Бекмухамбетова С.Б

Аға оқытушы,магистр

email:Bekmukhambetovas@mail.ru

М.Өтемісов атындағы БҚУ

Бекежанова А.Р

«Шет тілі және әдебиеті мұғалімдерін дайындау»

БББ 4-курс студенті

М.Өтемісов атындағы БҚУ

email:Bekezhanova2004@mail.ru

Ағылшын, француз және неміс тілдерін оқытудағы инновациялық тәсілдер

Аннотация

Түйін:Бұл мақалада ағылшын, француз және неміс тілдерін оқытудағы инновациялық әдістер мен технологиялар қарастырылады. Білім беру үдерісіндегі цифрландыру мен жаңашыл оқыту формалары шетел тілдерін меңгеру барысын айтарлықтай өзгеріске ұшыратты. Мақалада сандық платформалар, геймификация, аутентифик материалдар, жобалық оқыту және аралас оқыту секілді заманауи әдістер талданып, олардың әр тілдегі қолданыс ерекшеліктері мен тиімділігі сипатталады. Зерттеу нәтижесі бұл тәсілдердің тіл үйренушілердің белсенділігі мен мотивациясын арттыруға, тілдік құзыреттілікті дамытуды жеделдетуге ықпал ететінін көрсетеді.

Тірек сөздер: инновациялық әдістер, тіл үйрету, цифрлық технология, ағылшын тілі, француз тілі, неміс тілі, геймификация, жобалық оқыту.

XXI ғасырда білім беру саласында шетел тілдерін меңгеру – жаһандық бәсекеге қабілеттіліктің маңызды факторы. Ағылшын тілі – халықаралық қатынастың басты тіліне айналса, француз және неміс тілдері Еуропалық Одақ пен басқа да халықаралық ұйымдарда маңызын жоғалтпаған. Осы үш тілді меңгеру арқылы адам жаһандық білім мен мәдениет кеңістігіне еніп, кәсіби және жеке даму жолында жаңа мүмкіндіктерге ие болады.Тілдерді оқыту үдерісі дәстүрлі әдістермен қатар, оқушының қызығушылығын арттыратын инновациялық тәсілдерге негізделуі тиіс. Сандық технологиялар, ойын элементтері, мультимедиалық құралдар мен жобалық тапсырмалар оқытудың тиімділігін арттырып, тілді практикалық тұрғыдан меңгеруге септігін тигізеді. Бұл мақалада ағылшын, француз және неміс тілдерін оқытудағы осындай әдістер жан-жақты сипатталып, салыстырмалы талдау жасалады.

1. Цифрлық технологияларды қолдану

Бүгінде тіл үйрену процесі мобильді қосымшалар мен веб-платформалар арқылы кеңейіп отыр. Ағылшын тілін үйренуде қолданушылар көбіне BBC Learning English, TED-Ed, Duolingo, Khan Academy секілді ресурстарды қолданады. Бұл платформаларда грамматика, сөздік қор, тыңдап түсіну, сөйлеу дағдыларына арналған бөлімдер жақсы ұйымдастырылған.Француз тіліне келер болсақ, TV5MONDE, Francais Facile, RFI Savoirs ресурстары оқушының тыңдау, оқу және лексикамен жұмыс істеу қабілеттерін арттырады. Сонымен қатар, бұл ресурстарда француз мәдениеті мен тарихы туралы материалдар да қамтылған.

Неміс тілін үйретуде Deutsche Welle, LingQ, Goethe-Institut сайттары мен қосымшалары кеңінен қолданылады. Неміс жаңалықтары мен тілдік жаттығулар оқушыларға грамматиканы жүйелі меңгеруге көмектеседі.

2. Геймификация – ойын арқылы оқыту

Геймификация – оқыту процесіне ойын элементтерін қосу арқылы білім алушылардың белсенділігін арттыру әдісі.
Мысалы, Kahoot!, Quizizz, Baamboozle секілді платформаларда викторина, сөздік ойындар ұйымдастыру арқылы оқушылардың қызығушылығы артады.

Ағылшын тілі сабағында грамматиканы ойын арқылы бекіту тиімді. Мысалы, “Grammar Battle” ойыны оқушыларды жарысқа тартып, ережелерді жақсы меңгеруге жетелейді.

Француз тілі сабағында “Qui veut gagner des millions ?” (Миллион кімге бұйырады?) ойыны арқылы жаңа сөздерді бекіту, сөйлем құрау дағдыларын дамытуға болады.
Неміс тілі бойынша “Das Wort-Rätsel” (Сөзжұмбақтар) мен “Memory Spiel” ойындары сөйлеу және есте сақтау қабілетін жетілдіреді.

3. Аутентифик материалдарды қолдану

Аутентифик материалдар – шынайы тілді қолдануға арналған мәтіндер, аудио-бейнематериалдар. Олар оқушылардың нақты тілдік ортаға бейімделуін қамтамасыз етеді.

• Ағылшын тілі: бейнебаян, жаңалық, подкаст, YouTube арналарындағы ағылшын тіліндегі шынайы контент.

• Француз тілі: chanson (әндер), кинофильмдер, француз газеттерінің қысқа мақалалары, RFI подкастары.

• Неміс тілі: Tagesschau жаңалықтары, Deutsche Welle сұхбаттары, неміс музыкасы мен әдебиет үзінділері.

Бұл материалдар тілдік контексте сөздерді қолдануға үйретеді, тілдік реакцияны қалыптастырады және сөздік қорды кеңейтеді.

4. Жобалық оқыту (Project-Based Learning)

Жобалық оқыту оқушыларды топпен немесе жеке жұмыс істеуге итермелей отырып, олардың зерттеу, жоспарлау, презентация жасау дағдыларын дамытады.

• Ағылшын тілінде – ағылшын тілді елдің мәдениетін зерттеп, бейнежоба жасау.

• Француз тілінде – француз асханасының бір түрін таныстырып, мәзір әзірлеу.

• Неміс тілінде – Германиядағы бір қаланың туристік маршрут картасын әзірлеу және таныстыру.

Бұл тапсырмалар тілдік білімді практикалық тұрғыдан қолдануға, өз ойын еркін жеткізуге және ынтымақтастықта жұмыс істеуге ықпал етеді.

5. Аралас оқыту (Blended Learning)

Аралас оқыту – дәстүрлі сабақ пен онлайн оқытудың тиімді үйлесімі. Бұл әдісте мұғалім сабақты аудиторияда түсіндіріп, кейін оқушылар онлайн жаттығулар орындайды, бейне көреді, кері байланыс алады.

Google Classroom, Edmodo, Moodle сынды платформалар арқылы материалдарды бөлісу, онлайн тест өткізу, талдау жасау оқытуды икемді және үнемді етеді. Аралас оқытуда әр оқушы өз қарқынымен білім алуға мүмкіндік алады, бұл — ерекше қажеттіліктері бар оқушылар үшін де тиімді шешім.

Инновациялық әдістерді қолдану – шетел тілдерін оқытудың заманауи талаптарына сай келетін, оқушы орталығын басшылыққа алатын тәсіл. Ағылшын, француз және неміс тілдерін оқытуда бұл әдістердің тиімділігі бірнеше факторларға байланысты:

• оқушының белсенділігін арттыру;

• тілдік ортаға бейімдеу;

• тыңдау, сөйлеу, жазу және оқу дағдыларын кешенді дамыту.

Инновациялық тәсілдер оқушыларды тек тіл үйренуші ғана емес, шынайы коммуникатор ретінде қалыптастырады. Мұндай тәсілдер білім алушының тілге деген қызығушылығын оятып, болашақ кәсіби жолында бәсекеге қабілеттілігін арттырады. Сондықтан бұл әдістерді әрі қарай жетілдіру – қазіргі тіл үйрету жүйесінің маңызды бағыты болып қала бермек.

Пайдаланылған әдебиеттер

1. Кунанбаева С.С. «Қазіргі шетел тілін оқыту әдістемесі», Алматы, 2012.

2. Richards, J. C., & Rodgers, T. S. (2014). Approaches and Methods in Language Teaching. Cambridge University Press.

3. TV5MONDE (www.tv5monde.com)

4. Deutsche Welle (www.dw.com)

5. BBC Learning English (www.bbc.co.uk/learningenglish)