Тақырыбы: «Гидрапоника»
(бірінші оқу жылы, орта буын
үйірме мүшелерімен)
Әзірлеген:
"Жасыл
технология"
үйірме жетекшісі
Наурызбаева
Ж.К.
Жезқазған 2021
ж.
Тақырыбы: Гидропоника
Сабақтың
түрі: ашық
сабақ.
Өткізілетін
орны: оқу
кабинеті.
Мақсаты: Өсімдіктерді топрақсыз өсіру
әдісін үйрету
Білімділік: топырақсыз өсімдіктерді
гидропоникада өсіру
Дамытушылық: ойлау қаблеттерін дамыта отырып, шапшаңдыққа,
білімді, дарынды болуға
тәрбиелеу.
Тәрбиелік: табиғатты аялай білуге
тәрбиелеу.
Сабақта жұмыс
түрі: практикалық,
топтық
Оқыту
әдістері: әңгіме, қайталау, түсіндіру,
ИКТ
Сабаққа керекті құрал
жабдықтар: гидропоникалық сыйымдылық,
тұқымдар
Сабақ барысы:
Ұйымдастыру
кезеңі: тәрбиеленушілерді түгендеу және сыныптың
дайындығына мән беру
Өту
барысы:
-
Бүгінгі сабағымызды ертегі арқылы
бастаймыз.
Сәлеметсіздер ме,
оқушылар?! Бүгінгі сабақты ертегі айтумен бастаймыз. Ерте ерте
ертеде, ешкі жүні бөртеде Ежелгі Мысыр елінде бір хан өмір сүріпті.
Күндердің бір күнінде оның патшалығында ашаршылық болады.
Ашаршылықпен қалай күресудің жолын білмеген хан өзге патшалықтардан
көмек сұрайды. Кімде-кім ашаршылықтан халқын аман алып қалатын
жолын айтса, сол кісіге хан жалғыз қызын тұрмысқа беретінін жария
етті. Бұны естіген ханзадалар әлемнің әр түкпір түкпірінен келіп
Мысыр ханына ашаршылықтан шығудың жолдарын ұсына бастайды.
Үндістанның падишахы астықтың, дәмдеуіштің түр-түрін әкеліп, қол
ұшын береді. Бірақ оның бәрі дем арасында таусылып, халыққа жетпей
қалады. Шам елінің сұлтаны мыңдаған қойлар әкеледі. Алайда оларға
да жем-шөп жетіспей, ақырында қырылып қалады. Күндердің бір күнінде
амалы таусылған Мысыр патшасы ешқандай амалын таппай, дел сал
болады. Бірақ бір күні сол патшалықтың қарапайым бағбан баласы
ғимарат ішінде өсіруге келетін, топырақсыз өскен жеміс-жидектер,
көкөністерді көрсетеді, бидай, арпа өскіндерін әкеледі. Осылайша
халқын ашаршылықтан аман алып қалады. Мысыр патшасы уәде еткендей
әлгі тапқыр жігітке қызын тұрмысқа береді. Бұл қандай әдіс,
балалар? (слайд № 1)
-
Сұрақ
жауап?
Гидропониканы топырақсыз өсіруге болады
ма?
Осыны дәлелдеу үшін «Шыңға
шығу» ойынын ойнаймыз. Ойын шарты қойылған сұрақтарға тез-тез жауап
берген балаға жасыл карточка береміз. Сабақ соңында карточка саны
есептеледі. Сұрақтары:
Гидропоника дегеніміз
не?
Үй жағдайында гидропоника өсіруге болады ма?
Иә
Гидропоникалық әдіс жаңа әдіс пе?
Жоқ
Гидропоникалық әдіс өсімдіктердің суды
тұтынуына үнемді ме? Иә
Гидропоника қоршаған ортаға зиянды ма?
Жоқ
Гидропоника жасанды ма?
Жоқ
Гидропоника қиын әдіс пе?
Жоқ
Гидропоника әдісін тек жабық ғимаратта
қолданады ма? Жоқ
Гидропоника әдісі қымбат болады ма?
Жоқ
Гидропоника кең таралған ба әлде белгісіз әдіс
пе?
Гидропоникада көлемі үлкен гүлдер өсіп кетеді
ме? Иә
Гидропоникаға ешқандай
пестицидтер керек емес пе?
Керек
3.
Тірек
сызба
4.
Сергіту
сәті:
5.
Сәйкестендіру
әдісі: Сабақтан алған мәліметтерді
енді біз сәйкестендіру әдісімен жалғастырамыз
өскен арпада:
Каротиннің құрғақ түрінен
|
В
дәрумені 22 есе көп;
|
Сәбізден
|
С
дәрумені14 есе көп
|
Салатқа қарағанда
|
10
есе көп;
|
Цитрус жемістеріне қарағанда
|
А
дәрумені 23 есе көп;
|
Жоғары сіңімділігі
|
40%
-дан аспайды
|
Салыстыру үшін құрғақ тағамның
сіңімділігі
|
90-95%.
|
Жоғары өнімділік
|
көп
деңгейлі немесе контейнер типті қондырғылар жемшөп дақылдарын
өсіруге жарамды;
|
Қоршаған орта үшін
экологиялық таза
|
бір
килограмм тұқымнан 5-7 килограмм жем алынады
|
Кеңістікті үнемдеу
|
1
м2 гидропоникалық қондырғы 300 м2 бос жайылымдық аймақты
алмастырады, бұл жайылымға қысымды төмендетеді;
|
Өсу
процесін максималды автоматтандыру:
|
2,5
есе жоғары
|
Тағамдық құндылығы
|
адамның араласуы тек дәнді дайындау кезеңінде
қажет. Дене еңбегі минимумға дейін азаяды;
|
Өсу
процесін максималды автоматтандыру
|
бір
килограмм тұқымнан 5-7 килограмм жем алынады
|
Жауаптары:
- Каротиннің құрғақ түрінен 10 есе
көп;
- Сәбізден А дәрумені 23 есе
көп;
- Салатқа қарағанда В дәрумені 22 есе
көп;
- Цитрус жемістеріне қарағанда С дәрумені 14
есе көп;
- Құрғақ түріндегі протеиннен 2 есе көп
сіңімді белок, кальций және фосфор;
- Малдың салмағының артуы және сүттілік, сүт
сапасын жақсарту;
- Дені сау төлдердің тууын қамтамасыз
ету;
- Жоғары сіңімділігі: 90-95%. Салыстыру үшін
құрғақ тағамның сіңімділігі 40% -дан аспайды;
- Тағамдық құндылығы 2,5 есе жоғары, сондықтан
дән жартысында жұмсалады;
- Жоғары өнімділік: бір килограмм тұқымнан 5-7
килограмм жем алынады
- Қоршаған орта үшін экологиялық таза: 1 м2
гидропоникалық қондырғы 300 м2 бос жайылымдық аймақты алмастырады,
бұл жайылымға қысымды төмендетеді;
- Кеңістікті үнемдеу: көп деңгейлі немесе
контейнер типті қондырғылар жемшөп дақылдарын өсіруге
жарамды;
- Өсу процесін максималды автоматтандыру:
адамның араласуы тек дәнді дайындау кезеңінде қажет. Дене еңбегі
минимумға дейін азаяды;
Практикалық
кезең: Ал енді практикалық жұмысты
бастаймыз. Оқушылар гидропоникалық сиымдылықта бидай, асбұршақ, маш
отырғызады.
Қорытынды: Балалар сабақты қорытындылай
келе, гидропоникада өсетін өскіннен адам ағзасына пайдалы Витграсс
сусынын дайындауға болатынын көрсетеміз.
Рефлексия: Оқушылар бүгінгі сабақ
сендерге ұнады ма? Ұнағандары бағдаршамның жасыл түсін көрсетіңдер.
Ұнамаса сары түсін көрсетесіңдер. Қызыл түсті мүлде ұнамаса
көрсетесіңдер.