Арифметикалық және геометриялық конфессиялар 9-сынып

Ұзақ мерзімді жоспар тарауы 9.2А Тізбектер

Мектеп: Соналы ЖОББМ

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні: Мыразагулова. Г.Ж

Сынып

Қатысқандар:

Қатыспағандар:

Сабақтың тақырыбы

Арифметикалық және геометриялық прогрессиялар

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарла масына сілтеме)

9.2.3.5арифметикалық прогрессиялардың n-ші мүшесін, алғашқы n мүшелерінің қосындысын есептеу формулаларын, сипаттамалық қасиетін білу және қолдану;

Сабақ мақсаты

-Арифметикалық прогрессияның n-мүшесін, алғашқы n мүшелерінің қосындысының формулаларын, сипаттамалық қасиетін біледі

-Арифметикалық прогрессияның n-мүшесінің, алғашқы n мүшелерінің қосындысының формулаларын есептер шығаруда қолданады

-Арифметикалық прогрессияны өмірмен байлаыстырып есептер шығарады

Бағалау критерийлері

- Арифметикалық прогрессияның n-мүшесін, алғашқы n мүшелерінің қосындысының формулаларын, сипаттамалық қасиетін анықтайды.

Тілдік мақсаттар

Оқытудың тілдік мақсаты:

Оқушылар:

• бөлімнің пәндік лексикасы мен терминологиясын есеп шешуде қолданады;

• арифметикалық және геометриялық прогрессияны есеп шығаруда қолданып дәйектейді;

• бөлінгіштікке, қосындыға және теңсіздікті дәлелдеуге есеп шығарып түсіндіреді;

Пәндік лексика мен терминология:

• сандық тізбектер;

• тізбектің берілу тәсілдері;

• тізбектің алдыңғы мүшесі, тізбектің кейінгі мүшесі;

• тізбектің бірінші мүшесі және т.с.с., тізбектің n-мүшесі;

• тізбектің n-мүшесінің формуласы;

• өспелі, кемімелі тізбек;

• арифметикалық прогрессияның айырмасы;

• арифметикалық ортасы;

• геометриялық ортасы;

• арифметикалық алғашқы n мүшесінің қосындысы;

Диалогқа/жазылымға қажетті тіркестер:

• тізбектің n-мүшесінің формуласын … түрде беруге болады;

• тізбектің келесі элементі … болады;

• прогрессияның ... мүшесін табу үшін ... ;

• тізбек кемімелі/өспелі болып табылады, себебі … ;

• ... прогрессияның алғашқы ... мүшесінің қосындысын табу үшін ... ;

• ... саны арифметикалық прогрессияның мүшесі болып табылады, себебі

• ... саны геометриялық прогрессияның мүшесі болып табылады, себебі …

• а₁=…,а_n=… болса, онда алдымен … табу керек;

• ... периодты ондық бөлшекті жай бөлшекке айналдыру үшін … ;

егер тұжырым ... үшін ақиқат болса, онда тұжырым ... үшін де ақиқат болады.

Құндылықтарға баулу

- Оқушылар өзара қарым-қатынаста адал және шынайы айқын;

- Өзгенің пікірін құрметтеу;

- Өз бетінше білім алу қабілеттерін дамыту;

- Математикалық ойлауды тереңдету

Пәнаралық байланыстар

Бұл бөлімнен алған білім математиканың «Функциялардың шегі және үзіліссіздігі», «Қатарлар» деген бөлімдерін игеруге қажет. Тізбектер математикадан басқа да білім салаларында кеңінен қолданылады:

Алдыңғы білім

Сандық тізбектер, дәрежесі бар тізбектер түсініктері. Бүтін көрсеткішті дәрежесі бар тізбектің заңдылығын анықтау және жетіспейтін мүшесін таба білу. Пайыз, санның пайызын табу, пайызы бойынша санды табу, пайыздық қатынас түсініктері. Сандардың бөлінгіштігі, бөлінгіштік белгілері.

Сабақтың барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақта жоспарланған жаттығу түрлері

Ресурстар

Сабақтың басы

3 минут

3 минут

• Амандасу.

• Оқушыларды түгелдеу.

• Үй тапсырмасын тексеру.

№14.6

.1 1,3; 2,1; 2. ; 3 3. -2,87; -2,77 4. -3,43; -3,9 арифметикалық прогрессияның 20-шы мүшесі мен 20 мүшесінің қосындысының мәнін табыңдар.

а_п=а₁+(п-1)d. ,

Есептің шешуі =1,3; =2.1; ; а₂₀=а₁+(20-1)d.

1 ) d=2,1-1,3=0,8 a₂₀= 1,3+19*0,8=16,5

20=178

2) d= - = a₂₀=3 =8

20=114

3) d=-2,77-(-2,87)=0,1 a₂₀= -2,87+19*0,1= -0,97

20=-38,4

4) d=-3,9-(-3,43)= -0,47 a₂₀= -3,43+19*(-0,47)= -12,36

20=-157,9

Үй тапсырмасын көршілері дәптерлерін алматырып тексереді және бағалайды.

Дискриптор:

-Есепті шығаруға қолданылатын арифметикалық прогрессияның формулаларын біледі

- арифметикалық прогрессияның формулаларын есеп шығаруда қолданады.

- арифметикалық прогрессияның а_п –ші мүшесін табады.

-арифметикалық прогрессияның S_n-ші мүшесінің қосындысын табады.

Т. Белсенді оқыту.

Сыныпты топқа бөлу. Сыныпты топқа бөлу үшін Оқушыларға келесі бетіне сандар жазылған смайликтер беремін. Әр оқушы өзіне ұнаған смайликтерді алады. Оқушыларға тапсырма беремін.

• Стикердің екінші бетінде жазылған сандар қандай да бір санға еселік болатын сандар. Осы сандар бойынша екі топқа бөлініңдер. Осы сандардың бірінші және соңғы мүшесін анықтаңдар. Айырмасы мен қосындысын табыңдар.

• І топта 6; 12; 18; 24; 30.

ІІ топта 5; 10; 15; 20; 25.

Дискриптор:

- Оқушылар сандарды анықтап топқа бөлінеді.

- Сандардың мүшелерін анықтайды.

- Арифметикалық прогрессияның формулаларын қолданып, айырмасы мен қосындысын табады.

Сабақтың ортасы

8-минут

10- минут

3 -минут

Белсенді оқыту: Берілген тапсырманы ұжым болып, орындайды.

Ұ: өткен сабақты қайталау үшін тапсырмалар беремін.

«Детальдарды толықтыр» әдісі бойынша белгісіз мүшелерді табады.

Дискриптор:

1.Арифметикалық прогрессияның формулаларын біледі.

2. Формулаларды есеп шығаруда қолдана алады.

3.Арифметикалық прогрессияның белгісіз мүшелерінің мәнін табады.

Саралап оқыту.

«Ойлан , бірік, бөліс» әдісі бойынша топ болып жұмыстанады.

Т: Топтық жұмыс

1-топ . Жартас шетіндегі ағаш сынып, төмен орға құлады. Алғашқы секундта еркін түсу үдеуімен 3,2 метрге құласа, келесі әрбір секундта 2 метрге артық төменге ұшты. Ағаш 15 секундта ордың түбіне түсті. Ағаштың әрбір секундта құлаған ара қашықтығы қандай прогрессияны анықтайды? Ордың тереңдігі қандай?

Дескриптор: Білім алушы

- есептің шартынан уақыт өзгерісіне байланысты прогрессия түрін анықтайды; - арифметикалық прогрессияның бірінші мүшесін анықтайды; - арифметикалық прогрессияның айырмасын айқындайды; - арифметикалық прогрессияның n мүшелер санын анықтайды; - арифметикалық прогрессияның алғашқы n мүшелерінің қосындысын табады

2- топ. Көпбұрыштың ұзындықтарының айырмасы 4 см болатын арифметикалық прогрессияны құрайды. Көпбұрыштың ең ұзын қабырғасы 23 см-ге тең. Периметрі 78 см болса,көпбұрыштың қабырғалар санын табыңыз.

Дескриптор: Білім алушы - арифметикалық прогрессияның айырмасын анықтайды; - арифметикалық прогрессияның n-ші мүшесін анықтайды; - арифметикалық прогрессияның алғашқы n мүшелерінің қосындысын табу формуласын қолданып, екі айнымалысы бар теңдеу құрады; - арифметикалық прогрессияның n-ші мүшесін табу формуласын қолданып, екі айнымалысы бар теңдеу құрады; - екі айнымалысы бар т