»

Медеу Арынбаев

Музыканы тыңдап болған соң, әннің мағынасына байланысты сыныпқа сұрақтар қойылады

1.Ән кімге арналған?

2. Әнде баласын кімге теңеді?

3.Ән қалай орындалып тұр?

4.Сені ата-анаң еркелеткенде кімге теңейді?

/Әннің қайырмасын үнтаспамен бірге орында./

Тапсырма:

«Еңбек ет, ұмтыл алға» әдісі

1 топ - «ДО» тобы

«Тұсаукесерде» баланың қадамын басар кезде дайындалатын «Тәй-тәй» матасын қағаз үлгіде дайындау

1І топ - «МИ» тобы

Баланың тұсауын кесерде пайдаланатын ала жіпті дайындау

ІІ1 топ - «СОЛЬ» тобы

Әшекей бұйымдарды қолдана отырып, тұсаукесерге пайдаланатын пысшақты әсемдеп әзірлеу.

Дауыс жаттығуы

Ноталар қатарын тізбектей отырып,

«ЛЯ, О, Ё» дыбыстарымен дауыс жаттығуын жасату.

Ән айту

Қазақтың халық әні

Тұсаукесер

Қаз-қаз, балам, қаз, балам,  
Қадам бассаң, мәз балам!
Қүрмеуіңді шешейін,  
Тұсауыңды кесейін.
Қаз-қаз, балам, қаз, балам.  
Тақымыңды жаз, балам!  
Қадамыңа қарайық,  
Басқаныңды санайық.  
Қаз-қаз, балам, жүре ғой,  
Балтырыңды түре ғой  
Тай-құлын боп шаба ғой,
Озып бәйге ала ғой.
Қаз баса ғой, қарағым,  
Құтты болсын қадамың!  
Өмірге аяқ баса бер,  
Асулардан аса бер,
Тәй-тәй, қаз-қаз,
Қадамыңды бас, бас.

Кері байланыс.

«Не үйрендім, не білдім?»

Рефлексия:

1.Мен не білдім?

2.Бүгін мен не үйрендім?

3.Мен үшін қандай тапсырма қиын болды?

4.Қай тапсырманы мен оңай орындады

м?.

«Алтын қобдишадағы» қиынды сөздерді алу арқылы өз топтарына таңдау жасайды.

«Тұсаукесерге» байланысты видеоны көру арқылы өз ойларын білдіріп, сабақтың тақырыбын ашуға атсалысады.

Балалар бүгінгі тақырыпқа байланысты бірнеше сұрақтарға жауап беру арқылы, өз ойларын ортаға салады.

<