8-сынып информатика олимпиадасына арналған Python тілінде дайындық сұрақтары

8-сынып информатика олимпиадасына арналған Python тілінде дайындық сұрақтары және олардың шешім жолдары.

Бұл сұрақтар Python негіздерін және қарапайым алгоритмдік ойлауды қамтиды.

1. Қарапайым санды тексеру

Сұрақ: Пайдаланушыдан сан сұрап, оның қарапайым сан екенін тексеретін бағдарлама жазыңыз.

Шешімі:

сан = int(input("Санды енгізіңіз: "))

жай = True

if сан > 1:

for i in range(2, сан):

if сан % i == 0:

жай = False

break

if жай:

print("Жай сан")

else:

print("Жай сан емес")

Түсіндіру: Цикл санды 2-ден бастап бөлінгіштеріне тексереді.

---

2. Сандар тізімінен ең кіші санды табу

Сұрақ: Берілген тізімдегі ең кіші санды табыңыз.

Шешімі:

тізім = [3, 7, 2, 5, 9]

ең_кіші = min(тізім)

print("Ең кіші сан:", ең_кіші)

Түсіндіру: min() функциясы тізімнен ең кіші мәнді табады.

---

3. Фибоначчи тізбегін шығару

Сұрақ: Пайдаланушы енгізген мәнге дейін Фибоначчи тізбегін шығарыңыз.

Шешімі:

шек = int(input("Шекті енгізіңіз: "))

a, b = 0, 1

while a < шек:

print(a, end=" ")

a, b = b, a + b

Түсіндіру: while циклі шекке дейінгі сандарды шығарады.

---

4. Санның цифрларының көбейтіндісін табу

Сұрақ: Берілген санның барлық цифрларының көбейтіндісін табыңыз.

Шешімі:

сан = int(input("Санды енгізіңіз: "))

көбейтінді = 1

for цифр in str(сан):

көбейтінді *= int(цифр)

print("Цифрлардың көбейтіндісі:", көбейтінді)

Түсіндіру: Әр цифрды көбейту арқылы көбейтінді есептеледі.

---

5. Палиндромды тексеру

Сұрақ: Берілген сөздің палиндром екенін тексеріңіз.

Шешімі:

сөз = input("Сөзді енгізіңіз: ")

if сөз == сөз[::-1]:

print("Палиндром")

else:

print("Палиндром емес")

Түсіндіру: [::-1] әдісі сөзді кері бағытта тексереді.

---

6. Екі сандардың ең кіші ортақ еселігін (ЕКОЕ) табу

Сұрақ: Екі санның ең кіші ортақ еселігін табатын бағдарлама жазыңыз.

Шешімі:

import math

сан1 = int(input("Бірінші санды енгізіңіз: "))

сан2 = int(input("Екінші санды енгізіңіз: "))

еко = (сан1 * сан2) // math.gcd(сан1, сан2)

print("ЕКОЕ:", еко)

Түсіндіру: ЕКОЕ формуласы арқылы есептеледі.

---

7. Сандар тізіміндегі жұп және тақ сандарды санау

Сұрақ: Тізімдегі жұп және тақ сандардың санын табыңыз.

Шешімі:

тізім = [1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8]

жұп = 0

тақ = 0

for сан in тізім:

if сан % 2 == 0:

жұп += 1

else:

тақ += 1

print("Жұп сандар саны:", жұп)

print("Тақ сандар саны:", тақ)

---

8. Берілген санның кубын табу

Сұрақ: Пайдаланушы енгізген санның кубын есептеңіз.

Шешімі:

сан = int(input("Санды енгізіңіз: "))

куб = сан ** 3

print("Кубы:", куб)

---

9. Екі тізімді біріктіру

Сұрақ: Екі тізімді біріктіріп, жаңа тізімге сақтау.

Шешімі:

тізім1 = [1, 2, 3]

тізім2 = [4, 5, 6]

біріккен = тізім1 + тізім2

print("Біріккен тізім:", біріккен)

---

10. Берілген сандардың ең үлкен ортақ бөлгішін табу

Сұрақ: Екі санның ең үлкен ортақ бөлгішін табыңыз.

Шешімі:

import math

сан1 = int(input("Бірінші санды енгізіңіз: "))

сан2 = int(input("Екінші санды енгізіңіз: "))

еуоб = math.gcd(сан1, сан2)

print("ЕҮОБ:", еуоб)

---

11. Символдардың санын санау

Сұрақ: Берілген сөзде әр символдың санын есептеу.

Шешімі:

сөз = input("Сөзді енгізіңіз: ")

санақ = {}

for символ in сөз:

санақ[символ] = санақ.get(символ, 0) + 1

print("Символдардың саны:", санақ)

---

12. Факториал есептеу

Сұрақ: Берілген санның факториалын есептеңіз.

Шешімі:

сан = int(input("Санды енгізіңіз: "))

факториал = 1

for i in range(1, сан + 1):

факториал *= i

print("Факториал:", факториал)

---

13. Екі санның арасындағы барлық сандарды шығару

Сұрақ: Екі санның арасындағы барлық сандарды шығарыңыз.

Шешімі:

сан1 = int(input("Бірінші санды енгізіңіз: "))

сан2 = int(input("Екінші санды енгізіңіз: "))

for i in range(сан1, сан2 + 1):

print(i, end=" ")

---

14. Тізімдегі қайталанатын элементтерді табу

Сұрақ: Тізімдегі қайталанатын элементтерді көрсетіңіз.

Шешімі:

тізім = [1, 2, 3, 4, 2, 5, 3]

қайталанатындар = set([x for x in тізім if тізім.count(x) > 1])

print("Қайталанатын элементтер:", қайталанатындар)

---

15. Енгізілген сөздің ұзындығын анықтау

Сұрақ: Пайдаланушы енгізген сөздің ұзындығын шығарыңыз.

Шешімі:

сөз = input("Сөзді енгізіңіз: ")

ұзындық = len(сөз)

print("Ұзындығы:", ұзындық)

---

16. Өспелі тізімді жасау

Сұрақ: 1-ден 10-ға дейінгі өспелі тізім жасаңыз.

Шешімі:

тізім = list(range(1, 11))

print("Өспелі тізім:", тізім)

---

17. Мәндерді кему ретімен сұрыптау

Сұрақ: Тізімді кему ретімен сұрыптаңыз.

Шешімі:

тізім = [3, 8, 1, 6, 7]

тізім.sort(reverse=True)

print("Кему ретімен:", тізім)

---

18. Шектен асқан сандарды шығару

Сұрақ: Тізімнен тек шектен асқан сандарды шығарыңыз.

Шешімі:

тізім = [4, 7, 1, 9, 3]

шек = 5

шектен_асқан = [x for x in тізім if x > шек]

print("Шектен асқан сандар:", шектен_асқан)