Эссе

Алтын адам – Тәуелсіз Қазақстанның символы

Алтын адам,

Алтын адам...

Адам жоқ!

Алтын қалған жарқыраған.

Мұқағали Мақатаев

Мен өз эссемді бастамас бұрын символ сөзіне тоқталғым келеді. Символ деген не мағына береді? Ол қайдан шыққан сөз?

Символ-грек сөзінен аударылыпты. Ол белгілі бір әлеуметтік топтар, қоғам үшін құнды дүниені айшықтайтын түсінікті шартты белгі екенін ұқтым.

Міне, Алтын адам бейнесі де бізге көне тарихтан жеткен баға жетпес символымызға айналып отыр. Ол - тарихымызды, мәдениетімізді асқақтатып отырған баға жетпес мұра. Ол - қазыналы, құтты мекенімнің құндылығына айналып отырған саф алтындай жәдігер. Ұлы бабаларымның сан ғасырлы тарихынан сыр шертетін шежіре.

«Алтын адам» - 1970 жылдың басында Алматы облысының Есік қорғанынан табылған. Тарихымызға енген бағалы жаңалық болды. Барша қазақстандықтар таңғала, қуана, мақтана қабылдады бұл жаңалықты. Қандай керемет! Ол менің сүйікті елімнің, қазағымның тарихынан қаншама сырды шертіп отыр. Тарих беттерінен оқып, теледидардан көріп, ғаламтор беттерінен біраз ақпараттар оқу арқылы өзіме рухани азық жинай отырып, мен Алтын адамның, яғни темір дәуірінен сақталған сақ жауынгерінің мүрдесін тапқан өзге емес, өзіміздің қаны қазақ ағамыз археолог Кемел Ақышевтың тапқаны мені қатты қуантты.

Алтын адам киімі алтын тастармен сәнделіп жасалған. Онда төрт мыңға жуық әшекейлермен безендірілген екен. Алтын адам киіміндегі әшекейлер қазақ даласында, тамаша табиғатта еркін өскен аңдар, жан-жануарлар, құстар бейнесі. Олардың ішінде барыс, бұлан, арқар, түрлі құстар бейнесі кездеседі.

Ал киім үлгісі қазақ киімі үлгісінде жасалған. Биік бас киім, төбесінде шошағы бар, үкі сияқты. Қазақ халқының бар құндылығын көрсететін бейнелерді осы Алтын адам бойынан таптық. Сондықтан да Алтын адам – Тәуелсіз Қазақстанның символы болып отыр. Мен елімнің мұндай құндылықтарымен, байлықтарымен мақтанамын.

Еліміздің тұңғыш президенті Н.Ә.Назарбаевтың «Ұлы даланың жеті қыры» атты мақаласындағы «Ұлт тарихы кеңістік пен уақыт» атты бірінші тарауында еліміз үшін ғана емес, әлемдік маңызы зор құндылық болғаны баяндалған. Алтын адам – Ұлы даланың ұлы мұрасы. Алтын адам – ұрпақтан-ұрпаққа аманат болып қалатын баға жетпес қазынамыз. Әлем таңырқай қарап отырған Алтын адам тек біздің елдің емес, әлем үшін де баға жетпес мұра. Бұл - қаны қазақтың рухын асқақтататын ұлы символымыз.

Қорыта келе, Алтын адам еліміз үшін жай ғана тауып ала салған құнды алтын бұйым емес, теңгемен есептейтін байлық емес. Ол – Елдігіміздің символы. Ол – Тәуеліздігіміздің символы. Ол – Еркіндіктің символы.