Ауа райы және метеорологиялық элементтер

Білім беру ұйымының атауы

Малдыбай орта мектебі

Пәні

География

Бөлім

3.2 Атмосфера

Педагогтың аты-жөні

Қарабаева Дәмира Ерболатқызы

Күні

Сынып:7

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы

Ауа райы және метеорологиялық элементтер

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

7.3.2.4 температура, қысым, жел, бұлттылық, жауын-шашын, ылғалдылық метеорологиялық элементтер мен құбылыстарын сипаттап, зерттеу маңыздылығын анықтайды

Сабақтың мақсаты

Барлық оқушылар: меторологиялық элементтер мен құбылыстарды түсініп сипаттай алу, оларды өлшейтін құрал-жабдықтармен танысу, өлшем бірліктерін анықтау.

Басым бөлігі: метеорологиялық элементтер мен құбылыстарын сипаттау, зерттеу маңыздылығын анықтау.

Кейбір оқушылар: метеорологиялық элементтерінің көрсеткіштері бойынша синоптикалық карта жасау.

Сабақтың барысы:

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдастыру

Қызығушылықты ояту

Өткен білімді еске түсіру

Қызығушылықты ояту «Миға шабуыл» сұрақтары

- Бүгін біздің ауылда қандай ауа райы?

- Бүгінгі сабақтың тақырыбы қандай болады деп ойлайсыздар?

Сабақтың тақырыбымен ашу

Сабақтың мақсаты: 7.3.2.4 температура, қысым, жел, бұлттылық, жауын-шашын, ылғалдылық . метеорологиялық элементтер мен құбылыстарын сипаттап, зерттеу маңыздылығын анықтайды.

(Таныстыру)

Оқушылар сұраққа жауап береді

Сабақтың тақырыбымен мақсатымен танысады.

Қол шапалақ

Дидактикалық материалдар №1

Жаңа сабақ

«Суреттер сөйлейді» әдісі:

Метерологиялық аспаптардың суреті арқылы жаңа білімді таныстыру

Тапсырма 1. Кестеде берілген «Ауа- райы элементтері, изосызықтар, өлшем бірліктерін» сәйкестендіріңіз. Ауа- райы элементтерінің шартты белгілерін орналастырыңыз. Суретте көрсетілген метеорологиялық аспаптарды сәйкестендіріңіз.

Критерий:

- оқушылар метеорологиялық элементтер мен құбылыстардың маңызын түсінеді, климаттық картада қолданылатын шартты белгілерді анықтайды.  

ПИЗА

Атмосфера оның қасиеті мен қысымы.

Ауаның жерге түсіретін салмағын атмосфералық қысым деп атайды. Қалыпты атмосфералық қысым 760 мм сынап бағанасы бойынша. Ауа қабаты жер бетінің әр шаршы сантиметріне 1кг 33г салмақ түсіреді.Орта бойлы адам шамамен 15 000 см² , оған  түсетін қысым 15 500 кг немесе 15 т-дан астам Әр 10 м көтерілген сайын қысым 1 мм кемиді. Ауаның негізгі салмағы жер бетінің  төменгі таяу қабатына түседі. Атмосфераның бүкіл салмағының жартысы  5 км биіктікке дейінгі қалыңдығына тура келеді, сондықтан ауаның  қысымы биіктік бойынша өзгереді.

 №1 мәтін

Асқар ата-анасымен  Астана қаласына  ұшақпен баруды жөн көрді.Ұшақ  әуежайдан көтерілерде  стюардесса жер бетіндегі атмосфералық қысым 750 мм  екендігін  хабарлады. 

Ұшақ  5000 м  биіктікке көтерілгенде  Асқар  ұшақ сыртындағы атмосфералық қысым енді қанша болды екен деп ойлады.

1 тапсырма ТЕСТ

Біліу. Түсіну

Асқарға көмектесіңіз, ұшақ сыртындағы қысымды анықтаңыз  және  қорытынды шығарыңыз.

1. Жер бетіндегі  ауа қысымы 750мм,  5000м биіктіктегі ұшақ  сыртындағы ауа қысымын анықтау арқылы келесі қорытындылардың қайсысын дұрыс деуге  болады

А) 250мм,биіктік артқан сайын қысым төмендейді.

Ә) 250мм, биіктік артқан сайын қысым артады

В) 250мм, биіктікартқансайынқысымартады

2.. Неліктен біз атмосфералық қысымды сезбейміз?

А.  Біздің денеміздің ішкі қысымы сыртқы атмосфера қысымымен тепе-тең келеді.

В. Біздің денеміздің ішкі қысымы сыртқы атмосфера қысымынан артық келеді.

С. Біздің денеміздің ішкі қысымы сыртқы атмосфера қысымынан кем  келеді.

№2 тапсырма(Қолдану, талдау)

Ауаның қасиеттерін мөлдір, иіссіз, түссіз екенін Айжан дүниетану сабағынан біледі. Бірақ Айжан ауаны  естіп, сезініп және көргісі келді. 

Қай тәжірибені  жүргізгенде естіп, сезіп көреді?

1-тәжірибе: Үлкен суы бар ыдысқа стақанды түбін жоғары көтеріп қисайта түсіргенде;

2-тәжірибе: Үрленген шарды қысып ұстап тұрып ауасын шығарғанда;

3-тәжірибе: Үрлеген шарды бетіне тақап тұрып ауасын шығарғанда;

№ 3 тапсырма (Жинақтау) Тәжірибе қорытындысын тұжырымдаңыз _______________

Көрсетілген ресурстарды талқылау арқылы мәтінмен танысады

Дескриптор:

Жалпы-3 балл  

Білім алушы

-ауа райының негізгі элементтерін барлық сипаттамаларымен сәйкестендіреді;

Дескриптор:

Жалпы-2 балл

-ауа қысымы оның қасиеттерін біледі  (әр дұрыс жауап 1 балл)

Дескриптор:

Жалпы – 3 б

-ауаның құрылысын ,дыбысын сипаттайды

Дескриптор:

Жалпы-2 б

-ауаның қасиетін бағлайды

ҚБ өзін өзі бағалау

ҚБ: Мұғалім тарапынан жүретін бағалау «Ауызша мадақтау

Ашық сұрап-жауаптар

Оқулық, жұмыс дәптерлері, ДК

Сабақты бекіту

Кері байланыс

.

Рефлексия. Оқушылар қиық қағаздарға жазып береді.

Сабақта маған не пайдалыболды?
Сабақта маған не қызықты болды?
Сабақта маған не қиын олды?

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.

Рефлексия парағы

Үйгетапсырма

1.БАҚ-тан тіл туралы мақала оқып, өз пікірін дайындау