Күні:

Мұғалім аты-жөні:

Сынып: 9

Қатысқан оқушылар саны : Қатыспаған оқушылар саны:

Сабақтың тақырыбы

Нейрондардың түрлері мен қызметтері. Жүйке ұлпасының қызметі. Синапстар және медиаторлар.

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

9.1.7.1 - жүйке жасушасының құрылысы мен қызметі арасындағы өзара байланысты орнату

9.1.7.2 жүйке ұлпалары мен оның құрылымдық бөліктерінің қызметтерін талдау

Сабақтың мақсаты

Жүйке ұлпалары мен оның құрылымдық бөліктерінің қызметтерін талдайды

Жүйке ұлпаларының құрамында болатын құрамбөліктерін модельдейді

Заманауи технологияның жасөспірімдер ағзасына кері әсерін, оның жүйке ауруларын туғызатынын дәлелдейді.

Бағалау критерийі

Жүйке ұлпалары мен оның құрылымдық бөліктерінің өзара қызметтерін талдайды

Жүйке ұлпаларын модельдейді

Заманауи технологияның жасөспірімдер ағзасына кері әсерін, жүйке ауруларын туғызатынын дәлелдейді

Тілдік мақсаттар

Терминология

Нейрон,миелин, аксон, дендрит, нейроглия

Аралық – промежуточный нейрон – intermediate neuron

Сезімтал – сенсорный нейрон – touch neuron

Қозғалтқыш - двигатель нейрон – motor neuron

Құндылықтарға баулу

Зайырлы қоғам және жоғары руханият

• Мақсатқа жетуге ұмтылу;

• Әрбір іс-әрекетте жауапкершілік таныту.

Құрмет

• Топтық және жұптық жұмыс кезінде өзгенің пікірін тындау.

Ашықтық

Өз ойын ашық әрі тиянақты, түсінікті түрде жеткізе білу.

Пәнаралық байланыс

Экология , Физика

Алдыңғы білім

Оқушылар 6-7-8 сыныптан ұлпалар туралы түсінігі бар. Түрлерін ажырата алады,құрылыс ерекшеліктерін біледі.

7.1.7.3 Жүйке жасушасының компонеттерін анықтау

Сабақ барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері

Ресурстар

Сабақтың басы

1.Ұйымдастыру кезеңі . Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру. Психологиялық ахуал орнату «Биографиялық поэма» әрбір оқушыға параққа жазылып, өзі туралы мынандай сауалдарға жауап беру тапсырылады:

1. Есімім (Өз есіміңізді келтіріңіз)

2. Мен қандаймын? (Өзіңізді сипаттайтын үш сын есім келтіріңіз).

3. Сүйікті іс-әрекеттерім (Қол боста айналысуды құмартатын әрекетіңіз, хобби)

4. Өмірлік қағидам (кредо) (Өмірде ұстанатын басты қағидаңыз, ұраныңыз)

5. Менің арманым (Бір арманыңызды атаңыз)

Жұпқа бөлу: түстер бойынша «қызыл» және «жасыл»

Сабақтың тақырыбымен таныстырып өтемін: Нейрондардың түрлері мен қызметтері. Жүйке ұлпасының қызметі. Синапстар және медиаторлар.

Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсатын аңықтайды.

Сабақ мақсаты:

1. жүйке жасушасының құрылысы мен қызметі арасындағы өзара байланысты орнату

2. жүйке ұлпалары мен оның құрылымдық бөліктерінің қызметтерін талдау.

Сабақтың ортасы

Сыныппен жұмыс

Жұппен жұмыс

Сергіту сәті

Қалыптастырушы бағалау жұмысы

1. Тапсырма

«Ассоциативті тақта» сабақ тақырыбына қатысты сөздерді тақтаға жазып шығу керек.

Ойлау дағдысы: түсіну

ҚБ: «Жетелеу сөздері» әдісі. Жарайсын, тамаша, әлі де дайындықты қажет етеді.

2-тапсырма«АВС»

А деңгейі

«нейрон», «синапс», «медиаторлар», «аксон» және «дендрит» деген терминдерге анықтама беріңдер.

В деңгейі

Жүйке жүйесінің құрылымдық бөліктерін атап,олардың қызметтерін анықтаңыз.

Дескриптор

• Жүйке жүйесінің құрылымдық бөліктерін анықтайды

• Жүйке жүйесінің қызметін атайды

3-Тапсырма. «Құрылысшы ойыны»

С деңгейі

жүйке ұлпалары мен оның құрылымдық бөліктерінің сызбанұсқасын құрастыр немесе салыңыз

Дескриптор

1. Нейронның құрылысын толықтырады.

2. Құрам бөліктерін түсіндіреді.

ҚБ: «Шаршылар» әдісі

Жұмысты аяқтағаннан кейін оқушы дәптерге шаршының суретін салады. Егер жұмыс түсініксіз болса, шаршыны қызыл түске бояйды, егер аздап түсінсе болса – сарымен, тақырыпты жүз пайызға түсінгеніне сенімді болса жасылмен бояйды.

Бағалау критерий: Жүйке ұлпаларының құрамында болатын құрам бөліктерін модельдейді

Ойлау дағдысы: талдау

«Әдемі ойлай және демала біл» жаттығуы

«Толқыған кезде, асықпай дем алуға үйрен. Түзу отыр, қолдарыңды тізелеріңе салып, көздеріңді жұмыңдар, терең дем алыңдар:

- Ойша: «Мен арыстанмын»,- деп деміңді ішке ал, сыртқа шығар;

- Дауыстап: «Мен құспын»,- деп деміңді ішке ал, сыртқа шығар;

- Дауыстап: «Мен гүлмін»,- деп деміңді ішке ал, сыртқа шығар;

- Дауыстап: «Мен сабырлымын»,- деп деміңді шығар. Сен сабырлысың, сенің қолыңнан бәрі келеді».

«Жүйке жүйесінің құрылысы» тест

1. Жүйке жүйесінің атқаратын қызметі:

А. Қоректік заттарды тасымалдайды.

Ә. Гуморальдік реттелуді жүзеге асырады.

Б. Ағзаны сыртқы ортамен байланыстырады.

В. Мүшелерді қорекпен қамтамасыз етеді.

2. Жүйке жүйесі жүйке жасушасынан тұрады, ол қалай аталады?

А. Аксон Ә. Нейрон Б. Дендрит В. Медиатор

3. Атқаратын қызметі бойынша жүйке жүйесі бөлінеді:

А. Соматикалық және вегетативтік (автономиялық)

Ә. Симпатикалық және парасимпатикалық

Б. Орталық және симпатикалық

В. Шеткі және соматикалық

4. Жүйке жасушасының ұзын өсіндісі:

А. Шоқтар Б. Талшық

Ә. Аксон В. Дендрит

5. Сұр зат неден құралған?

А. Нейрон денелерінің жиынтығы Б. Нейронның ұзын өсінділерінің жиынтығы

Ә. Жүйке талшықтары В. Мидың тамырлы қабықшасы

6. Жүйке – бұл:

А. Орталық жүйке жүйесі маңындағы жүйке талшықтарының шоғы

Ә. Бір нейронның аксоны

Б. Нейрон денелерінің жиынтығы

В. Жұлынның өткізгіш жолы

7. Рецептордың қызметі:

А. Орталық жүйке жүйесінен қозуды жұмыс істеген мүшеге өткізеді

Ә. Тітіркендіруді қабылдайды

Б. Қозуды сезгіш нейрондардан қимыл нейрондарына жібереді

В. Қозуды сезгіш нейрондардан қондырмалы нейрондарға жібереді

8. Синапс:

А. Жүйке жасушаларының бір-бірімен немесе ұлпалармен тоғысуы

Ә. Жүйке импульстарының әсерінен бөлінетін зат

Б. Сезімтал жүйке талшықтарының аяқталуы

В. Жасушаның «энергетикалық станциясы»

9. Жүйке жасушасының қасиеті:

А. Қозғыштық және жиырылғыштық Б. Жиырылғыштық

Ә. Қозғыштық және өткізгіштік

В. Тек қана қозғыштық

10. Рефлекс – бұл:

А. Жүйке қозуының қабылданатын және жұмыс істейтін мүшеге жіберетін рөлі

Ә. Организмнің тітіркенуге жүйке жүйесі арқылы жауап қайтару реакциясы

Б. Қозудың сезгіш нейрондардан қимыл нейрондарына өтуі

В. Қозудың жұмыс істейтін мүшелерге жеткізілуі

Жауабы: 1-б, 2-ә, 3-а, 4-ә, 5-а, 6-а, 7-ә, 8-а, 9-ә, 10-ә

ҚБ: «Достық критерий» әдісі өзара бағалау

Бағалау шкаласы:

10-9ұпай – «өте жақсы»

8-6 ұпай – «жақсы»

5-0 ұпай – «орташа»

Ойлау дағдысы: Бағалау

Флипчарт, түрлі- түсті фломастерлер

Қосымша №1

Қосымша №2

пластилин

музыка

Жүктеу

ЖИ арқылы жасау

ЖИ арқылы жасау

Бөлісу

Материалға шағымдану

Бұл материал сайт қолданушысы жариялаған. Материалдың ішінде жазылған барлық ақпаратқа жауапкершілікті жариялаған қолданушы жауап береді. Ұстаз тілегі тек ақпаратты таратуға қолдау көрсетеді. Егер материал сіздің авторлық құқығыңызды бұзған болса немесе басқа да себептермен сайттан өшіру керек деп ойласаңыз осында жазыңыз

Жариялаған:

Мусталдинова Сауле Кошеровна

17 Мамыр 2021

678

Шағым жылдам қаралу үшін барынша толық ақпарат жіберіңіз

Шағымды қалдыру

9 сынып биология сабақ жоспары

Тақырып бойынша 11 материал табылды

9 сынып биология сабақ жоспары

Материал туралы қысқаша түсінік

Сабақтың тақырыбы: Нейрондардың түрлері мен қызметтері. Жүйке ұлпасының қызметі. Синапстар және медиаторлар.

Материалды жүктеу

Материалдың қысқаша нұсқасы

Күні:		Мұғалім аты-жөні:
Сынып: 9		Қатысқан оқушылар саны : Қатыспаған оқушылар саны:
Сабақтың тақырыбы	Нейрондардың түрлері мен қызметтері. Жүйке ұлпасының қызметі. Синапстар және медиаторлар.
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)	9.1.7.1 - жүйке жасушасының құрылысы мен қызметі арасындағы өзара байланысты орнату 9.1.7.2 жүйке ұлпалары мен оның құрылымдық бөліктерінің қызметтерін талдау
Сабақтың мақсаты	Жүйке ұлпалары мен оның құрылымдық бөліктерінің қызметтерін талдайды Жүйке ұлпаларының құрамында болатын құрамбөліктерін модельдейді Заманауи технологияның жасөспірімдер ағзасына кері әсерін, оның жүйке ауруларын туғызатынын дәлелдейді.
Бағалау критерийі	Жүйке ұлпалары мен оның құрылымдық бөліктерінің өзара қызметтерін талдайды Жүйке ұлпаларын модельдейді Заманауи технологияның жасөспірімдер ағзасына кері әсерін, жүйке ауруларын туғызатынын дәлелдейді
Тілдік мақсаттар	Терминология Нейрон,миелин, аксон, дендрит, нейроглия Аралық – промежуточный нейрон – intermediate neuron Сезімтал – сенсорный нейрон – touch neuron Қозғалтқыш - двигатель нейрон – motor neuron
Құндылықтарға баулу	Зайырлы қоғам және жоғары руханият Мақсатқа жетуге ұмтылу; Әрбір іс-әрекетте жауапкершілік таныту. Құрмет Топтық және жұптық жұмыс кезінде өзгенің пікірін тындау. Ашықтық Өз ойын ашық әрі тиянақты, түсінікті түрде жеткізе білу.
Пәнаралық байланыс	Экология , Физика
Алдыңғы білім	Оқушылар 6-7-8 сыныптан ұлпалар туралы түсінігі бар. Түрлерін ажырата алады,құрылыс ерекшеліктерін біледі. 7.1.7.3 Жүйке жасушасының компонеттерін анықтау

Сабақ барысы
Сабақтың жоспарланған кезеңдері	Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері		Ресурстар
Сабақтың басы	1.Ұйымдастыру кезеңі . Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру. Психологиялық ахуал орнату «Биографиялық поэма» әрбір оқушыға параққа жазылып, өзі туралы мынандай сауалдарға жауап беру тапсырылады: Есімім (Өз есіміңізді келтіріңіз) Мен қандаймын? (Өзіңізді сипаттайтын үш сын есім келтіріңіз). Сүйікті іс-әрекеттерім (Қол боста айналысуды құмартатын әрекетіңіз, хобби) Өмірлік қағидам (кредо) (Өмірде ұстанатын басты қағидаңыз, ұраныңыз) Менің арманым (Бір арманыңызды атаңыз) Жұпқа бөлу: түстер бойынша «қызыл» және «жасыл» Сабақтың тақырыбымен таныстырып өтемін: Нейрондардың түрлері мен қызметтері. Жүйке ұлпасының қызметі. Синапстар және медиаторлар. Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсатын аңықтайды. Сабақ мақсаты: 1. жүйке жасушасының құрылысы мен қызметі арасындағы өзара байланысты орнату 2. жүйке ұлпалары мен оның құрылымдық бөліктерінің қызметтерін талдау.
Сабақтың ортасы Сыныппен жұмыс Жұппен жұмыс Сергіту сәті Қалыптастырушы бағалау жұмысы	Тапсырма «Ассоциативті тақта» сабақ тақырыбына қатысты сөздерді тақтаға жазып шығу керек. Ойлау дағдысы: түсіну ҚБ: «Жетелеу сөздері» әдісі. Жарайсын, тамаша, әлі де дайындықты қажет етеді. 2-тапсырма«АВС» А деңгейі «нейрон», «синапс», «медиаторлар», «аксон» және «дендрит» деген терминдерге анықтама беріңдер. В деңгейі Жүйке жүйесінің құрылымдық бөліктерін атап,олардың қызметтерін анықтаңыз. A аксон B дендрит C нейрон D нейроглия 1.Бөліп шығару 2.Жиырылу 3.Қоректену 4.Қозу Дескриптор Жүйке жүйесінің құрылымдық бөліктерін анықтайды Жүйке жүйесінің қызметін атайды 3-Тапсырма. «Құрылысшы ойыны» С деңгейі жүйке ұлпалары мен оның құрылымдық бөліктерінің сызбанұсқасын құрастыр немесе салыңыз Дескриптор Нейронның құрылысын толықтырады. Құрам бөліктерін түсіндіреді. ҚБ: «Шаршылар» әдісі Жұмысты аяқтағаннан кейін оқушы дәптерге шаршының суретін салады. Егер жұмыс түсініксіз болса, шаршыны қызыл түске бояйды, егер аздап түсінсе болса – сарымен, тақырыпты жүз пайызға түсінгеніне сенімді болса жасылмен бояйды. Бағалау критерий: Жүйке ұлпаларының құрамында болатын құрам бөліктерін модельдейді Ойлау дағдысы: талдау «Әдемі ойлай және демала біл» жаттығуы «Толқыған кезде, асықпай дем алуға үйрен. Түзу отыр, қолдарыңды тізелеріңе салып, көздеріңді жұмыңдар, терең дем алыңдар: - Ойша: «Мен арыстанмын»,- деп деміңді ішке ал, сыртқа шығар; - Дауыстап: «Мен құспын»,- деп деміңді ішке ал, сыртқа шығар; - Дауыстап: «Мен гүлмін»,- деп деміңді ішке ал, сыртқа шығар; - Дауыстап: «Мен сабырлымын»,- деп деміңді шығар. Сен сабырлысың, сенің қолыңнан бәрі келеді». «Жүйке жүйесінің құрылысы» тест Жүйке жүйесінің атқаратын қызметі: А. Қоректік заттарды тасымалдайды. Ә. Гуморальдік реттелуді жүзеге асырады. Б. Ағзаны сыртқы ортамен байланыстырады. В. Мүшелерді қорекпен қамтамасыз етеді. 2. Жүйке жүйесі жүйке жасушасынан тұрады, ол қалай аталады? А. Аксон Ә. Нейрон Б. Дендрит В. Медиатор 3. Атқаратын қызметі бойынша жүйке жүйесі бөлінеді: А. Соматикалық және вегетативтік (автономиялық) Ә. Симпатикалық және парасимпатикалық Б. Орталық және симпатикалық В. Шеткі және соматикалық 4. Жүйке жасушасының ұзын өсіндісі: А. Шоқтар Б. Талшық Ә. Аксон В. Дендрит 5. Сұр зат неден құралған? А. Нейрон денелерінің жиынтығы Б. Нейронның ұзын өсінділерінің жиынтығы Ә. Жүйке талшықтары В. Мидың тамырлы қабықшасы 6. Жүйке – бұл: А. Орталық жүйке жүйесі маңындағы жүйке талшықтарының шоғы Ә. Бір нейронның аксоны Б. Нейрон денелерінің жиынтығы В. Жұлынның өткізгіш жолы 7. Рецептордың қызметі: А. Орталық жүйке жүйесінен қозуды жұмыс істеген мүшеге өткізеді Ә. Тітіркендіруді қабылдайды Б. Қозуды сезгіш нейрондардан қимыл нейрондарына жібереді В. Қозуды сезгіш нейрондардан қондырмалы нейрондарға жібереді 8. Синапс: А. Жүйке жасушаларының бір-бірімен немесе ұлпалармен тоғысуы Ә. Жүйке импульстарының әсерінен бөлінетін зат Б. Сезімтал жүйке талшықтарының аяқталуы В. Жасушаның «энергетикалық станциясы» 9. Жүйке жасушасының қасиеті: А. Қозғыштық және жиырылғыштық Б. Жиырылғыштық Ә. Қозғыштық және өткізгіштік В. Тек қана қозғыштық 10. Рефлекс – бұл: А. Жүйке қозуының қабылданатын және жұмыс істейтін мүшеге жіберетін рөлі Ә. Организмнің тітіркенуге жүйке жүйесі арқылы жауап қайтару реакциясы Б. Қозудың сезгіш нейрондардан қимыл нейрондарына өтуі В. Қозудың жұмыс істейтін мүшелерге жеткізілуі Жауабы: 1-б, 2-ә, 3-а, 4-ә, 5-а, 6-а, 7-ә, 8-а, 9-ә, 10-ә ҚБ: «Достық критерий» әдісі өзара бағалау Бағалау шкаласы: 10-9ұпай – «өте жақсы» 8-6 ұпай – «жақсы» 5-0 ұпай – «орташа» Ойлау дағдысы: Бағалау		Флипчарт, түрлі- түсті фломастерлер Қосымша №1 Қосымша №2 пластилин музыка Материалды жүктеу Жүктеу Сақтау Бөлісу ЖИ арқылы жасау Файл форматы: docx Биология Сабақ жоспары 9 сынып 17.05.2021 678 Жүктеу Сақтау ЖИ арқылы жасау Жариялаған: Мусталдинова Сауле Кошеровна Бұл материалды қолданушы жариялаған. Ustaz Tilegi ақпаратты жеткізуші ғана болып табылады. Жарияланған материалдың мазмұны мен авторлық құқық толықтай автордың жауапкершілігінде. Егер материал авторлық құқықты бұзады немесе сайттан алынуы тиіс деп есептесеңіз, шағым қалдыра аласыз Қазақстандағы ең үлкен материалдар базасынан іздеу Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде керек материалды іздеп, жүктеп алып сабағыңызға қолдана аласыз Іздеу Материал жариялап, аттестацияға 100% жарамды сертификатты тегін алыңыз! Ustaz tilegi журналы министірліктің тізіміне енген. Qr коды мен тіркеу номері беріледі. Материал жариялаған соң сертификат тегін бірден беріледі. Толығырақ Оқу-ағарту министірлігінің ресми жауабы Сайтқа 5 материал жариялап, тегін АЛҒЫС ХАТ алыңыз! Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін дамытуға қосқан жеке үлесі үшін және де Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық материалыңызбен бөлісіп, белсенді болғаныңыз үшін алғыс білдіреміз! Жариялау Сайтқа 25 материал жариялап, тегін ҚҰРМЕТ ГРОМАТАСЫН алыңыз! Тәуелсіз Қазақстанның білім беру жүйесін дамытуға және білім беру сапасын арттыру мақсатында Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жариялағаны үшін марапатталасыз! Жариялау Министірлікпен келісілген курстар тізімі Химия пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ Тарих пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ Биология пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ Ағылшын тілі пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ География пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ Информатика пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ Мектепке дейінгі білім беру бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ «Қазақ тілі» жəне «Қазақ əдебиеті» бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ Дене шынықтыру пәні бойынша педагогтің пәндік және кәсіби құзыреттілігін дамыту 80/108 сағат Толығырақ Білім алушылардың білім сапасын арттыру мақсатында сабақта цифрлық технологияларды қолдану 80/108 сағат Толығырақ Инклюзивті білім беру жүйесінде ерекше білім беру қажеттілігі бар білім алушыға психологиялық-педагогикалық қолдау көрсету бойынша педагогтердің кәсіби және пәндік құзыреттіліктерін дамыту 80/108 сағат Толығырақ