9-11 сынып тест

9-11 сынып оқушыларына арналған

география пәнінен олимпиада тапсырмалары

Құрастырған: Басай Розбек

География пәнінің мұғалімі

Мектепішілік олимпиада

9-сынып. І тур. (20 ұпай)

1. Қазақстан теңізге шығатын жолы бар қандай мемлекеттермен шектеседі

А) Иран, Қытай, Украина

В) Иран, Қытай, Ресей

С) Әзербайжан, Индия, Ауғанстан

Д) Туркия, Грузия, Ресей

Е) Армения, Ресей, Монголия

2. Қазақстанның дүниенің екі бөлігінде орналасқан облыстары

А) Маңғыстау, Атырау

В) Ақтөбе, Ақмола

С) Атырау, БатысҚазақстан

Д) БатысҚазақстан, Маңғыстау

Е) БатысҚазақстан, Ақмола

3. Қазақстаннан жер көлемі жөнінен үлкен мемлекет

А) Англия

В) Украина

С) Аргентина

Д) Индонезия

Е) Өзбекстан

4. Қазақстанмен шектеспейтін мемлекет

А) Қытай

В) Ресей

С) Өзбекстан

Д) Монғолия

Е) Қызғызстан

5. Қазақстан мен Қытай арасындағы шекараның ұзындығы

А) 5000 км

В) 6464 км

С) 1782км

Д) 980 км

Е) 1360

6. Балқаш пен Алакөлдің ұқсастығын дәлелдеген ғалым

А) Қ..сәтбаев

В) Н.Северцев

С) И.Мушкетов

Д) Ш.Уәлиханов

Е) Л.С.Берг

7. Қазақстан Республикасының тәуелсіздігінқай ел бірінші болып таныды?

А) Ресей

В) Қытай

С) Өзбекстан

Д) Түркменстан

Е) Туркия

8. Қазақстан қандай материкте орналасқан

А) Африка

В) Америка

С) Аустралия

Д) Еуразия

Е) Еуропа

9. Қазақстан қай мұхитқа тікелей шығаалады?

А) СолтүстікМұздымұхит

В) Тынықмұхиты

С) Үндімұхиты

Д) Атлант мұхиты

Е) Қазақстан мұхитқа шыға алмайды

10. Қазақстанның солтүстігіндегі шекаралас мемлекет

А) Монголия

В) Ресей

С) Қытай

Д) Қызғызстан

Е) Өзбекстан

11. Қазақстанның мемлекеттің құрылымы

А) Федерациялы республика

В) Унитарлы республика

С) Конституциялық монархия

Д) Абсолюттік монархия

Е) Сұтандық

12. Қазақстан Республикасының солтүстігіндегі ең шеткі облысы

А) Ақмола

В) Павлодар

С) Қостанай

Д) СолтүстікҚазақстан

Е) Атырау

13. Жоңғар қақапасы арқылы Қзақстан қай мелекетпен шектеседі

А) Қытай

В) Үндістан

С) Монголия

Д) Қызғызстан

Е) Өзбекстан

14. Қазақстанның Ресеймен шекарасының ұзындығы

А) 1460 км

В) 980 км

С) 1230 км

Д) 1467 км

Е) 7591 км

15. Қазақстанның ең қысқа шекарасы

А) Ресеймен

В) Өзбекстанмен

С) Қырғызстанмен

Д) Қытаймен

Е) Түркменстанмен

16. Қазақстанның аласа таулы өлкелері

А) Сарыарқа, Алтай, Сауыр

В) Мұғалжар, Маңғыстау, Торғай

С) Сарыарқа, Мұғалжар, Маңғыстау

Д) Қазақтың ұсақ шоқысы, жалпы сырт

Е) ШығысЕуропажазығы

17. Қазақстан жерінің ежелгі мүжілген аласа таулы өлкесі

А) Қазақтың ұсақ шоқысы

В) ШығысЕуропа

С) Батыс Сібір

Д) Маңғыстау

Е) Құланды

18. ҮлкенБоқтыбайқайтаудыңеңбиікнүктесі

А) Маңғыстау

В) Мұғалжар

С) Сарыарқа

Д) Көкшетау

Е) Ұлытау

19. Қазақстан жер бетінің қай бөлігінде биік таулы аймақ

А) Шығыс және Оңтүстік Шығыс

В) Солтүстік және Батыс

С) Оңтүстік Шығыс және Орталық

Д) Солтүстік және Оңтүстік

Е) Шығыс және Батыс

20. Томендегылердын ышынен ең үлкен облысын атаңыз

А) Қызылорда

В) Қарағанды

С) Маңғыстау

Д) Алматы

Е) ШығысҚазақстан

Мектепішілік олимпиада 9-сынып ІІ тур.

1-тапсырма. Төмендегі терминдерге толық анықтама беріңіз.

Әр дұрыс жауап 2 ұпай,барлығы 10 ұпай

«аймақ», «график», «инновация», «экологиялық саясат», «геоурбанистика»

2-тапсырма. Географиялық координаталары бойынша нысандарды анықта.

(10 ұпай)

3-тапсырма. Сипаттама бер. (30 ұпай)

1. Қазақстанда қанша ұлт тұрады, ең ірі бес этнос туралы жаз.

( 10 ұпай)

2. Халықтың көші қоны туралы сипатта, көші қон түрін ата.

( 10 ұпай)

3. Қазақстанның әкімшілік, аймақтық бөлінуі туралы жаз. ( 10 ұпай)

Мектепішілік олимпиада

10-сынып. І тур. (20 ұпай)

1. Таудың сүйір басы – бұл:

A) Жота.

B) Жатпар.

C) Қатпар.

D) Шың.

E) Жанартау.

2. “Оттегі фабрикалары” болып саналатын организмдер:

A) Микроорганизмдер.

B) Өсімдіктер.

C) Жануарлар.

D) Су шөптері.

E) Фитопланктон.

3. Табиғат зоналарының картасы мазмұнында ... берілген.

A) табиғат зоналарының шекаралары және жануарлар дүниесі

B) басым жел дердің бағыты

C) жер асты сулары

D) пайдалы қазбалары

E) мұхит түбінің тереңдігі

4. Аргентинаның астанасы.

A) Монтевидео.

B) Лима.

C) Рио-де-Жанейро.

D) Сантьяго.

E) Буэнос-Айрес.

5. Қазақстандағы ең үлкен көл.

A) Каспий.

B) Зайсан.

C) Теңіз.

D) Арал.

E) Балқаш.

6. Алматы ауа алабының ластануының негізгі себебін атаңыз.

A) Шаңды дауылдар.

B) Өндірістік кәсіпорындар, химиялық өнеркәсіп.

C) Автомобиль жәнетеміржолтранспорттары.

D) Автомобильдерден шыққан газ, ЖЭС, тұрмыс қажеттілігі үшін көмірді пайдалану.

E) Метроның болмауы.

7. Республикамыздың қай аймағында халық басым қоныстанған:

A) Орталығында.

B) Шығысында, Батысында.

C) Оңтүстігінде және Солтүстігінде.

D) Солтүстік-батысында.

E) Солтүстігінде, Орталығында.

8. Қазақстанда ең арзан көмір өндіріледі:

A) Шұбаркөл.

B) Майкүбі.

C) Леңгір

D) Қарағанды.

E) Екібастұз.

9. Ірі кондитер фабрикасы:

A) Қызылорда, Шымкентте.

B) Орал, Хромтауда.

C) Қостанай, Қаражалда.

D) Алматы, Қарағандыда.

E) Астана, Петропавлда.

10. Халқының саны көпхалық:

A) американдықтар

B) қытайлықтар

C) орыстар

D) үндістер

E) ағылшын

11. Адам қай қабықтың бөлігі?

A) Литосфераның.

B) Гидросфераның.

C) Биосфераның.

D) Табиғат компонентінің.

E) Табиғат кешенінің.

12. Қазақстан жерінде бірде-бір тау жүйелері түзілмеген:

A) Палеозойға дейін .

B) Кайназойда.

C) Палеозойдың аяғында.

D) Мезозойда.

E) Палеозойдың басында.

13. Қазақстанның дала зонасының топырағының түрлері

A) Қара және қызғылт

B) Қара қоңыр.

C) Қою қоңыр.

D) Бозғылт қызыл.

E) Орташа қызыл және қоңыр.

14. Қазақстанның батысындағы ең негізгі кеніштері:

A) Қашар мен Рудный.

B) Теңіз бен Қарашығанақ.

C) Екібазтұз бен Майқайың.

D) Жезді мен Аят.

E) Қоңырат пен Саяқ.

15. Дүние жүзіндегі көлемі жөнінен ең үлкен мемлекет:

A) Ресей

B) Үндістан

C) Бразилия

D) Канада

E) Қытай

16. Қалалардың өсуі және қалатұрғындарының үлес салмағының өсуі

A) Миграция.

B) "ХалықтыңҰлықоныс аударуы"

C) Иммиграция.

D) Урбандалу.

E) Эмиграция.

17. Шетелдік Еуропада балық аулауға халықаралық маманданған ел.

A) Австрия.

B) Румыния.

C) Чехия.

D) ГФР.

E) Исландия.

18. Литосфералық плиталардың қозғалыс жылдамдығы жылына:

A) 1 мм-ден 1 см-гедейін

B) 10 смден - 16 см-гедейін

C) 7 см-ден 15 см-гедейін

D) 8 см

E) 1 см-ден 6 см-гедейін

19. Өнеркәсіпте өндіріс құралдарын және жаңа технологияны пайдаланып, ғылыми-техникалық жетістіктерді жүзеге асыруды ... дейміз.

A) жүк тасымалдау

B) интеграция

C) өндірісті интенсивтендіру

D) өндірістің тиімділігі

E) ішкі өнім

20. Орталықэкономикалықаудандатүстіметаллургияның даму себебі:

A) Түстіметалдардыңкенқоры мол.

B) Кен шахта машинасышығарылады.

C) ШығысҚазақстанкөршілесжағдайы.

D) Отын-энергетика базасыжақсыдамыған.

E) Түсті металлургия дамымаған.

Мектепішілік олимпиада 10-сынып ІІ тур.

1-тапсырма.

C тапсырмасы. “Маржан рифтері”( 10 ұпай)

1. Маржан рифтері дегеніміз не? [1]

2. Ең үлкен маржан рифінің атауы қандай? [2]

3. Маржан рифтерінің екі функциясын атаңыз. [2]

4. Маржан рифтерінің бар болуына 3 қауіпті атаңыз. [3]

5. Лагунаны қоршап тұрған, пішіні сақина, жыртылған сақина тәрізді маржан аралы немесе архипелаг қалай аталады? [2]

2-тапсырма.

Географиялық координаталары бойынша нысандарды анықта. (10 ұпай)

3-тапсырма. Сипаттама бер. 30 ұпай

1. Дүние жүзілік табиғат ресурстарының жіктелуі (сарқылатын, сарқылмайтын ресурстар) дегеніміз не? ( 10 ұпай )

2. Жер шары халқының саны ең жоғары 5 елді атап көрсет. ( 10 ұпай )

3. Дүние жүзілік аса ірі 5 дінді көрсетіп жаз. ( 10 ұпай )

Мектепішілік олимпиада

11-сынып. І тур. (20ұпай)

1. Халық ең көп қоныстанған дүние бөлігі:

A) Азия

B) Солтүстік Америка

C) Оңтүстік Америка

D) Еуропа

E) Африка

2. Қазақстан Каспий теңізі арқылы шектесетін мемлекет

A) Қытай

B) Иран

C) Өзбекстан

D) Үндістан

E) Ирак

3. Екібастұз көмірінің басты қолдану бағыты:

A) Қостанайға тасымалдайды

B) Атырауға тасымалдайды

C) ЖЭС, МАЭС-да жағылады

D) Химия өнеркәсібінде пайдаланады

E) Металлургия өнеркәсібіне пайдаланады

4. Қазақ жерінің шығысындағы табиғи ауданы

A) Сарыарқа

B) Тянь-Шань

C) Алтай

D) Орал

E) Туран

5. Торғай үстіртіндегі негізгі кен түрі

A) темір рудасы

B) мыс

C) фосфор

D) полиметалл

E) мұнай

6. Бағытты анықтау (ориентирование) дегеніміз ...

A) Ауа температурасын анықтау.

B) План құру.

C) Төбе биіктігін анықтау.

D) Көкжиек тұстарын анықтау.

E) Затты анықтағанға дейінгі арақашықтықты өлшеу.

7. Тропосферадағы су буы ... пайда болған

A) Өзен және батпақ суларының булануынан.

B) Мұхит суларының булануынан.

C) Жер асты суларынан.

D) Су қоймалары мен көлдердің булануынан.

E) Ауаның өзінен.

8. “Оттегі фабрикалары” болып саналатын организмдер:

A) Су шөптері.

B) Жануарлар.

C) Фитопланктон.

D) Өсімдіктер.

E) Микроорганизмдер.

9. Екі жарты шардың қоңыржай белдеулер бойымен соғатын желдер:

A) солтүстік–шығыс желдер

B) пассаттар

C) бриздер

D) муссондар

E) батыс желдер

10. Территориясының көлемі бойынша Африка кіші:

A) Евразиядан

B) Антарктидадан

C) Солтүстік Америкадан

D) Австралиядан

E) Оңтүстік Америкадан

11. Субарктикалық ендіктен Антарктидаға дейін созылып жатқан, экваторға таяғанда ені тарылып келген жер бетінің сулы бөлігі ... деп аталады.

A) Үнді мұхиты

B) Атлант мұхиты

C) Солтүстік Мұзды мұхит

D) Гвинея шығанағы

E) Тынық мұхит

12. Географиялық қабықтың ырғақтылық заңдылығы:

A) Желдің соғуы.

B) Өсімдіктердің өсуі.

C) Мұздардың еруі.

D) Күн мен түн ауысуы.

E) Судың булануы.

13. Бұқтырма су қоймасы салынған өзен:

A) Iле.

B) Сырдария.

C) Орал.

D) Ертiс.

E) Есiл.

14. Ауыр өнеркәсіп салалары

A) Стадиондар, кинотеатрлар, емханалар.

B) Тамақ өнеркәсібінің мекемесі.

C) Аяқ киім және тігін фабрикалары.

D) Тоқыма комбинаты.

E) Машина жасау және отын-энергетика кешені.

15. Көкжиек тұсының азимуты 135⁰

A) Оңтүстік.

B) Солтүстік батыс.

C) Солтүстік шығыс.

D) Оңтүстік батыс.

E) Оңтүстік шығыс.

16. Жер шарындағы ең терең көл - Байкалдың тереңдігі:

A) 1610 м.

B) 1620 м.

C) 1600 м.

D) 1640 м.

E) 1650 м.

17. Күн жылуының мөлшері мен ылғалдың әркелкілігіне байланысты табиғат зоналарының ауысу заңдылығы -

A) азоналылық.

B) полярлық белдеу.

C) биіктік зоналылық.

D) ендік зоналылық.

E) мұхиттық белдеу.

18. Солтүстік Американың Атлант мұхиты жағалауындағы отырықшы халық ... қоныс аударғандар.

A) Қытайдан

B) Үндістаннан

C) Орталық және Оңтүстік Еуропа елдерінен

D) Скандинавия елдері мен Исландия аралынан

E) Аустралиядан

19. Қазақстандағы жалғыз Шығыс Қазақстан ғана өсіретін мал түрі:

A) Құс.

B) Жылқы.

C) Шошқа.

D) Түйе.

E) Марал

20. 1977 жылы құрылған Ұлттық табиғи парктің аты:

A) Алтын Емел.

B) Марқакөл.

C) Қарқаралы.

D) Іле Алатауы.

E) Баянауыл.

Мектепішілік олимпиада 11-сынып ІІ тур.

1-тапсырма. Төмендегі термин сөздерге анықтама бер:

Изогиета, тайга, монархия, антициклон, азимут, бриз, пампа, эндемик, антрацит, террикон. (10 ұпай)

2-тапсырма.

C тапсырмасы. “Вегенер теориясы: флора мен фауна бірлігі” 6.1 сызбасында Вегенер теориясының бір дәлелі келтірілген - бірнеше континенттерде бірбірінен тәуелсіз табылған бірдей жануарлар мен өсімдіктердің қазбалары. 6.1 сызбасы бойынша сұрақтарға жауап беріңіз. (10 ұпай)

1. Вегенер теориясы басқаша қалай аталады? 1ұпай

2. Қазбалар егер Вегенердің теориясы дұрыс болмаса, онда бұл жануарлар мен өсімдіктердің қазбалары Дарвиннің теориясына қайшы келеді деп болжайды. Дарвин теориясының негізгі принциптерін келтіре отырып, қайшылықтың не екенін түсіндіріңіз.3ұпай

3. 1-4 биологиялық түрлерін ең ежелгіден ең жасына дейін ретімен орналастырыңыз. 3ұпай Континенттерді Пангеядан ең біріншіден ең соңғысына қарай бөліну ретімен орналастырыңыз. 3ұпай

6.1 сызбасы. Вегенер теориясының қазба дәлелдері. Дереккөзі: Ұлыбританияның Геология Бірлестігі

3-тапсырма. Сипаттама бер. 30 ұпай

1. Дүние жүзі елдерінің даму деңгейі неше топқа бөлінеді? Алдыңғы қатардағы дамыған 7 елді атап, көрсетіп жаз. ( 10 ұпай )

2. Дүние жүзінде қанша федеративті, қанша монархиялық мемлекет бар және унитар, федератив сөзінің мағынасын түсіндіріп жаз, мысал келтір. ( 10 ұпай )

Урбандалу ұғымы нені білдіреді? Урбандалу деңгейі қандай елдерде жоғары екендігіне мысал келтіріп жаз. ( 10 ұпай)

Жауабы

9 сынып

1 тур

1в

2с

3с

4д

5 1782

6д

7е

8д

9е

10в

11в

12д

13а

14)7591

15е

16с

17а

18в

19а

20в

2-тур) 1-тапсырма

Ұғымдардың анықтамасын жазады.

2-тапсырма

1Панама

2Гвиана

3Инем

4Кап таулары

5Аппалач таулары

3-тапсырма

1. 130 ұлт тұрады

2. Иммигрант - көшіп келу

Эмигрант – көшіп кету

3. 17 облыс (5 экологиялық аймаққа бөлген Баранский)

175 аудан, 87 қала, 31 кент

Ауылдық мекендерсаны – 6828

10-сынып

1-тур

1д

2а

3а

4е

5а

6в

7с

8е

9д

10в

11с

12д

13а

14в

15а

16д

17е

18е

19с

20а

2-тур 1-тапсырма

1. Маржан рифтері-колониялық Маржан полиптері мен балдырлардың кейбір түрлерінен түзілген геологиялық құрылымдар.

2. Үлкен Тосқауыл рифі

3. Төмендегілердің кез келген екеуі: 1) шөгінді жыныстардың шайылып кетуіне және жағалау сызығының зақымдалуына жол бермеу 2) теңіз биоалуантүрлілігі үшін қолайлы жағдайлар жасайды 3) дәрі-дәрмек өндірісі 4) рекреациялық маңызы 5) жақын маңдағы елді мекендер үшін экономикалық пайда

4. Төмендегілердің кез келген үшеуі: 1) Климаттың өзгеруі 2) мұхиттың қышқылдануы 3) шамадан тыс балық аулау 4) динамитпен балық аулау 5) биологиялық ресурстарды шамадан тыс пайдалану 6) ауыл шаруашылығы жерлерін шаю 7) балдырлардың өсуіне және қоршаған ортаның ластануына түрткі болады

5. Атолл

2 – тапсырма

1 Хелсиньки

2 Қырғызстан

3 Өзбекстан

4 Қазақстан

5 Қазақстан мен Ресей шегаралас жері

3 – тапсырма

1 Сарқылатын - пайдалы қазбалар

Сарқылмайтын - күн,жел,ауа

2 Қытай,Үндістан, Америка, Бразилия, Индонезия

3 Ислам, Христиан, Буддизм, Индуизм

11 – сынып

1 – тур

1а

2в

3с

4с

5а

6д

7в

8е

9а

10а

11в

12д

13д

14е

15е

16в

17д

18с

19е

20е

2. – тур

1-тапсырма

1. Тектоникалық теория/тақталар тектоникасы теориясы/plate tectonics

2. Егер тектоникалық плиталардың қозғалысы болмаса, онда = > континенттер қазіргідей орналасар еді (Шартты түсіну үшін 1 ұпай) => сонымен, бір уақытта әртүрлі континенттерде кездесетін түрлер оқшауланғанына қарамастан бір-біріне ұқсас дамыды. (Жаңа биологиялық түрлердің қалай пайда болатынын түсіну үшін 1 ұпай) => Бұл мүмкін емес - Дарвиннің теориясы бойынша олар әр түрлі болады (Жағдайлардың ерекшеленуі және оқшаулануы жайлы білімді қолдану үшін 1 балл)

3. 3-2-1-4 немесе 2-3-1-4

4. Австралия-Антарктика-Үндістан-Африка-Оңтүстік Америка

2 – тапсырма

Изогиета – жауын – шашын мөлшері бірдей түсетін жжерлерді қосатын қисық сызықтар

Пампа – О.Америка далазонасы

Эндемик – тұрғылықты жерде өсетін өсімдік пен жануарлар

Урбандалу – қала х–ның өсуі

Монархия – атадан балаға берілетін билік

29 – монархиялы елдер бар.

Еу – 12, Азия - 13,Африка 3,Тонга аралы 1

Үлкен жетілік елдері – АҚШ, Канада, Франция,Германия,Италия,Ұлыбритания,Жапония.

Федерациялы мемлекеттер Еуропа-7

Азия -6 Америка -6 Африка-7 Аустралия Мұхит аралдары -2