Күні: 6. 11. 24 ж

Тәрбие сағатының тақырыбы: «Адал азамат – адал еңбек»

Мақсаты: тәрбиеленушілерге адалдық пен еңбектің маңыздылығын түсіндіру, адал азамат болуға тәрбиелеу, еңбекқорлық пен жауапкершілік қасиеттерін дамыту.

Міндеттері:

1. Адалдық, әділдік, жауапкершілік ұғымдарын түсіндіру.

2. Еңбектің адам өміріндегі рөлін талқылау.

3. тәрбиеленушілерді адал еңбек етуге ынталандыру.

Түрі: тәрбие сағаты

Көрнекіліктер: бейнероликтер, мақал-мәтелдер жазылған плакаттар.

Сабақтың барысы:

I. Ұйымдастыру кезеңі (5 минут):

Оқушылармен сәлемдесу, қатысуды тексеру.

Сабақтың тақырыбы мен мақсатын таныстыру.

II. Кіріспе бөлім (10 минут):

«Жеке кәуіпсіздік» - 1) не жөнінде үндемей қалуға және ата-аналардан жасыруға болмайды;; 2) денсаулықты сақтайтын әдеттер; 3) Мен үшін ата-анамның сенімі маңызды.

«Адалдық» ұғымын талқылау:

Тәрбиеленушілерге «адалдық» сөзін естігенде қандай ойлар келетіні туралы сұрақ қою.

Тәрбиеленушілердің жауаптарын тыңдау.

«Еңбек» ұғымын талқылау:

Еңбектің адам өміріндегі маңызы туралы әңгімелеу.

Адал еңбектің қоғамға және жеке тұлғаға пайдасы туралы пікір алмасу.

III. Негізгі бөлім:

1. Топтық жұмыс (15 минут):

тәрбиеленушілер үш топқа бөлу:

1-топ: «Адал азамат»

2-топ: «Адал еңбек»

3-топ: «Адал табыс»

Әр топқа өз тақырыбы бойынша постер дайындау тапсырмасы беріледі:

«Адал азамат» тобы: Адал азаматтың қасиеттері мен мінез-құлықтары.

«Адал еңбек» тобы: Адал еңбектің ерекшеліктері мен маңызы.

«Адал табыс» тобы: Адал табыстың жолдары мен артықшылықтары.

Топтар өз жұмыстарын қорғайды, басқа топтар сұрақтар қояды.

2. Бейнеролик көрсету (5 минут):

Адалдық пен еңбектің маңызы туралы қысқаша бейнеролик көрсету.

Бейнеролик бойынша оқушылардың пікірлерін тыңдау.

3. Мақал-мәтелдер талқылау (5 минут):

Адалдық пен еңбек туралы мақал-мәтелдерді оқушыларға ұсыну.

Әр мақалдың мағынасын талқылау.

IV. Қорытынды бөлім:

Тәрбие сабағын қорытындылау:

Адалдық пен еңбектің адам өміріндегі маңызы туралы негізгі ойларды қайталау.

Тәрбиеленушілердің алған әсерлері мен ойларын тыңдау.

Рефлексия:

Тәрбиеленушілерге «Адал азамат болу үшін не істеу керек?» деген сұраққа жазбаша жауап беру тапсырмасы беріледі.

Қорытынды:

Бұл тәрбие сағаты оқушылардың адалдық пен еңбекқорлық туралы түсініктерін кеңейтіп, оларды адал азамат болуға ынталандырады. Сабақ барысында қолданылған әдістер мен тапсырмалар тәрбиеленушілердің белсенділігін арттырып, өз ойларын еркін жеткізуге мүмкіндік береді.

Күні: 23.10.2024 ж

Құндылық: тәуелсіздік пен патриотизм

Тақырыбы: «Республикаларға – мақтанышым!»

Мақсаты: Отан, ел, туған өлке туралы білім, айта білу. Өз еліне деген оң көзқарасын білдіре білу. Мемлекеттік тілді білу. Халықтың өткеніне, бүгініне және болашағына қатыстылығын түсіну. Өз еліне адалдық, оның тарихы мен мәдениетін құрметтей білу.

Түрі: тәрбие сағаты

Кіріспе: «Жеке кәуіпсіздік» - 1) балаға бала, адам деп қарауға болмайды; 2) денсаулықты сақтайтын әдеттер; 3) Мен үшін ата-анамның сенімі маңызды.

Ойландыратын сұрақтар:

- Отан деп қалай атаймыз?

- Біз қай елде тұрамыз?

-Туған жер туралы не айта аласың? т.б.

Тәрбие сағатының барысы:

I. Қазақстан Республикасының әнұранын орындау.

II. Бейнені қараңыз https://youtu.be/iS-H479GfSU

III. Отанымыз туралы өлеңдер

IV. Қазақстан картасымен жұмыс

V. Қазақ сөзі нені білдіреді?

VI. Жұмбақтар

VII. Қазақстан сарапшылары – (викторина)

VIII. Кроссворд

IX.Рефлексия

I. Қазақстан Республикасының әнұранын орындау. Бүгінгі тәрбие сағатымыз Қазақстан Республикасының туған күніне арналады. 1990 жылы 25 қазанда Қазақ Кеңестік Социалистік Республикасының егемендігі туралы құжат қабылданды, яғни. Республикамыздың тәуелсіздігі туралы.

1991 жылдың 10 желтоқсанынан бастап Қазақ Кеңестік Социалистік Республикасы

Қазақстан Республикасы болып белгілі болды. Республикамыз бөлек болды

тәуелсіз ел. Мемлекетіміз өз елтаңбасына, Туына, Гимніне ие болды.

Жантере: Республика! Қазақстанға сәттілік!

Ауыл тұрғындары бейбіт өмір сүрудің жолын іздеп жатыр.

Келді Алыстан, Армандап,

Тым көп және тым көп

Мен қазақ, ағылшын, қытай,

Біз осындамыз, біз осындамыз.

Мен өзім туралы көп айтқым келеді -

Кеттік, кеттік!

Тәрбиеші:

Менің жерім! Жасыл жазғы көйлекпен

Сіз ертеңгі күнді ұстайсыз.

Қымбаттым, бұл қандай бақыт,

Сіз әрқашан менімен және мен үшін екенсіз!

– С.Сейфуллин шығармасынан алынған бұл үзіндіде не айтылған?

- Балалар, мен сендерге Отан синквейн жазуды ұсынамын (не? Ол не істейді? Отан туралы, синонимі)

III. Бүгін қыздар туған жер туралы тақпақтар дайындады. Ақындардың сөзіне құлақ түрейік

Ж.Жабаевтың «Қазақстан» - оқыған Геннадий Нерущенко

Қарашы, қымбаттым, қарашы,

Мөлдір таңның мөлдір жалында,

Толықтай иелерінің алдында

Ел бар байлығын ашты!

Қаратау қорғасын өндіреді.

Көкшетау қой айдайды.

Алтай қолын алтынмен созып,

Қарсақпайда мыс мол.

Ақ мақтаны Шымкент береді.

Жаркент рунасын ұсынады.

Ертегідегідей алтын нан

Ақтөбе халық үшін өсіп келеді...

Пойыздарды күндіз-түні жүктейді

Қара алтын Қарағанды.

Ембіде мұнаралар мақтанышпен тұр,

Ал мұнай сарқырамасы қайнайды.

Қармақшы даласында күріш піседі,

Алатауда бақшалар бой көтерді,

Ал бақшаларда ұйқы мен түстен де тәтті

Алматының алмалары пісіп жатыр.

Гүлденіп, жырлағанның бәрі,

Бұл біздікі - сенікі және менікі.

Т.Айбергеновтің «Менің Республикам» – оқыған Степан Медведев

Алтайдан Каспий теңізіне дейін керемет.

Ол халықтың жан дүниесіндей кең.

Ол Еуропа,

Ол да Азия,

Ал Жайықтың толқындары,

Ал Ертістің шашырап жатқаны.

Туған жер – жас және көне –

Мен сен туралы ән айтамын және сенімен өмір сүремін!

Мен солтүстікке қарап, ағаштардың жасылын көремін,

Мен оңтүстікке қараймын – жел шөпті құрғатып жатыр.

Сізде бәрі бар: ормандар мен көлдер,

Ал тартылған өзендердің көгілдір тереңдігі

Ұшы жоқ дала, биік таулар,

Ал мен сенің қожаңмын

Және сіздің адамыңыз!

«Ой, менің далам». С.Мәуленов – оқыған Бутояров Мұрат

Дастарханымыз кең даладай,

Таулары биік және айбынды.

Халқым қандай қонақжай,

Осы жерде болғандардың барлығына,

Бұл атап өтілді.

Отан,

Сүйікті жер.

Тағзым етемін далаларың мен аңғарларыңа.

Мен сені мейіріммен құшақтайтын едім,

Эпикалық хикаяларда алып болсам.

Шыңдардың жарқырауы, көлдердің шексіздігі,

Ақ өзендердің толқуы;

Және шексіз.

Қайда қарасаң да шексіз,

Дала жатыр -

Ол менің екінші анам.

Каспий мен Алтайды құшақтайды

Менің далам, керемет.

Желдер бір шетінен екінші шетіне қарай соғады.

Жерде

Оның даңқы тарады,

Егер мен сені құшақтай алсам,

Батыр сияқты,

О, дала! Әй анашым!

«Менің Отаным». Н.Полякова - Зимонин Вадислав

- «Менің Отаным» деген нені білдіреді?

Сіз сұраңыз, мен жауап беремін:

– Біріншіден, жер – жол

Саған қарай жүгіреді.

Сонда бақ сізді шақырады.

Әрбір хош иісті бұтақпен.

Сонда сіз ұқыпты қатарды көресіз

Көп қабатты үйлер.

Содан кейін бидай алқаптары

Шетінен шетіне дейін

Мұның бәрі сенің Отаның,

Туған жерің.

Қартайған сайын, сен күштірек боласың,

Сіздің алдыңызда көбірек

Ол өз жолдарымен азғырылады

Оны сенімді түрде ашады.

Даниел

Ол соншалықты әдемі, өзінің кеңдігімен таң қалдырады,

Біздің Қазақстан, біз мәңгі сенімен біргеміз!

Халық емін-еркін жүрген жерде мен тұрамын.

Аспанда дала қыраны ұшады.

Құдіретті сұлу таулардың сүйкімділігі,

Ұшы жоқ дала, барқыт кілем!

Көлдер мен өзендер, теңіздердің сүйкімділігі,

Сиқырлы кеңістік соншалықты тартымды!

Далаларың гүлденген қандай әдемі,

Аспандағы бұлттарда қозылар жүгіреді!

Көктегі күн керемет соқырлайды,

Ал шопанның отарын жылытады!

Өсіп-өркендей бер, туған елім!

Біз бірге алға басамыз.

Сізге алғыс айтамыз және сізді мадақтаймыз,

Біз сенің балаларың – тәуелсіз халықпыз!

Дмитрий:

Менің Қазақстаным! Сен менің Отанымсың!

Шетсіз кең далаларың

Мен жаныммен, жүрегіммен сүйемін.

Мен сенің күміс тауларыңды жақсы көремін.

Жаңа ғасыр келеді деп сенемін,

Алда ауыр сынақтар болады.

Ол келеді

Тәрбиеші:

1. Қазақстан – азат, тәуелсіз мемлекет. Қазақстан сенің туған жерің, сенің Отаның. Петропавлда (республикамыздың солтүстік нүктесі) пойызға отырып, Алматыға барсаңыз, табиғатымыздың алуан түрлілігі мен байлығын көре аласыз. Мөлдір көлдер кенет шөлге жол беретін қалың ормандарға жол береді. Территориясының көп бөлігін жазықтар алып жатыр. Оңтүстік-шығыста мемлекетіміздің шекарасы қар басқан биік тау шыңдарымен қоршалған. Қазақстан пайдалы қазбаларға бай. Республика негізінен мал шаруашылығымен және астық өсірумен айналысады. Елімізде жүзден астам ұлт өкілдері тұрады және олардың барлығы Қазақстанның тең құқылы азаматтары. Қазақстан бес мемлекетпен шектеседі және олардың әрқайсысымен тығыз достық қарым-қатынаста.

IV . Балалар, біз оқыған мәтін бойынша Отанымыздың картасымен жұмыс жасап, қалалар мен аудандарды тапайық.

Оқушылар мәтінді кезекпен оқиды

1. Еуразия материгінің орталығындағы үлкен қала. 10.12.1997 жылдан бастап ерекше мәртебеге ие. 1862 жылдан бері қала мәртебесіне ие. 2017 жылдың маусым айында қала миллионнан астам деңгейге жетті. 2019 жылы халық саны 1 миллион 82 мың адамды құрады. Алайда, халық саны жағынан бұл елдегі ең ірі қала Алматыдан төмен. (Астана)

2. айналасы жасыл желекке оранған, кең көшелері, әсем ғимараттары, көптеген саябақтары мен алаңдары бар шуақты қала. Қаланың 150 жылдық бай тарихы көптеген көрнекті орындарда, мәдениет пен тарихтың тарихи ескерткіштерінде, қаланың қарама-қарсы сәулетінде – ежелгі бекініс үлгісіндегі ғимараттардан ультра заманауи биік кешендерге дейін көрініс табады. Елдің экономикалық және мәдени орталығы. (Алматы)

3. Қазақстандағы ең көне қалалардың бірі, ол 12 ғасырда[6] шығысқа қарай 10 шақырым жерде орналасқан Жібек жолының маңындағы сауда қаласы Сайрамды қорғау үшін керуен сарай ретінде құрылған. Бұл атау соғды (иран) «чимин-чемен», яғни шалғын, гүлденген алқап немесе «кент» қосылған жасыл (гүлді) қаладан шыққан. (Шымкент)

4. Облыстың табиғи ландшафттары әдемі және алуан түрлі: орманды далалар, далалар, шөлейттер және шөлдер. ...Бұл қазақ тарихындағы талай даңқты оқиғаларға толы киелі өлке, Қазақстанның атақты ұлдары – дана билер мен айбынды батырлардың туған жері. Тархан деген құрметті атаққа ең бірінші болып қазақтың дарынды қолбасшысы, жоңғарлармен шайқастардың батыры Шақшақ Жәнібек Қошқарұлы ие болды. Кенесары ханның ұлт-азаттық көтерілісінің негізгі әскери қимылдары осы өлкеде өтті. (Қостанай облысы)

5. Еуропа мен Азияны байланыстыратын қала. Қаланың тарихы 1640 жылы Ярославль көпесі Гурьев Ноғай хандығына Йайық өзенінің сағасында тұрғызған ағаш қамалы үшін алым-салық төлеуден басталады. 1991 жылға дейін Гурьев деп аталған қала мұнай өндірумен және балық аулау өнеркәсібімен танымал болған. (Атырау)

6. Каспий теңізінің шығыс жағалауында орналасқан Қазақстандағы қала. Оның қазақшадан аударылған қазіргі атауы «ақ тау» дегенді білдіреді, бұл оның Каспий теңізіне қарайтын жартастарына байланысты болуы мүмкін. 1964 жылдан 1991 жылға дейін қала Шевченко деп аталды. Оның бұрынғы атауы украиндық аттас ақынның осы өңірге жер аударылған кезеңіне байланысты берілген. Маңғышлақ түбегінде орналасқан және Маңғыстау облысының орталығы болып табылады. (Ақтау)

7. Қазақстандағы Елек өзенінің бойындағы қала, облыстың әкімшілік орталығы. Бұл Қазақстанның еуропалық бөлігіндегі ең шығыс қала. Қала Жайық үстіртінің орталық бөлігінде орналасқан Елек өзенінің сол жақ жағалауында, биіктігі 250-400 м жазық аймақта алтын, мұнай, газ, көмір, хромит бар , фосфориттер, алюминий және никель кендері; сирек металдар титан, цирконий, құрылыс материалдарының үлкен қоры: мәрмәр, габбро, каолин, бор, цемент шикізаты және т.б. (Ақтөбе)

8. Оңтүстік Қазақстан облысындағы қала, Шымкент қаласының әкімшілік орталығынан солтүстік-батысқа қарай 180 км жерде орналасқан. Бүгінде бұл қала бүкіл әлем мұсылмандары арасында өте танымал қала. Мұнда мұсылмандардың ең маңызды қасиетті орындарының бірі – Яссауи кесенесі орналасқандықтан, оған екінші Мекке – ислам дінін ұстанушыларының қасиетті қаласы мәртебесі берілді. (Түркістан)

V. Отан туралы қазақшаң қалай?

Жандарбек: Біздің мемлекетімізде де заңдар кітабы бар және ол Конституция деп аталады.

Конституция-бұл мемлекеттегі басқару формасын белгілейтін мемлекеттің Негізгі Заңы. Онда азаматтардың құқықтары мен міндеттері жазылған.

ҚР Конституциясы 30.08.95 қабылданды. ҚР Конституциясында Қазақстан тәуелсіз және егемен мемлекет болып табылатыны жазылған. Сондай-ақ, онда азаматтардың өз мемлекетіне қатысты міндеттері жазылған.

Ораз:

ҚР жас азаматтары міндетті:

- мемлекет рәміздерін құрметтеу: Әнұран, Ту, ҚР Елтаңбасы;

- мектепте оқу;

- табиғатты қорғау;

- ата-анаңызды сүю және құрметтеу;

- өз Отаныңды сүю және қорғау-патриот болу, өз Отаныңмен мақтану, ел заңдарын құрметтеу және сақтау, өз міндеттерін орындау, қоғамдық өмірде белсенді болу.

Жантере

Жантере

Сіз Қазақстан Республикасында туып-өскенсіз, сондықтан осы мемлекеттің азаматы болып табыласыз. Әр адам туылған сәттен бастап азамат болады. Бұл оның мемлекеттің қорғауында екенін білдіреді. ҚР азаматы болу-жоғары құрметті атақ. Азамат болу-Отан алдындағы борышын өтеу.

Павел

Мен егемен мемлекеттің азаматымын және осы жерде тұрғанымды мақтан тұтамын. Менің білім алуға, спортпен шұғылдануға, шығармашылық ойларымды дамытуға мүмкіндігім бар. Мен болашақта жақсы маман болғым келеді..

VI. Жұмбақтар

Енді мен сендерді жұмбақтарды шешуге шақырамын. Жауаптар қазақ және ағылшын тілдерінде берілуі керек.

1. Дөңгелек сәбилер бұтақтарда ілулі, қызыл, алтын, шырынға толы (Алма, алма).

2. Сұйық, су емес, ақ, қар емес (күнделікті сүт)

3. Мен қардай аппақпын, бәрінің құрметіне, мен сені тістеріме зиян келтіремін (қант қант)

4. Жарық шамдары жасыл бұтақтарға ілініп, бізді өзінің ашық сары жарығымен шақырады. (Алмұрт алмұрт)

5. Осы айда алғашқы қоңырау соғылады (қыркүйек, қыркүйек)

6. Сіз бүкіл әлемді жылытасыз

Ал сіз шаршауды білмейсіз

Терезеде күлесің,

Ал сені бәрі шақырады... (кун, Күн)

Ан. «Бақытты шақ» - Қырхан Кристина, Рыбякова Регина

VII. Қазақстанның сарапшылары

Викторина

1. Қазақстан халықтарының тілдері күні қай күн (22 қыркүйек)

2. Қазақстан халықтарының бірлігі күнін атаңыз (1 мамыр)

3. Тудағы бақыт пен байлықтың бейнесі. (күннің суреті)

4. Көрнекті ағартушы, этнограф, ұстаз, алғашқы мектептің негізін қалаушы. Қазақ балаларына арналған ана және орыс тілдеріндегі оқулықтардың авторы. (Ыбырай Алтынсарин).

5. Елтаңбада көшпелілер өркениетінің символы ретінде бейнеленген – атамекен, Отан (Шаңырақ).

6. Елтаңбаның аяқталуының ең жоғары нүктесі. (жұлдыз)

7. Қазақстан Республикасының тұңғыш Конституциясы қабылданған жыл. (1993)

8. Мемлекеттілік атрибуттарын атаңыз. (Елтаңба, Ту, Әнұран).

9. Алматы қаласының символы (алма)

10. Қазақстанның тәуелсіздігі қашан жарияланды? 16.12.1991 ж

11. Республика күні неліктен 25 қазанда тойланады? Қазақ КСР-нің Мемлекеттік егемендігі туралы Декларация қабылданған күн – 25 қазан 1991 ж.

12. Қазақстан Республикасының Парламенті мемлекеттік рәміздерді – Туды, Елтаңбаны, Әнұранды қашан қабылдады? 4 маусым 1992 жыл

VIII. Кроссворд.

Қазақтың тұрмыс-тіршілігін жақсы білгенде ғана бұл сөзжұмбақты шешуге болады.

1. Майға кішкене төртбұрыштап қуырылған қамыр (бауырсақ).

2. Үйлену тойында жас жұбайларға айтылатын ән. (ыстық-ыстық)

3. Бие сүтінен жасалған сусын. (қымыз)

4. Ашыған сүт өнімі. (айран)

5. Киіз үй күмбезінің негізі. (шаңырақ)

6. Бесік, бала төсегі. (бесік)

7. Сүзбеден жасалған сүт өнімі (құрт)

8. Заттарға арналған ағаштан жасалған үлкен чемодан, металл өрнекті аппликациялы киімдер. (сандық)

9. Ұсақталған тарыдан сары май, қант, мейіз (жент) қосылған аспаздық өнім.

IX.Рефлексия. Қағаз жүректерге біздің елде тұратын адамның жақсырақ және әдемі болуы үшін қандай қасиеттер болуы керек екенін жазыңыз. Балалар Қазақстанға тілек жазады (Қазақстан картасына жүрекшелер тіркеледі).

Мұғалім: Қараңдаршы, балалар картада қандай әдемі жүректер бейнеленген. Бұл біздің Отанымызды сүюге және қорғауға дайын жүректер. Бұл жүректер қарапайым емес, бірақ сиқырлы. Оларға қазір бәріміз қарап, күліп, Отанымыздың гүлденуін тілеп отырсақ, ол міндетті түрде орындалады.

Қорытынды

Шарамыз өз мәресіне жетті. Қорытындылайық.

Сіздер, жас ұрпақ, Қазақстанның болашағысыздар. Оны құру және қорғау, бейбітшілік пен халықтар арасындағы достықты нығайту сіздердің қолдарыңызда. Біз осы көне де әсем өлкеде тыныштықты сақтауымыз керек – бұл гүлденудің ең маңызды шарты. Жер шарында тұратын әрбір адам өз халқына, өз еліне, жеріне, тарихына деген мақтаныш сезімін бастан кешіреді. Ал бүгін біз болашақты құру үшін өткенді еске алып, бүгінгіні білуіміз керек.