Әдістемелік құрал: "Сандар теориясы"

Әдістемелік құралдың авторлары:

Тургунов Уразбай Куримбаевич - Қазығұрт ауданы «Комсомол» ЖОМ

I санатты математика пәні мұғалімі

Шымырова Турсынкыз Кыдырбековна - Қазығұрт ауданы «Жаңатірлік» ЖОМ II санатты математика пәні мұғалімі

Қазығұрт, 2018 жыл, 78 бет

Пікір жазғандар:

1. Жүзжасар Ә.Ж. -Қазығұрт аудандық білім бөлімінің математика пәні әдіскері

2. Сатеев П.Ө.-«Комсомол» ЖОМ математика пән бірлестік жетекшісі, жоғары санатты мұғалім

3. Маханбетов М.Т. - «Алтынтөбе» ЖОМ жоғары санатты математика пән мұғалімі

Ұсынылып отырған әдістемелік құрал жалпы орта мектептердің жоғары сынып оқушыларына математикалық сауаттылықтан жоғары оқу орнына ҰБТ тапсырушыларға арналған.

Әдістемелік құралдың ерекшелігі математикалық сауаттылықтан ҰБТ-да кездесетін барлық тақырыптағы есептердің шығарылу тәсілдерін оқушыларға түсінікті тілде көрсетілген және әрбір тақырыпқа оқушыларға өз бетінше шешу үшін тест тапсырмалары ұсынылған.

Әдістемелік құрал жас мамандарға өз білімдерін көтеруге, жоғары сынып оқушыларына ҰБТ-ға өз бетінше дайындалуына, есептерді шығаруда уақытты үнемдеуге, дұрыс жауапты тез таба білуіне тигізер пайдасы үлкен.

МАЗМҰНЫ

Кіріспе..........................................................................................................4 бет

1. Сандар теориясы....................................................................................5 бет.

   1. Сандар теориясына арналған тақырыптық тесттер.................12 бет

2. Проценттер.............................................................................................14 бет

2.1. Проценттерге тақырыптық тесттер....................................................19 бет

3. Логикалық есептер..................................................................................21 бет

3.1. Логикалық есептерге тақырыптық тесттер........................................28бет

4. Жиындар, кестелер және графиктермен берілген есептер...............31бет

4.1. Жиындар, кестелер және графиктермен берілген есептерге тақырыптық тесттер....................................................................................39бет

5. Геометрияға байланысты есептер............................................. ..........43бет

5.1. Геометрияға байланысты есептерге тақырыптық тесттер...............49 бет

6. Комбинаторика және ықтималдыққа берілген есептер...................54 бет

6.1. Комбинаторика және ықтималдыққа берілген есептерге тақырыптық тесттер.........................................................................................................60 бет

7. Теңдеулер.................................................................................................63 бет

7.1. Теңдеулерге берілген тақырыптық тесттер.......................................66 бет

8. Математикалық сауаттылықтан түрлі тақырыптағы есептер....................69 бет

8.1.Математикалық сауаттылықтан түрлі тақырыптағы есептерге тесттер .................................................................................................................................75 бет

Тақырыптық тест тапсырмаларының жауаптары............................................77 бет

Қолданылған әдебиеттер......................................................................................78 бет

Кіріспе

2016-2017 оқу жылынан бастап жоғары оқу орнына ұлттық бірыңғай тест тапсырушылардың барлығы «Математикалық сауаттылық» бойынша тест тапсырып келеді. Бұл емтиханда оқушы функционалдық сауаттылық, логика, сандар теориясы, тағы басқа тапсырмаларды орындайды.

Әдістемелік құралды жазудағы басты мақсат-ҰБТ тапсырушы жоғары сынып оқушыларына математикалық сауаттылық есептерін шығаруда әдістемелік көмек беру.

Әдістемелік құралда «Сандар теориясы», «Проценттер», «Логикалық есептер», «Жиындар, кестелер және графиктермен берілген есептер», «Геометриялық мағынадағы есептер», «Комбинаторика және ықтималдыққа есептер», «Теңдеулер» тақырыптарына есептер шешу тәсілдерімен көрсетіліп, әр тақырыпқа оқушыларға өз бетінше шешу үшін тест тапсырмалары ұсынылған.

Жоғары сынып оқушылары ҰБТ емтиханына осы әдістемелік құралда берілген есептердің шығарылу жолдарын пайдаланып, өз бетінше дайындалуына болады.

1. Сандар теориясы

1. Сурет белгісінің орнына тиісті санды қойыңыз.

4

6

?

2 6 8 3 9 6

Шешуі: 1) (2*6):3=4 2) (8*3):4=6 3) (9*6):3=18

Жауабы: в) 18

А)15 В)18 С)12 Д)2 Е)9

2. 1,3;1,5; 1,7; 0,5; 0,9; 3,2; 2,7; 1,8 сан қатарының медианасын табыңыз.

Шешуі: Сандарды өсу ретімен жазамыз:

0,5; 0,9; 1,3; 1,5; 1,7; 1,8; 2,7; 3,2 Сан қатарындағы сандар саны жұп болғандықтан, сан қатарының медианасы ортадағы екі санның арифметикалық ортасы болады.

Жауабы: В) 1,6

А)1,9 В)1,6 С)1,7 Д)1,5 Е)1,8

3. 12; 24; 30; 60; 66; ?; 138; 276; сан тізбегіндегі сұрақ белгісінің орнына қай сан сәйкес келетінін анықтаңыз?

Шешуі: 12^*2; 24⁺⁶; 30^*2; 60⁺⁶; 66^*2;132⁺⁶; 138*²

Жауабы: В) 132

А)60 В)132 С)86 Д)82 Е)134

4. 1; 2; 3; 4;...;n сандарының қосындысы 21-ге тең болса, осы сандардың көбейтіндісін табыңыз:

Шешуі:

формуласын пайдаланып, ; n²+n-42=0;

n₁=-7; n₂=6; 1*2*3*4*5*6=720 Жауабы:В)720

А)24 В)720 С)42 Д)840 Е)420

5. Егер болса, онда төмендегі сандардың қайсысы y-тің мәні болатынын көрсетіңіз.

Шешуі: . Онда y-тің мәні болады яғни

Жауабы: В)

А) В) С) Д) Е)

6. x натурал саны үшін төмендегі өрнектердің қайсысы әрқашан жұп сан болады?

Шешуі: С) x³-х тексеріп көрейік:

х=2 жұп сан: 2³-2=8-2=6

х=3 тақ сан: 3³-3=27-3=24. Демек х-тің кез келген натурал мәнінде х³-х өрнегі жұп мәнді қабылдайды. Жауабы: С)x³-х

А) х+5 В)х+4 С) x³-х Д)х²-1 Е)х²+2х

7. 7345* бестаңбалы саны 6-ға қалдықсыз бөлінетіндей жұлдызшаның орнына қоюға болатын цифрлардың көбейтіндісін табыңыз.

Шешуі: бес таңбалы сан 6-ға қалдықсыз бөлінуі үшін 2-ге және 3-ке қалдықсыз бөлінуі тиіс. Біріншіден соңғы цифр жұп сан болуы керек, екіншіден цифрларының қосындысы 3-ке қалдықсыз бөлінуі керек.7+3+4+5=19

1-шешім 2, 2-шешімі 8 болады яғни, 73452, 73458 2*8=16 Жауабы: А)16

А)16 В)10 С)9 Д)2 Е)8

8. Сұрақ белгісінің орнына сәйкес санды табыңыз:

8 64 2

7 84 4

7 ? 13

4 3 8

Шешуі: 1) (8*2)*(16:4)=16*4=64

2) (7*4)*(9:3)=28*3=84

3) (7*13)*(16:8)=91*2=182 Жауабы: А) 182

А) 182 В)169 С)728 Д) 166 Е)144

9. Суретте көрсетілген сандық сәуледегі -ке сәйкес келетін нүктені табыңыз.

F C M D E

1 2 3 4 5

Шешуі: 1,7; 2*1,7 3,4; Д(3,4)

Жауабы: Д)Д(3,4)

А) F В)С С)М Д)Д Е)Е

1 0. Тимур шаршылар жүйелілігін құрайды. Ол әр жолы шаршылардың қабырғаларының ұзындығын белгілі бір санға арттырады. Төменде үш шаршының тізбегі кескінделген. Бесінші шаршының ауданын табыңыз.

2см 4см 6 см

Шешуі: 1) 2см 2) 2см+2см=4см 3) 4см+2см=6см 4) 6см+2см=8см

5) 8см+2см=10смS=a²=(10cм)²=100см² Жауабы: В) 100см²

А)10см² В)100см² С)64см² Д)81см² Е)25см²

11. Есептеңіз: 2001*2004-2002*2003

Шешуі: 2002=х деп белгілейік, онда 2001=х-1; 2004=х+2; 2003=х+1

Б елгілеулерді өрнекке қойсақ: (х-1)*(х+2)-х*(х+1)=х²+2х-х-2-х²-х=-2

Жауабы: В) -2

А)-1 В)-2 С)1 Д)2000 Е)2

12. 0,25 пен 0,27 сандарының арасында неше сан бар екенін анықтаңыз?

Шешуі: 0,25 пен 0,27 сандарының арасында шексіз көп сан бар.

Мысалы: 0,251; 0,2509; 0,2512;...; Жауабы: В) шексіз

А) 10 В)шексіз С)1 Д)0 Е)100

13. 9¹⁰⁰⁸=р болса, онда 3²⁰¹⁶=?

Ш ешуі: 9¹⁰⁰⁸=р 3^2*1008=3²⁰¹⁶=р Жауабы: А) р

А)р В)2р С) Д) Е)р²

14. Цифрларының көбейтіндісінің екі еселенгеніне тең сан:

Шешуі: С)36 3*6=18; 18*2=36 Жауабы: С) 36

А) 54 В)64 С)36 Д)25 Е)72

15. Егер бір санның квадраты болса, онда осы санның кубы нешеге тең?

Шешуі: Жауабы:В)

А) В) С) Д) Е)

16. Екі санның қосындысы , ал айырмасы . Осы екі санның көбейтіндісін табыңыз.

Шешуі:

1. Мүшелеп қосып, азайтып төмендегілерді аламыз

2. Енді көбейтіндісін табамыз:

Жауабы: Е) 1

А) 3 В) 4 С)2 Д) 2 Е) 1

17. а+в мәнін есептеңіз:

Шешуі: төменнен жоғары қарай орындалады: 1+2=3; 3+3=6

3+4=7; 7+7=14; 10+6=16; 16+16=32; 10+14=24; 24+24=48; 32+48=80; 80+80=160; а=160; в=80 а+в=160+80=240 Жауабы: А)240

А)240 В)160 С)200 Д)80 Е)175

1 770 ₸ - Сатып алу

Материал ұнаса әріптестеріңізбен бөлісіңіз

Ватсапта бөлісу Телеграммда бөлісу Фейсбукта бөлісу Сілтемені көшіру

Ашық сабақ, ҚМЖ, көрнекілік, презентация жариялап табыс табыңыз!

Материалдарыңызды сатып, ақша табыңыз. (kaspi Gold, Halyk bank)

Соңғы бір жылда:

45 000 000 ₸

Авторлар тапқан ақша

Толығырақ

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!

Тізімді көру