Түсінік хат

Алғы сөз Әдістемелік құрал Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту министрлігінің 2022 жылғы 21 қарашадағы № 467 бұйрығына 4-қосымша Қазақстан Республикасы Оқу ағарту министрлігінің 2022 жылғы 16 қыргүйектегі № 399 бұйрығына 30-қосымша Бастауыш білім беру деңгейінің 1-сыныбына арналған «Бейнелеу өнері» оқу пәні бойынша үлгілік оқу бағдарламасы негізінде әзірленген және 1-сыныпқа арналған «Бейнелеу өнері» пәні бойынша сабақ беретін пән мұғалімдеріне арналған. Мазмұны: 1-сыныптағы оқу жүктемесінің көлемі аптасына 1 сағатты, оқу жылында 33 сағатты құрайды. Әдістемелік нұсқаулықтың құрылымы: Мұғалімге арналған әдістемелік нұсқау – «Бейнелеу өнері» пәнін жүргізуге арналған қөмекші құрал. Әдістемелік нұсқау еңбек жолын жаңа бастаған жас маманға да, тәжірибелі ұстазға да аталған пәнді жүргізуге әдістемелік тұрғыдан жан-жақты көмек көрсете алатынымен ерекшеленеді. Нұсқаудың тағы да бір ерекшелігі: мұғалімге белігілі бір сабаққа немесе нақты бір жағдайларға байланысты қандай да бір технологияларды, әдіс-тәсілдерді, материалдарды таңдауға мүмкіндік береді. Нұсқаудағы сабақтар пәндік, метапәндік байланыстарды етене ұстанып, кіріктірілген білім беру бағдарламасына негізделіп, нақты сабаққа бейімделген оқу мақсатынан басталады. Ал сабақ мақсатында оқушылар сабақ барысында білуге, түсінуге және орындай білуге тиісті мақсаттар сипатталады. Пәннің маңыздылығы: Бұл әдістемелік нұсқау бастауыш мектептегі «Бейнелеу өнері» пәні бойынша оқу бағдарламасының негізінде әзірленген. Бастауыш мектепте оқытылатын пәндер арасында «Бейнелеу өнері» пәнінің орны ерекше. Өйткені ол – жеке адамның ойы мен сезімін білдіретін, шығармашылық қабілетін дамытатын, көркемдік талғамы мен дүниетанымдық көзқарасын қалыптастыратын негізгі құрал. Аталған пән сондай-ақ адамның табиғатпен қарым-қатынасын білдіріп, қоршаған ортаны әртүрлі көзқарас тұрғысынан қабылдауға үйретеді. Жеке тұлғаның танымдық, шығармашылық және тәжірибелік дағдыларын дамытады. Аталған пән оқушыларға бейнелеу өнерінің түрлері мен жанрларын ажыратуға, тануға, талдауға және зерттеуге дағдыландырады. Көркемдік-шығармашылық іс-әрекет және өнер туындыларын көрнекі қабылдау, қоршаған әлемді эстетикалық тұрғыдан бақылау ретінде қарастырылады. «Оқушылардың Практикалық жұмысы» оқушылардың бейнелік-кеңістіктік ойлауын эмоционалды-құндылық, дүниені эстетикалық тану түрі, мәдениеттің көркемдік-адамгершілік кеңістігінде өзін-өзі көрсету және бағдарлау формасы ретінде дамытады. Базалық құндылықтарды қалыптастыру – қазақстандық патриотизм мен азаматтық жауапкершілік, сыйластық, ынтымақтастық, еңбек және шығармашылық, өмір бойы білім алу, көркем білім мен эстетикалық тәрбие, бейнелеу өнері әлеміне оқушыларды тарту Қазақстанның және бүкіл әлемнің рухани және материалдық мәдениетінің қалыптасуы мен дамуының тиімді құралы. Пәннің оқыту мақсаты: • оқушылардың өнерге деген қызығушылықтарын арттыру, өнер арқылы ұлттық салт-дәстүрді құрметтеу сезімін қалыптастыру; • оқушылардың көркемдік және бейнелеу дағдыларын, шығармашылық әлеуетін қалыптастыру; • өнер туындылары туралы ақпаратты іздеу, алу, талдау және пайдалану дағдыларын дамыту; • шығармашылық әрекеті арқылы өз ойын жеткізе білу, дәлелдеу қабілеттерін дамыту. Олар – шындықты көркемдік таным мен бейнелеудің экологиялық дүниетанымы мен шындыққа эстетикалық қатынасты 3 қалыптастырудың, оқушылардың шығармашылық әлеуетін дамытудың құралы. Сонымен қатар экологиялық проблемаларды бағалауға, дүниенің тұтастығын түсінуге мүмкіндік береді. Себебі адамның, қоғамның және табиғаттың өзара тәуелділігі болады. Пәннің оқыту міндеттері: Білім беру құндылықтарын сіңіру негізінде білім алушыларда: - Қазақстан халқының мәдениеті мен дәстүрлеріне, әлемнің мәдени алуан түрлілігіне құрмет; - рухани келісім мен толеранттылық идеяларын ұстану; - қоршаған әлемге оң көзқарас және экологиялық тепе-теңдікті сақтау; - шығармашылық және сыни ойлау; - коммуникативтілік және ақпараттық-коммуникациялық құралдар мен технологияларды тиімді пайдалана білу; - өмір бойы оқуға және өзін-өзі жетілдіруге ынталандыру; - бейнелеу өнеріне деген сұлулық және қызығушылық сезімін тәрбиелеу; - практикалық жұмыстарда қоршаған әлемге деген көзқарасын білдіру қабілетін дамыту; - сурет, кескіндеме, композиция, мүсін бойынша бейнелеу сауаттылығының негіздерімен танысу; - бейнелеу өнерінің түрлерімен (графика, кескіндеме, сәндік-қолданбалы өнер, мүсін, дизайн, сәулет) және бейнелеу өнерінің жанрларымен (пейзаж, портрет, натюрморт, жануарлар жанры және т. б.) танысу; - қоршаған заттардың пішінін, көлемін және құрылымын көру және түсіну қабілетін қалыптастыру; - кеңістіктік ойлауды қалыптастыру; - графикалық және түсті көру дағдыларын дамыту; - моториканы, логикалық ойлауды, ойлаудың дербестігін және идеяларды іске асыруды дамыту; - әртүрлі материалдармен жұмыс істеудің көркемдік дағдыларын игеру және әртүрлі бейнелеу техникасын игеру; - шынайы өмірде көркем мәдениеттің көрінісін көру қабілетін дамыту (мұражайлар, сәулет, дизайн, мүсін, сәндік-қолданбалы өнер т. б.); - балалардың сезімтал-эмоционалды көріністерін, зейінін, есте сақтау, қиял, елестету қабілеттерін дамыту; - дербестік, мақсаттылық, ұқыптылық, еңбекқорлық сияқты жеке қасиеттерді қалыптастыру. Жалпы оқу міндеттерін шешу аясындағы оқу материалының мазмұны:  «Көркемдік сауаттылық негіздері» – шығармашылық идеяларды іс жүзінде жүзеге асыру құралдарын қарастырады;  «Көркем іс-әрекеттің түрлері оқу материалының мазмұнын ашады;  «Бізді қоршаған әлем» бойынша тапсырмалар пәнінің рухани, адамгершілік, эмоционалдық және құндылық бағдарын көрсетеді;  «Шығармашылық» – шығармашылық әрекеттің түрлері мен шарттарын ашып, жүзеге асырады; Әдістемелік нұсқау мұғалімге жеке, жұптық, топтық жұмыс істеуді ұйымдастыруға барынша әдістемелік қолдау және көмек көрсету мүмкіндігін есепке ала отырып әзірленген. Әдістемелік нұсқау сабақтың барлық кезеңдерін қамтамасыз етеді және төмендегілерді қамтиды:  Сабақтың мақсаттарын талқылау үшін немесе мәселені қою және алдын ала талқылау үшін уәждемелік тапсырмалар мен сұрақтар;  Жұптық, топтық, жеке немесе ұжымдық тәжірибелік жұмыстарды орындау бойынша ұсыныстар;  Тақырып бойынша шығармашылық тапсырмалар; 4  Ақпаратты талдауға арналған тапсырмалар;  Өзін-өзі тексеруге, өзара тексеруге арналған сұрақтар мен тапсырмалар; Қысқамерзімді жоспарлауда ұсынылған тақырыптар тек бейнелеу дағдыларын дамытуға ғана емес, сонымен қатар құрастыру, үлгілеу, көркем материалдармен әртүрлі көркемдік техникаларда жұмыс жасай білуге, зерттеуге, ақпарат көздерімен жұмыс істеуге, конструктивті ойлау дағдыларын дамытуға да бағытталған. Ұсынылған тапсырмалардың нақты өмірмен тығыз байланысы, олардың басқа пәндермен бірігуі сабақ тақырыптары мен мазмұндарын терең түсінуге көмектеседі. Сабақ өткізу үшін бағдарламалық материалды белсенді түрде игеру үшін оқытудың әртүрлі әдіс-тәсілдері мен педагогикалық технологиялардың түрлері ұсынылады. Сабақты жоспарлауда түрлі жұмыс түрлері қарастырылған: сурет, мүсіндеу, сәулет, кескіндеме, графика, сәндік-қолданбалы өнер. Бұл бейнелеу өнерінің негізгі түрлері. Әлбетте, олар өзара бір-бірімен тығыз байланыста қарастырылып, бір-бірін әр кездерде толықтырып отырады. Қысқамерзімді жоспарлауда бағалаудың әртүрлі түрлері ұсынылған: оқушылардың өзін-өзі бағалауы, топтарда, жұптарда өзара бағалауы және мұғалімнің бағалауындағы мүмкін болатын әдіс-тәсілдер қарастырылған. Педагогикалық әдіс-тәсілдер «Бейнелеу өнері» пәнінің оқу бағдарламасына сай оқушылардың өз бетінше жұмыс істеуге қабілетті, ынталы, қызығушылығы жоғары, өздеріне сенімді, жауапкершілігі мол және жан-жақты дамыған тұлға болып қалыптасуын қамтамасыз ету қағидалары басшылыққа алынған. Пән мұғалімдеріне әртүрлі стратегияларды қоладана отырып, оқушылардың бойында төмендегідей қасиеттерді қалыптастыру міндеті жүктелген: • мұқият таңдалып алынған тапсырмалар мен іс-әрекеттер арқылы ынталандыра және дамыта оқыту; • оқушыларға түсінікті материалдар негізінде мәселелерді шешу стартегиясын жүзеге асыру; • обьективті бағалау арқылы оқушылардың білім алуын ынталандыру; • оқытудың зерттеу әдісіне негізделген белсенді түрін жандандыру; • оқушылардың сыни тұрғыда ойлау қабілетін дамыту; • оқушылардың пікіріне құлақ аса білу және олардың дамуы үшін бұрынғы білетіндерін пайдалана білудің маңыздылығын түсіндіру. Бастауыш мектепте «Бейнелеу өнері» пәнін оқытуға арналған педагогикалық әдістердің қатарына мыналар жатады: • ақпараттар мен материалдарды жинауы, оларды зерттеуі және оқып-білуі, жұмыс барысын бақылауы, • жобалық жұмыс жасауы және оны жүзеге асыруы, тәжірибеден өткізуі, өз жұмысының негізгі бөлігі ретінде көркемөнер туындыларын жеке бағалауы және зерделей білуі; • оқушының топта және жеке тұлғалық іс-әрекеті; • оқыту барысында конструктивті, логикалық және сыни тұрғысынан ойлау дағдысын дамыту үшін жағдаяттық тапсырмаларды орындату; • оқушыны ынталандыратын, оған қолдау көрсететін ортаны қалыптастыру; • оқушылардың өз бетінше жұмыс істеу қабілеттері мен қызығушылықтарын ояту; • оқушылардың шығармашылық қабілеттерін дамытуға жағдай жасау және олардың өзгеше шешім қабылдауына мүмкіндік жасау; • пәнаралық байланыстарды іске асыру шеңберінде оқушыларға өздерінің практикалық жұмыстарын жасауда, сондай-ақ «Еңбекке баулу», 5 «Дүниетану», «Жаратылыстану» сабақтарымен байланысты екенін аңғаруға мүмкіндік беру; • оқушылардың оқыту барысында ақпаратты алу, қойылған сұрақтарға жауап беру, сұрақтар құрастыру, алынған ақпарат негізінде шағын мәлімдемелер құру қабілеттерін қалыптастыру; • оқушылардың стильдеу және жалпылау әдістерін қолдана отырып, қоршаған әлемде табылған формаларды шығармашылықпен өңдеу мүмкіндігін туралы ақпаратты білуі; • Бейнелеу өнерінің материалдары, құралдары, заңдары мен ережелері туралы білімді пайдалану, шығармашылық нысандарды жасаудың технологиялық реттілігін құрылымдау және үлгілеу және таңдау мәселелерін шешуге бағытталған оқушылардың

Бейнелеу өнері 2-сынып

Атамұра баспасы

аптасына: 1 сағат, барлығы : 34сағат