Бөлім:

9.3А 17 (VII), 16 (VI), 15 (VI), 14 (IV) -топ элементтері және олардың қосылыстары

Педагогтің аты-жөні:

Хасенова.А

Күні:10.01.24

Сыныбы:9а

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы:

Хлор

(34-сабақ)

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

9.2.1.9-хлордың химиялық қасиеттерін сипаттау: металдармен, сутекпен және галогенидтермен әрекеттесуі

Сабақтың мақсаты:

-хлордың химиялық қасиеттерін сипаттайды: металдармен, сутекпен және галогенидтермен әрекеттесуін

Сабақ кезеңі/Уақыты

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Қызығушылықты ояту.

7 мин.

Белсендіру.

Элементке сипаттама беріледі.Оқушылар қандай элемент туралы айтылғанын анықтап,сабақтың тақырыбын ашу керек.

Өте активті элемент, бос күйінде жанартау лавасында ғана, ал байланысқан түрінде тау жыныстарында, теңіз, мұхит, өзен суларында, өсімдік және жануарлар организмдерінде кездеседі. Байланыстағы көптеген минералдардың: галит, сильвин, сильвинит, карналлит, т.б. құрам бөлігі. Қалыпты жағдайда— сарғыш жасыл, ерекше өткір иісті газ, 

Сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтап,оқушылармен бірлесе бағалау критерийлерін анықтау

Мақсаты: Оқушылар бір-біріне тілек білдіреді, тыңдау дағдыларын дамытуға бағытталады, сондай-ақ барлық оқушылардың қатыстырылуы арқылы сабаққа белсенділігі артады.

Тиімділігі: Оқушылар бір-біріне тілек айту арқылы жақындасады, көңіл-күйін көтереді және бауырмалдығын оятады.

Жаңа сабаққа кіріспе

Жаңа сабақты түсіндіру (Жаңа сабақты меңгеру үшін жұмыс парағымен жұмыс жасайды.)

Оқушылар хлорға ПЖОБ сипаттама беріп,электрондық-құрылымдық формуласын жазады .

Талқылау:

- Сыртқы энергетикалық деңгейде хлорда қанша электрон бар?

- тотығу дәрежелері қандай?

- табиғатта қандай түрде болуы мүмкін?

Студенттер хлордың күшті тотықтырғыш зат екендігі туралы табиғатта қосылыстар ретінде табылған деген тұжырымға келді.

Мақсаты: Жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту.

Тиімділігі: оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді.

Қалыптастырушы бағалау: Өз ойын дұрыс мағынада білдіріп, талқылауға белсенділікпен қатысқан оқушыға «Жарайсың!» деген мадақтау сөзімен ынталандыру.

Сабақтың ортасы

15 мин.

Оқушылар келесі мәліметтерді дәптерлеріне жазуы керек

Хлор - химиялық белсенді зат, ең күшті тотықтырғыш.

1. Жай заттармен әрекеттесуі:

а) металлдармен.

Көптеген Ме хлорда жанады (Na, K, Li, Ca, Ba, Cu, Fe, Sn  және т.б.):

2К + Cl₂ = 2КCl 

2Fe + 3Cl₂ = 2FeCl₃;

2Au + 3Cl₂ = 2AuCl₃ – қыздырғанда

б) сутегімен :

H₂ + Cl₂ = 2HCl – жарықта

в)басқа бейметалдармен:

5Cl₂ + 2P = 2PCl₅

ЭТ бойынша хлор фтор,азот,оттектен кейін орналасқан , сондықтан көптеген бейметалдарды тотықтырады.

Күрделі заттармен :

а) сумен Cl₂ + H₂O = HCl + HClO

Хлорлылау қышқылы тұрақсыз болғандықтан, қараңғыда, суықта, жабық шыныда сақталады:

Саралау: Бұл жерде саралаудың «Жіктеу» тәсілі көрінеді. Оқушылардың оқуға деген қызығушылығын арттыру мақсатында мүмкіндігінше оларға таңдау еркіндігі беріледі.

Топтық жұмыс

6 мин

Оқушыларды шағын топқа немемсе жұпқа бөліп, тапсырмаларды орындатыңыз. Ол оқушылардың сабаққа деген сенімі мен білімін арттырады

Хлордың периоды және тобын анықтаңыз ________________________________________________________

Хлордың электрондық – құрылымдық формуласын жазыңыз

________________________________________________________

Физикалық қасиеттері ________________________________________________________

Химиялық қасиеттері.

Хлор - химиялық белсенді зат, ең күшті тотықтырғыш.

Саралау: Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады.

Жеке жұмыс

5 мин

Оқушыларға жекелей тапсырмаларды орындатыңыз. Ол оқушылардың сабақты өз бетімен мақсат алдына алып орындайды

2. Жай заттрамен әрекеттесуі:

а) металлдармен.

Көптеген Ме хлорда жанады (Na, K, Li, Ca, Ba, Cu, Fe, Sn  және т.б.):

2К + Cl₂ = 2КCl 

Хлордың натриймен әрекеттесуінің теңдеуін жазыңыз

___________________________________________________________________________________

2Fe + 3Cl₂ = 2FeCl₃;

2Au + 3Cl₂ = 2AuCl₃ – қыздырғанда

Хлордың мыспен әрекеттесуінің теңдеуін жазыңыз

___________________________________________________________________________________

хлордың йодсутегімен әрекеттесуінің теңдеуін жазыңыз

Барлық оқушылар:

Галогендердің физикалық және химиялық қасиеттерін біледі, қарастырылмаған галогендердің физикалық қасиеттерді болжай алады

Кейбір оқушылар:

Галогендердің физикалық қасиеттері біртекті емес екендігін түсінеді, өзгеру заңдылықтарын түсіндіре алады

Сабақтың соңы

Ой толғаныс.

Рефлексия

7 мин.

Мақсаты: Оқушы алған білімін саралай білуге дағдыланады.

Тиімділігі: Тақырып бойынша оқушылардың пікірін анықтайды. Жинақталған деректердің құнды болуын қадағалайды.

Оқушылар бүгінгі сабақтың мақсаты, тақырыбы бойынша өз ойын айту арқылы сабаққа қорытынды жасайды.