Ашық сабақ киіз үй ересек тобы

ҰҚО- ның бөлімі

ҰҚО – ның барысы:

Кіріспе

Шаттық шеңбер:
-Армысың, алтын күн!

-Армысың, көк аспан

-Армысың, достарым

Армысың, балабақшам!

Негізі

Балаларға жұмбақ жасырады.

Ұқсайтын шеңберге,

Қабырғасы жиылып, керіледі.

Жиһазы мол, кең бөлме.

Төбесінен жұлдыздар көрінеді.

Ол не ?

-Балалар, қонаққа барғыларың келе ме?

-Онда әжеміздің киіз үйіне қонаққа барайық.

(қонаққа келеді)

Ақ әже қуанышты қарсы алады.

-Сәлеметсіңдер ме , балалар!

- Келгендерің қандай жақсы болды. Келіңдер, төрлетіңдер.

-Ақ әже киіз үйдің ішкі және сыртқы бұйымдармен таныстырады.

- Киіз үй ата – бабамыздан келе жатқан асыл мұра. Киіз үй көшіп – қонып жүргенге өте қолайлы. Шаңырағы, керегесі , уығы, есігі , жабуы киізден жасалғандықтан – киіз үй деп айтылған.

-Енді мен сендерге «Киіз үй» өлеңін оқып берейін.

Атам менің айбынды,

Атам менің сүйікті!

Бір қойнауға шалғынды

Киіз үйін тігіпті.

Сөздік жұмыс: шалғынды – шөп қалың өсетін жер деген мағынаны білдереді.

Көптілділік компонент: киіз үй – юрта – иөрт

«Бөлшектерді құрастыр» дидактикалық ойынын ұйымдастырады.

Қиынды суреттерден біртұтас сурет құрастырып,қандай сурет болып шыққанын айтып беру керектігін түсіндіреді.

- Бұрынғы көшпелі халықтың баспанасы не еді? (Киіз үй)

-Киіз үй неше бөліктен тұрады? (Төрт)

- Қандай? (Кереге, уық, шаңырақ, сықырлауық)

-Біздің киіз үйіміз тек баспана ғана емес, ол сәулет, құрылыс, сурет, қолөнер, мәдениет сияқты бірнеше өнердің басын құрайтын ғажайып туынды десек те болады.

Киіз үй ішін жабдықтауға қазақ азаматтары байлығын аямаған және сол арқылы қазақ дәулеті мен мәдениетін таныта білген.

Киіз үй аз уақыт аралығында тігуге де, жинауға да ыңғайлы. Көшіп-қонуға қолайлы болғандықтан, малшылар оны қазір де көп қолданады. Киіз үй тегіс, су жүрмейтін құрғақ жерге тігіледі

Сергіту сәті:

Кел балалар тұрайық,
Үлкен шеңбер құрайық.
Шаңырақты көтеріп,
Керегені құрайық.
Уықтарша иіліп,
Шаңыраққа қосылып.
Қазақ үйді құрайық

Дидактикалық ойын «Киіз үй» ойнатылады.
Көтеріліп шаңырақ (қолдарын жоғары көтереді)
Уықтары шаншылып (қолдарын жоғары көтереді)
Керегелер керіліп (алақандарын ашады )
Өрім дей болып өрілер (қолдарын белге қояды)
Бәріміз бірге жүрсек айналып, киіз үй болып көрінер.

Қорытынды

-Бүгінгі сабақта не жасадық?

- Киіз үйдің қандай құрал – жабдықтарын білдіңдер?
- Киіз үйдің құрылысы қалай аталады екен?

Сұрақ-жауап арқылы сабақты бекіту.

ҰҚО- ның бөлімі

ҰҚО – ның барысы:

Кіріспе

Шаттық шеңбер:
-Армысың, алтын күн!

-Армысың, көк аспан

-Армысың, достарым

Армысың, балабақшам!

Негізі

 Балалар қазір жылдың қандай мезгілі?

- Күзде ауа -райы қандай болады?

- Күзде бәріміз қалай киініп жүреміз?

- Дұрыс айтасыңдар,күз мезгілінің соңғы айы - қараша айы  .Қараша айы басқа айларға қарағанда суық, ызғарлы болады.

- Қараша айын қоңыр күз деп айтамыз.

Ғажайып сәт

Балалар тыңдап көрейікші есік қағылған сияқты Кім болды екен?

- Ой, балалар, бізге кім келіпті?

Қуыршақ Айжан балалармен амандасып, өзін таныстырады.

- Балалар мен өзіммен бірге сиқырлы сандығымды ала келді.

- Балалар далада күн суық, менің достарыма жылы киім киімдерін киінулеріне көмектесесіңдер ме?

Тәрбиеші:

- Балалар, қуыршақ Айжанның достарына киінулеріне көмектесеміз бе?

Олай болса, Айжан, жоғары шық, төрлет.

- Балалар, қане, барлығымыз тақтаға көңіл аударайықшы. Мынау қыз баланың төрт мезгіліне арналған киімдері: жазда жеңіл шолақ көйлек, жеңіл аяқ киім, күзде жеңі ұзын көйлек, жеңіл аяк киім киеді көктемде кеудеше етік киеді қыста үстіне тон, басына бас киім киеді

Ал, мына жерде ұл баланың жылдың 4 мезгілінде киетін киімдері: жазда шолақ шалбар, жеңіл аяқ киім;күзде кеудеше  шалбар, аяқ киім; көктемде үстілеріне бешпет, бас киім ,аяқтарына аяқ киім киеді қыста үстіне күртеше, бас киім аяқ киім киеді.

- Балалар, қане бойымызды сергітіп алайық.

- Тербеледі ағаштар,

Алдымнан жел еседі

Кіп -кешкене балалар

Үлкен болып өседі.

- Балалар, енді ойын ойнайық.

Д/О  «Қуыршақты киіндіру»

Тәрбиеші: күздік киімдерді қуыршаққа кигізіп көрсетеді: бас  киім, кеудеше, шалбар, етік.

- Балалар, сендер енді өздерінің қуыршақтырыңды киіндіресіңдер.

Ұл балаларға ұл баланың суреті қыздарға қыз баланың суреті үлестіріледі.

Әр баладан кигізген киімдері мен түстерін сұрау.

- Айзере, қуыршағының аты кім?

- Күртешесінің түсі қандай?

- Шалбарының түсі қандай?

- Аяқ киімнің түсі қандай?

- Бас киімінің түсі қандай?

Тәрбиеші: Айжанға арнап балалар тақпақтарын айтады.

Қуыршақ Айжан балаларға рахметін айтады.

- Балалар, қане барлығымыз бірге достарымызбен қол ұстасып тұрайық.

Тәрбиеші: балалар біздің достарымыз көп болды. Достар бірін -бірі ренжітпей бірге ойнайды.

- Қане, барлығымыз Айжанға «рахмет» айтайық.

«Жүректен жүрекке»

«Дос болайық бәріміз»

Жарасып тұр әніміз

Бәріне қош бол айтымыз

Біз серуенге шығамыз»

Қорытынды

Балалардан бүгінгі  оқу қызметінен алған әсерлерін, көңіл- күйлерін, немен айналысқандарын, сұрау.

Балалар серуенге шығып кетеді

ҰҚО- ның бөлімі

ҰҚО – ның барысы:

Кіріспе

Шаттық шеңбер:
-Армысың, алтын күн!

-Армысың, көк аспан

-Армысың, достарым

Армысың, балабақшам!

Негізі

А. Мұхамеджанов.

«Бұл жылдың қай мезгілі?» өлеңін оқу.
Шанамен зырғып желетін
Коньки, шаңғы тебетін,
Аққала жасап ойнайтын
Қай мезгіл деп ойлайсың?
- Жарайсыңдар, балалар, қыс мезгілінің белгілерін білеміз бе?
- Ендеше, боран соққанын қимылмен қалай көрсетеміз?
- Қатты аяз болып тоңғанда не істейміз?
- Ал күн шыққанда не істейсіңдер?
- Жарайсыңдар, осындай тамаша көңіл - күймен орманға барғыларың келе ме?
- Ендеше, менің сиқырлы қалпағымның көмегімен біз орманға барамыз. Қане, бәріміз көзімізді жұмамыз.
(Балалар көздерін жұмады, ашқан кезде орман көрінісі көрінеді)
- Міне, балалар, біз орманға келдік. Орманнан нелерді көріп тұрмыз?
- Аппақ, аппақ қар аппақ
Айналаның бәрі аппақ
- Шыршаның түсі қандай?
- Орманда тағы нелер бар екен?
- Ой, қандай тамаша! Біз де сендермен бірге жүрейікші.
- Балалар, мына ағашқа қараңдаршы, жапырақтары бар ма?
- Мынау ақ болып тұрған не?

- Балалар, аю қыста ұйықтап жатады, шуласақ оянып кетеді.(Аюдың апанының қасында қорапша тұрады). Мына қорапшаны біреу жоғалтып алған сияқты, өзімізбен бірге ала кетейік, сұраса берерміз. Ал, мынау не нәрсе?

- Ия, біздің алдымызда да, балалар келіп, аққала жасап кеткен сияқты. Аққала неше бөліктен тұрады?
- Пішіні қандай?
- Ал түсі қандай?
- Балалар, біз тоңып қалдық, аңдармен бірге сергіту ойынын ойнасақ қалай болады?

Сергіту
Аяз болса секіреміз. (Балалар секіреді)
Шуақ болса тоқтаймыз. (Балалар тоқтайды)
- Балалар, біздің қайтатын уақытымыз болды, сиқырлы қалпақтың көмегімен балабақшамызға қайтайық. (Балалар көздерін жұмады)
- Міне, балалар, біз балабақшамызға да келдік. Қысқы орманнан не көрдік?
- Балалар, орманнан тауып алған қорапшаны ашып көрейік. Міне, қызық! Бұл жерде қыс мезгілін бейнелейтін суреттер бар екен. Бұларды құрастырып, әңгіме құрап айтайық. (Балалар суретке қарап әңгімелейді)
- Балалар, біздің қысқы көрінісіміз бұдан да әдемі болу үшін, қар жауғызсақ қайтеді? Ендеше, бәріміз кезекпен оң қолымыздың саусақ ұшымен ақ қардың суретін бейнелеп салайық. (Балалар дәстүрлі емес әдіспен, тіс пастасын пайдалана отырып, қардың бейнесін салады

Балалар тәрбиешінің соңынан қайталайды.-қыс

Қар жауады, аяз болып, боран соғады

(Қолдарын қусырып, аяқтарын топылдатады)

(Алақай, деп қолдарын көтереді)

Ия, барғымыз келеді.

-Қар басқан шыршалар,

Жасыл

-Аңдар бар.

-Жоқ

- Ақ қарлар-Бұл аққала

-Үш бөліктен тұрады

- Пішіні дөңгелек.

- Түсі ақ.-ия

Балалар сергіту сәтін орындайды.

Қорытынды

Балалар сендермен өткен бүгінгі тақырыбымыз не жайлы болды?

-Қыс мезгілінде қандай өзгерістер болады екен?

-Өте жақсы,сендерге сабақ ұнады ма?

-Мағанда өте ұнады!рахмет сендерге,сау болыңдар!

Балалардың жауабы тындалады

ҰҚО- ның бөлімі

ҰҚО – ның барысы:

Кіріспе

Шаттық шеңбер:
Аюдың  көмек сұрауы

Аюдың қонжықтары  ауысып кетіпті.

Қонжықтарды  ретімен қойып беру.

Сары көйлекті қонжық 3-ші

Көк көйлекті қонжық 1ші

Қызыл көйлекті қонжық 4ші

Жасыл көйлекті қонжық 2ші

Негізі

«Сан тастамақ» ойыны.

Тура және  кері  санау

 0,1,2,3,4.      4, 3, 2, 1, 0

 2. Аз, кем  ұғымдарын  бекіту.

Дид  ойын: «Кім  жылдам»

Дидактикалық  материалдармен  жұмыс.

Мыс: Қоянға сәбіз жинау

Тиінға  саңырауқұлақ жинау

Қай аңға  көп тамақ жинадық? Басқа аңдармен ойынды жалғастыру.

 3.Санамақтар сыры

Ал, санайық, санамақ

Саусақтарға қарап – ап

Қане, барің  саналық,

Санын біліп алайық,

Біреу, екеу, үшеу, төртеу, бесеу,

Қолымдағы саусағым нешеу?(5)

 Сергіту сәті.

 4. Жаңа оқу қызметі         5 санымен таныстыру.           5 санын  әуеде жазу және санағышпен жазу.

Дидактикалық материалдарды пайдалана отырып,санның құрамын анықтау.

 Дәптермен жұмыс.
– 5 санын дәптерге жазу

Қорытынды

Логикалық тапсырмалар.

-Гүлдерге кеп күнара,
Қонушы еді 1 ара.
Бүгін 4 туысын,
Ертіп ертіп келіпті бұл ара.
Барлығы қанша ара? (5)
Алдында үш балапан,

Артында  екі балапан,

Ақ тауық пен балапан,

Айтшы санын, балақан? (5)

 Бүгін қандай санмен таныстық?

Бес санының құрамы қандай?

Бес саны  қандай сан?

Балаларды  мадақтау.