зКолледж

Гуманитарлы-экономикалық колледж

Күні

Мұғалімнің аты-жөні:

Қайнарбекова Қымбат Қайнарбекқызы

Сынып

Барлығы - 15 Қатысқандар – Қатыспағандар - 0

Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімі:

Эволюциялық даму және селекция негіздері. Тірі ағзалардың көптүрлілігі

Сабақтың тақырыбы:

Антропогенез кезеңдері

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары

10.2.2.6 Антропогенез кезеңдерін атау

Сабақ мақсаты

Барлық оқушылар: Антропогенез кезеңдерін атайды;

Оқушылардың басым бөлігі: Адамның шығу тегін сипаттап, әр кезеңге тән ерекшеліктерді атап бере алады;

Кейбір оқушылар: Адамның шығу тегіндегі эволюциялық өзгерістерді нақтылап көрсете алады.

Бағалау критерийі

Адам эволюциясының негізгі кезеңдерін ажырату.

Ежелгі, ертедегі және қазіргі адамдардың ерекшеліктері мен олардың қаңқа қалдықтарының құрылысын, өмір сүру мәдениетін салыстыру

Қазіргі адамдар (Homo sapiens) Саналы адамдардың тұрмыс тіршілігіне мысал келтіріп, талдау

Тілдік мақсаттар

Оқушылар ... істей алады
Антропогенез кезеңдері тақырыбын түсініп оқиды, негізгі ұғымдарды қолдана отырып топпен талдайды (оқылым-тыңдалым);

Пәнге қатысты сөздер мен сөз тіркестері
Антропогенз, проахантроптар, архантроптар, полеантроптар, неоантроптар, австролопитектер, питекантроптар

Сыныптағы диалог/жазылым үшін пайдалы тілдік бірліктер
.......................... шамамен 2,5-2 млн жыл бұрын өмір сүрген тармақ. Архантроптар немесе ежелгі адамдар, сонымен қатар оларды ................... деп атаған. ............................ миының көлемі 700-900 см құрайды.

Талқылауға арналған тармақтар:

Өте ертедегі адам тәрізді маймылдардың дене құрылысында ерекшеліктер бар, өйткені ....

Сіз неліктен ... екенін айта аласыз ба?
Сіз неліктен адам эволюциясында сөздің орны ерекше екенін айта аласыз ба?

Жазылым бойынша ұсыныстар:

Адамның өте ертедегі ата тектері туралы хабарлама жазып,ұсынады.

Құндылықтарға баулу

«Мәңгілік Ел» жалпыұлттық идеясының «Зайырлы қоғам және жоғары руханият» құндылығы. Білім беру, денсаулық сақтау және мәдениеттің ұлттық жүйесін табысты дамытудың ең маңызды шарты сабақ барысындағы негізгі құндылық көзі болады. «Тарихтың, мәдениет пен тілдің біртұтастығы» құндылығы. Туған жеріміздің тарихында бірнеше мыңжылдықтар бойы тарих қойнауында сақталып келе жатқан әдеби көркем тілді жаңғырту.

Пәнаралық байланыс

Тарих, география

Алдыңғы білім

10.2.6.5 селекция әдістері арқылы ауыл шаруашылық өсімдіктері мен жануарлардың қолтұқымдарын жақсарту тәсілдердің зерттеу

Сабақтың барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері

Ресурстар

Сабақтың басы

7 минут

І.Ұйымдастыру кезеңі

Оқушылармен амандасу және түгендеу.

ІІ. Психологиялық ахуал туғызу «Гүл сыйлау» әдісі. Бір-бірлеріңізге гүл сыйлау арқылы ізгі тілектеріңізді айтып, мақтауларыңызға болады.

ІІІ. Топтарға бөлу

Адам эволюциясының негізгі кезеңдеріне байланысты 3 топқа бөлу:

І- топ: Архантроптар

ІІ- топ: Палеонтроптар

ІІІ- топ: Неонтроптар

ІV. Үй тапсырмасын сұрау

Түрі жеке жұмыс
Жануарлардың асыл тұқымын, өсімдіктердің сорттарын, 
микроорганизмдердің штампыларын шығаруда, селекция ғылымындағы жаңалықтарды анықтайды.

Қима-қағаздар

Сабақтың ортасы

28 минут

VІ. Жаңа сабақ

Адам эволюциясының негізгі кезеңдеріне байланысты бейнеролик көрсетіліп, Антропогенездің кезеңдерімен танысады.

Топтық жұмыстың бағалау критерийлері.

• Топта жұмыс жасай алады: жұмыс барысын талдап, міндеттерді бөлу, оны орындау.

• Жауапкершілік, ынтымақтастық, өзінің айтқанына тұратын жеке басының қасиетін көрсетеді

• Ескертулері болған жоқ

• Жұмысты орындау қадамдары дұрыс, жоспарға және уақытқа сай (жұмыс уақытында аяқталды)

• Өзін өзі бағалау қабілеті бар

• Топта өзіне жауапкершілік алады (топ көшбасшысы)

№ 1-тапсырма. «Жіңішке және жуан сұрақтар кестесі» әдісі

Оқулықтағы мәтінмен танысып, адам эвоюциясының кезеңдерін анықтаңыздар. Мәтінді оқи отырып, сұрақтарға жауап беріңіз.

Дескриптор:

• Адам эволюциясының кезеңдерін атайды.

• 7,5-1,5 миллион жылдар аралығында өмір сүрген, әртүрлі тік жүретін приматтар түрін анықтайды.

• Қазып алынған ертедегі адамдардың ғылыми атауын зерттейді.

• Архантроптардың кезеңінің негізгі топтарын ажыратады.

ҚБ:«Элективті тест» әдісі.

2-тапсырма. Топтық жұмыс «Суретті сөйлет» әдісі.

• Суретке қарай отырып ежелгі, ертедегі және қазіргі адамдардың ерекшеліктерін әр топқа берілген тапсырма арқылы анықтап жазыңыздар.

І- топ:

Алғашқы адамтектес маймылдардың атауы

Ж ауабы:

Дриопитектер

ІІ - топ:

Шамамен 5 млн. жыл бұрын өмір сүрген. Қорегін табу үшін қару ретінде әртүрлі заттарды қолданған.

Ж ауабы:

Австролопитектер

ІІІ- топ:

Шамамен 1,6 млн. жыл - 200 мың жыл бұрын өмір сүрген, от жаға білген, аңға бірлесіп, жоспарлап шыққан

Жауабы:

Е пті адам

Дескриптор:

• Алғашқы адамтектес маймылдардың атауын анықтайды.

• Шамамен 5 млн. жыл бұрын өмір сүрген приматтардың ерекшеліктерін сипаттайды.

• Шамамен 1,6 млн. жыл - 200 мың жыл бұрын өмір сүрген, от жаға білген, аңға бірлесіп, жоспарлап шыққан приматтардың өмір сүру мәдениетін ажыратады.

ҚБ: «Конвертті сұрақ» әдісі

3-тапсырма. «Биологиялық диктант» жұмыс түрі:

Мәтінді оқи отырып, сөйлемдерді толықтырыңыз.

Неоантроптар, қазіргі адамдар, Homo sapiens, яғни ...................... – кроманьондық, шамамен ..............мың жыл бұрын өмір сүрді.

Алғаш рет ............ пайда болды. ....................... қолға үйретті және ............ өсірді, сүйекке ою салды, кішкентай тастардан ұлутастан ................... мен білезіктер жасады.

Дескриптор:

• (Homo sapiens) Саналы адамдардың тұрмыс тіршілігіне байланысты болжамдарды терең зерттейді.

• Алғаш рет сөйлеу пайда болған, әшекей бұйымдарын жасаған қазіргі адамдарды мысал келтіріп, талдайды.

ҚБ:" Егер 5 минутыңыз болса " әдісі

Бекіту.

Венн диаграммасы

Неонтроп

Палеонтроп

Дескриптор:

• Палеонтроптарға тән ерекшеліктерді анықтайды

• Неонтроптарға тән ерекшеліктерді анықтайды

• Палеонтроптар мен неонтроптардың ұқсастығын атап бере алады.

ҚБ.Мұғалімнің мадақ сөздері.Жарайсың!Тамаша!Дұрыс айттың әліде толықтыруың керек.

Қорытынды:

Антропогенез нені зерттейді?

Адам туысының алғашқы өкілдері қашан және қалай пайда болды?

Ежелгі(архантроп) адамдардағы негізгі белгіні сипатта?

Ертедегі адамдар қалай аталды?Олардың қалдықтары алғаш қай жерлерден табылды? (Палеоантроптар )Ертедегі адам мен кроманьон адамдарының өмір суру салтында қандай айырмашылық бар.Қазіргі адамдарды ң белгілерін сипаттаңыз.(Неоантроптар)