2023-2024 оқу жылына арналған

қысқа мерзімді сабақ жоспарларын

жүктеп алғыңыз келеді ма?

ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандартымен 2022-2023 оқу жылына арналған 472-бұйрыққа сай жасалған

Аниондарға жалпы сипаттама

Материал туралы қысқаша түсінік

Аналитикалық химия бойынша аниондарға жалпы сипаттама берілген

Жиенбаева Гулнур Айтбаевна

Автор материалды ақылы түрде жариялады.
Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ

24 Қаңтар 2023

152

0 рет жүктелген

Шағын орталық Тест Мектепке дейінгі балалар

Бүгін алсаңыз 25% жеңілдік
беріледі

770 тг 578 тг

Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!

Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

Аниондарға жалпы сипаттама

Сабақтың мақсаты: Аниондардың жалпы аналитикалық қасиеттері

Аниондарға жалпы сипаттама беру және осы тақырыпқа байланысты негізгі теориялармен таныстыру

Анион (юнанша – жоғары қозғалғыш) – бір немесе бірнеше атомнан тұратын теріс зарядты бөлшектер (иондар). Аниондар химиялық реакцияларда катализатор рөлін атқарады, электр өрісінде электр тогын оң электродқа (анодқа) қарай тасымалдайды. Соңғы құбылыс ерітінділердің электролизі кезінде де байқалады. Аниондар (катиондармен бірге) геохимияда, технология және тірі организмде болатын процестерде үлкен маңыз атқарады. Анион — теріс зарядталған, сондықтан электролиз жағдайында оң зарядталған электрод не анод төңірегінде шоғырланатын ион.

Аниондар негізінен периодтық системадағы 4,5,6,7 топтық элементтерін түзеді. Яғни бүл элементтерге: С, N,O,F,CI,J,Si,S,P,Cr,Mn,As,V,Se т.б. жатады.

Жалпы және бейорганикалық химия курсынан бүл элементтердің периодтық системадағы түратын орнына, сыртқы электрон қабатының орналасуына, атом радиусын т.б. қасиеттеріне байланысты түрлі аниондар түзетіндігі белгілі. Бір элементтің өзі бірнеше аниондар бере алады. Мысалы, күкірт элементі сульфид

(S^2-), сульфит(SO₃^2-), сульфат (SO₄^2-) аниондары түрінде кездеседі.

Аниондар жай және күрделі аниондар болып бөлінеді. Мысалы, хлорид-ионы

(CI^-) - жай анионға, ал гипохлорид (CIO^-), перхлорат (CIO₄^-), хлорат (CIO₃^-) аниондары күрделі аниондарға жатады.

Барлық аниондар қышкылдардың немесе түздардың қүрамына кіретіндіктен олардың қасиеттері әртүрлі болады. Бір элементтің анионы белгілі жағдайдың өзгеруіне байланысты басқа анионға немесе қосылысқа айналуы мүмкін. Мысалы, сульфит-ион концентрлі минералды қышқылдардың ерітіндісіне тотығу-тотықсыздану реакциясы нәтижесінде күкірттің диоксидіне дейін тотықсызданады.

Кейбір аниондардың түрақтылғы ерітіндінің ортасына (рН) байланысты өзгереді. Мысалы, карбонаттарды сілтілерде ерітсе, оның қүрамындағы (CO₃^2-)-анионы өзгермей сол күйінде қалады, ал қышқылдарда ерітсе, бүл анион қөміртегі диоксиді (CO₂) түрінде бөлініп шығады

CO₃^2- + 2H⁺= CO₂ + H₂O

Аниондардың жіктелуі

Топ	Аниондар	Топтық реагент	Топтық сипаттама
І	SO42- ,SO32-, CO32- PO43-, SiO32-	Барий хлориді ВаСІ2 әлсіз сілтілік және бейтарап ортада	Суда барий тұздары ериді.
2	CI-, Br -, I- , S2-	Күміс нитраты AgNO3	Күміс тұздары суда ерімтал емес
3	NO3-, NO2- , CH3COO	Топтық реагент жоқ	Барий және күміс тұздары суда ерімтал

	Аниондар	Топтық реагент	Түнба қүрамы және топтық қасиеттері
1.	SO₄^2-- сульфатті-ион SO₃^2- - сульфитті -ион S₂O₃^2- - тиосульфатті-ион CO₃^2- - карбонатті -ион PO₄^3- - фосфатті -ион SiO₃^2- - силикатті -ион C₂O₄^2- - оксалатті –ион	BaCI₂ нейтрал,я болмаса әлсіз сілтілік ортада	Cуда және қышкылда ерімейді. Барий түздары түнбаға түседі: BaSO₄, BaSO_3,BaCO₃, BaS₂O₃, BaSiO₃, Ba₃(PO₄)₂, BaC₂O₄
2.	CI^- - хлориді - ион Br^- - бромиді--ион J^- - иодиді-ион S^2- - сульфиді-ион SCN^- - роданиді -ион CN^- - цианиді-ион BO₃^- - бораті-ион [Fe(CN)₆]^4- - ферроцианиді-ион [Fe(CN)₆]^3- - феррицианиді-ион	AgNO₃ азотты қышқылдық ортада	Суда және сүйытылған азот қышқылда ерімейтді. Күміс түздары түнбаға түседі: AgCI, AgBr, AgI, Ag₂S, Ag JO₃
3.	NO₃^- - нитраты -ион NO₂^- - нитриты -ион MnO₄^- - пермангататі -ион CH₃COO^- - ацетаті-ион

Материал жариялап тегін сертификат алыңыз!

Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!