Ашық сабақ Қадыр Мырза Әлі "Аралым" 2 сабақ 10 сынып

Бөлім:

4- бөлім. Ұлттық экологиялық мәдениет. Қадыр Мырза Әлі «Аралым» өлеңі

Педагогтің аты-жөні:

Елемисова Д.С.

Күні:

23-24.11.2022

Сыныбы:10 а,б,в

Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Қ.Мырза Әлі. «Аралым» өлеңі

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты:

10. 4. 1. 1 публицистикалық және ғылыми стильдің жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай тілдік құралдарды орынды қолданып,баспасөз парағына жазу;

10.5.1.3 сан есімнің жасалу жолдарын білу, мәтін құрауда орынды қолдану

Сабақтың мақсаты:

публицистикалық және ғылыми стильдің жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай тілдік құралдарды орынды қолданады; сан есімнің жасалу жолдарын біледі, мәтін құрауда орынды қолданады

Сабақ кезеңі/Уақыты

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Қызығушылықты ояту

«Ыстық алақан» тренингі. Оқушылармен сәлемдесіп түгелдеймін.

Өткен білімді еске түсіреміз.

Үй тапсырмасын тексеру.

Олар бір -бірімен қол алысып, амандасады. Бір-біріне жақсы тілек айтады, сәттілік тілейді.

«Ыстық алақан» тренингі.

Жаңа сабаққа кіріспе

«Миға шабуыл» әдісі арқылы өткен тақырыппен жаңа сабақты байланыстыру мақсатында ой қозғау сұрақтарын ұжымдық талқылау.

Сұрақтар:

1.Өлең кімге арналып жазылған?

2.Аралдың қазіргі жағдайы жайлы не білесіңдер?

Сыныптастырының пікірін толықтырады.

Өз ойымен бөліседі.

Оқушылар сұрақтарға жауап беріп, өзара ұжымдық талқылау жасағаннан кейін мұғалім оқушыларға сабақтың тақырыбы, мақсатымен таныстырады.

«Жарайсың!» деген мадақтау сөзімен ынталандыру.

«Миға шабуыл» әдісі

Сабақтың ортасы

Мағынаны ашу.

Тыңдалым.

Мәтінді оқып, ПОПС формуласы арқылы өз ойыңды білдір.

Арал теңізінің құтқару жолдары
Арал теңізінің болашағы дүниежүзі халықтарын толғандыруда. Оның біржола жойылып кетуі Орта Азия мен Қазақстанды ғана емес, көптеген Шығыс елдерінің тыныс-тіршілігіне өзгерістер әкелмек. Ал ауытқушылықтар антропогендік экожүйелердің тұрақсыздығын тудырады. Арал мәселесі соңғы 10 шақты жылда географ және эколог ғалымдар арасында жиі-жиі пікір таластар туғызады.. Өркениетті елдер қаржылай көмек көрсетуде. Олар негізінен Орта Азия республикалары, Ресей, АҚШ, Жапония, т.б. мемлекеттер.
Арал теңізін құтқару жөнінде бірнеше ғылыми болжамдар мен жобалар бар. Олар:
1. Сібір өзендерін Қазақстанға бұру.
2. Амудария мен Сырдария өзендерінің суын реттеу арқылы суды молайту.
3. Арал теңізін жартылай сақтап қалу.
4. Каспий теңізінің суын жасанды канал арқылы әкелу.
5. Жерасты суларын пайдалану.
6. Арал теңізінің өздігінен табиғи реттелуін немесе толысуын күту.
Әрине, бұл жобалар болашақтың ісі болғанымен, уақыт талабы оны күттірмейді. Бәріде қаражатқа тірелуі мүмкін. Ал оның іске асуы адамзат қауымының білімі мен біліктілігіне байланысты екені анық.

Жазылым тапсырмасы.

«Вен диаграммасы» арқылы Арал теңізі мен Каспий теңізін салыстырыңыздар.

Дескриптор:

- Арал мен Каспий теңізінің ерекшелігін анықтайды;

- ортақ қасиеттерін табады.

Арал теңізі - Қызылорда облысында орналасқан. Судың тартылуына байланысты құрғақшылыққа тап болуда.

Каспий теңізі - Қазақстанның батыс өңірінде орналасқан, Орта Азиядағы үлкен теңіздердің бірі.

Ұқсастықтары: Екі теңіз де Орта Азияда Қазақстан жерінде орналасқан.

Тапсырма. Сан есімдердің түрлерін ажыратып жаз.

Үш мың, алтау,отыз екі қала, төрттен, жүзге тарта, Гүлжан жүз он төртінші пойызбен келді, он көше, жиырма бүтін оннан бес,төрт жуз елу, төртеу, бесеу, үштен, екіден, алты оқулық, жүз шамалы, оннан төрт, үш жарым мың.

Менің ойымша, мәтінде Арал теңізін апаттан қалай құтқару жөнінде айтылған.

Себебі, мен оны былай түсіндіремін: Алал теңізінің жойылып кетуі Қазақстанда ғана емес,бірнеше шығыс елдеріне де кері әсерін тигізуі мүмкін,сол себепті теңізді құтқару жұмысын тез арада қолға алу керек.

Оны мен мына фактілермен, мысалдармен дәлелдей аламын.

Өркениетті елдер қаржылай көмек те көрсетті. Олар негізінен Орта Азия республикалары, Ресей, АҚШ, Жапония, т.б. мемлекеттер.
Осыған байланысты мен мынадай қорытынды шешімге келдім:

Арал теңізін құтқару үшін,жақсарту үшін, Арал мәселесі туралы халықаралық конференциялар ұйымдастыру, Сібір өзендерін Қазақстанға бұру жөніндегі мәселені қолға алу,жер асты суларын жан-жақты тиімді пайдалану, осы сияқты әртүрлі іс-шараларды жүзеге асыру барысында Алал теңізін сақтап қалуға болады.

Сан есімдерді табады, түрлерін ажыратады

Дескриптор:

- өз ойын білдіреді;

- нақты мысалдар мен дәлелдер келтіреді:

- қорытынды шығарады.

Ауызша кері байланыс беру. Жақсы! Тамаша!

Ауызша кері байланыс беру. Жақсы! Тамаша!

Дескриптор:

-сан есімнің түрлерін біледі,

-жазба жұмыстарда орынды қолданады

ПОПС

жұмыс дәптерлері

қима қағаздар

Венн диаграммасы

Сабақтың соңы

Ой толғаныс.

Рефлексия

Үйге тапсырма: 11-тапсырма

Дескриптор:

-сан есімнің жасалу жолдарын біледі,

-мәтін құрауда орынды қолданады