МДҰ-да балаларды бейімдеу.

Баланың мектепке дейінігі ұйымға келіп түсуі-олардың өміріндегі маңызды кезең, ол үйреншікіті жағдайдың, күн режимінің өзгеруімен сипатталады. Сондықтан ол жаңа іс-әрекетер жағдайларына икемделуге және бейімделуге тиіс.

Бейімделу-ағзаның түрлі:физиологиялық, әлеуметтік, психологиялық деңгейлерде орын алатын жаңа жағдайға икемделу үдерісі.

Ағзаның әлеуметтік өмір сүрудің жаңа жағдайларына көндігуі, бала мінез-құлқының өзгеруімен, ұйқысының, тәбетінің бұзылуымен қоса жүреді. Неғұрлым күрделі қайта құрылу бейімделудің бастапқы кезеңінде орын алады. Бейімделу созылып кетуі және бейімделуге ауысуы, сондай-ақ бұл бала денсаулығының, мінез-құлқы мен психикасының бұзылуына әкелуі мүмкін. Баланың МДҰ-да бейімделу үдерісі жүреді және ағзаның физиологиялық бұзылуын қоздыруы мүмкін.

Дәрігерлер мен психологтар бейімделу кезеңінің 3 сатысын бөліп қарайды: -- -Жеңіл бейімделу кезеңінде баланың мінез-құлқы шамамен бір айдың ішінде қалыпқа түседі. Тәбеті бірінші аптаның соңына қарай қалпына келеді. Ұйқысы-1-2 аптада. Күрделі сырқатқа ұшырамайды. Баланың көңіл-күйі қуанышты, ол басқа балалармен, жанындағылармен және ересектермен белсенді араласады, жаңа орынға тез көндігеді.

-Орташа бейімделу кезінде ұйқысы мен тәбеті-20-40 күннен кейін қалпына келеді, баланың мінез-құлқы бір ай ішінде өзгереді. Көңіл-күйі тұрақты емес, жаңа тітіркендіргіштер кері әсер етеді. Алайда ересектердің қолдауымен бала танымдық және мінез-құлықтық белсенділік танытады, жаңа жағдайға тез үйренеді.

-Ауыр бейімделу ұзаққа созылады. Жағдайы нашарлап кетуі және ауруға ұшырауы мүмкін (бала ширақ, қарсылық көрсетеді, агрессия, эмоциялық ахуалы белсенді (жылайды, айқайлайды) немесе іс-әрекетке жоқ (тыныш қыңқылдау, жабырқау, қобалжу, шаршау) байқалады.

Бейімделу кезеңі байланысты болатын факторлар:

-жасы;

-денсаулық жағдайы;

-даму деңгеці;

-қарым-қатынасқа түсу икемі;

-пәндік және ойындық қызметтің қалыптасуы;

-үй режимінің МДҰ режиміне жақын болуы;

Ауыр бейімделудің себептері:

-отбасында режимнің болмауы;

-бала бойында ерекше әдеттердің болуы;

-өз бетінше ойнай алмау;

-қарапайым мәдени-гигиеналық машықтардың қалыптаспауы;

-бөтен адамдармен қарым-қатынаста тәжербиесінің жоқтығы;

Балаларды ерте бастан әлеуметтендіру және бейімдеу мақсатында қысқа уақыт болу тобын құруға болады. Онда балалар ата-аналармен бірге балабақшаға аптасына 1-2 рет, 1,5-2 сағатқа келеді.

Сабақтар бірге өткізіледі:

-балалар+ата-аналар+тәрбиешілер;

-балалар+тәрбиешілер;

-ата-аналар+тәрбиешілер.

Бұндай топтарға бару кезінде балалар жеңіл бейімделеді. Ата-аналармен айналыса отырып, үйдегі және «ұйымдастырылған» тәрбиенің арасындағы айырмашылықты байқауға, түзетуді МДҰ-ға келгенге дейін жүргізуге болады.

«Жаңа келгендерді» МДҰ-да күн ұзаққа қалдыруға болмайды. Алғашқы 7-10 күнде бала 3 сағатқа қалады, содан соң қалу уақыты біртіндеп ұзартыла бастайды. Ата-аналардың тәрбиешісімен байланысы үлкен мәнге ин. Ата-аналар тәрбиешіге бала дамуының ерекшеліктері, зиянды әдеттері, ұйқысы, тәбеті, сүйікті тағамы, ойыншығы т.б. туралы айтулары тиіс.

Тәрбиеші балаға дос, ата-аналарға кеңесші болғаны жөн. Өйткені дәл сол бейімделу кезінде балалар жылылыққа және жанашырлыққа зәру болады.

Келісілді: Бекітемін:

Балабақша әдіскері «Өрел ауылындағы «Балдырған»

А.С.Чакиртова бөбекжай-бақшасы коммуналдық

мемлекеттік қазыналық

кәсіпорнының меңгерушісі

Г.М.Игибаева

Баланы мектепке дейінгі ұйымға бейімдеу жоспары