Ақ дегелек

Каспий өңірі “Болашақ” Колледжі НОО 21 с/о тобының студенті Режепбай Жансая Саламатқызы

Мақала

Тақырыбы:” Ақ дегелек құсы”

Ноо 21 с/о тобымен Ақтау қаласы Маңғыстау облысының мемлекеттік мұрағатына Ақ дегелік құсты, Мұрағат жайлы мәлімет құстар жайлы зерттеу жүргізген болатынбыз.

Ұлттық қорын толықтыру бөлімінің басшысыҚыздарбаева Ләззат Ізбасарқызының “Ақ дегелек” құсты зерттеуге, білуге үлкен көп көмегітиді.

Зерттеу барысында Дегелек құсы жайлы көп ақпарат жинадым.

Қазақстанда 15 - 30жұптай ғана ақ дегелек бар. Манғыстауда топырақ түстес келген дегелектерді кездестіруге болады жалпы дегелектердің 15тей түрі зерттелген дегелекті балалы болғысы келетін келіншектер отбасылар шын ниетпен күтеді екен дегелек баласыз үйге бала беретін Алланың жаратқан ерекше қасиетті құстарының бірі.

Ақ дегелек – жыл құсы. Тамыз – қыркүйекте жылы жаққа қоныс аударады. Африка, Азияның оңтүстігінде қыстап шығады да, наурызда қайта ұшып келеді. Кейбір зерттеушілер Ақ дегелекті “ләйлек” деп жазады, қазақ халқы оны “дегелек” деп атайды. Себебі: Ақ дегелек құсына байланысты халқымызда мақал-мәтел, аңыз, әңгімелер көптеп кездеседі. (мысалы, “Жылқының жауы — бөгелек, жыланның жауы — дегелек”, “Дегелек келді жаз болды, бала-шаға мәз болды”). Қазақ халқы Ақ дегелекті киелі құс деп есептейді де, оның ұясын бұзуға, жұмыртқасын алуға, атуға мүлде рұқсат етпейді. Ақ дегелек санының азаюына байланысты қорғауға алынған.