5-сыныптарға арналаған тереңдетілген бағдарлама

Тақырыбы: 5 сыныптарға арналған математиканың қосымша тараулары

(5-сыныпқа арналған қосымша курсының бағдарламасы)

Түсінік хат

Қазақстан Республикасы - инновациялық даму бағытындағы ел.

Сондықтан елімізге жоғары санатты мамандар қажет. Дамудың инновациялық жолы жаңаша ойлауды,алдағыны жоспарлауды,жаңа идеялар

мен технологияны болашақта қажет етеді.Осының бәрін еліміз өсіп келе

жатқан жеткіншектерден күтіледі.

Математика – барлық ғылымдардың логикалық негізі, демек, математика- оқушының дұрыс ойлау мәдениетін қалыптастырады, дамытады, оны шыңдай түседі және әлемде болып жатқан жаңалықтарды дұрыс қабылдауға көмек береді.Оқушылардың пәнге деген көзқарасы әр түрлі факторлармен: жеке басының және пәннің ерекшеліктерімен қатар оқыту әдісімен анықталады. Олардың осындай ерекшеліктерін ескере отырып, пәнге деген ынтасын арттыру мақсатында үйірме жұмысын ұйымдастырудың маңызы зор.

Көпшілік оқушылардың, үйірме мүшелерінің математика пәніне қызығушылығының артуы оны оқыту әдісінде үйірме жұмысының қаншалықты дұрыс ұйымдастырылғанына байланысты.

Мектеп мұғалімдерінің басты мақсаттарының бірі – оқушылардың өзі дамуы үшін пәнге қызығушылығын туғызу.Осы мақсатқа жетудің бір жолы-математикалық үйірмеге оқушылардың қатысуы.

Мақсаты: Оқушылардың математикалық интуициясын,логикалық ойлауын,есте сақтауын,есептеу дағдыларын дамыту.

Міндеті: Математикадан стандарт емес есептерді шешуді үйрету.

Білім дәрежесіне қойылатын талаптар:

1) Оқушылар білуі керек:
1. Өлшеуге,салыстыру,логикалық есептерді шығара білуі керек.
2. Натурал сандар ,бөлінгіштік белгілер,қалдықпен бөлу есептерін шеше білу, құрастыра білуі керек;
3. Математика мен табиғат арасындағы байланысты көре білуі керек.

4. Шығармашылықпен жұмыс істеуге дағдыландыру.

Курстың мазмұны

Аптасына 1 сағат.Барлығы 34 сағат.

Логикалық есеп 2сағат

Оқушылардың логикалық ойлауын дамытатын есептер шығару

Зейінді байқау есептері 2сағат

Оқушылардың байқағыштық қабілетін дамытатын есептер шығару

Салыстыруға берілген есептер. Таразымен өлшеу 4сағат

Оқушыларды салыстыра білуге үйрету және ойлау қабілетін дамытатын есептер шығару

Комбинаторика 2сағат

Комбинаторика туралы мағлұмат беру, орналастырудың

әртүрлі тәсілдерін таба білуге үйрету

Сюжетті логикалық есептер 2сағат

Оқушылардың логикалық ойлауын дамытатын мазмұнды есептер шығару

Дирихле принципі 2сағат

Дирихле принципімағынасын түсіндіру, есеп шығарғанда қолдана білу

Қызықты арифметика «Көңілді тапқырлар» жанұя сайысы 2сағат

Оқушылардың жан-жақты дамуына жағдай жасау

Цифр және сандар. Натурал сандардың ондық жазылуы.

Сандық ойындар 6сағат

Цифр және сандармен берілген есептерді санға байланысты берілген логикалық есептерді шығара білу

Бөлінгіштік белгілер «Математика әлемінде» оқушылар сайысы 2сағат

2,3,4,5,6,7,9 т.б сандарға бөлінгіштік белгіні білу

Қалдықтар. Ең үлкен ортақ бөлгіш. Ең кіші ортақ еселік. 4сағат

Қалдықпен бөлу. ЕКОЕ,ЕҮОБ қасиеттерін олимпиада есептерінде қолдана білу

Шамаларды салыстыру .Бағалар мен сандық қатынастар.

Уақыт, жылдамдық, жол. Кері үлесті шамалар 6 сағат

Бағалар мен сандық қатынастарға байланысты есептерді және уақыт, жылдамдық, жол арасындағы байланыстылыққа берілген есептерді шығара білу.

Үйірме жоспары : «Логикалық есептер»

5 сынып (аптасына 1сағат, барлығы 34сағат )

Логикалық есептер

1.Сенде 5 литрлік және 3 литірлік ыдыс бар. Егер басқа ыдысың болмаса, су ағатын шүмектен 4 литр суды қалай дәл өлшеп аласың?

2.Көбейтіндісі 1 000 000-ға тең екі санды тап. Бірде-бір санда 0 цифры болмауы тиіс.

3.Қосындысы 19 болу үшін 2-минут ішінде 4 тақ санды ойлап тап ( сандар қайталану мүмкін).

4.Мұғалім тақтаға «IX» санын жазып оқушылардан: «Бір ғана қосымша сызық сызу арқылы осыны 6 санына қалай айналдырамыз?( - деп сұрады.Мұны қалай жасауға болады?

5.Хайуанаттар бағының директорынан бақта қанша түйе мен түйеқұс бар екенін сұрады.Директор сұраққа былый жауап берді:

«Біздегі барлық түйелер мен түйеқұстарды қосы

п санағанда, 60 көз және 86 аяқ бар.»Хайуанаттар бағында қанша түйе мен түйеқұс бар?

*   *   *

*Екі адам шахматты 2 сағат ойнады.Бір адам неше сағат ойнайды?
*Қос ат жегілген арба 40 шақырым жүрді.Бір ат неше шақырым жүрді?
*4 жұмыртқа 4 минут піссе ,бір жұмыртқа неше минут піседі?
*2 кг мақта ауыр ма, 2кг темір ауыр ма?
*Алмұрт алмадан ауыр,ал алма шабдалыдан ауыр.Қайсысы ауыр алмұрт па әлде шабдалы ма?*Бір айда 5 жексенбі бола ма?
*Үш ат жегілген арба 30 км жүрді.Бір аттың жылдамдығы қандай?
*Алдында 1, артында 2,алдында 2,біреуі екеуінің арасында және үшеуі бір қатарда қаз ұшып келеді.Барлығы неше қаз?
*Сиыр 4 аяғымен тұрса 200 кг,2 аяғымен тұрса неше кг болады?
*Ұзындығы 10 метр жіпті әр бөлігі 2 метр болу үшін неше рет қию керек.

*Үш қыз бір сыныпта оқиды.Айгүл,Гүлназ,Айнаш.Айгүл Гүлназдан үлкен,Гүлназ Айнаштан үлкен.Кім сонда үлкені?
*Түйеқұс 2 аяғымен тұрса 1 пұт тартса,1 аяғымен тұрса неше пұт тартады?
*Бақытжанның 4 ұлы,олардың әрқайсысының туған қарындасы бар.Бақытжанның неше баласы бар?
*Сағат түнгі 10-да жауын жауып тұрса,24 сағаттан кейін күннің жарқырап тұруы мүмкін бе?
*Дорбадағы 10 асықты 10 бала алды.Сонда дорбада 1 асық қалды. Ол қалай?
*марат кешкі сағат 10-да ұйқыға жатты.Ол сағаттың қоңырауын таңғы 9 -ға қойды.Ол неше сағат ұйықтады?
*Сенбіден кейін 2 күннен кейін қай күн келеді?
*Немере атасынан : "Жасың нешеде ? "деп сұрады.Атасы егер өзімнің қазіргі жасымның жартысындай уақыт және тағы бір жыл өмір сүрсем,онда маған 100 жас болар еді.Атасының жасы нешеде?
*Үш тауық үш күнде үш жұмыртқа салады.12 тауық 12 күнде қанша жұмыртқа салады?
*Дүйсенбіден кейін 3 күннен кейін қай күн келеді?
*Баспалдақ 15 басқыштан тұрады.Баспалдақтың ортасында тұру үшін нешінші басқышты басу керек?

*   *   *

1. Жолаушының бір ешкісі, бір капустасы, бір қасқыры бар. Ол өзеннің бір жағынан екінші жағына екі орынды қайық арқылы өтуі керек. жолаушы ешкіні, капуста және қасқырды өзеннен қалай өткізді? Қасқырды ешкімен қалдыра алмайды, ал ешкіні капустамен қалдыра алмайтыны белглі болса? Шешімі: Ол үшін үшеуін де қадағалаусыз қалмауы керек. Бірінші қатынағанда жолаушы өзеннің ар жағына ешкіні апарады. Екінші қатынағанда жолаушы қасқырды алады, капуста қалады. Өзеннің ар жағына жеткен соң қасқырды қалдырып, ешкіні қайтадан өзеннің бер жағына әкеледі. Үш қатынағанда ешкіні қалдырып, капустаны өзеннің ар жағына апарады. Капустаны қалдырады да, өзі бер жаққа қайта оралады. Төрт қатынағанда ол ешкіні өзеннің ар жағына шығарады.

2. Айдынның Асқардан бойы ұзын, бірақ Жанаттан кіші. Кім ұзын? Шешімі: Жанат - ұзын

3. Менің атым Медет Менің тәтемнің бір ғана інісі бар. Менің тәтемнің інісінің аты кім? Жауабы: Медет

4. Термометр аяз болғасын – үш градус көрсетіп тұр. Осындай екі термометр неше градус көрсетеді? Жауабы: үш

5. Тік төрбұрышты бөлмеге әрбір қабырғасында үш болатындай сегіз орындықты орналастыру керек. Орналастырыңдар. Жауабы:

6. Бөлмедегі әр бұрышта бір мысықтан жәнеоған қарама-қарсы үш мысықтан отырса, бөлмеде неше мысық бар? Жауабы: 4 мысық

7. Үстел үстінде үш стакан шие тұр. Марат бір стакан шиені жеп қойды. Неше стакан қалды? 4 Құрастырған: Маженова Жаңагүл, Байназаров Талғат Жауабы: үш стакан

8. Жүгіру жарысынан Асет, Марат, Талғат үш орынды алды, егер: Марат екінші орын алмаса, ал Талғат –үшінші орын алмаса, кім қандай орын алды? Жауабы: 1-Марат, 2-Асет, 3-Талғат

9. Бес шырпы таяқшасынан екі үшбұрыш құру керек. Құраңдар.

10. Көшеде екі әкесі, екі баласы, және атасы немересімен қыдырып жүр. Көшеде неше адам жүр? Жауабы: үшеу

Пайдаланылған әдебиеттер:

1. Математика және физика журналы;

2. М.В. Балк. «Математика после уроков»;

3. М.Гарднер. «Математические чудеса и тайны»;

4. Г. И.Глейзер. «История математики в школе»;

5. М. И. Сканави. Математика в задачах;

6. И. С. Петраков. «Математические кружки»;

7. Электрондық оқулық;

8. «Кенгуру» тапсырмалары;

9. «Ақбота» тапсырмалары;

10) «Ақжелкен» тапсырмалары;

11) Гольдиг В., Злотин С., «3000 задач по

алгебре для 5-9 классов»

12) Рустюмова И.П., Рустюмова С.Т. «Пособие для подготовки к единому

национальному тестированию». Издание третье, исправленное, дополненное.

Алматы, 2009

13) А.Қ. Әлсейітов «Математика талапкерге» формуларлар жинағы, анықтамалық материалдар, тестілік тапсырмалар, олардың шешулері мен жауаптары.