Жаңа білімді қалыптастыру
Егер a < 0
болса:
1)
|x| ≤ a және
|x| < a теңсіздіктерінің шешімдері
болмайды;
2)
|x| > a теңсіздіктерінің
шешімі (–∞; +∞) аралығындағы кез
келген
сан.
1-мысалы. |x| < –5 теңсіздігін шеш.
Кез келген
теріс емес
сан кез
келген теріс
саннан үлкен. Сондықтан
теңсіздіктің шешімі
жоқ.
2-мысалы. |x| ≥ –1 теңсіздігін шеш.
Кез келген
теріс емес
сан кез
келген теріс
саннан үлкен. Сондықтан
берілген теңсідік x-тің
кез келген
мәнінде тура, яғни x ∈ (–∞; +∞).
Егер a > 0 болса:
1)
|x| ≤ a теңсіздігі –a ≤ x ≤ a теңсіздігімен
немесе теңсіздіктер жүйесімен мәндес;
2) |x|
< a теңсіздігі
–a < x < a теңсіздігімен
немесе теңсіздіктер жүйесімен
мәндес;
3-мысалы.
|x| ≤
4 теңсіздігін шешіңдер. Шешімдер жиынын координаттық түзуде
кескіндеңдер.
Координаттық түзу бойындағы координаты 0-ге тең
нүктеден 4 бірлікке тең қашықтықтағы нүктелердің
координаттары: –4 және 4.

Онда координаты 0-ге тең
нүктеден 4 бірліктен артық емес қашықтықтағы нүктелерге
сәйкес сандар [–4; 4] сан аралығына тиісті. Демек,
|x| ≤
4 теңсіздігінің шешімдері x ∈ [–4; 4] сан
аралығына тиісті.
4-мысалы. Теңсіздікті шеш және
оның шешімі болатын бүтін сандар жиынын жазыңдар:
|x| ≤
3.
1) Егер x ≥
0 болса: x ≤
3.
2) Егер x < 0
болса: –x ≤
3, x ≥ –3.
Осыдан: 0 ≤ x ≤ 3 немесе
–3 ≤ x < 0.
Теңсіздіктердің шешімін біріктірсе, –3
≤ x ≤
3 теңсіздігін қанағаттандыратын сандар
(x) жиыны [–3; 3]
аралығына тиісті.
Осы аралыққа тиісті бүтін сандар: {–3; –2;
–1; 0; 1; 2; 3}.
5-мысалы. Теңсіздікті шешіңдер:
|x| +
7 < 10.
|x|
< 10 – 7,
|x|
< 3.
1) Егер x ≥
0 болса: x < 3.
2) Егер
x < 0 болса:
–x < 3,
x >
–3.
Осыдан: 0
≤ x < 3 немесе
–3 < x < 0.
Теңсіздіктердің шешімін
біріктірсе,
–3 < x < 3 теңсіздігін
қанағаттандыратын сандар
(x)
жиыны (–3; 3)
аралығына
тиісті.
|