Ашық сабақтың тақырыбы: Қазақстанның тұңғыш ғарышкері

Жаңа сөздер:

айналу- вертеться

батыл- смелый; храбрый

марапат- награда

марапаттау- награждение

Тоқтар Әубәкіров

ТЫҢДАЛЫМ

Сен білесің бе?

Летчик - Космонавт

Первый Космонавт Казахстана

Грамматика

ОҚЫЛЫМ

2-тапсырма. Мәтінді түсініп оқып, сұрақтарға жауап беріңдер.

Мен аспаннан ең алғаш ұшақты көрген күннен бастап ұшқыш болуды армандадым. Менен сол кезде: «Нені жақсы көресің?»-деп біреу сұраса: «Ұшақты жақсы көремін»,-деп жауап беретін едім. Аспан әлеміне қызықтым.

Мен Ресей еліндегі Армавир жоғары әскери ұшқыштар училищесін бітірген соң арманыма жақындай бастадым. Алдымен ұшқыш, одан кейін звено командирі болып қызмет атқардым. 1975-1976 жылдары Мәскеудегі авиация институтында оқыдым. 1990 жылы мен ғарышқа ұшу туралы ұсыныс алдым. Сөйтіп 1991 жылы Ю.А.Гагарин атындағы Ғарышкерлерді дайындайтын орталықта жаттығуды бастадым. Осы жылы 2-қазанда мен ғарышқа Байқоңырдан «Союз ТМ-13» кемесімен ұштым. Мен осылай ғарышкер атандым. Ғарышкемемен жер шарын айналып шығу ғылым үшін өте маңызды. Жас ұландарды ғарышкер болуға шақырамын.

1.Т.Әубәкіровтің ұшқыш болу арманы неден басталды?

2. Т.Әубәкіровтің арманы орындалды ма?

АЙТЫЛЫМ

3-тапсырма. Сен білесің бе?

Тоқтар Әубәкіров 1988 жылы тұңғыш рет әуеде ұшаққа 2 рет жанармай құйдырып, ұшу сапарын тоқтатпай батыл әрекет етеді. 1989 жылы 1-ші болып авиатасушы крейсердің алаңқайшасына «МиГ-29К» реактивті ұшағын қондырды. Сондай-ақ ол реактивті ұшақтың 50-ден аса жаңа түрін сынақтан өткізді. Оған осы батылдығы үшін 1988 жылы Кеңес Одағының Батыры атағын берді. Ал 1995 жылы Қазақстан Республикасының Халық Қаһарманы атағын алды.

тұңғыш рет-бірінші рет

әуеде-аспанда

ұшу сапарын тоқтатпай –жерге қондырмай

​ ЖАЗЫЛЫМ

Көп нүктенің орнына керекті сөздердің бірін қойып жаз.

Тоқтар Әубәкіровке Елбасы өз қолынан   сыйлықтарын ұсынды. Оған Қазақстанның ғарышкер-ұшқышы атағын берді.

Жаттығу кезінде ғарышкерге көп    керек. Бұл оны ғарыштағы салмақсыздыққа дайындайды.

Жүргізуші ғарышкерлерді    үшін сахнаға шақырды.

«Өз арманыңа жеткің келсе,    бол», – дейді Тоқтар аға.

Глоссарий

Үй жұмысы.

1.Жаңа сөздерді жатта.

2. Қазақ тілі оқулық 17-бет, 5-тапсырма.

Оқулық:Н.Ж.Даулеткереева, Г.Б. Мухангалиева, Қазақ тілі. 4 сынып