Пәні: Қазақ тілі

Мақсаты

Білім алушылардың сөйлеу мәдениетін, өзіндік ой - пікірін ашық айта білу, баяндау шеберлігін, шығармашылығын арттыра отырып, пікірталас мәдениеті сырларын меңгеруге ықпал жасау.

Күтілетін нәтиже

Қазақ тілінің әр саласына  байланысты грамматикалық талдауларды жасай алады.

Сыни ойлай алады.

Бір-бірімен ой талқы жасай алады.

Бір-бірін құрметпен тыңдай алады.

Пікірталас мәдениетінің тақырыбын, негізгі талаптарын біледі.

Жұмыс түрі

Жеке, жұптық, топтық

Ресурс-тар

Компьютер, стикер, маркер, қосымша ақпарат қағаздары, кітап.

Кезең

Мұғалімнің іс - әрекеті

Білім алушылардың іс-әрекеті

Оқыту әдісі

Баға-лау

Уа-қы-ты

Ұйымдастыру

Топқа бөлу

Білім алушыларды түстер арқылы 3 топқа бөледі.

Білім алушылар түстер арқылы 3 топқа бөлінеді, өзара түстердің сырын ашады.

Көк түс – жан тыныштығын, молшылықты, татулықты білдіреді. Ол адамдар мен қоғамды байланыстыратын негізгі дәнекер іспетті, бірлік, көпшілдік сезімнің, сенімнің түсі.
Сары түс – жеңілдік пен қуанышты, нұр сәулені білдіреді. Қуаныштың, күн шапағатының нышаны. Сары түс адамды болашаққа бағыттайды, жаңалыққа талпындырады, заманауилыққа, дамушылыққа құштар етеді.
Жасыл түс – еркіндікке деген жігерлікті, табандылықты, мақсаткерлікті білдіреді.

Тақтаға плакатқа әрбір топтан білім алушылар шығып, топтық жұмыс жасау кезінде сақталу керек талаптар мен ережелерді жазады

Диалогтік оқыту - сұрақ-жауап

Топқа бөлу

7 мин

Мұғалімнің кіріспе сөзі:

Біз сіздермен өткен сабақта пікірталас мәдениеті және оның талаптары жайлы қарастырған болатынбыз. Бүгінгі сабағымызда пікірталата жиі қолданылатын тәсілдер, қарсыласқа тойтарыс берудің шарттары, пікірталас шеберлігіне үйренудің жолдары тақырыптары бойынша білімімізді толықтыратын боламыз. Сондықтан қазір біз топ болып өткен тақырып бойынша келесі топқа үші сұрақ әзірлейміз. Ұсынылатын тақырыптар: 1. Пікірталастың қоғамдағы орны, маңызы, қажеттілігі. 2. Пікірталас мәдениетінің талаптары. 3. Пікірталас түрлері.

Әңгіме және «Дөңгелек үстел».

Сабақтың басы

Үй тапсырмасының орындалуын тексереді

227-тапсырма. Көпшілік алдында сөйленетін шешендік сөз бен пікірталас арасындағы ортақ белгілер мен ерекшеліктерді айқындайды. Екеуін салыстырып көрсететін кесте жасайды.

Диалогтік оқыту-жеке, топтағы жұмыс.

5 мин

Сабақтың ортасы

1. Білім алушыларға мәтін (қосымша ақпарат қағаздары) таратылады. Сол бойынша өзіндік білім алады.

Мұғалім жаңа тақырып бойынша топтарға тапсырма береді.

Мұғалім тапсырманы орындау шартымен таныстырады.

Топтар берілген тапсырма бойынша жұмыс жасайды.

1-топ: Пікірталаста жиі қолданылатын тәсілдер

2-топ: Қарсыласқа тойтарыс берудің шарттары

3-топ: Пікірталас шеберлігіне үйренудің жолдары

Постер жасап, басқа мүшелеріне түсіндіреді. Қалған топ «Түртіп алу» әдісі арқылы дәптерлеріне негізгі ұғымдарды жазып алады

Диалогтік оқыту әдісі – өзара әңгімелесу.

Сын тұрғысынан ойлау. «Түртіп алу» әдісі

Стикер арқылы топ жұмысын өзара бағалау

10 мин

2. Мұғалім тапсырманы орындау шартымен таныстырады.

265-тапсырма. Баспасөз бетіндегі «Әркімнің өз Абай-Тоғжаны бар десек те...» деп аталатын пікірталасты оқып, мазмұнын меңгереді.

Әр топқа таратпа қағаздары үлестіріледі:

1-таратпа: Д.Исабековтің пікірін түсіндіреді

2-таратпа: И.Сапарбайдың жауабын түсіндіреді

3-таратпа: Журналист болып қорытынды жасайды, қосымша ойларын жазады.

Диалогтік оқыту әдісі – өзара әңгімелесу.

15 мин

3. Мұғалім тапсырманы орындау шартымен таныстырады.

265-тапсырмада қарамен берілген сөздерге синтаксистік талдау жасайды

Талдау

10 мин

Сергіту сәті

Сергіту сәтінің орындалуымен таныстырады

«Кун-фу» әдісі арқылы мұғалім айтқан тыныс белгілерді қолдың қимылымен көрсетеді

Әдісті үйренген соң экранға «Сөз анасы не?» деген шешендік сөз шығарылады. Білім алушылар оқи отырып, тиісті тыныс белгіні қолдың қимылы арқылы көрсетеді.

«Сөз анасы не?»

Сырым Үргеніштің ханына барып жүз көріс қылған. Хан Үргеніш шешені мен сырымды айтыстырыпты:

-Сөз анасы не?

Су анасы не?

Жол анасы не? – деп сұрайды,

Сырым батыр:

-Сөз анасы-құлақ,

Су анасы – бұлақ,

Жол анасы – тұяқ! – деп жауап береді

Үргеніш шешені:

-Дау мұраты не?

Сауда мұраты не?

Қыз мұраты не?

Жол мұраты не? – дейді.

Сырым батыр:

-Дау мұраты – біту,

Сауда мұраты – ұту,

Қыз мұраты – кету,

Жол мұраты – жету, - дейді.

5 мин

4. Пікірталасты ұйымдастырудың шарттарымен таныстырады

«Өмірде не қымбат?» тақырыбына пікірталас өткізу.
«Дұрыс ой қорытындысы – өзіңе-өзің қарсы шықпағанда туындайды» дейді Аристотель.

Сайысшы өз көзқарасын жүйелі қорғай алуы керек.Дәлелдеме құрылымын жақсы білуі керек. Ол үш элементтен тұрады: 
-Дәлелдеуді қажет ететін ой 
- Ойды дәлелдеуге қажетті дәлелдеу 
- Дәлелдеу тәсілі (формасы) 
*Ой анық болып, өзгеріске түспеу керек; сөйлеуші логикалық қатеге ұрынбайды. 
*Статистикалық мәліметтерді дәл, көп емес, шамамен қолдану. 
*Сайысшы міндеті - дәлелдеу мен сендіру.Сөйлеуші шешендігі, сенімді дауыс,айбынды түр үлкен рөл атқарады. 
*Пікірді бекерге шығару үш түрлі тәсіл арқылы жүзеге асады: а) ой бекерге шығарылады 
ә) айғақтар сыналады 
Дәлелдеу тәсілдері: қанағатсыз етіледі (юмор,ирония, сарказм) 
*Қайта бағыттау сұрақтарын қою 
(ойлауға түрткі болатын түсініктемелер жасайды, өз идеялары мен жолдастарының идеяларына талдау жасай отырып, жетекші сұрақтар қояды.Проблемалардың шешу жолдарын баяндайды.)

15 мин

5.Әр топқа жеке-жеке даналық ой жазылған таратпа қағаз таратылады.

Әр топ айтылған ойға дәлел ретінде өз ойларын жазады. Міндетті түрде мақал-мәтелдер, троптың түрлерін пайдалану керек. Мақал-мәтелдердің де мағынасын ашу маңызды

1-топ: «Даналықтан мынадай үш ерекшелік шығады: тамаша шешімдер ұсыну, қатесіз сөйлеу және қажетті нәрсені ұсыну» Демокрит

2-топ: «Тіл қаруы – сөз, сөз қаруы – ой. ақылды ой, алғыр сөз – адамның ең жоғарғы қасиеті» Ғ.Мұстафин

3-топ: «Адамның өміріндегі ең тамаша нәрсе – оның басқа адамдармен қарым-қатынасы»

14 мин

Сабақтың соңы

1. Мұғалім әр топтың топ басшысының түсініктеме беруін сұрайды.

Топ басшысы мүшелерін бағалайды.

өзіндік бағалау

2 мин

2.Рефлексия қағазына өз пікірін жазады, әр топтан 1 оқушы түсінік береді, жазған қағаздарын тапсырады.

«Активатор 3-2-1»

5 мин

3.Үйге тапсырма

271-тапсырма. Қалауынша бес мақалдың мәнін түсіндіріп жазу. Ойды дәлелдейтін аргументтер келтіту.

Сын тұрғысы

нан ойлау

.

2 мин