Абилтаева Акмоншак
Абдыгаликовна
Ақмола облысы, Аршалы
ауданы, Анар орта мектебінің дене
шынықтыру пәнінің
мұғалімі
Бөлім : ұлттық
ойын.
Сабақтың
тақырыбы: Ұлттық спорт
ойыны.Асық ату.
Сабақтың мақсаты: Оқушының дене
құрылысының дұрыс қалыптасуына спорттың маңызы зор екенін ескере
отырып бұқаралық спортпен жүйелі айналысуға
тарту.
Тәрбиелігі: Қазақтың салт-
дәстүрін , қимыл – әрекеттерді көрсете отырып оқушылардың
қызығушылығын арттыру.
Өткізу орыны: спорт
залы.
Сабақтың түрі: Аралас
сабақ.
Сабақтың әдісі:Саяхат –
сабақ.
Сабақтың пән аралық
байланысы: ұлттық ойындар
.
Сабақтың
көрнекілігі: Асықтар,
плакаттар.
Сабақтың барысы: 1) Ұйымдастыру
бөлімі .
2) Жаңа сабақты
түсіндіру.
3) Бекіту ,
қортынды.
Қазақтың ұлттық спорт
түрлері:
-
Тоғыз құмалақ . 6.
Аударыспақ.
-
Қол күрестіру. 7. Қыз
қуу.
-
Асық ату. 8. Теңге
алу.
-
Арқан тартыс. 9.
Бәйге
-
Қазақша күрек 10. Жорға
жарыс.
Қазақтың ұлттық спорты 1920-30 жылдар аралығында
қазіргі заманға сай бір жүйеге келтіріліп олардың түрлері бойынша
арнайы спорт жарыстары өткізіле
бастады.
Асық ойынының бір өзінде қаншама тәрбиелік мәні
жатыр. Асық ойынының пайдасы өте көп . Асық ойыны баланы
шеберлікке, дәлдікке балиды.Дененің қимыл – қозғалысын ширатуда
ешбір спорт түрлерінен кем түспейді. Ол көздің көру қабілетін есте
сақтау есептеу жүйелерін дамытатындығын ғылымда талай мәрте
дәлелдеген.
Сонымен бірге балалардың зердесін дүние танымын
кеңейтетін бірден -бір ойын . Ойын кезінде асықтарды тігіп, олардың
санын есептеу , ұпай бөлісу , асық санау жас жеткіншектің
математикаға бейімін арттырады. Ойын баланын есеп- қисапты тез
меңгеруіне ықпал жасайды, зеректігін арттырады . адал болуға
үйретіп , ұрлық – қарлықтан бойын аулақ ұстайтын болады. Асық
ойындарының қайсысы болмасын балаларға өте қажет. Бұл ойында
баланын ортамен қарым- қатынасын кеңейтіп , таным қабілдеті өседі.
Мінез – құлқы қалытасады.
Асық ойынының
түрлері: Иіріспек , хан талапай , омпы , бүк-
шүк , алшы, көмбе , үш табан , асық ату, отыз ұры, бір есепші,
құмар, көгендеп ату, бір табан... т.б Асық ойынының, ең бастысы-
сақан жақсы болу керек , сонда ұту мумкіншелігі арта түседі.Сақасы
мықты ойыншының асық ойнында бағы жанатыны сөзсіз. Ал енді сақаны
қалай таңдау керек , соған тоқталайық. Асық ойынынын
Зерттеушілердің айтуынша, сақаның әдемі де, салмақты болғаны дұрыс.
Салмақты болуы үшін оқушылар ертеде асыққа қорғасын құятын болған .
Қорғасын құйылған сақаның салмағы ауырлап , қарсыласын ұту
мүмкіндігін арттырады. Ауыр сақа ойын барысында иіріп жібергенде,
көбінесе алшысынан түсіп, иесіне жол ашады. Асық ойынында кімнің
сақасы алшысынан түссе , сол бірінші атады.Асық ойынын ауыл
баласының еншісінде ғана қалдырмай , ұлттық спорт түрінке
көтерсек.Ұлттық ойындары көбінесе әр халықтың әлеуметтік-
эканомикалық жағдайларына , шаруашылын мүмкіншіліктеріне байланысты
қалыптасқан . Шаруашылығы мал шаруашылығына негізделгендіктен қазақ
халқының ұлт ойындары да осыған икемделеді. Әсіресе, койды көп
өсіргендіктен , балалар ойынының көбі қой асығымен байланысты болып
келеді. Асық ойыны баланың жастайынан нерв жүйелерін шындап ,
оларды дәлдікке , ұстапдылыққа , байсалдылыққа
тәрбиелейді.