БАСТАУЫШ СЫНЫПТАРДАҒЫ МАТЕМАТИКА САБАҒЫНДА АҚПАРАТТЫҚ КОММУНИКАЦИЯЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ ҚОЛДАНУДЫҢ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ

Білім беру жүйесінің жаңартылуы мен цифрлық технологиялардың дамуы оқу үдерісіне ақпараттық-коммуникациялық технологияларды (АКТ) кеңінен енгізуге алып келді. АКТ-ның оқытудағы рөлі қазіргі білім беруде айрықша маңызға ие, әсіресе, бастауыш сыныптарда математика пәнін оқытуда оны тиімді пайдалану оқушылардың білім сапасын арттыруға ықпал етеді. АКТ оқушылардың сабаққа деген қызығушылығын оятып, қиын тақырыптарды жеңілдетіп түсіндіруге көмектеседі. Сондықтан бастауыш сынып математикасын оқытуда АКТ құралдарын жүйелі әрі тиімді қолдану мұғалімнің басты міндеттерінің бірі болып табылады.

Бастауыш сынып оқушыларының психологиялық ерекшеліктерін ескере отырып, сабақ барысында АКТ қолдану олардың есте сақтау қабілетін жақсартады, зейінін шоғырландыруға көмектеседі және математикалық ұғымдарды нақты мысалдар арқылы қабылдауын жеңілдетеді. Көптеген зерттеулер оқушылардың визуалды және интерактивті материалдармен жұмыс жасағанда ақпаратты тез әрі тиімді қабылдайтынын көрсеткен. Сондықтан мультимедиалық құралдар, интерактивті тақталар, электрондық оқулықтар мен түрлі математикалық ойындар оқушылардың танымдық белсенділігін арттырудың маңызды құралына айналады.

АКТ-ны математика сабағында қолданудың бір тиімді әдісі – интерактивті тақталарды пайдалану. Интерактивті тақталар арқылы күрделі математикалық ұғымдар көрнекі түрде көрсетіледі, бұл оқушылардың жаңа материалды тереңірек түсінуіне мүмкіндік береді. Мысалы, геометриялық пішіндерді түсіндіру барысында мұғалім тақтада фигураларды интерактивті түрде өзгерте алады, олардың қасиеттерін нақты көрсетіп, оқушылардың логикалық ойлауын дамытуға жағдай жасайды. Сонымен қатар, есептерді шешу кезінде интерактивті тақта арқылы әртүрлі әдістерді қолдану оқушылардың математикалық талдау қабілетін жетілдіреді.

Электронды оқулықтар мен цифрлық ресурстарды пайдалану да АКТ-ны қолданудың тиімді жолдарының бірі болып табылады. Қазіргі таңда көптеген онлайн-платформалар, мобильді қосымшалар мен веб-сайттар бастауыш сынып оқушыларына арналған математикалық тапсырмаларды ұсынады. Мұндай ресурстар оқушылардың өзіндік жұмыс жасауына жағдай жасайды, яғни олар өз жылдамдықтарына сәйкес тапсырмаларды орындап, қажет болған жағдайда қайта қарап, қателерін түзетуге мүмкіндік алады. Сондай-ақ, электронды оқулықтар оқушыларға қосымша тапсырмалар ұсынып, олардың математикалық дағдыларын нығайтады.

Математикалық ойындар мен анимациялық жаттығулар бастауыш сынып оқушыларының назарын аударып, олардың пәнге деген қызығушылығын арттырады. Әсіресе, логикалық есептер, сандық жұмбақтар және математикалық викториналар балалардың есте сақтау және ойлау қабілеттерін жақсартады. Мысалы, интерактивті платформаларда ұсынылатын “Сандар лабиринті”, “Қызықты есептер” сияқты ойындар балаларды ойын арқылы математикалық ойлауға бейімдейді. Мұндай әдіс, әсіресе, есеп шығаруда қиналатын оқушылар үшін аса тиімді болып табылады.

Сонымен қатар, бастауыш сыныптарда АКТ-ны қолдану арқылы саралап оқыту әдісін жүзеге асыруға болады. Әр оқушының қабілеті мен даму деңгейіне байланысты жеке тапсырмалар беруге мүмкіндік туады. АКТ құралдарының көмегімен оқушыларға түрлі деңгейдегі жаттығулар ұсынылып, олардың қажеттіліктеріне қарай оқыту үрдісі ұйымдастырылады. Осылайша, әрбір оқушы өз деңгейінде білім алып, алға жылжуға мүмкіндік алады.

Бастауыш сыныптарда АКТ қолдану тек оқушылардың білімін арттырып қана қоймай, мұғалімнің жұмысын жеңілдетеді. Мұғалімдер үшін арнайы дайындалған бағдарламалық құралдар мен платформалар сабақ жоспарын әзірлеуді оңайлатады, бағалау үрдісін автоматтандырады және оқу үдерісінің тиімділігін арттырады. Сонымен қатар, АКТ арқылы оқушылардың білімін қадағалау, тест тапсырмаларын орындау нәтижелерін сараптау және кері байланыс беру мүмкіндігі кеңейеді.

Өз тәжірибемнен бастауыш сыныптарда математика сабағында АКТ-ны қолдану оқушылардың оқу материалын жақсы меңгеруіне, логикалық ойлау қабілеттерін дамытуына және оқу процесіне деген қызығушылықтарын арттыруға көмектесетінін байқадым.Өзім сабақ беретін сыныптарда АКТ құралдарын тиімді пайдалану арқылы оқу үдерісін түрлендіріп, оқушылардың шығармашылық және аналитикалық ойлау қабілеттерін дамытуға қол жеткіздім. Сондықтан қазіргі заманғы білім беру жүйесінде АКТ-ны математиканы оқытуда белсенді қолдану – уақыт талабы деп ойлаймын.

Қолданылған әдебиеттер тізімі

1.ҚР Білім және ғылым министрлігі. “Цифрлық білім беру ресурстарын пайдалану жөніндегі нұсқаулық”. – Нұр-Сұлтан, 2022.

2.Әбдікәрімова Т., Мұхамбетжанова Ә. “Бастауыш мектептегі ақпараттық технологиялар”. – Алматы: Рауан, 2021.

3.Жұмабаева А. “АКТ-ны қолдану арқылы оқыту әдістері”. – Нұр-Сұлтан: Фолиант, 2020.

4.Мырзабаев К. “Білім беру жүйесінде ақпараттық технологияларды пайдалану”. – Алматы: ҚазҰПУ баспасы, 2019.