Шалбарбаева Лиза Қуандыққызы
Маңғыстау облысы Маңғыстау
ауданы
Е.Айшуақұлы атындағы орта
мектептің
жоғары санатты физика пәні
мұғалімі
Сабақтың тақырыбы:
«Электромагниттік тербелістер
мен толқындар.
Радиобайланыс» тақырыбы
бойынша семинар сабағы.
Мақсаты:
Өтілген
лекция бойынша оқушылардың алған білімдерін
бекіту;
Жеке және топпен жұмыс жасау дағдыларын
қалыптастыру
Көрсетулер: Эл – маг толқынның көрнекі
бейнесі суреті, Максвелл,
Герц, Попов портреттері,
радиобайланыс принциптері схемасы,
Пайдаланылған
құралдар: Интерактивті тақта, компьютер,
э
лектрондық
оқулық
Сабақ
түрі: Жаңа сабақты бекіту
сабағы
Сабақтың
құрылымы: 1.
Ұйымдастыру
-
Жаңа сабаққа
бейімдеу
-
Жаңа сабақты түсіндіру
Блум
жүйесі бойынша : 1- саты –
білу
2-саты
– түсіну
3-саты
– талдау
4-саты
– қолдану
5-саты
– жинақтау – топтау
6-саты
– бағалау
4.
Сабақты қорытындылау
5. Үйге
тапсырма
1-саты – Білу.
-
Эл/маг тербелістің ашылу тарихы қалай?
-
Эл/маг терб. деген не?
-
Эл/маг терб. көреміз бе?
-
Эл/маг терб-ті бақылауға арналған
құрал?
-
Тербелмелі контур деген не?
-
Тербелмелі контур сызбасы:
-
Терб. контур эл/маг терб. периоды:
-
Эл/маг. өріс деген не?
-
Эл/маг өріс теориясын қашн, кім ашты?
-
Эл/маг өрісінің көрнекі бейнесі:
-
Эл/маг толқын деген не?
-
Эл/маг толқынның таралу жылд:
-
Заттағы эл/маг толқ-ң тарау жылд:
-
Алғаш сымсыз радиобайланыс арқылы 2 сөз жеткізген
кім, қашан?
-
Ашық тербел-лі контур қалай
жэасалды?
-
Радиолокация деген не?
2-саты –
Түсіну.
1. Томсон
формуласындағы шамалар мен олардың өлшем бірліктерін
ата.
2. Терб.
контурдағы конденсатор сыйымдылығының өзгеруінің
тербеліс
периодына әсері бар
ма?
3. Терб. контурдағы шарғы
(катушка) индуктивтігінің өзгеруінің тербеліс
периодына әсері бар
ма?
4. Ашық тербелмелі контурда
тербеліс қалай пайда болады?
5. Электромагниттік
толқынның пайда болу механизмі қандай?
6. Электромагниттік толқын –
көлденең толқын дегенді қалай түсінесің?
7. Радиобайланыс принциптері
қандай?
3-саты – Талдау.
Бұл сатыда тақырыптағы
түйінді мәселеге тоқталып, салыстыру жасалады. Мына кестеге
электромагниттік және механикалық толқындардың ұқсастықтары мен
өзгешеліктерін толтыру керек
Электромагниттік және механикалық толқындардың
ұқсастықтары мен айырмашылықтары
Электромагниттік толқын
|
Механикалық толқын
|
- Әр түрлі заттарда да
және вакуумда тарала алады
-
Электромагниттік өрістің Е және В век торлары
тербеледі
- көлденең
толқын
- Энергия
тасымалдайды
- λ =
с Т
= с/ν
-
Ввакуумдағы жылдамдығы жарық
жылдамдығына тең, заттардағы
жылдамдығы v =
c/n
|
- Әр түрлі заттарда
тарала алады
- Ортадағы зат бөлшектері
тербеледі
- көлденең толқын да,
бойлық толқын да
бола алады
- Энергия
тасымалдайды
- λ =
с Т
= с/ν
|
4 – саты: Қолдану
Бұл сатыда осы алған
білімдерімізді пратикада қолдануымыз көрінеді. Яғни есеп шығарамыз.
Есептерді деңгейлер бойынша шығарамыз.
І деңгей.
1. Тербелмелі контурдың
сыйымдылығы 50 мкФ-қа, индуктивтілігі 50Гн –ге
тең. Контурдың тербеліс
периодын табыңдар.
2. Тербелмелі контурға
сыйымдылығы 6 .
10-3
мкФ
лейден банкаларынан және
индуктивтігі 11мкГн катушкадан
тұрады. Контурдың электромагниттік
тербелістері жиілігін
табыңдар
3. Тербелмелі контурдың жиілігі 1 кГц. Тербеліс
периоды неге тең?
ІІ деңгей.
1. Сыйымдылығы 50 пФ
тербелмелі контурда жиілігі 10 МГц тербеліс алу
үшін оған қандай индуктивтілік
қосу керек?
2. Тербелмелі контурға
сыйымдылығы 0,2 мкФ конденсатор қосылған.
Контурда жиілігі 400 Гц
электромагниттік тербеліс алу үшін оған қандай
индуктивтік қосу
керек?
3. Тербелмелі контурдың
индуктивтілігі 20 мкГн. Бұл контурды 5000 кГц
жиілікке шақтап құру үшін
сыйымдылығы керек?
ІІІ деңгей.
1. Тербелмелі контурдың
сыйымдылығы 2 есе артты. Контурдуң жиілігі қалай
өзгереді?
2. Контурдың индуктивтілігі
0,05 Гн. Циклдік жиілік 1 кГц. Конденсатордың
сыйымдылығы неге
тең?
3 Егер радиоқабылдағыштың
тербелмеліконтурының сыйымдылығы 60 пФ-тан
240 пФ-ға дейін өзгере алатын
болса, ал индуктивтілігі 50 мкГн болса,
қабылдағыш толқын ұзындығының
қандай диапазонында жұмыс істеген?
5 – саты:
Жинақтау.
Бұл сатыда тақырыптағы түйінді мәселелерді бөліп
алып, тірек-сызба құрастырамыз.
6 – саты: Бағалау
Бұл сатыда оқушы өзін-өзі бағалайды, пікір
айтады
Білемін
|
Білгім келеді
|
Білдім
|
Баға
|
Білу
|
Түсіну
|
Талдау
|
Қолдану
|
Жинақтау
|
Бағалау
|
Жедел сұрақтар
|
Сұрақ
|
Кесте
|
Есеп шығару
|
Тірек-сызба
|
Барлық ұпай
|
|
1
сұраққа жауап –
1 ұпай
|
1
сұраққа жауап –
2 ұпай
|
1ерекшелік айту –
3 ұпай
|
І
деңгей «5» - 4ұпай
«4» -
3ұпай
«3» -
3ұпай
ІІ
деңгей «5» - 5ұпай
«4» -
4ұпай
«3» -
3ұпай
ІІІ
деңгей «5» - 5ұпай
«4» -
5ұпай
«3» - 4ұпай
|
5 ұпай
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Баға критерийі: 20 ұпайдан
жоғары - «5»
12 мен 20 ұпай аралығы - «4»
3 пен 11 ұпай аралығы - «3»
5. Сабақты қорытындылау.
6. Үйге тапсырма: § 29, 36, 37