Абай Құнанбаев

4-тоқсан бойынша жиынтық бағалауға арналған тапсырмалар
Бөлім «Әлемдегі ірі кітапханалар.»
Оқушы аты –жөні _____________________________________________
Оқу мақсаты 6.3.6.1 - мәтіндегі орфографиялық және пунктуациялық қателерді сөздіктерге, емле ережелеріне
сүйеніп, түзету, редакциялау
6.3.5.1.оқылым және тыңдалым материалдары бойынша негізгі ойды білдіретін сәйлемдерді іріктей отырып,
жинақы мәтін жазу
Бағалау критерийі Білім алушы -Мәтіндегі орфографиялық және пунктуациялық қателерді сөздіктерге, емле
ережелеріне сүйеніп түзетеді, редакциялайды
- негізгі ойды білдіретін сөйлемдерді іріктей отырып, жинақы мәтін жазады

Ойлау дағдыларының деңгейі Қолдану

1- Тапсырма
Мәтінді мұқият оқыңыз. Мәтіндегі орфографиялық және пунктуациялық қателерді түзетіп, дәптеріңізге
жазыңыз. Қателерді түзетуде сөздіктер мен емле ережелеріне сүйеніңіз.
Ең үлкен кітапхана - Швейцариядағы Сен-Галль аббаттығының кітапханасы — ортағасырлық
кітаптарға ең бай кітапхана. 2005-жылы жүргізілген санақ бойынша мұнда 160000 кітап бар. Оның 2100-і
қолжазба. Мұндағы төрт жүз-ге жуық кітаптардың жазылғанына мың жылдан көп болған.
Екінші, Дублиннің Тринити-колледжінің Кітапханасы — Ирландиядағы ең үлкен ғылыми
кітапхана. Мұнда 5000000 кітап бар, соның ішінде манускрипт, карта және ноталар да қамтылған.
Үшінші, Прага қаласында орналасқан Страговск монастырінің кітапханасы. Монастырьдің негізі
1149-жылы қаланған. Мұндағы ең көне кітаптар ХІІ - ғасырға жатқызылады. Бүгінгі күні кітапхана
мұрағатында 130000 -кітап, 1500 - мерзімді баспасөз, 2500 - қолжазба және бірнеше мың графикалық
жазбалар сақталған.
Төртінші, Джей Уокер — америкалық ойлаптапқыш әрі кәсіпкер. Рriceline.com сайтының негізін
салушы. Оның Риджфилдегі үйі адамзат тарихындағы ең үлкен көп деңгейлі лабиринт тәрізді құрылған
кітапхана. Онда 50000 кітап және музейлік деңгейдегі артефакттар бар.
Бесінші, Йель университетінің сирек кездесетін кітаптармен көне қолжазбалар кітапханасы. Оның негізі
1963-жылы қаланған. Бұл сирек кітаптар мен манускриптерді сақтауға арналған әлемдегі ең үлкен
кітапхана. Мұнда бүгінде 11 миллион кітап бар, соның ішінде Гутенберг Библиясының 48 данасы
сақталған.
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________

2-Тапсырма
Мәтінді мұқият оқыңыз. Негізгі ойды білдіретін сәйлемдерді іріктей отырып, жинақы мәтін жаз.
Конгресс кітапханасы
«Кітап – білім бұлағы» немесе «Кітап – ізгілік пен руханилық айнасы» деп жатамыз. Ал сол инемен
құдық қазғандай болатын білім бұлағының негізгі мекені – кітапхана. Кітапхана – білім мен ғылымның,
мәдениеттің орталығы, қасиетті орда десек, артық айтқандық емес. Кітаптың иісі мен тыныштық жайлаған
осындай кітапханалар – кітапсүйер қауымның сүйікті мекені. Олай болса, әлемдегі ең танымал әрі ең үлкен
кітапханалардың бірі - Конгресс кітапханасы туралы мәлімет беріледі.
Конгресс кітапханасы – Америка Құрама Штаттарының ұлттық кітапханасы және Құрама Штаттар
Конгресінің негізгі зерттеу филиалы болып табылады. Кітапхана Вашингтон қаласында үш бірдей ғимаратта
орналасқан. Кітаптарының саны жөнінен де, алып жатқан аумағы жағынан да әлемдегі ең үлкен кітапхана
саналады. Білесіз бе, мұндағы қызметкерлердің саны – 3000 адамнан асады екен. Кітапханада 437 түрлі тілде
жазылған 32 миллионнан аса кітап пен құнды ақпараттар, 61 миллиондай қолжазба, Солтүстік Америкада
сирек кездесетін кітаптар жинағы, 1 миллионнан астам мемлекеттік баспа, үш ғасырдан бері жиналып келе
жатқан 1 миллионға жуық әлемдік газет, заңдық құжаттардың әлемдегі ең үлкен жинағы, фильмдер, 4,8
миллион карта, ноталар, 13,7 миллионнан астам сурет бар. Қазіргі таңда кітапхана басшысы – Джеймс
Х.Биллингтон.
Алайда кітапхана осы кезге дейін әртүрлі кезеңдерді бастан кешірді. Кітапхана бірнеше кезеңдерді
бастан кешіруі арқылы кітаптардың зардап шегуі, тозуы, ақпараттардың жарамсыз болып қалуы сияқты
мәселелерге тап болды.
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________

Бағалау критерийі Тапсырма
№
Дескриптор Балл
Білім алушы
Мәтіндегі орфографиялық
және пунктуациялық
қателерді сөздіктерге,
емле ережелеріне сүйеніп
түзетеді, редакциялайды
1 мәтінді мұқият оқиды,түсінеді 1

қателерді анықтайды 1
қателерді түзетеді 1
1
дәптерге қайта редакциялап жазады 1
негізгі ойды білдіретін
сәйлемдерді іріктей
отырып, жинақы мәтін
жазады

2 Мәтінді түісінеді 1
Негізгі ойды ,білдіретін сөйлемдерді
іріктейді
1
1
Жинақы мәтін жазады 1
Барлығы 9