Бөлім:
|
6.2В Алгебрлық
өрнектер
|
Педагогтің Тегі,
Аты, Әкесінің аты (бар болса)
|
|
Пән/Сынып:
|
6 сынып. Қатысқандар
саны: Қатыспағандар саны:
|
Күні:
|
|
Сабақтың
тақырыбы:
|
Алгебралық өрнектер. Айнымалы.
Алгебралық қосынды.
|
Оқу
бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары
|
6.2.1.1 алгебралық өрнек
ұғымын меңгеру;
6.2.1.2айнымалылардың берілген
рационал мәндері үшін алгебралық өрнектердің мәндерін
есептеу;
6.2.1.3алгебралық өрнектегі
айнымалының мүмкін мәндерін табу;
6.2.1.4 айнымалылардың қандай
мәндерінде алгебралық өрнектің практикалық есептер мәнмәтінінде
мағынасы бар болатынын түсіну;
|
Сабақтың
мақсаттары:
|
-
ах=b түріндегітеңдеу –
бірайнымалысы бар сызықтық теңдеу екенін білу.
-
Бір айнымалысы бар ах=b
түріндегі сызықтық теңдеуді шешіп, түбірін табу дағдысын
меңгеру.
-
ах=b бір айнымалысы бар
сызықтық теңдеулерді құрып,оны шешіп үйрену.
Құрамында теріс және оң бөлшектері бар санды өрнектердің
мәнін таба білуге үйрету.
|
Сабақ
барысы:
|
Уақыты
|
Кезең
дері
|
Педагогтің
әрекеті
|
Оқушының
әрекеті
|
Бағалау
|
Ресурстар
|
5
минут
|
Ұйым
дастыру
|
Сәлеметсіздерме!
Бүгін,
Алгебралық өрнектер.
Айнымалы тақырыбын
қарастырамыз Бүгінгі сабақта
меңгеретініңіз:
|
Амандасады, үй
тапсырмасына жауап береді.
|
|
Оқулық
|
10 мин
|
Жаңа сабақ
|
Мысал.1.
Тік төртбұрыштың
ұзындығы а см,
ені b см болса, периметрін,
ауданын табыңыз.
Сонда, P = 2(a + b), S =
ab болады.
Осы мысалды тұжырымдайық:
Табылған P = 2(a + b), S = ab,
а, b әріптері айнымалылар деп,
ал P = 2(a +
b), S =
ab өрнектері айнымалысы бар
өрнектер деп аталады.
1. Формулалар мен есептің шартына
байланысты құрылған теңдеулерді
жазуда айнымалысы бар
өрнектер пайдаланылады.
2. Айнымалысы барөрнектің
жазылуында айнымалылармен қатар, сандар, жақшалар және
арифметикалық амалдар таңбалары да болуы
мүмкін.
3.Кейде бір айнымалының өзі де
айнымалысы бар өрнек бола алады,
мысалы, b– айнымалысы
барөрнек, х–айнымалысы бар өрнек.
Жазылуында бір немесе бірнеше әріптер, сандар, арифметикалық
амалдар және жақшалар болатын
өрнек алгебралық
өрнек деп аталады.
Мысалы: 3a; a + b;
x(x+2) өрнектеріндегі әріптердәі
қабылдайтын мәндері – кез келген
сандар. Алгебралық өрнектің жазылуы
мен оқылуына мән беру.
Мысалы: х санынан у пен 9 санының қосындысын
азайтуды былай жазамыз: х –
(у + 9) Егер айнымалылары
бар өрнектегі әрбір айнымалының орнына оның қабылдайтын мәнін
қойсақ, санды өрнек жазылады. Бұл жағдайда санды өрнектің
мәнін айнымалылары бар өрнектің
мәні деп атайды. Алгебралық
өрнектің сандық мәнін табу үшін: 1.Алгебралық өрнектегі әріптерді
олардың сан мәндерімен алмастыру қажет; 2.Теріс сандар жақша ішіне
алынып жазылады; 3.Алгебралық өрнектегі жақшалар есепке алынып
(егер жақща болса), тиісті арифметикалық амалдар ретімен
орындалады. Мысалы: 7а + 5
өрнегінің a = 3 болғандағы мәнін
табайық. 7а + 5 = 7·3 + 5 = 26.
Мұндағы 26 саны 7а + 5
өрнегінің a = 3 болғандағы
мәні.
|
Тақырып бойынша
ресурстарды қарап, танысады
Сұрақтарға жауап
береді
|



|
Презентация
Слайд
Жалпы білім беретін мектептің
6–сыныбына арналған оқулық.
Оқулық авторлары:
Т.А.Алдамұратова, Қ.С.Байшоланова, Е.С.Байшоланов Алматы «Атамұра»
баспасы 2018 жыл
|
25
минут
|
Бекіту тапсырмасы
|
Ұжымдық жұмыс.
Оқулықтан №627. Айнымалылары бар өрнектерді «қосынды»,
«айырма», «көбейтінді» және «бөлінлі» ұғымдарын пайдаланып
оқыңдар:
-
3а + с; 3) 1,3 – ху; 5) (m + n)· n; 7) ;
-
3b – d; 4) (x – y)· 1,4; 6) m2 – n2; 8) . Оқылуы: (3а + с)
- үш
пен а санының
көбейтіндісіне с санын қосу.
№632. Айнымалысы бар
өрнек түрінде жазыңдар.
-
а санынан 3 есе артық
санды;
-
d санынан 2 есе кем
санды;
-
m – нің -1/3 іне тең
санды;
-
а санының 14 % - ін;
-
а санынан 25 % артық
санды;
-
b санынан 30 % кем
санды.
Кестені
толтыр:
n
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
|
2n
|
|
|
|
|
|
сандар
|
2n+1
|
|
|
|
|
|
сандар
|
Өз бетімен жұмыс. Оқулықтан
№629.
|
Оқушылар
тақырыпқа қатысты есептерді шығарады.
Жеке
оқушымен жұмыс.
№1. 2 өрнегінің мәнін табыңдар,
мұндағы:
-
a = 6, b = -2;
3) a =
-9, b = 3;
-
a = , b = -1;
4) a =
-3, b = 4;
Сергіту сәті. Логикалық
тапсырмалар.
|
Дескриптор:
- Есепте берілген қосылғыш
тардан алгебралық қосынды құрастыра ды
-Айнымалы өрнек ережесін
пайдаланып, оқиды.
«Басбармақ» әдісімен бір –
бірін бағалау жүргізіледі.
|
Слайд
Интернет
ресурстары.
Жалпы білім беретін мектептің
6–сыныбына арналған оқулық.
Оқулық авторлары:
Т.А.Алдамұратова, Қ.С.Байшоланова, Е.С.Байшоланов Алматы «Атамұра»
баспасы 2018 жыл
|
|
Жеке
жұмыс
|
Қалыптастырушы бағалауға
арналған тапсырма: Айнымалылардың берілген
мәндеріндегі өрнектің мәнін
табыңдар:
1) 6+4а мұндағы
а=4
2) 10-7b мұндағы
b=-1
3) 15c-2 мұндағы
c=-3
4) 100- а
мұндағы a= -4
5) а+234
мұндағы a=10
|
Тапсырманы
орындайды
|
Дескриптор:
Берілген айнымалылардың
мәндерін өрнекке қойып;өрнектің мәнін
есептейді
|
Тақта,
слайд, оқу құралдары;
6 сыныпқа
арналған оқулық
|
5
минут
|
|
Бүгінгі
сабақта:
-алгебралық өрнек ұғымын
меңгерді; -айнымалылардың берілген
рационал мәндері үшін алгебралық өрнектердің мәндерін есептеу;
-алгебралық өрнектегі айнымалының мүмкін мәндерін
табу; Сабақты
қорытындылау:
-алгебралық өрнек туралы
түсінік, мысал; -айнымалылардың өрнектердің мәндерін қалай
табады
Кері байланыс. «БББ»
кестесі
|
Тақырыпты
меңгергенін анықтау
Білемін
|
Білдім
|
Білгім
келеді
|
|
|
|
Үйге тапсырма.
№630.
|
Кері
байланыс
Бағалау:
8-10 балл –
«5»
6-7 балл –
«4»
4-5 балл –
«3»
|
|