Материалдар / 7-сыныптың қазақ тіліне арналған жаттығулар жинағы

7-сыныптың қазақ тіліне арналған жаттығулар жинағы

Материал туралы қысқаша түсінік

7-сынып оқушыларына өткен тақырыптарын бекітуге арналған

Бекматова Ботагөз Ескендірқызы

Автор материалды ақылы түрде жариялады. Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ

12 Қазан 2018

29631

18 рет жүктелген

Қазақ тілі Өлең, ертегі, әңгімелер 7 сынып

770 ₸

Бүгін алсаңыз
+39 бонус беріледі
Бұл не?

Бүгін алсаңыз +39 бонус беріледі Бұл не?

Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!

Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

Солтүстік Қазақстан облысының Білім департаменті Облыстық педагог кадрлардың біліктілігін арттыру және қайта даярлау институты

Жалпы білім беретін мектептің 7-сыныбына арналған

Петропавл-2013

ББК 75.269.12 Каз Б39

Солтүстік Қазақстан облыстық педагог кадрлардың біліктілігін арттыру және қайта даярлау институты редакциялық-баспа ұсынысы бойынша шығарылды.

Авторы: Бекматова Ботагөз Ескендірқызы қазақ тілі мен әдебиет пәні мұғалімі

Пікір жазғандар:

Смағұлова Г.Қ. М.Қозыбаев атындағы Солтүстік Қазақстан мемлекеттік университетінің қазақ филологиясы кафедрасының оқытушысы ф.ғ.к.

Ақмағанбетова Б. Е. М.Қозыбаев атындағы Солтүстік Қазақстан мемлекеттік университетінің қазақ филологиясы кафедрасының оқытушысы ф.ғ.к.

Бұл жинаққа 7-сыныптың қазақ тілі пәні бойынша күнделікті сабақ жоспарында жүргізілетін жаттығулар, көркем шығармалар, сыныптан тыс әдеби шығармалардан үзінділер грамматикалық тапсырмаларға пайдаланылған. Сабақ жоспары оқушылардың жас ерекшеліктеріне сай, жаттығу мәтіндері ұлттық сана қалыптастыруға, ұлтжанды азамат тұрғысынан тәрбиелеуге негізделген. Сабақ жоспары оқушылардың қазақ тілі мен әдебиетінен терең білім алып, өтілген тақырыптарды толық игеруіне әсерін тигізеді.

Б 4603020000 00 (05) -06

Алғы сөз

Қазақ тілі мен әдебиеті бойынша бұл ұсынылып отырған сабақ жоспарлары оқушылардың 7-сыныптарда алатын теориялық білімдерін жүйелеп, әдеби тілде дұрыс сөйлеу нормаларын меңгертіп жаттықтыру арқылы сөздік қорын байытуға, дұрыс оқуға дағдыландырады. Жинақ синтаксис бөлімінің негізгі грамматикалық ережелерін саналы, тиянақты меңгерту, үйрету мақсатына бағытталған білімдік, танымдық, дамытушылық тәрбиелік мәндегі тапсырмалар мен жаттығулардан тұрады. Қазақ тілінің байлығын, көркемдігін, шеберлігін танытатын әдебиет үлгілері қысқа әңгімелер, ертегілер, өлеңдер, мақал-мәтелдер, жұмбақтар, көркем шығармалардан үзінділер пәнаралық байланыста берілді. Бағдарламада көрсетілген білімді меңгерту, оқушылардың ойлау қызметін дамыту, өздігімен жұмыс істеу дағдысын қалыптастыру, адамгершілікке, отаншылдыққа тәрбиелеу ескерілді. Сабақ жоспарындағы жаттығу, тапсырма түрлері оқушылардың жасы мен ақыл-ойының ерекшеліктеріне сәйкес бірте-бірте күрделеніп, тереңдетіле түсті. Мәтінмен жұмыс істеу барысында оқушылардың білік, дағдыларын қалыптастыру мақсатына орай жұмыс түрлері де түрлендіріліп отырылды. Тапсырмалар оқушылардың сабақта тіл дамыту, жазба жұмыстарын (эссе,шығарма жазу,әңгіме құрастыру, толғау т.б.) арқылы жазу дағдыларын қалыптастыруға мүмкіндік береді. Сабақ жоспарына енгізілген тапсырмалар мен жаттығуларды мұғалім оқушылардың тілдік білім деңгейін көтеруге пайдаланады. Сабақ жоспарындағы жұмыс түрлерін оқушылармен жеке жүргізуіне, топпен жүргізуге лайықтап, өтілген материалдарды жүйелі білім алуға арнады. Сабақ жоспарына енген материалдарды мұғалім үлестірме жеке тапсырмалар кестесі түрінде де пайдалана алады.

№1Сабақтың тақырыбы: Сөз тіркесінен өткенді қайталау.Сабақтың мақсаты: 1.Білімділігі: оқушылардың сөз тіркесінен алған білімдерін нығайту,жинақтау,бір жүйеге келтіріп қорыту,теориялық білімдерін практикамен ұштастыру,оқушы білімін есепке алу.2.Дамытушылық: әдеби жанрлардың түрлерінен мысалдар келтіру арқылы әдебиетке деген қызығушылығын дамыту,ізденімпаздық қасиетін қалыптастыру,шығармашылыққа баулу,тіл байлығын жетілдру.3.Тәрбиелік: оқушыларды адамгершілікке.ізеттілікке,әдептіліке,шапшаңдыққа тәрбиелеу,ұлттық салт-дәстүрді қадірлеуге баулу,өз елін,тілін сүюді үйрету.Сабақтың түрі: қайталау сабағы.Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап,топпен жұмыс,СТО стратегиялары, Блум жүйесі.Сабақтың көрнекілігі: сандықша,кубик,қима қағаз,перфокарта,сызба таблицалары,көркем әдебиет. Сабақтың барысыІ.Ұйымдстыру.Оқушылардың назарын сабаққа аудару.Кіріспе сөз.Үй тапсырмасын тексеру.27-жаттығу.

Қабысу дегеніміз не? Қалай жасалады?

Оқушыларды үш топқа бөлу.Сабақ жоспары ілулі тұрады.

Балалар! Кемінде екі сөздің тіркесіп келіп,сөйлем құрауға негіз болдатын сөздер тобын қалай атаймыз? Ол-біздің өтіп жатқан тақырыбымыз.Соны мына сөз тіркестерінен тауып,қайсысы екендігін көрсетіңдер.Үш топ алдында жатқан сөз тіркестері жазылған парақшаның тиістісін көтереді.Сөз тіркесіБуын. Топтастыру әдісі бойынша сөз тіркесінен білетін ұғымдарды жинақтап сызбаға түсіру.Үш топқа тапсырма беріледі.

Блум жүйесі.І. «Біліміңді байқап көр». Сиқырлы сандықшадағы сұрақты алып,әр топтан шыққан оқушы жауап береді. Тақтадағы ілулі тұрған сөздер тізбегінен әр топ мүшесі (күрделі сөздер,тұрақты тіркес,сөз тіркес.) өзіне тапсырылған тапсырма бойынша тауып,тиістісін астына жазады.Осы сөздер тізбегін Венн диаграммасына салады.Сөз тіркесі Күрделі сөздер Тұрақты тіркес1 1 12 2 23 3 3 Ортақ белгілер 1 2

2. «Сен қалай ойлайсың?».Кітаппен жұыс.276-жаттығу,үш топ орындайды.3.Талдау. «Кім жылдам?».Перфокарталар үлестіру.

№1 перфокарта

Байланысу жолдары мен жасалу түрлері	Қиысу	Матасу	Меңгеру	Қабысу	Жанасу
Ілік септігі мен тәуелдік жалғау арқылыбайланыс
Бар.,таб.,шығ.,көмек.,сеп.жал.арқылыбайланыс
Орын тәртібі,іргелес әрі алшақ тұрыпбайланысуы
Сөз тірк.емес сөйл.баст.пен баян.жіктеле тұлғ.байланысты
Ешбір жалғаусыз,іргелес тұру арқылы байланыс

№2 перфокарта

Сөздер тізбегі	Матасу	Меңгеру	Қабысу	Жанасу
Арқаның жері
Көлікпен келу
Жер шары
Ерте жатты
Оқуға кетті

№3 перфокарта

Сөз тіркесі	Етістік тіркесі	Есімдік тіркесі
Алтын сағат
Ауылға жету
Қызық кітап
Үйінде отырған
Бөлме терезесі
Маған келді
Тез жүр

«Сөз байланысын жасап,сөйлем мүшесіне талдау.Көп нүкте орнына жалғау қойып байланыстырып,сөз тіркесін тауып,сөйлем мүшесіне талдау жасайды.Қ.Қайсенов «Партизан бала».Үш топқа тапсырма беріледі.

Кубизм. Кубикті тастау арқылы әр топ өзіне тестілік тапсырма алып шешеді.

Үйге тапсырма беру.277-жаттығу. «Ата-ана» тақырыбына тірек сөздер мен тіркестерін қатыстырып шығарма жазу тапсырылады.Сөз тіркесін қайталап оқу.

Бағалау.

Бағалау парағы.

Топ реті	Блум жүйесі
	Топтастыру	Білім	Түсіну	Талдау	Қолдану	Жинақтау
І
ІІ
ІІІ

27-3 ұпай – 5 бағасы «5»21-26 ұпай – 4 бағасы «4»17-20 ұпай – 3 бағасы «3»

№2Cабақтың тақырыбы: Етістіктің шақтарын қайталау. Сабақтың мақсаты: білімділік - өткен материалдарды тексере отырып,білім деңгейлерін тиянақтау,жинақтау,тереңдету,сөздік қорын дамыту; дамытушылық – есте сақтау қабілетін,салыстыра отырып ажырату дағдыларын дамыту,жинақылыққа, тез,ұтымды жауап беруге үйрету; тәрбиелік – салт-дәстүрін білетін азамат тәрбиелеу.Түрі:қайталау сабағы.Әдісі: топпен жұмыс,сұрақ-жауап,тест,әңгімелеу,мәтін құрастыру.Көрнекілігі: суреттер. Сабақтың барысы І.Ұйымдастыру бөлімі.Сынып төрт топқа бөлінеді.І топ1. Осы шақ болатын етісіктерді ата.2.Осы шақ дегеніміз не?3.Осы шақтың түрлерін ата.4.Осы шақ,соның ішінде нақ осы шақ нендей жұрнақтар арқылы жасалады?5. «Тұр» сөзін жікте.6. Ауыспалы осы шақтың ауыспалы келер шақтан айырмашылығы неде?7.Сен әңгіме айтып отыр. Ауыспалы осы шақ па,нақ осы шақ па?8. Ағаңда атақ, абырой толып жатыр. Ана – біздің күніміз, Біз – олардың гүліміз. Гүл өсіп тұрІІ топ 1.Жедел өткен шақ дегеніміз не? 2. Мақсатты келер шақ деген не? Келермін,келмекпін, қайсысы мақсатты келер шақ? 3.Өткен шақ дегеніміз не? Түрлерін ата. 4.Қу өмір жолдас болмас.Қалай жасалып тұр? 5. –а,-е,-й жұрнақтары арқылы жасалса,ауыспалы осы шақ па,ауыспалы келер шақ па,қалай ажыратамыз?6. Есімшенің –атын, -етін, -итін жұрнақтары арқылы жасалса,ауыспалының қай түрі? Ауыспалы осы шақ,ауыспалы келер шақ ауыспалы өткен шақ.7.Болып сөзін жікте.8.Бұрынғы өткен шақ дегеніміз не? Жұрнақтарын ата. Көкпар – қазақ халқының ұлттық ойыны.Көкпар ойынын ойнаған.ІІІ топ1.Шәкәрім Стамбұлда болған еді.2.Өткен іске өкінген едім.Сөйлем мүшесін талда.Қалай жасалып тұр?3. Көсемшенің –ып, -іп, -п және есімшенің –ған, -ген, -қан, -кен жұрнақтары арқылы жасалса өткен шақтың қай түрі?4. Келді сөзін жедел өткен шақ етіп жікте.5. Мақсатты келер шақ дегеніміз не? Жұрнақтарын ата.6.Болжалды келер шақ қандай жұрнақтар арқылы жасалады.7.Ауыспалы осы шақпен ауыспалы келер ақтың айырмашылығы неде?8.Келер шақ дегеніміз не? Түрлерін ата. Ою оймаған ойлап жарытпас.ІІ. Осы сұрақтарға жауап бергенде өрнектер шығады.Сол өрнектерге мәтін құрастыру.Тапсырма беріледі. «Гүл», «Көкпар», «Ою».IV. топ (нашар оқитындармен жұмыс)

Суретке қарап сөйлем ойлау. («Біздің аула», «Жидек тере барғанда», «Еңбек етсең ерінбей», «Әдептілік әдемі», «Көмекшілер».

Етістіктің шақтарының ережелерін сұрау.

ІІІ. Тест орындау. Тест сұрақтары.1.Қай сөйлемде нақ осы шақта тұрған етістік бар? Ақан мен Асан тау басына шықтыАлма иісін аңқытып әлдеқайда әкетіп жатыр.2. Сөйлемде ауыспалы өткен шақта тұрған етістік бар ма?Мен жолдастарымнан көмегімді аяп көрген емеспін.Ол кезде шаршауды білмейтінмін.3.Болжалды келер шақта тұрған етістік қай сөйлемде?Сәуле баққа кірді.Жақсы жаныңа жолдас болар.4.Қай сөйлемде жедел өткен шақтағы етістік бар?Сахнада ән айттым.Күн шайдай ашық.5.Нақ осы шақты сөйлемді тап.Алтынай би билеп жүр.Жанар ән салады.6.Көп нүктенің орнына мақсатты келер шақтың жұрнағын қой.Мұрат ұлттық гимназияға түсу үшін емтихан тапсыр ...а) -ар ә) –мақ7.Ауыспалы келер шақты етістікті тап.Атасы алыс жолдан ертең оралады.Әлібек күн сайын кішкентай інісін ойнатады.8.Болымсыз етістік қай сөйлемде?Әсел алма жеді.Түнде тырнақ алма.9.Қай сөйлемде сабақты етістік бар?Теріс мінезді адам тірлікті бұзады.Арам кісі жарымас.10.Қай сөйлемде нақ осы шақта тұрған етістік бар?Үйдің төңірегі қобырап жатырЕкеуінің әңгімесі аяқталмай қалды.IV. Гүл неге жылайды? (Мені түсін) Суық,солу,жұлу,таптау,байқамау,талғамай бере салу,тікен қаулап өсіп кету,күн көзінен таса қалу,сусау(шөлдеу). Осы берілген сөздерді дәлелдей отырып,мәтін құрастыру.Мысалы: Суық (Күн суытқан кезде тоңып қараусыз,жылусыз қаламын ба деп жылайды).Байқамау (Иісі қандай,өзі қандай әдемі деп көңіл аудармай қасымнан өтіп кете ме деп жылайды).Талғамай бере салу (Әр гүлдің өз иесі,өзіне тән қасиеті болады емес пе?Қай гүлді кімге сыйлауын білмей,өз иесін таппай,гүл қадірін білмейтін біреуге беріп қоя ма деп жылайды) т.б.Бағалау.Үйге: етістіктің шақтарының ережелерін қайталау,диктантқа әзірлік.

№3Cабақтың тақырыбы: Шылауларды қайталауСабақтың мақсаты: а) оқушылардың шылау бойынша алған білімдерін практикалық тұрғыда тексеру, кеңейту; ә) теориялық материалды жүйелі,тиянақты баяндауға дағдыландыру,өз бетінше жұмыс істеуге,шығармашылық қабілеттерін дамытуға ықпал ету; б) адамгершілік ізгі қасиеттерге баулу.Сабақтың түрі: деңгейлік тапсырмаларСабақтың әдісі: зерттеу,сұрақ-жауап,ойын түрлері.Пәнаралық байланыс: әдебиет.Сабақтың көрнекілігі: үлестірмелі кестелер. Сабақтың барысыҰйымдастыру кезеңі. Сәлемдесу,түгендеу,оқу құралдарына көңіл бөлу.Жаңа сабақ. Бүгінгі сабағымыз – шылауларды қайталау,қорытындылау сабағы.Сабақ барысында шылаулардың қолданыс аясының кең екендігіне көзіміз жетті.Олай болса сабақты бір оқушымыздың ғылыми ізденіс жұмысымен бастағанды жөн көріп отырмыз. Тақырыбы: «Шылаулардың поэзиялық шығармаларда қолданылуы». Оқушылар тыңдап болған соң осы жұмыс бойынша өз пікірін айтады. Ал енді деңгейлік тапсырмаларға кезек берейік.І деңгейа) Мәтінді оқып,шылаулардың астын сыз.ә)Шылаулардың түрлерін ата.б) Венн диаграммасы бойынша ережелерін жаз.ІІ деңгейа) Шылаулардың түрлеріне жеке тоқталыңдар(тақтадағы үш гүлдің жапырақтарына шылау түрлерін жазу).ә) Үстеу ме,шылау ма?Мен мәтінді оқимын.Мәтіндегі бұрын,кейін,соң,әрі,бірге сөздері үстеу ме, шылау ма, дәлелдеп беріңдер.1.Бойда қайрат,ойда көз Болмаған соң айтпа сөз.2.Судан кейін шыққан жолдастар бұрын шыққандарды көргенде әр түрлі асығыстық істеді.3.Сабақтан кейін оқушылар жиыны болады.4.Талай сөз бұдан бұрын көп айтқанбыз.5.Көлемі үлкен бай колхоздың ылғи жаңа таза үйлері әрі көңілді,әрі көрікті,әрі тыңқиған тоқ пішінде.6.Олар таудан әрі асып кетті.7.Кәрі аңшының өзі үлкен бөлмесінде баяғы айнымас досы Ахметпен бірге отыр.8.Бірге келіп,бірге сабақ дайындаймыз.б) Үндемес ойыны. Жалғаулық па,жалғау ма? (да,де,та,те,мен,бен,пен) Оқушылардың қолында екі түрлі үлестірмелері болады.Бір-біріне жалғау,екіншісінде жалғаулық деген сөз бар аралас сөйлемдер оқимын.Оқушылар жаза отырып, сөйлемдер шылау болса үндеместен «жалғаулық» үлестірмесін,жалғау болса «жалғау» үлестірмесін көтереді.1.Қызметте тустық болмайды.2. «Көкаршын» ән еркесі баппен айтса ...3.Асан бір нәрсенің боларын сезді де,үндеместен шығып кетті.4.Асан менҮсеннің әңгімесі өте қызықты.5.Айгүл әжесімен нағашыларына қонаққа кетті.6.Әнші болмасақ та, ән тыңдауды сүйеміз.ІІІ деңгейлік тапсырмаа) Бірақ , себебі, сонда да , кейде , я , не болмаса , және жалғаулықтарын қатыстырып әңгіме құрастыру.ә) Талдау жұмыстары: бірде , дегенмен , және , жалғаулықтарына математикалық дыбыстық мінездеме.б) «Ішінде – сыртында»Септеулік шылауларды ішіне,қалғандарын сыртына жазу.IV. деңгейлік тапсырмаОйтолғау Шығармашылық топ жазып жатқанда қалғандары таспадан ән тыңдап,сонда кездескен шылауларды ажырату.Сабақты бекіту. «Мың бір мақал» ойыны. 1-айналым 1.Да шылауы кездесетін мақал айту.2.Үшін шылауы кездесетін мақал айту.3.Мен шылауы кездесетін мақал айту.

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!