9-сынып. сынып сағаты. Адал азамат –Адал еңбек – Адал табыс Қауіпсіздік сабағы: № 9 САБАҚ. «ЖАСӨСПІРІМ ЖӘНЕ ЕҢБЕК ҚАТЫНАСТАРЫ»

Тақырыбы:

Адал азамат –Адал еңбек – Адал табыс

Қауіпсіздік сабағы: № 9 САБАҚ. «ЖАСӨСПІРІМ ЖӘНЕ ЕҢБЕК ҚАТЫНАСТАРЫ»

Құндылық:

Әділдік және жауапкершілік. Бірлік және ынтымақ.

Мақсаты:

Басқа адамдармен қарым-қатынас кезінде өз мінез- құлқыңызды сыни тұрғыдан бағалау және түзету; Өзара сыйластық пен ынтымақтастықты көрсете отырып, өз көзқарастарын білдіре алу; Өзінің де, басқа адамдардың да әрекеттерін талдай білу; Әділдік, мейірімділік және жауапкершілік таныту арқылы басқаларға көмектесуге дайын болу; Кез-келген қызмет түріне немесе іс-әрекетке жауапкершілікпен қарау.

Қауіпсіздік сабағы: оқушыларды еңбек қатынастарының негіздері мен

олардың жұмыс орнындағы құқықтарымен таныстыру.

Негізгі міндеттер:

1. Жасөспірімдердің жұмыстағы негізгі құқықтары мен міндеттерін

түсіндіріңіз.

2. Еңбек шарттарын жасасу ережелері туралы айту.

3. Жұмыс орнында өз құқығыңызды қалай қорғауға болатындығын көрсетіңіз.

Күтілетін нәтиже:

Басқа адамдармен қарым-қатынас кезінде өз мінез- құлқын сыни тұрғыдан бағалап және түзетеді; Өзара сыйластық пен ынтымақтастықты көрсете отырып, өз көзқарастарын білдіре алады; Өзінің де, басқа адамдардың да әрекеттерін талдай біледі; Әділдік, мейірімділік және жауапкершілік таныту арқылы басқаларға көмектесуге дайын болады; Кез-келген қызмет түріне немесе іс-әрекетке жауапкершілікпен қарайды.

Қауіпсіздік сабағы бойынша: оқушылар еңбек қатынастарының негіздері мен

олардың жұмыс орнындағы құқықтарымен танысады.

Уақыты

Бөлімі

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Ресурстар

Сабақтың басы

5 мин

Сәлемдесу. Ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру.

Гимн орындалады.

https://www.youtube.com/watch?v=ymlbbyrslBA тақырыпқа байланысты бейнематериал қарау, талқылау.

Мұғалімді мұқият тыңдайды.

Сұрақтарға жауап беріп , өз ойларын ортаға салады.

Презентация

Жазба дәптері

Сабақтың ортасы

20 мин

Адал азамат деген кім?

• Адал азамат болу дегеніміз – өзіне, қоғамға және жақындарына адал, жауапкершілікті сезінетін адам болу.

• Адалдықтың құндылықтары: шыншылдық, сенімділік, уәдеге беріктік, әдептілік.

• Мысалдар: Атақты тұлғалардың адалдыққа негізделген істері (мысалы, Бауыржан Момышұлы, Әл-Фараби т.б.)

Адал еңбек

• Еңбек пен табыс арасындағы байланыс: адал еңбек арқылы алынған табыс шынайы қанағаттанушылық пен бақытқа жетелейді.

• Адал еңбектің артықшылықтары: құрмет, қоғамдағы бедел, өмірде тұрақтылық.

• Мысалдар келтіру: қазіргі кездегі адал еңбегімен табысқа жеткен кәсіпкерлер, ғылым мен мәдениет қайраткерлері.

Адал табыс

• Адал табыс – заңды және еңбексүйгіштікпен келген табыс.

• Жалған табыс пен адал табыстың айырмашылығы: оңай келген табыс тез жоғалуы мүмкін, ал адал еңбекпен келген табыс мәңгілік құндылыққа айналады.

• Талдау: қоғамдағы адал және заңды табыстың адам өміріне әсері.

Топтық жұмыс

Оқушыларды 3 топқа бөліп, әр топқа жеке тапсырма беру.

• 1-топ: «Адал азаматтың белгілері» тақырыбында постер жасау.

• 2-топ: «Адал еңбек арқылы жетістікке жеткен тұлғалар» туралы шағын презентация.

• 3-топ: «Адал табыс – тұрақты өмір кепілі» тақырыбында эссе жазу.

Қорытынды

• Жалпы сыныптық пікірталас өткізу: адал еңбек пен адал табыс адам өміріне қалай әсер етеді?

-мұғалімді мұқият тыңдайды

-Әр топ өз жұмыстарын қорғап шығады

-сұрақтарға жауап беріп, өз ойларын ортаға салады.

Презентация

Жазба дәптері

Үлестірмелі материалдар

10 мин

Қауіпсіздік сабағы:

Сабақтың барысы

1. Кіріспе (2 минут):

- Талқылау: неліктен жұмыста өз құқықтарыңызды білу маңызды?

- Тақырыпқа кіріспе: жасөспірімдердің еңбек қатынастары.

2. Негізгі бөлім (6 минутқа дейін)

Кәмелетке толмағандардың еңбегін түнгі уақытта, ауыр жұмыстарда, еңбек жағдайлары зиянды және қауіпті жұмыстарда (ойын бизнесі, түнгі ойын-сауық орындарында жұмыс істеу, алкоголь өнімдерін, темекі бұйымдарын өндіру,

тасымалдау және сату) қолдануға тыйым салынады. 14-16 жас аралығындағы жұмысшылар үшін жұмыс уақытының ұзақтығы аптасына 24 сағаттан аспайды, ал 16-18 жас аралығындағы жұмысшылар үшін жұмыс уақытының ұзақтығы

аптасына 36 сағаттан аспайды. 14 жастан бастап балалар ата-аналарының рұқсаты бойынша оқудан бос уақытында қоғамдық пайдалы еңбекке қатысуға құқылы. ҚР Еңбек заңнамасы он сегіз жасқа толмаған қызметкерлердің еңбегін

реттеу ерекшеліктерін айқындайды. ҚР Еңбек кодексінің 30-бабына сәйкес он алты жасқа толған азаматтармен еңбек шартын жасасуға жол беріледі. Ата- анасының, қорғаншысының, қамқоршысының немесе асырап алушысының

бірінің жазбаша келісімімен еңбек шарты он бес жасқа толған азаматтармен, олар орта білім беру ұйымында негізгі орта, жалпы орта білім алған жағдайларда; он төрт жасқа толған оқушылармен денсаулығына зиян келтірмейтін және оқудан бос

уақытында орындау үшін жасалуы мүмкін. Оқу процесін бұзатын; он төрт жасқа толмаған адамдармен кинематография ұйымдарында, театрларда, театр және концерт ұйымдарында, цирктерде шарттарды сақтай отырып, денсаулығы мен адамгершілік дамуына нұқсан келтірмейтін шығармалар жасауға және (немесе)

орындауға қатысу.

Қазақстан Республикасындағы балалардың құқықтары.

Қазақстан Республикасының 2002 жылғы 8 тамыздағы № 345 «Қазақстан Республикасындағы Бала құқықтары туралы» заңы (бұдан әрі – заң мәтіні бойынша) кәмелетке толмағандардың негізгі құқықтары мен міндеттерін айқындайды, сондай-ақ олардың құқықтары бұзылған жағдайда жүгіну тәртібін регламенттейді.

«Қазақстан Республикасындағы Бала құқықтары туралы» Қазақстан Республикасының 2002 жылғы 8 тамыздағы № 345 Заңы 201

15-бап Баланың білім алу құқығы

16-бап Баланың еңбек бостандығына құқығы

16-1-бап Баланың экономикалық қанаудан қорғалу құқығы

17-бап Баланың мемлекеттiк көмекке құқығы

19-бап Баланың дем алуға және бос уақытын пайдалануға құқығы

20-бап Баланың мiндеттерi

35-бап Бала және дiн

36-бап Баланы әлеуметтiк ортаның терiс ықпалынан қорғау

37-бап Баланы алкогольдi өнiмдер мен темекi бұйымдарының зиянды әсерiнен қорғау

38-бап Баланы психикаға белсенді әсер ететін заттардан, күштi әсер ететiн немесе улы заттардан қорғау

39-1-бап Балаларға, он сегіз жасқа дейінгі адамдарға тыйым салынған ақпаратты қамтитын ақпараттық өнімнің таратылуын, сондай-

ақ кәмелетке толмағандардың ойын-сауық мекемелерінде болу тәртібін мемлекеттік бақылау

Сонымен қатар, баланың негізгі нақты құқықтары анықталған:

➢ отбасында өмір сүру және тәрбиелеу;

➢ оның ата-анасы кім екенін білу;

➢ ата-аналарымен бірге тұруға (бұл оның мүдделеріне қайшы келетін жағдайларды қоспағанда), олардың тарапынан қамқорлық алу;

➢ ата-аналардың тәрбиесіне, ал олар болмаған немесе ата-ана құқықтарынан айырылған жағдайда қорғаншының, қамқоршының

немесе балалар мекемесінің тәрбиесіне;

➢ жан-жақты даму; адамның қадір қасиетін құрметтеу;

➢ ата-анасымен, әжесімен, атасымен, ағаларымен, әпкелерімен және басқа туыстарымен қарым-қатынас жасау;

➢ өз пікірін білдіруге арналған өтініш; тегі, аты, әкесінің атын алуға өтініш.

Практикалық бөлім:

- Топтық жұмыс: жұмыс орнында құқықтарды қорғау ережелерін әзірлеу.

3. Қорытынды

-мұғалімді мұқият тыңдайды.

- оқушылар еңбек қатынастарының негіздері мен

олардың жұмыс орнындағы құқықтарымен танысады.

Презентация

Жазба дәптерлері

Түрлі түсті қарындаш, А4 қағаз

Пайдалы сілтеме:

https://youtu.be/UemLbhBjDLg?si=XBSTt5oEB2ZKY9uA

https://drive.google.com/file/d/1uWg8gV-dKOin2ERX3qqwixV76Go96zdy/view

https://drive.google.com/file/d/1We6g8IHJ5YCKTM88OAS4eyiNTHGEkINA/view

Сабақтың соңы

5мин

«ҚҚҚ» әдісі бойынша кері байланыс

Тиімді кері байланыс береді

Стикер, жапсырма қағаз