4-бөлім.

Мектеп: №71 жом

Мұғалімнің аты-жөні : Юсупова Гулчехра Батирхановна

Қатысқандар:

Қатыспағандар саны:

Күні:

Сынып: 5

Сабақтың тақырыбы

Көшпелілер туралы түсінік

Оқу мақсаттары

5.4.1.1 жаңа әріптерінің емлесін сақтап жазу

Сабақ мақсаттары

Барлық оқушылар:

Тақырыпқа қатысты нақты айтылған шағын хабарламаларды қолдану арқылы ежелгі көшпелілер туралы түсінік алады

Оқушылардың басым бөлігі:

Жаңа тақырып аясында қазақ тілінен түрлі тілдік тапсырмаларды орындату арқылы шығармашы- лыққа баулыйды

Кейбір оқушылар:

Білімді сыныптастарына түсіндіріп оқулықтан тыс ресурстар қоса алады.

Жетістік критерий- лері:

Оқушының төменгі жетістігі (ОТЖ): тақырыпқа қатысты ақпараттар береді, ауызша сұрақтарға жау- ап береді.

Оқушының орташа жетістігі (ООЖ): тақырып аясында сыныптастарымен тілдеседі, өз ойын айтады.

Оқушының жоғарғы жетістігі(ОЖЖ): тақырыпқа қатысты сыныптастарымен пікір алмасады, полилог құрады.

Сөздік қор

Сезім мүшелерінің атаулары.

Құндылықтарды дарыту

Еңбек және шығармашылық

Пәнаралық байланыстар

Әдебиет пәнімен байланыс

Алдыңғы меңгерілген білім

Әңгімені мазмұндай алды.Ертегілерді құрастыра біледі.

Сабақ барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақта жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

Сабақ басы

3 минут

І. Ұйымдастыру кезеңі. Психологиялық ахуал.

Бір, екі ,үш
Сынып іші тып-тыныш
Жалқаулықты тастаймыз
Сабақты біз бастаймыз.

ІІ.Қызығушылықты ояту

- Сабақтың тақырыбы мен мақсатын таныстыру.

Слайд

Сабақтың ортасы

3 минут

4 мин

10 минут

5 минут

5 минут

5минут

(

Оқушылардың жаңа сабаққа деген қызығушылығын арттыру мақсатында тақырыпқа қатысты дайын- даған слайдтарын көрсетеді, көшпелілер мәдениетімен таныстырады, қосымша мәліметтер береді, «көшпелілер» сөзіне кластер (2-тапсырма) құрастыруларын сұрайды.

Оқушылар слайдтарды тамашалайды, кла- стер құрастырады.

• Көшпелі қоғам-көшпелі өркениет дегеніміз-негізгі кәсібі мал шаруашылығы болып,күнкөрісінің көзі мал өнімдерінен тұратын,белгілі бір қалыптасқан жүйемен көшіп-қонып тіршілік ететін адамдардың әлеуметтік-экономикалық,саяси қауымдастығы және өркениеті.

Көшпелілер туралы түсінік,алдымен отырықшы халықтар арасында қалыптасты. Көне қытайда «көшпелілер- жабайы,мәдениеттің –қас жауы» деген түсінік қалыптасты. Еуропада да көшпелі ғұндарды «тағы жабайылардың тұқымы,өркениеттің жауы» деп есептеді.

Археолог К.Ақышевтың пікірі бойынша,Қазақстан жерінде көшпелі мал шаруашылығының қалыптаса бастауы қола дәуірінің соңы,темір дәуірінің басына ,яғни б.з.д 9-7 ғасырлырға дәл келеді. Осы кезден бастап,Орталық,Батыс Қазақстан жерінде меридиан бойымен көшу,ал Шығыс Қазақстан мен Жетісуда қыста жазықтар мен қар аз түсетін таулардың қойнауын қыстап,жазда биік таулы жайлауларға көшу қалыптасқан.

Ғалымдардың пікірінше,көшпелі жұрттар өз бетімен таптық қоғамның ең алғашқы сатысына жетеді,ал олардың әрі қарай дамуы отырықшы халықтардың ықпалымен ғана іске асады. Көшпелі қоғам-бұл даму болашағы шектеулі қоғам.

Көшпеліліктің шығуы көпшілік жағдайда ,географиялық ортаның тікелей әсерімен байланысты. Сондықтан да көшпелілік белгілі бір нақтытарихи кеңістіктерде ғана таралды. Көшпеліліктің пайда болуы-белгілі бір климаттық жағдайлар,экологиялық ұяның шектеулі мүмкіндіктеріне,табиғи ресурстарға байланысты.

Қазақстан шеңберінде көшпелілік қалыптасқан аймаққа Каспий маңыойпаттары,Үстірт,Торғай,Жем жоталары,Бетпақдала,Балқаш маңы далалары,Сарыарқа,Іле Алатауларының тау беткейлері тау беткейлері және таулы өлкелері жатады.

1. Сөздікпен жұмыс. А) Мұғалім интерактивті тақтадан тақырыпқа қатысты жаңа сөздермен таныстырады, аудармасын айтады. Оларды оқиды, оқушыларға қайталатады.

2. Мәтіналды жұмыс. А) Айтылым. Дұрыс айтуға, жаңа ақпаратты қабылдауға машықтандыру үшін 1-тапсыр- маны орындатады.

Ә) Оқылым. Айтылым. Оқулықтағы 3-тапсырманы орындатады.

3. Мәтінмен жұмыс. А) Тыңдалым. Оқылым. Мәтінді мәнерлеп, дұрыс оқуға машықтандыру үшін 4-тапсыр- маны орындатады.

Ә) Жазылым. Дұрыс, сауатты жазуға машықтандыру үшін 5, 8-тапсырманы орындатады.

Б) Оқылым. Оқулықтағы 6-тапсырманы орындатады.

В) Айтылым. Дұрыс айтуға, жаңа ақпаратты қабыл- дауға машықтандыру үшін 9-тапсырманы орында- тады. «Аквариум» тәсілінің негізінде

Тарихи диктант 
Шарты тиісті орынға сөздерді қойып орындау. 
«Көшпелілер отырықшы халықтар сияқты,............................................................,содан соң .......................... қоғамды басынан өткізді.» 
Жауабы:«Көшпелілер отырықшы халықтар сияқты,алдымен құлиеленушілік,содан соң феодалдық қоғамды басынан өткізді.» 
«Еуразия көшпелілері патриархалдық-феодалдық .........................................,осы таптық қоғамдағы меншіктің негізгі түрі .....................................................,ал жер рулық қауымның ортақ иелігінде болды» 

Жауабы:«Еуразия көшпелілері патриархалдық-феодалдық қоғамда өмір сүрді,осы таптық қоғамдағы меншіктің негізгі түрі малға қатысты жеке меншік болды,ал жер рулық қауымның ортақ иелігінде болды» 

«Көшпелілерді таптық қоғам болған жоқ тек,рулық қауым болды» деп мәлімет берген зерттеуші А.П.Чулашников 
«Көшпелілерді таптық қоғам....................................... ,..................... қауым болды» деп мәлімет берген зерттеуші ...................................... 
Жалпы көшпелілікті зерттеу тарихына өз қорытынды пікірлерің қандай? 
Көшпелілер өркениеті жөнінде ғалымдардың көзқарасына өз пікірлерің қандай?

Қима сөздер

оқулық

оқулық

https://www.youtube.com/watch?v=OJSi7LiKsrY&index=4&list=PLDhl_FWG5EdxdWGQYxq27-buQhA8-bq6i

кесте

Сабақтың соңы

5 минут

5. Мәтінсоңы жұмыс. А) Жазылым. Дұрыс, сауатты жазуға машықтандыру үшін 10-тапсырманы орында- тады.

Оқулықтағы 11-тапсырманы орындатады. Жұптық жұмысты ұйымдастырады.

Тақырыпқа қатысты синквейн дайындауларын сұрайды.

Рефлексия:

-Мен бүгін ........ білдім.

-Мен бүгін ...... үйрендім.

-Маған ....... қиын болды.

Формативті бағалау. «Шағын шолу» тәсілімен парақ- шалар таратады.

Тақырып аясында өзінің есінде қалған сөздерін, сөйлемдерін параққа жазады Білім

Үлестірмелі материал

Дифференциация – оқушыларға көбірек қолдау көрсетуді қалай жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай тапсырмалар қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін тексеру жоспарыңыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Қабылдау деңгейі жоғары оқушылар үшін тапсырманы күрделендіру:

Қабілеті жоғары оқушылар өлеңдерді өз бетінше құрастыра алады.

Жеке өздік жұмыстарын бағалаймын.

Сергіту сәттерінде, белсенді жұмыс түрлерін өткізуде қауіпсіздік техникасын сақтау

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта дифференциация дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Бұл бөлімді сабақ туралы өз пікіріңізді білдіру үшін пайдаланыңыз. Өз сабағыңыз туралы сол жақ бағанда берілген сұрақтарға жауап беріңіз.

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсарту үшін қандай өзгеріс енгізуге болады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылар туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?